یوگا چیست؟ پنجره‌ای از جسم به ذهن با قدمتی به اندازه‌ی تاریخ
اگر بخواهیم یوگا را به طور خلاصه و رسمی تعریف کنیم باید بگوییم: «یوگا تمرین ذهن و بدن است.» در سبک‌های مختلف یوگا حالت‌های بدنی متفاوت و تکنیک‌های تنفس، مدیتیشن و آرامش با هم ترکیب می‌شوند و نتیجه‌ی آن آمادگی بدنی، حال خوب و احساس سلامتی است. خاستگاه یوگا هند است و یک تمرینی قدیمی برای ارتقا سلامت روحی و جسمی است. جالب است بدانید که یوگا انواع مختلفی دارد و در رشته‌های گوناگون آموزش داده می‌شود. امروز در دیجی‌کالا مگ تصمیم گرفته‌ایم تا به شکلی متفاوت با یوگا آشنا شویم و این تمرین کهن را از نظر تاریخی، فلسفی، سلامت جسم و سلامت ذهن بررسی کنیم.
یوگا (Yoga) چیست؟
قبل از هر چیز باید ابتدا با یوگا بیشتر آشنا شویم. همان‌طور که گفتیم یوگا یک تمرین قدیمی است که در آن ترکیبی از حالات بدنی، مدیتیشن و تکنیک‌های تنفسی اجرا می‌شود. برنامه‌ی منظم برای تمرین یوگا می‌تواند قدرت، استقامت، آرامش، انعطاف‌پذیری و احساس خوشبختی و آرامش را در افراد افزایش دهد. شاید باورش سخت باشد اما در حال حاضر یوگا محبوب‌ترین ورزش در سراسر جهان است. براساس نظرسنجی انجام شده در سال ۲۰۱۷، از هر ۷ نفر بزرگسال در جهان ۱ نفر در تمام مدت یک سال یوگا تمرین کرده است.
تاریخچه‌ی و فلسفه‌ی یوگا
تصویری قدیمی از افراد در حال تمرین یوگا در ۲۰۰۰ سال پیش
کلمه‌ی «یوگا» برای اولین بار در ریگ ودا آمده است. این کلمه ریشه در زبان سانسکریت داشته و از واژه‌ی «yuj» به معنای «اتحاد» یا «پیوستن» گرفته شده است. همان‌طور که از نامش پیداست این تمرینات فعالیت معنوی سنتی و منعکس کننده‌ی فلسفه‌ی زندگی واقعی است.
ریگ ودا مجموعه‌ای از اشعار و سرودهای مذهبی هندو به زبان سانسکریت ودایی است و یکی از چهار متن اصلی در مجموعه‌ی شنوده‌های مقدس هندوئیسم، یعنی وداهای کهن، به شمار می‌رود.
یوگا در دورانی طلایی به‌عنوان شکلی از پیشرفت معنوی متولد شد. قدمت آن به ۲۶۰۰۰ سال پیش یا زمان «سات یوگا» بازمی‌گردد. در آن زمان ساگا پاتانجالی در شهر ریشیتکش تأسیس شد که امروزه به شهر یوگا مشهور است. این شهر مقدس و زیبا در دامنه‌ی هیمالیا و در کنار رودخانه‌ی گنگ قرار دارد.
قدیمی‌ترین اسنادی که درباره‌ی یوگا در دست داریم مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش و شمال شبه قاره‌ی هند است. راهبان هندی در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ شروع به گسترش دانش خود در سرزمین‌های غرب کردند و این آموزه‌ها به شکلی پیش رفت که در دهه‌ی ۱۹۷۰ یوگای مدرن در تمام کشورهای غربی رواج پیدا کرد.
