آیا مانیتورهای ۵۴۰ هرتزی واقعا کاربردی هستند؟
اگر به دنبال خرید بهترین مانیتور گیمینگ هستید، اکنون بهترین زمان برای این کار است. قیمت مانیتورهای 1080p با رفرش‌ریت بالا بسیار مناسب‌تر از گذشته شده و از سوی دیگر اگر بودجه‌ی بالایی در اختیار داشته باشید، می‌توانید از بین گزینه‌های بسیار جذابی دست به انتخاب بزنید. در این میان برخی شرکت‌ها مانیتورهای ۵۴۰ هرتزی هم راهی بازار کرده‌اند که در این مطلب می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا این مانیتورها واقعا کاربردی هستند؟
نمایشگاه CES 2024 میزبان تعداد زیادی مانیتور گیمینگ فوق‌العاده بود و در این میان رفرش‌ریت بالای برخی از این مانیتور توجه زیادی را جلب کرد. اما آیا مانیتورهای ۵۴۰ هرتزی واقعا مزیت محسوسی ارائه می‌کنند؟
تکنولوژی پشت مانیتورهای ۵۴۰ هرتزی
رفرش ریت ۵۴۰ هرتز یک عدد قابل توجه است، اما بدون زمان پاسخگویی پایین، بی‌معنی محسوب می‌شود. برای مانیتورهایی مانند ASUS PG248QP، کریستال‌های مایع داخل پنل TN باید برای ایجاد رفرش‌ریت ۵۴۰ هرتز، ۵۴۰ بار در ثانیه حرکت کنند. برای دستیابی به این امر، تولیدکنندگان باید در نحوه عملکرد کریستال‌های مایع بهبود‌هایی اعمال کنند. برای مثال، شرکت ASUS فاصله بین الکترودها را کاهش داده است تا کریستال‌های مایع سریع‌تر حرکت کنند.
با در نظر گرفتن همه موارد، PG248Q دارای زمان پاسخگویی خاکستری به خاکستری ۰.۲ میلی‌ثانیه است. علاوه بر این، یک مانیتور ۵۴۰ هرتز می‌تواند هر ۱.۸۵ میلی‌ثانیه فریم‌های جدیدی تولید کند. در مقایسه، زمان بین فریم‌ها برای یک مانیتور ۱۴۴ هرتز، ۶.۹۴ میلی‌ثانیه است. با رفرش ریت بالاتر، زمان فریم کوتاه‌تر می‌شود. این امر باعث کاهش تاری حرکت و ارائه تصویری روان‌تر و با پاسخگویی بهتر می‌شود.
جدیدترین و بهترین مانیتورها همچنین از ویژگی‌های جدید انویدیا مانند G-sync Pulsar برای بهبود کیفیت بصری و کاهش پارگی صفحه، سایه‌‌دار شدن (گوستینگ) و تاری حرکت استفاده می‌کنند.
آیا سخت‌افزارهای فعلی آمادگی مانیتورهای ۵۴۰ هرتزی را دارند؟
در حال حاضر، تمامی مانیتورهای جدید ۵۴۰ هرتزی از رزولوشن 1080p استفاده می‌کنند. دلیل این امر این است که حتی قدرتمندترین کارت‌های گرافیک هم نمی‌توانند در رزولوشن‌های بالاتر به چنین نرخ فریمی دست پیدا کنند. به عبارت ساده، سخت‌افزار هنوز برای این تکنولوژی آماده نیست. با این حال، بسیاری از گیمرهای حرفه‌ای در حوزه ورزش‌های الکترونیکی برای دستیابی به بهترین عملکرد ممکن، با رزولوشن پایین‌تری بازی می‌کنند. این رزولوشن معمولا 1080p روی یک مانیتور ۲۴ اینچی است.
در بسیاری از عناوین ورزش‌های الکترونیکی مانند کانتر استرایک ۲، کارت‌های گرافیکی مثل RTX 4090 قطعا قادر به تولید تعداد تعداد بسیار بالایی از فریم هستند. بدیهی است که برای دستیابی به چیزی در حدود ۵۴۰ فریم بر ثانیه، باید تنظیمات گرافیکی را به پایین‌ترین حد برسانید، اما بازیکنان فوق رقابتی مشکلی با این موضوع ندارند.
با این حال، بیایید کمی به واقعیت برگردیم. برای بسیاری از افراد، تهیه یک RTX 4090 کار ساده‌ای نیست. تنها کارت گرافیک بیش از ۱۶۰۰ دلار برای شما هزینه خواهد داشت و کامپیوتری که چنین کارتی را به درستی اجرا کند نیز چندین هزار دلار آب می‌خورد. اگر مانیتور گیمینگ رده‌بالا، ماوس، کیبورد و هدست را هم به این لیست اضافه کنیم، به سرعت با یک کیف پول خالی روبرو می‌شوید.
اگر فقط عناوین رقابتی ورزش‌های الکترونیکی مانند DOTA 2 را بازی می‌کنید، ممکن است کامپیوتر شما قادر به ارائه ۵۴۰ فریم بر ثانیه باشد. با این حال، اگر بازی‌های تک‌نفره مانند Cyberpunk 2077 را نیز اجرا می‌کنید، هر چیزی فراتر از ۱۴۴ هرتز ارزش آن را ندارد، زیرا دستیابی به چنین فریم‌های بالایی بدون کاهش قابل توجه رزولوشن یا تنظیمات گرافیکی امکان‌پذیر نخواهد بود.
