هر آنچه باید درباره‌ی آلرژی غذایی در کودکان و عدم تحمل غذایی بدانید
علائم و نشانه‌های آلرژی غذایی متنوع است اما شایعترین آنها خس‌خس سینه، استفراغ و اسهال هستند. این واکنش‌ها ممکن است فوری یا با تاخیر باشند، البته واکنش‌های فوری شایع‌تر هستند. هر پدر و مادری می‌دانند که کودکان، به خصوص در مورد غذاهای مغذی مثل کلم بروکلی و اسفناج، میتوانند بد غذا باشند. اما بدغذایی ربطی به امتناع بعضی از کودکان از خوردن غذاهای خاص ندارد. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، حدودا از هر ۱۳ کودک ۱ نفر به حداقل یک ماده غذایی آلرژی دارد. همانطور که می‌بینید بروز آلرژی غذایی در کودکان موضوعی بسیار جدی است و ما هم در این مطلب از دیجی‌کالا مگ قرار است به صورت کامل و مفصل به بررسی آن بپردازیم.
علائم آلرژی غذایی در کودکان
چه چیزی باعث آلرژی غذایی در کودکان می‌شود؟
چه زمانی باید از اورژانس کمک گرفت؟
تفاوت بین آلرژی غذایی در کودکان و عدم تحمل غذایی چیست؟
نمونه هایی از عدم تحمل غذایی
تفاوت آلرژی غذایی در کودکان و عدم تحمل غذایی
درمان آلرژی غذایی در کودکان چیست؟
روش غذا خوردن در رستوران برای کودکانی که آلرژی غذایی دارند
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
علائم آلرژی غذایی در کودکان
آلرژی غذایی جدی است و میتواند به طور بالقوه زندگی کودک را تهدید کند. بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۸، ۴۰٪ از کودکانی که آلرژی غذایی دارند، واکنش‌های شدیدی را تجربه کرده‌اند که نیاز به درمان در اورژانس داشته است. بسیاری از غذاها میتوانند باعث واکنش‌های آلرژیک شوند.
واکنش آلرژیک ممکن است خفیف باشد و باعث کهیر یا درد خفیف شکم شود. اما گاهی اوقات میتواند منجر به عوارض منفی جدی برای سلامتی مثل آنافیلاکسی شود. آنافیلاکسی یک واکنش شدید که در آن بدن شما دچار شوک می‌شود و احتمال از دست دادن هوشیاری را با خود به همراه دارد.
یک آلرژی غذایی واقعی میتواند بر تنفس، دستگاه گوارش، قلب و پوست کودک شما تاثیر بگذارد. کودک مبتلا به آلرژی غذایی طی چند دقیقه تا یک ساعت پس بعد از خوردن غذا، یک یا چند مورد از علائم زیر را نشان می‌دهد:
- گرفتگی یا آبریزش بینی
- سرفه کردن
- اسهال
- سرگیجه یا سبکی سر
- خارش اطراف دهان یا گوش‌ها
- حالت تهوع
- برجستگی‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست (کهیر)
- بثورات قرمز و خارش‌دار (اگزما)
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- عطسه کردن
- دل درد
- احساس مزه عجیب در دهان
- تورم لب‌ها، زبان و یا صورت
- استفراغ کردن
- خس‌خس سینه
کودکان خردسال همیشه نمی‌توانند علائم خود را به وضوح توضیح دهند، بنابراین گاهی اوقات باید آنچه را که کودک شما احساس میکند تفسیر کنید. اگر کودک شما چیزی شبیه این را می‌گوید، ممکن است واکنش آلرژیک داشته باشد:
- «یه چیزی تو گلوم گیر کرده.»
- «زبونم خیلی بزرگه.»
- «دهنم می‌خاره.»
- «همه چیز داره می‌چرخه.»
اکثر والدین تا زمانی که کودک برای اولین بار غذایی را امتحان نکند و واکنشی نشان ندهد، نمی‌دانند که فرزندشان آلرژی غذایی دارد. به همین دلیل مهم است که والدین و همچنین معلم‌ها، پرستار بچه و هر کس دیگری که با کودک وقت می‌گذراند مراقب علائم آلرژی غذایی باشند.
چه چیزی باعث آلرژی غذایی در کودکان می‌شود؟
آلرژی غذایی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن شما واکنش خاصی نسبت به یک یا چند غذای خاص نشان دهد. در این موقعیت سیستم ایمنی بدن به جای محافظت از بدن شما، به گونه‌ای واکنش نشان می‌دهد که انگار به دلیل یک پروتئین غذایی بی‌ضرر یا آلرژن در معرض خطر است. مشخص نیست که چه چیزی باعث آلرژی غذایی در کودکان می‌شود، اگرچه سابقه‌ی خانوادگی ممکن است در آن نقش داشته باشد.