فلسفه‌ی یوگا یکی از شش مکتب اصلی ارتدوکس هندوئیسم است و به اتصال ذهن، بدن و روح اشاره دارد. متافیزیک یوگا بر پایه‌ی دوگانه‌ی «شهود و آگاهی» و «ذهن، شناخت و موضوع» شکل گرفته است. یوگا چندین ایده‌ی اصلی را با مکتب هندوئیسم آدوایتا ودانتا ترکیب می‌کند با این تفاوت که فلسفه‌ی یوگا شکلی از عرفان تجربی است در حالی که آدویتا وادنتا شکلی از شخصیت‌گرایی مونیکست است. نکته‌ی جالب درباره‌ی فلسفه‌ی یوگا این است که مکتب‌های دیگر هندوئیسم هم آموزه‌ها و تکنیک‌های یوگا را می‌پذیرند و در اصول خود بر آن‌ها تکیه می‌کنند.
اصل اولیه‌ی یوگا بر پاکسازی بنا شده است. اعتقاد بر این است که بدن انسان مملو از ناخالصی‌ها و انرژی‌های منفی بسیار زیادی است که آرامش ذهن را مختل کرده و بر پاکی روح درونی هم تأثیر می‌گذارد. یوگی‌های بزرگ در گذشته تأثیر ناخالصی‌ها را بر ذهن انسان کشف کرده و بر اساس آن از یوگا استفاده کردند تا بتوانند ذهن و جسم افراد را پاک کنند. این تصفیه‌ی بدن، ذهن و روح فلسفه‌ی اصلی یوگا برای دستیابی به خرد واقعی و آزادسازی معنوی است.
یوگا ۶ شاخه‌ی زیر را دارد.
- هاتا یوگا (Hatha yoga): این شاخه جسمی و روحی است که هدف آن تقویت بدن و ذهن است.
- راجا یوگا (Raja yoga): این شاخه شامل مدیتیشن و پایبندی دقیق به یک‌سری مراحل منظم و برنامه‌ریزی شده است. راجا یوگا به هشت اندام یوگا هم معروف است.
- کارما یوگا (Karma yoga): این شاخه راهی برای خدمت است که هدف آن ایجاد آینده‌ای بدون انرژی منفی و خودخواهی است.
- باکتی یوگا (Bhakti yoga): در این شاخه هدف ایجاد وسیر وقف، راهی مثبت برای هدایت احساسات، ایجاد روحیه‌ی پذیرش و تحمل است.
- جنانا یوگا (Jnana yoga): این شاخه از یوگا درباره‌ی خرد، راه دستیابی به دانش و پرورش عقل از طریق مطالعه است.
- تانترا یوگا (Tantra yoga): این شاخه مربوط به مناسک، مراسم یا پایان یک رابطه است.
چاکرا (Chakra) چیست؟
کلمه‌ی «چاکرا» که به اشتباه در بین برخی از افراد چاکراه گفته می‌شود، به معنای «چرخان» است. یوگا معتقد است که چاکراها نقاط مرکزی انرژی، افکار، احساسات و کالبد فیزیکی ما هستند. استادان یوگا این‌طور می‌گویند که چاکراها هستند که تعیین می‌کنند مردم واقعیت را از طریق واکنش‌های احساسی، خواسته‌ها یا بیزاری‌ها، سطح اعتماد به نفس، ترس و حتی علائم و تأثیرات جسمانی تجربه کنند.
مسدود شدن یک چاکرا و به دام افتادن انرژی در آن باعث ایجاد عدم تعادل جسمی، روحی یا احساسی می‌شود که ما آن را با علائمی مثل اضطراب، بی‌حالی یا ضعف گوارشی تجربه می‌کنیم. آساناها تعداد زیادی از حرکات فیزیکی در هاتا یوگا هستند. افرادی که یوگا تمرین می‌کنند از آسانا برای آزادسازی انرژی و تحریک چاکرای نامتعادل استفاده می‌کنند.
ما هفت چاکرای اصلی زیر را داریم که هر کدام وظیفه‌ی خاص خود را دارند.
- ساهاسارا (Sahasrara): چاکرای تاج که در بالای سر قرار دارد و نماد ارتباط معنوی است.
- آژنا (Ajna): چاکرای چشم سوم که بین ابروها قرار دارد و به شهود ارتباط مستقیم دارد.
- ویشوددا (Vishuddha): چاکرای گلو که مربوط به مصونیت و ارتباط کلامی است.
