مدیریت رم آیفون در برابر اندروید؛ کدام عملکرد بهتری دارد؟

اینکه گوشی شما به چه مقدار رم نیاز دارد، یک موضوع نسبتا مبهم به حساب می‌آید و به‌خصوص باید به تفاوت رویکرد گوشی‌های آیفون و اندروید برای این حوزه اشاره کنیم. گوشی‌های هوشمند برای نگهداری سیستم‌عامل، اجرای اپلیکیشن‌ها و داده‌های آن‌ها و دیگر اقدامات این‌چنینی به حافظه رم متکی هستند. در این میان مدیریت رم اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا اگر این کار به خوبی انجام شود، کاربران می‌توانند از بهترین عملکرد اپلیکیشین‌های مختلف بهره ببرند. به زبان ساده، زمانی که یک اپلیکیشن اجرا می‌شود، بخشی از فضای رم را به اشغال خود درمی‌آورد و زمانی هم که اپ موردنظر به طور کامل بسته می‌شود، فضای موردنظر بار دیگر در اختیار سیستم‌عامل قرار می‌گیرد.

تا زمانی که فضای آزاد رم برای اجرای اپ‌های جدید وجود داشته باشد، هیچ مشکلی به وجود نمی‌آید. اما وقتی که رم موردنظر ظرفیت آزادی ندارد، iOS و اندروید در این شرایط چگونه عمل می‌کنند؟ به همین خاطر در ادامه مدیریت رم آیفون و گوشی‌های اندرویدی را با هم مقایسه می‌کنیم.

تاریخچه‌ی مختصر مدیریت رم اپل و اندروید

در ابتدای فعالیت گوشی‌های اندرویدی و آیفون، این گوشی‌ها از نظر ظرفیت رم تفاوت زیادی نداشتند. به عنوان مثال HTC Dream فقط از ۱۹۲ مگابایت رم بهره می‌برد و نخستین آیفون هم با ۱۲۸ مگابایت رم راهی بازار شد. اپل برای آیفون 3G و 3GS هم از رم ۱۲۸ مگابایتی استفاده کرد اما از سال ۲۰۰۹، اپل میزان رم آیفون را به ۲۵۶ مگابایت رساند. اما با آیفون ۴ این ظرفیت دو برابر شد و بار دیگر برای آیفون ۵ هم این کار انجام شد. اپل تا سال ۲۰۱۵ به بهره‌گیری از رم ۱ گیگابایتی ادامه داد اما آیفون 6S با ۲ گیگابایت رم به دست کاربران رسید. در نهایت باید به مدل‌های پرو آیفون ۱۳ اشاره کنیم که با رم ۶ گیگابایتی راهی بازار شده‌اند.

در اکوسیستم اندروید گوشی‌های بسیار متنوعی وجود دارد ولی برای بررسی روند افزایش ظرفیت رم، به گوشی‌های سری گلکسی S سامسونگ می‌پردازیم. اولین گوشی این سری در سال ۲۰۱۰ با رم ۵۱۲ مگابایتی عرضه شد و گلکسی S2 هم مبتنی بر ۱ گیگابایت رم بود. در سال ۲۰۱۲ گران‌ترین مدل گلکسی S3 از رم ۲ گیگابایتی بهره می‌برد که همین رویکرد برای S4 هم تکرار شد. از این سال به بعد، تفاوت ظرفیت رم آیفون و گوشی‌های اندرویدی روزبه‌روز بیشتر شد. به طور مشخص، سامسونگ دو سال زودتر از اپل به بهره‌گیری از رم ۲ گیگابایتی روی آورد و در حال حاضر هم کاربران می‌توانند گلکسی S22 اولترا مجهز به رم ۱۶ گیگابایتی را هم خریداری کنند.

