۶ باور غلط در مورد آنتی ویروس که باید کنار بگذارید
در دنیای امروز که جرایم سایبری و بدافزارها به طور فزاینده‌ای پیچیده‌تر و سودآورتر برای مجرمان سازمان‌یافته شده‌اند، نصب یک آنتی ویروس مناسب برای کامپیوترها بیش از گذشته اهمیت پیدا کرده است. با این حال، افسانه‌ها و باورهای غلط بسیاری در مورد نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس در میان کاربران رایج است که در این مطلب به تعدادی از رایج‌ترین باورهای غلط مربوط به این موضوع می‌پردازیم. در این میان واقعیت این است که آنتیویروسها دیگر جذابیت گذشته را ندارند که این خود موضوع دیگری است.
باور غلط: در ویندوز «باید» آنتی ویروس نصب کنید
نیاز نیست روی ویندوز خود نرم افزار آنتی ویروس دیگری نصب کنید، زیرا خود ویندوز به صورت پیشفرض یک آنتی ویروس داخلی دارد. در واقع، از زمان ویندوز ۸، مایکروسافت یک آنتی ویروس داخلی را در سیستم‌عامل خود قرار داده است و این قابلیت همچنان در ویندوز ۱۰ و ۱۱ وجود دارد. آنتی ویروس داخلی مایکروسافت دیفندر، بخشی از مجموعه ابزارهای امنیتی ویندوز به شمار می‌رود. این آنتی ویروس یک راه‌حل پایه‌ای اما کاملا رایگان است که به صورت خودکار و در پس‌زمینه اجرا می‌شود، حتی اگر هرگز به نصب آنتی ویروس فکر نکنید یا آن را نصب نکنید.
البته ممکن است شما به آنتی‌ویروس دیگری با ابزارها، قابلیت‌های امنیتی و گزینه‌های بیشتر و همچنین موتورهای تشخیص متفاوت علاقه‌مند باشید. اما خبر خوب این است که هر کامپیوتر مجهز به ویندوز به‌صورت پیشفرض یک بسته آنتی‌ویروس پایه‌ای در اختیار دارد. دیگر دوران ویندوزهای ۷، ویستا و XP که در هنگام راه‌اندازی سیستم‌عامل جدید شما را برای نصب آنتی‌ویروس آزار می‌دادند، گذشته است.
آنتی‌ویروس مایکروسافت همچنین در صورت نصب آنتی‌ویروس شخص ثالث، با غیرفعال کردن خودکار قابلیت‌های اسکن پس‌زمینه، به آن برنامه اجازه می‌دهد تا بدون تداخل کار خود را انجام دهد. درواقع، اصلا نیازی نیست نگران این موضوع باشید.
باور غلط: فقط ویندوز در برابر بدافزارها آسیب‌پذیر است
بدافزار (شامل ویروس‌ها، تروجان‌ها، روت‌کیت‌ها، باج‌افزار و سایر موارد) یک مشکل فراگیر برای همه پلتفرم‌ها محسوب می‌شود. بله، حتی لینوکس هم در برابر تهدیدات بدافزار آسیب‌پذیر است؛ کافیست ماجرای درِ پشتی (بک‌دور) اخیر ابزارهای XZ را بررسی کنید که به نفوذ تقریباً یک روت‌کیت به نرم‌افزار متن‌باز حیاتی منجر شد. بدافزارهای لینوکس اغلب نرم‌افزارهای سرور را هدف قرار میدهند، چرا که لینوکس در مراکز داده بسیار محبوب‌تر از کامپیوترهای شخصی است. بنابراین همانطور که می‌بینید، هیچ پلتفرمی در برابر بدافزارها به طور کامل ایمن نیست.
برخی افراد ممکن است بگویند که مک‌ها به آنتی‌ویروس نیاز ندارند، اما اپل در واقع یک سیستم شبیه آنتی‌ویروس به نام XProtect را در macOS تعبیه کرده است. همچنین شرکت‌های مختلفی برنامه‌های آنتی ویروس برای مک‌ها تولید میکنند.