- آناهاتا (Anahata): چاکرای قلب که در مرکز قفسه‌ی سینه قرار دارد و بر روی روابط حرفه‌ای و شخصی تأثیر می‌گذارد. هر عدم تعادلی که در این چاکرا پیش بیاید بر اکسیژن، هورمون‌ها، بافت و کنترل اندام‌ها تأثیر می‌گذارد.
- مانیپورا (Manipura): نام دیگر این چاکرا شبکه‌ی خورشیدی است و در ناحیه‌ی معده قرار دارد. این چاکرا با اعتماد به نفس، خرد و انضباط شخصی در ارتباط است.
- سوادیشتانا (Svadhishthana): چاکرای مقدس که در زیر شکم قرار داشته و لذت، رفاه و نشاط را به هم متصل می‌کند.
- مولادارا (Muladhara): چاکرای ریشه که در قسمت پایین ستون فقرات قرار دارد. این چاکرا ذهن و بدن را به زمین وصل کرده و فرد را ثابت نگه می‌دارد. همچنین کنترل عصب‌های سیاتیک و سیستم عصبی پاراسمپاتیک هم به عهده‌ی این چاکرا است.
آشنایی با سبک‌های یوگا
یوگای مدرن بر ورزش، قدرت، چابکی و تنفس تمرکز دارد و می‌تواند بهترین روش برای افزایش سطح سلامت جسمی و روحی افراد باشد. یوگا انواع مختلفی دارد و هر فرد می‌تواند براساس اهداف و سطح آمادگی جسمانی خود یکی از سبک‌های آن را انتخاب کند. در ادامه ۱۲ سبک از پرطرفدارترین سبک‌ها را به شکل خلاصه معرفی می‌کنیم تا برای تصمیم‌گیری و انتخاب اطلاعات بیشتری داشته باشید.
۱. اشتانگا یوگا (Ashtanga yoga)
در این سبک از آموزه‌های قدیمی یوگا استفاده می‌شود که در دهه‌ی ۱۹۷۰ محبوب شد. اشتانگا همان حالت‌ها و فعالیت‌هایی است که به‌سرعت هر حرکتی را به نفس پیوند می‌دهد.
۲. بیکرام یوگا (Bikram yoga)
این سبک با نام یوگای داغ هم شناخته می‌شود و روش اجرای آن کمی متفاوت است. در این سبک افراد در اتاق‌هایی که به شکل مصنوعی تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد گرم می‌شود و ۴۰% رطوبت دارد تمرین می‌کنند. این سبک ۲۶ حالت تمرینی و و دو تمرین تنفسی دارد.
۳. هاتا یوگا (Hatha yoga)
این یک اصطلاح عمومی برای هر نوع از یوگا است که در آن حالت‌های بدنی هم آموزش داده می‌شود. کلاس‌های هاتا معمولا به‌عنوان تمرینی ملایم برای حرکات اصلی یوگا عمل می‌کند.
۴. یوگای آینگار (Iyengar yoga)
این سبک بر روی پیدا کردن تراز صحیح در هر حالت با کمک وسایل مختلف مثل پشتی، بلوک، پتو و صندلی تمرکز دارد.
۵. یوگای کریپالو (Kripalu yoga)
این سبک به افراد یاد می‌دهد که چطور بدن خود را بشناسند، آن را بپذیرند و از آن آگاه شوند. یک دانشجوی یوگای کریپالو یاد می‌گیرد چطور با نگاه به درون، سطح مناسب تمرینات خود را پیدا کند. معمولا در این سبک کلاس‌ها با تمرینات تنفسی و حرکات ملایم شروع می‌شود و سپس فرد به انجام مجموعه‌ای از حالت‌های فردی با هدف رسیدن آرامش نهایی مشغول می‌شود.
۶. یوگای کندالینی (Kundalini yoga)
این سبک یک سیستم مدیتیشن است که با هدف آزادسازی انرژی‌های فرو رفته انجام می‌شود. کلاس‌ها دراین سبک معمولا با آواز خواندن شروع شده و به پایان می‌رسد. در بین دو آواز آغازین و پایانی افراد به آسانا، پرانایاما و مدیتیشن مشغول هستند تا به هدف و نتیجه‌ی خاص مد نظرشان برسند.