چنین تفاوتی در ظرفیت رم باعث شده که کاربران مختلف عباراتی مانند «آیفون‌ها مدیریت رم بهتری دارند و در نتیجه نیاز چندانی به ظرفیت‌های بالای رم ندارند» را به زبان بیاورند. در ظاهر، به نظر می‌رسد این جمله کاملا درست و منطقی است اما وضعیت به این سادگی‌ها هم نیست. تفاوت در رویکرد استفاده از رم بیشتر از اینکه مربوط به بهینه‌سازی باشد، مربوط به تصمیم اندروید برای بهره‌گیری از زبان برنامه‌نویسی جاوا است.

زبان‌های برنامه‌نویسی آبجکتیو-سی/سوئیفت در برابر جاوا/کاتلین

زمانی که یک توسعه‌دهنده اپلیکیشنی را برای iOS می‌نویسید، مستقیما به کدی کامپایل می‌شود که می‌تواند روی پردازنده آیفون احرا شود. به کد موردنظر کد «نیتیو» یا بومی گفته می‌شود زیرا برای اجرا شدن به هیچ نوع تفسیر یا محیط مجازی جداگانه نیاز ندارد. اما اندروید اینگونه نیست. این سیستم‌عامل از زبان برنامه‌نویسی جاوا استفاده می‌کند و هنگامی که کد جاوا کامپایل می‌شود، به یک کد میانی موسوم به Java Bytecode که مستقل از پردازنده است، تبدیل می‌شود. به همین خاطر همین کدها می‌توانند روی پردازنده Arm، پردازنده x86 یا پردازنده‌ی مبتنی بر معماری RISC-V اجرا شود. شعار جاوا «یک بار بنویس، همه‌جا اجرا کن» است و همین رویکرد مزایای زیادی برای سازگاری بین پلتفرم‌ها دارد.

با این حال، جاوا یک نقطه ضعف دارد. سیستم‌عامل و پردازنده و به یک «محیط اجرا» (runtime environment) نیاز دارند که در جاوا از این محیط تحت عنوان «ماشین مجازی جاوا» (JVM) یاد می‌شود؛ این محیط Java Bytecode را درک می‌کند و کدهای موردنظر را به کدهای نیتیو مناسب برای پردازنده تبدیل می‌کند. در ابتدا این کار توسط یک تفسیرگر انجام می‌شد، این یعنی هر بخشی از Bytecode خوانده و اجرا می‌شد و سپس همین کار برای بخش‌های بعدی صورت می‌گرفت. اما به مرور زمان، روش‌های بهتری برای افزایش سرعت و بهره‌وری این فرایند توسعه پیدا کرد.

اما فارغ از اینکه روش‌های جدید چقدر خوب هستند، در نهایت دو مشکل باقی می‌ماند. اولا کد نیتیو بهتر از کد اجرا شده از طریق JVM عمل می‌کند. دوما صرف استفاده از محیط JVM منجر به افزایش رم مصرفی اپلیکیشن‌ها می‌شود. در ادامه می‌توانید میزان رم استفاده شده از طرف برخی اپلیکیشن‌ها در محیط‌های اندروید و iOS را مشاهده کنید:

همانطور که می‌بینید، اپلیکیشن‌های iOS در کل رم کمتری را مصرف می‌کنند که در برخی شرایط اختلاف آن‌ها با نمونه‌های اندرویدی به حدود ۷۰ درصد می‌رسد. اما اگر میانگین مصرف رم آن‌ها را در نظر بگیریم، مصرف رم آن‌ها حدود ۴۰ درصد کمتر از اندروید است. به همین خاطر اگر آیفون ۱۳ پرو از ۶ گیگابایت رم استفاده می‌کند، یک پرچم‌دار اندرویدی برای اجرای همان اپلیکیشن‌ها به ۸ گیگابایت رم نیاز دارد.