باور غلط: آنتی ویروس سرعت سیستم را به شدت کاهش می‌دهد
نرم‌افزار آنتی ویروس در پس زمینه اجرا می‌شود و فایل‌ها را هنگام دانلود و قبل از باز کردن اسکن می کند. قبل از اجرای یک برنامه، آنتی ویروس شما آن را به سرعت بررسی می‌کند و در صورت مخرب بودن به شما هشدار می‌دهد. بدیهی است که این کار از منابع سیستمی استفاده می‌کند. اما دیگر دهه ۹۰ یا اوایل دهه ۲۰۰۰ نیستیم. در آن زمان، کامپیوترها بسیار کندتر بودند. استفاده از نرم‌افزار آنتی‌ویروس بسیار سنگین به نظر می‌رسید و گاهی اوقات احساس می‌کردید که سرعت کامپیوتر شما را کاهش می‌دهد.
نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس مدرن نباید به طور قابل توجهی سرعت کامپیوتر شما را کاهش دهند. اگر راه‌اندازی یک برنامه ۲ درصد بیشتر طول بکشد، متوجه آن می‌شوید؟ نه واقعا. این کندی‌ها نیز نباید دائمی باشند؛ آنها باید زمانی اتفاق بیفتند که برنامه‌ای را راه‌اندازی می‌کنید و آنتی‌ویروس آن را بررسی می‌کند، نه در تمام مدت زمانی که با کامپیوتر خود کار می‌کنید.
علاوه بر این، مگر اینکه عمداً اسکن پس‌زمینه آن را غیرفعال کرده باشید (که آن را توصیه نمی‌کنیم)، آنتی‌ویروس مایکروسافت در حال حاضر در پس‌زمینه کامپیوتر شما در حال اجرا است و به دنبال بدافزار می‌گردد. در برخی موارد، نرم‌افزار آنتی‌ویروس ممکن است سرعت یک کار را کاهش دهد: برای مثال، اگر در حال کامپایل نرم‌افزار هستید و پوشه‌ای دارید که تعداد زیادی فایل در آن ایجاد می‌شود، ممکن است بخواهید به سادگی چنین پوشه‌ای را از اسکن آنتی‌ویروس خود «استثنا» کنید. این بهترین کاری است که می‌توانید در چنین شرایطی انجام دهید.
هنگامی که آنتیویروسها اسکن کامل سیستم خود را انجام میدهند، این کار قطعا سرعت کار را در حین اجرا کاهش می‌دهد. اما این اسکن‌ها معمولاً برای زمانی برنامه‌ریزی می‌شوند که از کامپیوتر خود استفاده نمی‌کنید و بنابراین معمولا بسیاری از کاربران متوجه این موضوع نمی‌شوند.
باور غلط: باید آنتی‌ویروس را به طور دستی اجرا کنید
دیگر نیازی نیست به طور مرتب برنامه آنتی‌ویروس خود را باز کنید، روی دکمه‌ی «اسکن» کلیک نمایید و منتظر نتایج بمانید. آنتی‌ویروس شما به صورت خودکار و در پس‌زمینه برای محافظت از شما در حال اسکن است. این نرم‌افزار هنگام دانلود و راه‌اندازی فایل‌ها، آنها را بررسی می‌کند. همچنین، آنتی‌ویروس به صورت دوره‌ای و در پس‌زمینه، زمانی که از کامپیوتر خود استفاده نمی‌کنید، کل سیستم را اسکن می‌کند. در صورت یافتن هر گونه مشکلی، آنتی ویروس به شما اطلاع خواهد داد.
بنابراین، مگر اینکه نگران وجود بدافزار در سیستم خود باشید و بخواهید هم‌اکنون همه‌ی فایل‌های موجود روی حافظه‌ی رایانه را بررسی کنید، خودتان را به زحمت نیندازید و اسکن‌های دستی زمان‌بر را انجام ندهید. اسکن به این روش تنها یکی از اقدامات امنیتی قدیمی است که دیگر نیازی به انجام آنها نیست. در این میان البته آنتی‌ویروس‌های آنلاین هم وجود دارند که گاهی اوقات می‌توانند کاربردی باشند.
باور غلط: آنتی ویروس کامپیوتر شما را در برابر تمام تهدیدات محافظت می‌کند
نرم‌افزار آنتی‌ویروس کاملاً بینقص نیست. می‌دانیم که این جمله تا حدودی بدیهی به نظر می‌رسد، اما افراد زیادی را دیده‌ایم که طوری رفتار میکنند گویی آنتی‌ویروس به طور کامل از آنها محافظت می‌کند و در نهایت دچار مشکل می‌شوند. آنتی‌ویروس خود را به عنوان خط دفاعی آخر در نظر بگیرید. اگر تمام اقدامات امنیتی معمول شما با شکست مواجه شوند و یا نرم‌افزاری که استفاده می‌کنید دارای یک نقص امنیتی جدی کشف‌نشده (zero-day) باشد که به مهاجم امکان دسترسی به کامپیوتر شما را بدهد، آنتی‌ویروس برای جبران این نقص و جلوگیری از اجرای بدافزار وجود دارد.