۷. یوگای قدرتمند (Power yoga)
این سبک در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ توسط تمرین کنندگان یوگای فعال و ورزشی و براساس آشتانگا رواج پیدا کرد.
۸. سیواناندا (Sivananda)
این سبک از فلسفه‌ی ۵ نقطه‌ای به‌عنوان پایه و اساس تمرینات خود استفاده می‌کند. فلسفه‌ی ۵ نقطه‌ای معتقد است که تنفس مناسب، آرامش، رژیم غذایی، ورزش و مثبت اندیشی در کنار هم می‌توانند سبک زندگی سالم و شیوه‌ی زندگی سالم یوگی را ایجاد کنند. در سیواناندا از ۱۲ آسانای اصلی استفاده می‌شود و قبل از آن‌ها باید سلام خورشید و ساواسانا اجرا شود.
۹. وینیوگا (Viniyoga)
این سبک بر فرم و عملکرد، تنفس و سازگاری، تکرار و نگه داشتن، هنر و علم توالی تمرکز دارد.
۱۰. یین یوگا (Yin yoga)
این سبک بر حفظ جالت‌های غیرفعال برای مدت طمان طولانی تمرکز می‌کند. در تمرینات یین یوگا هدف اصل بافت‌های عمیق، رباط‌ها، مفاصل، استخوان‌ها هستند.
۱۱. یوگای قبل از زایمان (Prenatal yoga)
این سبک مخصوص خانم‌های باردار است و تمرینات آن متناسب با وضعیت بدنی خانم‌های باردار طراحی شده است. انجام این تمرینات به سلامت مادران در دوران بارداری کمک کرده و همچنین به آن‌ها این امکان را می‌دهد تا پس از زایمان به حالت قبل از آن برگردند.
۱۲. یوگای ترمیمی (Restorative yoga)
این سبک از یوگا یک روش آرامش‌بخش است. یک کلاس یوگای ترمیمی با ۴ یا ۵ حالت ساده می‌گذرد و در طول تمرینات از وسایلی مثل پتو و بالش‌های تقویت کننده استفاده می‌شود. این وسایل کمک می‌کنند کخ بدون هیچ تلاشی بدن در حالت مناسب قرار گرفته و به آرامش عمیق برسد.
وسایل لازم برای تمرین یوگا
وسایلی که برای انجام تمرینات یوگا لازم است به دو دسته‌ی کلی زیر تقسیم می‌شوند؛
- وسایلی که فضا را برای ذهن و روان آماده می‌کنند.
- وسایل لازم برای انجام تمرینات جسمی
در اینجا وسایل لازم برای انجام یوگا که در هر دو دسته قرار دارند را به شما معرفی می‌کنیم. با کنار هم قرار دادن وسایل دسته‌ی اول می‌توانید فضایی مناسب برای انجام تمرینات ایجاد کنید. فضایی که به شما احساس آرامش و انرژی مثبت منتقل می‌کند. وسایلی هم که در دسته‌ی دوم قرار دارند به شما برای انجام تمرینات به شکل بهتر و مؤثرتر کمک می‌کنند.
مجسمه‌ی خدایان هندو
خدایان در سنت هند اهمیت بسیار زیادی دارند و قرار دادن مجسمه‌ی یکی از خدایان در زمان یوگا می‌تواند برای افراد الهام‌بخش باشد. هر خدا معنا و هدف خاصی دارد و به شما نکات مخصوصی را یادآوری می‌کند. مثلا هانومان به شما یادآوری می‌کند که یک دوست خوب و خدمتگزار عشق باشید، شیوا با اسرار زندگی می‌رقصد و یاگانشا برای از بین بردن موانع در زندگی تلاش می‌کند.
عکس‌های خانوادگی و دوستانه
نگاه کردن به عکس‌های یادگاری در زمان انجام تمرینات مدیتیشن در بین تمرینات یوگا، در شما احساس آرامش ایجاد کرده و لبخند به صورتتان می‌آورد. همچنین به شما کمک می‌کند که زیبایی‌های مسیر زندگی‌اتان را ببینید و بابت آن‌ها قدردان باشید.