هیچ درمانی برای آلرژی غذایی وجود ندارد و اجتناب از مصرف غذایی که باعث واکنش آلرژیک می‌شود تنها راه پیشگیری از واکنش است. هنگامی که کودکی آلرژی غذایی دارد، سیستم ایمنی بدن او بیش از حد واکنش نشان می‌دهد و آنتی‌بادی‌هایی را علیه غذا تولید میکند. این واکنش شبیه به زمانی است که ویروس یا میکروب به بدن حمله کرده است. واکنش ایمنی هم باعث ایجاد علائم آلرژی می‌شود.
شایعترین محرک‌های آلرژی غذایی در کودکان عبارتند از:
- بادام زمینی و آجیل درختی (گردو، بادام، بادام هندی، پسته)
- شیر گاو
- تخم مرغ
- ماهی، صدف، میگو، خرچنگ
- سویا
- گندم
- کنجد
چه زمانی باید از اورژانس کمک گرفت؟
بعضی از کودکان در واکنش به غذاهایی مثل بادام زمینی یا صدف دچار آنافیلاکسی میشوند. اگر کودک شما بعد از خوردن چیزی در تنفس یا بلع مشکل دارد، فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید تا از اورژانس کمک پزشکی بگیرید.
علائم آنافیلاکسی عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- گیجی
- غش یا از دست دادن هوشیاری
- تنگی نفس یا خس‌خس سینه
- تورم لب‌ها، زبان یا گلو
- مشکل در بلعیدن
- کبود شدن پوست
- نبض ضعیف
والدین هر کودکی که آلرژی غذایی شناخته شده‌ای دارد، باید از متخصص آلرژی کودک بپرسند که آیا باید از تزریق‌کننده خودکار اپی نفرین استفاده کنند یا خیر. اگر آلرژی به اندازه‌ی کافی جدی است که استفاده از تزریق‌کننده خودکار را تضمین میکند، هم کودک و هم والدین او باید درباره‌ی نحوه‌ی استفاده از آن آموزش ببینند.
تفاوت بین آلرژی غذایی در کودکان و عدم تحمل غذایی چیست؟
عدم تحمل غذایی شایع‌تر از آلرژی غذایی است و تقریبا در ۲۰٪ از مردم رخ می‌دهد.
حتی اگر کودک شما نسبت به یک غذای خاص واکنش نشان دهد، لزوما به این معنی نیست که به آن آلرژی غذایی دارد. بعضی از کودکان نسبت به غذاهای خاص حالت عدم تحمل دارند. تفاوت در این است که آلرژی غذایی سیستم ایمنی را درگیر میکند، در حالی که عدم تحمل غذایی معمولا در سیستم گوارشی ریشه دارد.
آلرژی‌های غذایی که میتوانند باعث آنافیلاکسی شوند بسیار خطرناک‌تر از عدم تحمل غذایی هستند. کودکی که آلرژی غذایی دارد معمولا باید از خوردن غذای مضر به طور کامل اجتناب کند. اما در مورد عدم تحمل غذایی، کودک ممکن است بتواند مقادیر کمی از غذا را بدون تجربه هیچ علامتی بخورد.
نمونه هایی از عدم تحمل غذایی
در این بخش با شایعترین موارد بروز عدم تحمل غذایی آشنا می‌شوید. اگر کودک شما یک یا چند مورد از این علائم را دارد اما مطمئن نیستید که درگیر آلرژی است یا عدم تحمل غذایی، حتما برای تشخیص از یک متخصص کمک بگیرید.
عدم تحمل لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما فاقد آنزیمی باشد که برای تجزیه لاکتوز (قند موجود در شیر) مورد نیاز است و میتواند علائمی مثل گاز معده، نفخ و اسهال ایجاد کند.
حساسیت به گلوتن
حساسیت به گلوتن زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما به پروتئینی به نام گلوتن، که در بعضی از غلات مثل گندم یافت می‌شود، واکنش نشان می‌دهد. علائم آن شامل سردرد، ناراحتی معده و نفخ است.
اگرچه بیماری سلیاک (شدیدترین شکل حساسیت به گلوتن) سیستم ایمنی شما را درگیر میکند، اما علائم آن معمولا در روده‌ی شما متمرکز است. بیماری سلیاک میتواند بر سایر سیستم‌های بدن شما تاثیر بگذارد، اما باعث آنافیلاکسی نمی‌شود.
حساسیت به افزودنی های غذایی
این اتفاق زمانی می‌افتد که بدن شما به رنگ‌ها، مواد شیمیایی مثل سولفیت‌ها یا سایر افزودنی‌های موجود در غذاها واکنش نشان می‌دهد. علائم شامل بثورات پوستی، حالت تهوع و اسهال است. سولفیت‌ها گاهی اوقات میتوانند در فرد مبتلا به آسم و حساس به آنها، حمله آسم را تحریک کنند.
تفاوت آلرژی غذایی در کودکان و عدم تحمل غذایی
از آنجایی که علائم عدم تحمل غذایی گاهی اوقات شبیه علائم آلرژی غذایی است، تشخیص آن برای والدین دشوار است. در جدول راهنمایی‌های لازم برای تشخیص آلرژی غذایی از عدم تحمل وجود را برای شما نوشته‌ایم.
