برخورد یک جرم بزرگ به مشتری در سراسر جهان رصد شد

امیر نیک‌رو

۲۷ شهریور ۱۴۰۰ | ۱۲:۳۰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۲ دقیقه

درخشندگی ناشی از برخورد جرمی بزرگ به ابرهای مشتری

در روزهای گذشته منجمان آماتور سراسر جهان به‌طور مستقل یک جرم بزرگ را رصد کرده‌اند که به سیاره‌ی مشتری برخورد کرده است.

با توجه به جرم بالا و گرانش زیاد سیاره‌ی مشتری، میزان بقایای فضایی که به این سیاره سقوط می‌کنند، بسیار زیاد است. اما ما نمی‌توانیم همه‌ی این برخوردها را ببینیم زیرا اغلب آن‌ها بسیار کوچک هستند. با این وجود گاهی جرمی بزرگ به این غول گازی سقوط و ضربه‌ی شدیدی ایجاد می‌کند که برای ناظران زمینی هم قابل مشاهده است.

عکس تماشایی و با کیفیت بالای هابل از محیط متلاطم مشتری

اکنون به‌نظر می‌رسد که چنین رویدادی در ۱۳ سپتامبر حدود ۲۲:۳۹ ساعت هماهنگ جهانی (۲۳ شهریور ساعت ۰۳:۰۹ به وقت تهران) روی داده است. «هارالد پالسکه» (Harald Paleske) منجم آلمانی هنگام مشاهده‌ی قمر «آیو» (Io) و سایه‌ی آن بر روی مشتری، یکی از چند ستاره‌شناس آماتور بود که متوجه درخششی ناگهانی بر فراز ابرهای مشتری شد. به گفته‌ی او این نور ناگهانی که در امتداد مناطق استوایی مشتری دیده شد، فقط می‌تواند یک برخورد باشد و احتمالا توسط جرمی تقریبا به عرض ۱۰۰ متر صورت گرفته است.

نور درخشان برخورد جرمی بزرگ به مشتری؛ هارالد پالسکه پس از بررسی دقیق فریم‌های ویدیوی خود، احتمال مشاهده‌ی ماهواره یا هواپیمای درخشان را رد کرد.
Credit: Harald Paleske

«خوزه لوئی پریرا» (José Luis Pereira) منجم آماتور برزیلی هم در همان زمان این برخورد را رصد کرد. او از نرم‌افزار نجومی «دیتکت» (DeTeCt) برای تشخیص برخورد این آذرگوی به مشتری استفاده کرد. این نرم‌افزار که توسط «مارک دلکوریکس» (Marc Delcroix) توسعه یافته، داده‌های نجومی ورودی را بررسی می‌کند و در صورت مشاهده‌ی یک جرم غیرعادی یا گذر، هشدار می‌دهد. در این زمینه هشدار احتمال شعله‌های ناشی از برخورد را نشان داد.

به گفته‌ی «اسکای‌اندتلسکوپ» هم‌اکنون وقوع نوع خاصی از برخورد به مشتری واضح است زیرا دلکوریکس گزارش‌های مشابهی از حداقل هفت منجم دریافت کرده است که یکی از برزیل، دو نفر از آلمان، یک شخص از ایتالیا و سه نفر از فرانسه بوده‌اند.

برخورد گاه‌به‌گاه اجرام بزرگ به مشتری پدیده‌ی شناخته شده‌ای است. رویداد قبلی مربوط به سال ۲۰۱۹ بود. در سال ۱۹۹۴ هم قطعات دنباله‌دار «شومیکر-لوی ۹» (Shoemaker-Levy 9) به غول گازی منظومه‌ی شمسی برخورد و زخمی موقت در قسمت بالایی جو آن ایجاد کردند. در طول ۲۷ سال گذشته حداقل هشت نور برخوردی در مشتری روی داده است.

با این برخورد اخیر اکنون از منجمان خواسته شده تا بیشتر روی مشتری متمرکز شوند تا اثرات احتمالی بر جای مانده را ثبت کنند.