شمع و نور
نورها و شمع‌ها نماد عرضه‌ی انرژی و عشق هستند. محل تمرینات یوگای خود را با شمع و چرغ‌های مختلف نورانی کنید تا راه انرژی و عشق به خانه و قلبتان باز شود.
گل‌های تازه
عطر گل‌های تازه و معطر می‌تواند علاوه بر ایجاد احساس خوب، به شما در تمرکز و توجه به درون کمک کند. همچنین وجود گل و گیاه تازه در زمان یوگا و مدیتیشن باعث به جریان افتادن انرژی مثبت در محیط می‌شود.
عود
اگر به گل‌های تازه دسترسی ندارید یا برای تمرکز به عطر خاصی نیاز دارید می‌توانید از عود استفاده کنید. همچنین عود‌ها می‌توانند به فضا حالتی روحانی داده و در بالا بردن کیفیت تمرینات ذهنی یوگا مؤثر باشند.
لباس یوگا
باید برای انجام تمرینات یوگا لباس‌هایی سبک و دوخته شده از پارچه‌ای نرم بپوشید. بهتر است جنس پارچه‌ی این لباس‌ها از الیاف طبیعی باشد تا تنفس پوست شما در حین تمرینات به‌راحتی انجام شود. در زمان یوگا نباید از لباس زیر تنگ استفاده کرد و توصیه شده است که هیچ قسمت از لباس شما نباید با کش تنگ شده باشد. به صورت کلی لباس نباید به بدن شما فشار وارد کند و به حدی راحت باشد که بتوانید بدون دردسر تمرینات کششی را انجام دهید.
مت یوگا
مت یا زیرانداز یوگا در ابعاد و جنس‌های مختلف ساخته می‌شود. یکی از بهترین مت‌های یوگا از جنس لاستیک ساخته شده‌اند و نرم هستند. بدترین نوع مت هم از جنس PVC ساخته شده است که به مرور زمان فرسوده می‌شود. همچنین در برخی از تحقیقات مشخص شده است PVC خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد و بهتر است بدن با آن تماسی نداشته باشد. مت‌های پددار بهترین نوع مت یوگایی هستند که می‌توانید تهیه کنید. همچنین در زمان خرید دقت کنید که لایه‌ی زیری آن ضد لغزش باشد تا در زمان تمرینات مشکلی برایتان پیش نیاید.
پتوی یوگا
این پتو معمولا از جنسی نرم با الیاف طبیعی ساخته شده و برای انجام بعضی از تمرینات استفاده می‌شود.
آجر یوگا
این وسیله به اندازه‌ی آجر است و با فوم فشرده ساخته شده است. شما با کمک این آجر می‌توانید بعضی از حالت‌های بدنی را راحت‌تر انجام داده و بدن خود را به شکل کامل بکشید.
بند یوگا
بندهای یوگا چیزی شبیه به همان بندهای کشی ورزشی است که به انعطاف‌پذیری و افزایش دامنه‌ی حرکت بدن کمک می‌کند.
توپ یوگا
این توپ با نام توپ ثبات هم شناخته می‌شود برای تناسب اندام، ایجاد کشش بیشتر در حین تمرینات و درگیر کردن ماهیچه‌هایی که در حالت عادی درگیر نمی‌شوند کاربرد دارد.
فواید یوگا
براساس نظرسنجی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد دلیل ۹۴% از افراد بزرگسال برای انجام منظم تمرینات یوگا، فواید سلامتی آن است. یوگا نه تنها برای جسم بلکه برای روح هم فواید مختلفی دارد. فواید زیر مثالی از این موضوع هستند؛
- ایجاد قدرت عضلانی
- افزایش انعطاف‌پذیری
- بهبود کیفیت تنفس
- بهبود سلامت قلب
- کمک به درمان اعتیاد
- کاهش استرس، اضطراب،افسردگی و دردهای مزمن
- بهبود کیفیت خواب
- افزایش رضایت عمومی و کیفیت زندگی
اگر تصمیم دارید یوگا را با هدف افزایش سلامت روح و روان شروع کنید بهتر است در این زمینه با یک مشاور روانپزشک هم مشورت کنید تا به شما در انتخاب سبک و روش تمرین‌ها کمک کند.