با این حال، باید خاطرنشان کنیم تمام اپلیکیشن‌های اندروید از JVM استفاده نمی‌کنند. برخی از آن‌ها مبتنی بر کدهای نیتیو هستند که معمولا بازی‌ها چنین شرایطی را دارند؛ زیرا بازی‌ها از رابط کاربری اندروید یا فریم‌ورک‌های این سیستم‌عامل بهره نمی‌برند. اندروید این امکان را برای توسعه‌دهندگان بازی‌ها فراهم کرده که کدهای خود را به طور مستقیم به کدهای باینری مختص پردازنده تبدیل کنند تا برای اجرای آن‌ها نیازی به محیط JVM نباشد. تمام ابزارهای پرطرفدار برای توسعه‌ی بازی‌ها مانند Unity و Unreal بدون نیاز به JVM کدهای بازی‌ها را به عنوان کدهای نیتیو کامپایل می‌کنند.

در همین رابطه، در ادامه می‌توانید میزان رم استفاده شده توسط برخی بازی‌ها در iOS و اندروید را مشاهده کنید:

در این جدول اوضاع تغییر پیدا کرده و برخی بازی‌ها در اندروید رم کمتری نسبت به iOS مصرف می‌کنند. با این حال، به طور میانگین میزان مصرف رم بازی‌های iOS حدود ۱۰ درصد کمتر از اندروید است. همین اعداد، نتیجه‌ی کنار گذاشتن JVM و رابط کاربری اندروید را نشان می‌دهد. البته همین اختلاف ۱۰ درصدی هم رقم قابل توجهی محسوب می‌شود اما از سوی دیگر باید خاطرنشان کنیم برای اجرای بازی‌ها، مواردی مانند رزولوشن نمایشگر، فشرده‌سازی بافت‌ها و بسیاری از جزئیات دیگر هم وارد عمل می‌شوند. اما در نهایت نکته اصلی این است که برای گیمرها، میزان رم مصرف شده در iOS و اندروید تفاوت چندانی با هم ندارند.

• ۵ باور اشتباه درباره‌ی حافظه‌ی رم که باید کنار بگذارید

چه مقدار رم برای آیفون ایدئال است؟

زمانی که در مورد ظرفیت ایدئال رم برای گوشی صحبت می‌کنیم، ابتدا باید منظورمان را از مفهوم ایدئال مشخص کنیم. در رابطه با مدیریت رم چیزی که اهمیت دارد این است که چه تعداد اپلیکیشن و بازی می‌توانند به صورت همزمان در رم قرار بگیرند و به طور فعال باقی بمانند؟ به عبارت دیگر بدون نیاز به بارگذاری مجدد، کاربران می‌توانند بین چه تعداد اپلیکیشن و بازی جابجا شوند؟ بنابراین ظرفیت ایدئال رم تا حد زیادی به نحوه‌ی استفاده‌ی کاربر برمی‌گردد.

زمانی که یک اپلیکیشن را اجرا می‌کنید ولی رم ظرفیت آزادی ندارد، iOS در ابتدا بخشی از بلوک‌های حافظه را که برای مدتی استفاده نشده‌اند، فشرده می‌کند و بار دیگر این اطلاعات را در رم قرار می‌دهد. اگر با انجام این کار مقدار کافی از ظرفیت رم آزاد نشد، iOS در نهایت یکی از اپلیکیشن‌ها را به طور کامل از رم خارج می‌کند. در نمودار زیر می‌توانید روند رم استفاده شده و فشرده شده با اجرای اپلیکیشن‌های مختلف در آیفون SE 2 را مشاهده کنید که از ۳ گیگابایت رم بهره می‌برد:

در ابتدا، iOS فقط حدود ۲۰۰ مگابایت رم را فشرده کرده و کمی بیش از ۲ گیگابایت رم در حال استفاده است. سپس با اجرای اپلیکیشن‌های مختلف، میزان مصرف رم و میزان فشرده‌سازی هم روند صعودی پیدا می‌کند. بعد از اجرای ۱۳ اپلیکیشن، iOS هنوز هیچکدام از آن‌ها را از رم خارج نکرده اما برای افزایش فشار، در این تست در نهایت مرورگر سافاری باز شده و با باز کردن ۵ تب مختلف، iOS سرانجام ناچار به بیرون انداختن اپ Keynote از رم شده است.