آیا مانیتور ۵۴۰ هرتزی تفاوتی ایجاد می‌کند؟
هزینه سخت‌افزاری که بتواند از یک مانیتور ۵۴۰ هرتز به‌طور کامل بهره ببرد، بالا است. اما فرض کنیم توانایی خرید آن را داشته باشید، آیا ارتقاء به ۵۴۰ هرتز شما را به یک گیمر حرفه‌ای‌تر تبدیل می‌کند؟ پاسخ این است که نه، لزوماً. اگر تا به حال از مانیتور ۶۰ هرتز به ۱۴۴ هرتز ارتقاء داده باشید، به خوبی متوجه تفاوت چشمگیر آن شده‌اید. زمان بین فریم‌ها در مانیتور ۶۰ هرتز، ۱۶.۶۷ میلی‌ثانیه و در مانیتور ۱۴۴ هرتز، ۶.۹۴ میلی‌ثانیه است. این یعنی یک کاهش فوق‌العاده ۹.۷۳ میلی‌ثانیه‌ای.
با این حال، با ارتقاء از ۱۴۴ هرتز به ۲۴۰ هرتز، کاهش زمان بین فریم‌ها به ۲.۷۷ میلی‌ثانیه می‌رسد. در این مرحله، به نقطه‌ای می‌رسیم که منافع به تدریج کم‌رنگ می‌شوند. بله، تصاویر نرم‌تر و پاسخگوتر خواهند بود، اما برخی افراد اصلاً این تفاوت را احساس نمی‌کنند. با این استدلال، به نظر می‌رسد برای اکثر افراد، ارتقاء به بالاتر از ۲۴۰ هرتز چندان ضروری نباشد.
در بحث تأخیر ورودی (latency)، مانیتورهای ۵۴۰ هرتز حتی با نرخ فریم کمتر از ۲۴۰ فریم بر ثانیه، تأخیر پایین‌تری خواهند داشت. در حالی که برخی ممکن است ادعا کنند این امر باعث بهبود تجربه بازی می‌شود، برای درک واقعی این تفاوت، باید کاهش تأخیر ورودی را به طور محسوس احساس کنید. این موضوع تا حدودی غیرقابل‌باور است و اگر کامپیوتر شما نمی‌تواند به چنین نرخ فریم بالایی دست یابد، بهتر است روی مانیتورهای ۱۴۴ یا ۲۴۰ هرتز سرمایه‌گذاری کنید.
در نهایت باید بگوییم در حالی که ۵۴۰ هرتز واقعاً تفاوت ایجاد می‌کند، اما لزوماً باعث نمی‌شود شما یک گیمر حرفه‌ای‌تر شوید. زمان فریم پایین‌تر عالی است، اما کاهش آنقدر ناچیز است که اکثر افراد قادر به درک آن نخواهند بود.
کیفیت تصویر و هزینه‌ها
گیمرهای حرفه‌ای یا فوق رقابتی بر روی نرخ فریم بالاتر تمرکز می‌کنند و حاضرند از تمام موارد دیگر صرف نظر کنند. آن‌ها با کاهش رزولوشن و تنظیمات بصری مشکلی ندارند – همه این‌ها به خاطر کمترین تأخیر ورودی و فریم‌های بالاتر است. این فداکاری‌ها مطمئناً به آن‌ها یک برتری رقابتی می‌دهد، اما برای داشتن یک تجربه لذت‌بخش به چنین چیزی نیاز ندارید.
اگر واقعاً به تجربه‌ای بسیار روان اهمیت می‌دهید، می‌توانید یک مانیتور IPS با رفرش‌ریت بالا تهیه کنید که به شما کیفیت تصویر بهتری ارائه می‌دهد. پنل‌های TN ممکن است در حال حاضر قادر به دستیابی به نرخ تازه‌سازی بالاتر باشند، اما پنل‌های IPS دارای روشنایی، بازتولید رنگ و زاویه دید بهتری خواهند بود. اکثر مانیتورهای IPS مدرن نیز زمان پاسخگویی به خوبی بسیاری از پنل‌های TN دارند.
برای اکثر افراد، یک مانیتور IPS با نرخ تازه‌سازی ۱۴۴ هرتز یا ۲۴۰ هرتز، تعادل کاملی بین یک تجربه بازی بسیار روان و کیفیت تصویر عالی را ارائه می‌دهد. این مانیتورها همچنین از نمایشگرهای ۵۴۰ هرتز مقرون به صرفه‌تر هستند و برای نرخ فریم بالاتر مجبور به فدا کردن کیفیت تصویر نیستید.
در کل مانیتورهای ۵۴۰ هرتزی با اینکه مطمئنا هیجان‌انگیز هستند، اما بیشتر یک نوآوری بی‌فایده برای اکثریت کاربران محسوب می‌شوند. بنابراین اگر در سال‌های آینده قیمت این نوع مانیتورها به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند، شاید در آن زمان بتوانیم خرید این مانیتورها را برای کاربران بیشتری توصیه کنیم.
منبع: XDA