خطرات و عوارض جانبی
یوگا هم مانند هر ورزش دیگری می‌تواند خطرات و عوارض جانبی داشته باشد. البته یوگا ورزش ملایمی است و اگر افراد تحت نظر مربی به تمرین بپردازند با هیچ خطری مواجه نمی‌شوند. آسیب‌دیدگی در یوگا به‌ندرت پیش می‌آید و اغلب آسیب‌های گزارش شده پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات بوده است. با این حال بهتر است قبل از شروع به نکات زیر توجه کنید تا از بروز هر گونه آسیبی جلوگیری شود.
- اگر باردار هستید یا وضعیت پزشکی خاص و مزمن مثل از دست دادن استخوان‌ها، گلوکوم یا سیاتیک دارید باید قبل از شروع کردن تمرینات یوگا با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
- ممکن است انجام بعضی از حرکات یوگا برای برخی از افراد به دلیل شرایط خاص جسمانی ممنوع بوده یا نیاز به اصلاح داشته باشد. پس قبل از شروع حتما با یک مربی مشورت کنید.
- اگر در یوگا مبتدی هستید به هیچ وجه به سراغ ژست‌های پیشرفته و تکنیک‌های دشوار مثل سرپوش، حالت لوتوس و تنفس شدید نروید. انجام این حرکات برای مبتدیان خطرآفرین است.
- اگر به دلیل بیماری تحت درمان هستید نباید از حرکات یوگا به‌عنوان جایگزین مراقبت‌های پزشکی استفاده کنید. در بیماری‌ها اولویت با مراقبت‌ها و روش‌های درمان پزشکی علمی است و فقط با مشورت پزشک می‌توانید تمرینات یوگا را به روش‌های درمانی‌اتان اضافه کنید.
آشنایی با ۲۹ اصطلاح در یوگا
فرقی ندارد تازه‌کار هستید یا مدتی از شروع تمریناتتان می‌گذرد، به هر حال ممکن است در بین تمرینات کلمات و اصطلاحاتی را بشنوید که برایتان ناآشنا هستند. این کلمات به زبان یوگا سانسکریت است. یوگا سانسکریت ریشه‌ی بسیاری از زبان‌های هندی و یکی از قدیمی‌ترین زبان‌های بشر است. در این بخش قرار است با ۲۹ کلمه در زبان یوگا سانسکریت که از اصطلاح پرکاربرد یوگا هستند آشنا شویم.
۱. آسانا (Asana)
ترجمه‌ی دقیق این کلمه «صندلی» است اما در یوگا نشان‌دهنده‌ی وضعیت یا حالات فیزیکی است.
۲. باندا (Bandha)
قفل‌های عضلانی داخلی که در صورت درگیر شدن باعث تقویت نواحی استراتژیک بدن می‌شوند. عضلات کف لگن (مولا باندا)، شکم تا دیافراگم (اودیانا باندا) و گلو (جالاندرا باندا) ۳ باندای اصلی بدن هستند.
۳. چاتورانگا (Chaturanga)
بلند کردن بدن به کمک چهار دست و پا در حالی که تمام بدن به شکل یک تخته‌ی صاف است. این حرکت نیاز به قدرت بازو، شانه و قسمت مرکزی بدن دارد.
۴. هسته یا کور (Core)
معمولا به‌عنوان عضلات شکم تصور می‌شود اما در حالت دقیق‌تر به این صورت است که اگر بدن را به شکل یک سیب در نظر بگیرید، از بالای سر تا قوس داخلی کف پا قسمت مرکزی بدن محسوب می‌شود. یعنی محلی شییه به محل قرار گرفتن دانه‌های سیب از دم تا قسمت پایینی.
۵. داون داگ (Downward dog)
این یکی از حرکت‌های پرکاربرد در یوگا است که بدن در آن به حالت عدد ۸ فارسی قرار می‌گیرد.