بازی‌ها در مجموع نسبت به اپلیکیشن‌ها رم بیشتری را مصرف می‌کنند و آیفون SE 2 می‌تواند ۴ بازی Subway Surfers، Candy Crush، Brawl Stars و ۱۹۴۵ Airforce را به طور همزمان در رم حفظ کند. اما زمانی که بازی پنجم یعنی Asphalt 9 اجرا شده، iOS دو بازی Subway Surfers و ۱۹۴۵ Airforce را از رم بیرون انداخته تا ظرفیت کافی برای بازی موردنظر مهیا شود.

طبیعتا زمانی که آیفون موردنظر ظرفیت رم بیشتری داشته باشد، میزان بیرون انداختن بازی‌ها از رم هم کاهش پیدا می‌کند. به عنوان مثال در ادامه می‌توانید عملکرد بازی‌ها در آیفون ۱۳ پرو را مشاهده کنید که از ۶ گیگابایت رم بهره می‌برد:

ظرفیت رم آیفون ۱۳ پرو ۲ برابر آیفون SE 2 است و به همین خاطر می‌تواند به طور همزمان شمار بیشتری از بازی‌ها را در رم نگه دارد. طبق این نمودار، زمانی که بازی Genshin Impact اجرا شده iOS دیگر نتوانسته اطلاعات بیشتری را فشرده کند زیرا تا آن زمان هم بیش از ۲ گیگابایت داده فشرده شده بود و بنابراین سه بازی Subway Surfers، Brawl Stars و ۱۹۴۵ Airforce از رم خارج شدند تا ظرفیت مورد نیاز برای بازی جدید ایجاد شود.

جواب

برای افرادی که عمدتا از اپلیکیشن‌های مربوط به بهره‌وری و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، آیفون مبتنی بر ۳ گیگابایت رم نیازهای آن‌ها را پوشش می‌دهد. اما اگر دنبال خرید آیفون جدید هستید و علاقه‌ای به مدل SE ندارید، تمام مدل‌های جدید از حداقل ۴ گیگابایت رم بهره می‌برند. اما اگر از جمله کاربرانی هستید که میخواهید همواره چندین بازی را به صورت آماده در آیفون خود داشته باشید تا برای اجرای آن‌ها زمان زیادی تلف نشود، پس بهتر است آیفون‌های دارای ۶ گیگابایت رم را بخرید.

چه مقدار رم برای اندروید ایدئال است؟

در ابتدای این مطلب گفتیم که اپلیکیشن‌های اندروید در مجموع رم بیشتری را نسبت به اپلیکیشن‌های iOS مصرف می‌کنند. این یعنی خود اندروید و اپلیکیشن‌های پیش‌فرض آن هم رم بیشتری را مصرف می‌کنند و از همان ابتدا، بخش بیشتری از ظرفیت رم اشغال شده است. در اندروید هم مانند iOS برای مدیریت رم در ابتدا داده‌ها فشرده‌سازی می‌شوند. در رابطه با ظرفیت موردنظر برای بازی‌ها در ادامه می‌توانید نمودار مربوط به پیکسل ۳ ایکس‌ال مبتنی بر ۴ گیگابایت رم را مشاهده کنید:

این گوشی با وجود اینکه از ۴ گیگابایت رم بهره می‌برد، اما در حقیقت ۳۵۷۹ مگابایت در دسترس قرار دارد. با اجرای اولین بازی، تمام ظرفیت رم مورد استفاده قرار می‌گیرد و با باز کردن بازی‌های بیشتر، فشرده‌سازی رم هم بیشتر می‌شود. زمانی که Brawl Stars اجرا می‌شود، حدود ۱.۵ گیگابایت داده به طور فشرده در رم قرار گرفته اما در نهایت این فشرده‌سازی کافی نیست و Subway Surfers از رم بیرون انداخته می‌شود.