اما این نرم‌افزار بینقص نیست. آنتی‌ویروس بدافزار را از طریق روش‌های مختلفی شناسایی می‌کند. به عنوان مثال، به دنبال فایل‌های اجرایی شناخته‌شده به عنوان بدافزار می‌گردد، برنامه‌هایی که قبلاً شناسایی شده‌اند و آنتی‌ویروس آنها را مضر می‌داند و همچنین از روش‌های پیش‌بینی آماری (heuristics) برای حدس زدن اینکه آیا یک فایل جدید خطرناک است یا خیر استفاده می‌کند. هیچ یک از این روش‌ها کارایی کامل ندارند.
همچنین، آنتی‌ویروس پیشفرض ویندوز حتی از کاربران در برابر حملات فیشینگ ایمیل یا وب‌گردی در وب‌سایت‌های بالقوه خطرناک محافظت نمی‌کند. در حالی که آنتی‌ویروس یک لایه مهم امنیتی است، اما تکیه کامل بر آن ایده خوبی نیست. به طور خاص، استفاده از نرم‌افزارهای کرک‌شده و بازی‌های غیرمجاز بسیار خطرناک است – اگر از فایل‌های اجرایی، کرک‌ها و موارد مشابه مشکوک استفاده می‌کنید، خود را در معرض خطرات بالقوه زیادی قرار می‌دهید. آنتی‌ویروس نمی‌تواند تضمینی برای محافظت در برابر تمام این تهدید‌ها در اختیار شما قرار دهد.
باور غلط: اگر مراقب باشید، نیازی به آنتی ویروس ندارید
از طرف دیگر، برخی افراد تصور میکنند آنتی‌ویروس فقط برای کاربران کم‌تجربه‌ی کامپیوتر که رویه‌های امنیتی مناسبی ندارند، ضروری است. این ذهنیت بر این باور است که اگر محتاط و هوشمند باشید، می‌توانید آنتی‌ویروس را کنار گذاشته و اندکی از عملکرد سیستم را پس بگیرید.
اما این موضوع چندان صحت ندارد. بدافزار تنها چیزی نیست که در صورت عدم احتیاط به آن مبتلا می‌شوید. مهاجمین می‌توانند از نقاط ضعف کشف‌نشده (zero-day) در برنامه‌های کاربردی که استفاده می‌کنید، سوءاستفاده کنند و صرفاً با بازدید از یک وب‌سایت آلوده، سیستم شما آلوده شود. کافی است یک حفره امنیتی در مرورگر وب شما وجود داشته باشد.
علاوه بر این، به پلتفرم استیم توجه کنید: حساب‌های توسعه‌دهندگان استیم اخیراً مورد نفوذ قرار گرفته و برای توزیع بدافزار از طریق به‌روزرسانی بازی‌های استیم و حتی به‌روزرسانی مادها مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌اند. هرچند امیدواریم سیستم به‌روزرسانی استیم بدافزار را به رایانه شما منتقل نکند، اما این مثال نشان می‌دهد که صرفاً احتیاط شما کافی نیست. یک آنتی ویروس قوی می‌تواند لایه محکمی از محافظت در برابر حملات این‌چنینی ارائه دهد.
آنتی‌ویروس به تنهایی کافی نیست. وب‌گردی محتاطانه، پسوردهای قوی و منحصربه‌فرد، و یک ابزار مدیریت رمز عبور قدرتمند، امنیت شما را ارتقا میدهند. آنتی‌ویروس رایگان هم گزینه مناسبی است اما نسخههای پولی از شما در برابر تهدیدات بیشتری محافظت میکنند. اگر فکر می‌کنید آنتی ویروس پیشفرض ویندوز تا حد کافی امنیت شما را تامین نمی‌کند، می‌توانید به سراغ خرید آنتی ویروس بروید که خوشبختانه در دیجی‌کالا گزینه‌های متنوعی از آنها به فروش می‌رسد.
منبع: PCWorld