۶. دریشتی (Drishti)
نقطه‌ی کانونی خیره شدن در حین مدیتیشن یا تمرین یوگا. این نقطه در زمان ایجاد تعادل بسیار مفید است.
۷. هاتا (Hatha)
هاتا برای کالبد فیزیکی، یعنی بدن ما، در یوگا کاربرد دارد. در زبان سانسکریت «ha» نشان‌دهنده‌ی خورشید و «tha» نشان‌دهنده‌ی ماه است. هاتا سبک اصلی یوگا است و بسیاری از سبک‌های مختلف یوگا هم بر همین اساس ساخته شده‌اند. از این کلمه برای نشان دادن کند بودن تمرینات استفاده می‌شود.
۸. مرکز قلب (Heart centre)
این اصطلاح به مرکز قفسه‌ی سینه اشاره دارد. مثلا اگر در حین تمرینات می‌شنوید که «مرکز قلب خود را بلند کنید»، مربی در حال اشاره به موقعیت چاکرای قلب است.
۹. مانترا (Mantra)
یک کلمه، عبارت یا صدایی است که به صورت جمعی به شکل آواز خوانده می‌شود یا به صورت تکی در ذهن تکرار می‌شود. گفته می شود که مانتراها با ایجاد ارتعاشی خاص در زمان مدیتیشن باعث افزایش تمرکز افراد می‌شود.
۱۰. مودرا (Mudra)
مودرا به یک موقعیت یا حرکت دست برای کمک به تمرکز، ارتباط با خود در طول مدیتیشن و تمرین آسانا گفته می‌شود. رایج‌ترین مودراها Anjali (فشردن کف دست در قلب) و jana (چسباندن انگشت شصت و اشاره به هم و تشکیل یک دایره در حالی که سه انگشت دیگر در حالت صاف قرار دارند) هستند.
۱۱. نادی (Nadi)
به مجاری انرژی که پرانا یا نیروی حیات از طریق آن‌ها جریان پیدا می‌کند نادی می‌گویند. پرانایاما از نفس برای هدایت و گسترش جریان پرانا در کانال‌های انرژی ما (نادیس) استفاده می‌کند.
۱۲. ناماسته (Namaste)
نزدیک‌ترین ترجمه برای این اصطلاح جمله‌ی «نور درون من به نور درون شما تعظیم می‌کند.» است و معمولا در پایان کلاس‌های یوگا افراد کف دو دست را به هم فشار داده، روی چشم سوم می‌گذارند و سپس سر را به سمت قلب خم کرده و این اصطلاح را به کار می‌برند.
۱۳. اُم (Om)
یک مانترا که در ابتدا و انتهای بعضی از کلاس‌های یوگا خوانده می‌شود. این کلمه‌ی بسیار کوچک معانی متعددی دارد و گفته می‌شود که منشا صداها و بذر خلقت است. معمولا از این صدا با عنوان «صدای جهانی آگاهی» یاد می‌شود.
۱۴. پاتانجالی (Patanjali)
حکیم دوم یا سوم پیش از میلاد گفته است که «یوگا سوترا را گردآوری کرده است تا راهنمای دستورالعمل نحوه‌ی زندگی با هدف پیشروی در مسیر معنوی و به سوی روشنگری باشد.»
۱۵. پرانا (Prana)
انرژی زندگی، نیروی حیات.
۱۶. پرانامایا (Pranayama)
تمرینات تنفسی که موانع فیزیکی و عاطفی بدن ما را آزاد می‌کنند تا نفس را آزاد کرده و پرانا را به جریان اندازند.
۱۷. ساکروم (Sacrum)
یک استخوان مثلثی شکل در قسمت پایین کمر.
۱۸. ساوانا (Savasana)
به معنای «حالتی شبیه به جسد»، حالت آرامش که معمولا در پایان کلاس یوگا تمرین می‌شود.
۱۹. شانتی (Shanti)
به معنای «صلح» که گاهی در کلاس خوانده می‌شود.