اما برای یک گوشی مانند گلکسی S21 اولترا با ۱۲ گیگابایت رم اوضاع کاملا فرق دارد:

رم بیشتر به این معنا است که بازی‌های بیشتری می‌توانند به طور همزمان در رم باقی بمانند. همانطور که می‌توانید ببینید، ۱۲ گیگابایت رم برای گیمرهای حرفه‌ای کاملا ایدئال است. در این تست انجام شده، تمام بازی‌ها از Subway Surfers تا Genshin Impact در رم باقی مانده‌اند. بعد از اجرای Shadowgun Legends میزان فشرده‌سازی رم به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است.

جواب

اگر از گوشی اندرویدی فقط برای کارهای مانند اجرای همزمان چند اپلیکیشن استفاده می‌کنید و چندان اهل وب‌گردی و اجرای بازی‌های مختلف نیستید، ۴ گیگابایت رم نیازهای شما را پوشش می‌دهد. اما در کل توصیه می‌شود برای خرید گوشی اندرویدی به دنبال مدل مبتنی بر حداقل ۶ گیگابایت رم باشید تا در زمینه‌ی اجرای همزمان تعدادی اپلیکیشن و بازی به مشکل برنخورید.

برای میان‌رده‌های قدرتمند و پرچم‌داران هم بهره‌گیری از ۸ گیگابایت رم توصیه می‌شود. در مورد رم ۱۲ گیگابایتی هم همانطور که دیدید، این میزان رم برای کاربران حرفه‌ای و افرادی که به اجرای همزمان بازی‌های مختلف علاقه‌ی زیادی دارند، کاملا ایدئال محسوب می‌شود. با توجه به این شرایط، باید بگوییم که رم ۱۶ گیگابایتی هم صرفا برای تبلیغات و به رخ کشیدن مناسب است و ظرفیت بیشتر از ۱۲ گیگابایت زیاده‌روی محسوب می‌شود.

مدیریت رم کدام بهتر است؛ iOS یا اندروید؟

هم iOS و هم اندروید برای اینکه بر محدودیت‌های حافظه رم غلبه کنند از فشرده‌سازی داده‌ها بهره می‌برند. این دو سیستم‌عامل چنین فرایندی را با سرعت بسیار زیادی انجام می‌دهند اما در مجموع اندروید قبل از اینکه اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها را از رم خارج کند، حجم بیشتری از داده‌ها را فشرده می‌کند. با این حال از آنجایی که iOS از کد نیتیو استفاده می‌کند، اپلیکیشن‌های iOS و خود این سیستم‌عامل حجم کمتری دارند. این موضوع برای بازی‌ها اهمیت کمتری دارد اما در نهایت نمی‌توانیم آن را کنار بگذاریم.

به زبان ساده، آیفون ۱۳ پرو با ۶ گیگابایت رم برای کاربران و گیمرهای حرفه‌ای کافی است. اگرچه عملکرد رم آن به خوبی گلکسی S21 اولترا نیست، اما از سوی دیگر باید بگوییم که ظرفیت رم گوشی سامسونگ دو برابر رم موجود در آیفون موردنظر است. در این میان آیفون دارای رم ۶ گیگابایتی نسبت به گوشی اندرویدی مبتنی بر ظرفیت رم مشابه عملکرد بسیار بهتری دارد. با توجه به این موضوع، اگر می‌خواهید از نظر رم عملکرد مشابه آیفون ۶ گیگابایتی را تجربه کنید، باید گوشی اندرویدی مبتنی بر ۸ گیگابایت رم را بخرید.

شما چه فکر می‌کنید؟ اگر تجربه‌ی استفاده از آیفون و گوشی‌های اندرویدی را دارید، به نظر شما این تست‌ها تفاوت مدیریت رم آن‌ها را خوبی نشان می‌دهند؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با ما و دیگران در میان بگذارید.

• گوشی‌های اندرویدی چه مقدار رم در سال ۲۰۲۲ نیاز دارند؟

منبع: Android Authority