۲۰ نشستن / نشستن استخوان‌ها (Sit / Sitting bones)
قسمتی از لگن. دو برجستگی استخوانی که در قسمت پایین باسن قرار دارد و وقتی روی سطحی سخت می‌نشینیم آن‌ها را به راحتی حس می‌کنیم.
۲۱. استرنوم (Sternum)
سینه، استخوان باریک و بلند و مسطح که به طور عمودی از مرکز قفسه‌ی سینه عبور می‌کند.
۲۲. سوریاناماسکار (Surya Namaskar)
سلام خورشید، دنباله‌ای از آساناها. این قسمت از یانگ یک تمرین بسیار محبوب است و معمولا برای گرم کردن بدن در شروع تمرینات استفاده می‌شود.
۲۳. تِیل‌بون یا استخوان دنبالچه (Tailbone)
استخوانی کوچک در انتهای ستون فقرات
۲۴. اوجایی (Ujjayi)
معمولا به‌عنوان «نفس پیروز» یا «نفس اقیانوسی» به کار برده می‌شود. دلیل نام‌گذاری آن صدایی است که در هنگام تنفس ایجاد می‌شود.
۲۵. اوپانیشاد (Upanishad)
مجموعه‌ای از متون یوگی با ماهیت دینی و فلسفی که احتمال داده می‌شود توسط هندی‌ها در سال‌های ۸۰۰ تا ۵۰۰ قبل از میلاد نوشته شده باشد.
۲۶. وینیاسا (Vinyasa)
حرکت مرتبط با تنفس است. با انجام آن حرکات طولانی یا کوتاه با نفس به یکدیگر وصل می‌شوند.
۲۷. یانگ یوگا (Yang yoga)
سبکی که حرکات موزون همراه با تکرار دارد و بسیار پر انرژی است. این سبک برای ایجاد قدرت و تناسب اندام بسیار مناسب است.
۲۸. یوگا نیدرا (Yoga Nidra)
این اصطلاح با عنوان «خواب یوگی» یا «آرامش بدون زحمت» هم شناخته می‌شود. افراد در این وضعیت در حالت هوشیار بین خواب و بیداری قرار می‌گیرند. وقتی فرد در حالت یوگا نیدرا قرار می‌گیرد سرشار از هماهنگی و آرامش شده و می‌تواند به عمیق ترین مسائل در ناخودآگاهش دسترسی داشته باشد.
۲۹. یین یوگا (Yin yoga)
مجموعه‌ای از حالت‌های طولانی مدت و منفعل که بافت‌های هم‌بند بدن را هدف قرار می‌دهد. ما در یوگا، مانند زندگی، به ترکیبی از یینگ و یانگ نیاز داریم تا بتوانیم متعادل و سالم بمانیم.
سخن آخر
یوگا یکی از قدیمی‌ترین تمرینات جسمی-ذهنی است که با گذشت زمان تغییر کرده است. یوگای مدرن بر حالت‌هایی تمرکز دارد که بر اساس آرامش درونی و انرژی فیزیکی طراحی شده‌اند. در مقابل یوگای باستان تاکید چندانی بر تناسب اندام نداشت و در عوض تمام ترینات آن با محوریت تمرکز ذهنی و گسترش انرژی معنوی انجام می‌شد. این تمرین کهن سبک‌های مختلفی دارد و هر فرد می‌تواند براساس انتظاراتی که از انجام آن دارد و همچنین با توجه به نیروی جسمانی‌اش یکی از سبک‌ها را انتخاب کند. این فعالیت عوارض جانبی خاصی ندارد اما اگر درگیر بیماری خاص یا مشکلی مثل سیاتیک هستید باید قبل از شروع تمرینات با پزشک یا یک مربی معتمد مشورت کنید.
منابع: medicalnewstoday, wikipedia-Rigveda, wikipedia-Yoga-philosophy, aurawellnesscenter, ekhartyoga
مطالب مربوط به یوگا خیلی کامل و پربار بود،خیلی استفاده کردم.کاش با توجه به شیوع کرونا آموزش یوگا در منزل جهت مبتدیان توسط اساتید یوگا داشتید.با سپاس فراوان از شما