جدول
درمان آلرژی غذایی در کودکان چیست؟
اگرچه در حال حاضر هیچ درمانی برای آلرژی غذایی وجود ندارد، اما درمان‌هایی وجود دارد که میتواند خطر آنافیلاکسی را در زمانی که کودکان مقادیر کمی از غذاهایی که باعث واکنش‌های آلرژیک میشوند مصرف می‌کنند، کاهش دهد.
علاوه بر این، اخیرا تحقیقاتی انجام شده است که از دادن غذاهای آلرژیزا به نوزادان برای تلاش برای کاهش بروز آلرژی غذایی حمایت میکند. محققان بر این باورند که اگر این رویکرد استاندارد شود، میتواند به کاهش شیوع کلی آلرژی غذایی کمک کند.
چطور با کودک درگیر آلرژی در رستوران غذا بخورید
با متخصص آلرژی فرزندتان صحبت کنید تا برنامه‌ای برای صرف غذا در رستوران‌ها و مکان‌های دیگری که خودتان غذا را تهیه نمی‌کنید، تدوین کنید.
آلرژی غذایی به این معنی نیست که باید از لذت بردن از غذاهای رستوران دست بکشید. گارسون‌ها در بسیاری از رستوران‌ها هنگام گرفتن سفارش می‌پرسند که آیا کسی در میز آلرژی غذایی یا محدودیت غذایی دارد یا خیر. این فرصت خوبی برای توضیح آلرژی غذایی فرزندتان است.
ارتباطات مهم است. شاید بهتر باشد از قبل با رستوران تماس بگیرید تا مطمئن شوید که آنها اقلامی در منو دارند که خوردن آن برای فرزندتان بی خطر است. همچنین ایده‌ی خوبی است که هنگام ورود به رستوران با مدیر صحبت کنید، حتی اگر از قبل تماس گرفته باشید.
همچنین می‌توانید توضیح دهید که برای ایمنی فرزندتان باید از آلودگی متقاطع (آلودگی غذا با ماده حساسیت زا در حین تهیه، نگهداری و سرو) اجتناب شود. با این حال، یک رستوران ممکن است نتواند، یا تمایل نداشته باشد، این موضوع را تضمین کند. در این شرایط ممکن است بخواهید رستورانی را انتخاب کنید که اصلا از ماده آلرژیزا استفاده نمی‌کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر متوجه شدید که فرزندتان بعد از خوردن غذاهای خاص دچار کهیر می‌شود یا به طور منظم بعد از خوردن غذاهای خاص دچار خارش می‌شود، با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید. متخصص ممکن است یک داروی آلرژی پیشنهاد دهند و به شما توصیه کنند که از آن غذا اجتناب کنید.
اگر علائم ادامه پیدا کرد یا بدتر شد و فرزندتان به داروی آلرژی پاسخ نداد، یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی ممکن است شما را به یک متخصص آلرژی ارجاع دهد. متخصص علاوه بر بررسی سابقه‌ی پزشکی فرزندتان، ممکن است برای اینکه بفهمد فرزندتان آلرژی دارد یا نه آزمایش خراش پوست، تست پچ یا آزمایش خون تجویز کند.
همچنین ممکن است برای یافتن علت آلرژی، رژیم غذایی حذفی را توصیه کنند. اگر فرزند شما آلرژی غذایی دارد و تزریق‌کننده خودکار اپی نفرین به همراه دارد، در صورت تجربه تنگی گلو یا مشکل در تنفس، فورا از آن استفاده کنید. کهیر همراه با استفراغ نشانه دیگری برای استفاده از تزریق‌کننده خودکار اپی نفرین یا تماس با ۱۱۵ است.
سخن آخر
اگر مشکوک هستید که فرزندتان به غذایی آلرژی دارد، با پزشک متخصص اطفال یا متخصص آلرژی تماس بگیرید. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی میتواند غذایی را که باعث ایجاد مشکل شده است شناسایی کند و به شما در تدوین یک برنامه درمانی کمک کند. ممکن است کودک شما برای درمان علائم به داروهایی مثل آنتی هیستامین نیاز داشته باشد.
منبع: HealthLine
علائم آلرژی غذایی در کودکان میتواند بسیار متنوع باشد و از خفیف تا شدید متغیر باشد. بعضی از علائم شایع عبارتند از:
علائم پوستی: قرمزی، خارش، اگزما، کهیر
علائم تنفسی: آبریزش بینی، عطسه، خس خس سینه، تنگی نفس
علائم گوارشی: تهوع، استفراغ، اسهال، دل درد
علائم شدید: افت فشار خون، تورم صورت و گلو (آنافیلاکسی)
شیر گاو
تخم مرغ
بادام زمینی
آجیل درختی (مثل گردو، بادام، پسته)
سویا
گندم
ماهی
صدف
برچسب خوانی: به فرزندتان بیاموزید که همیشه قبل از خوردن هر چیزی، برچسب مواد غذایی را با دقت مطالعه کند.
آمادگی برای مواقع اضطراری: همیشه داروی آلرژی فرزندتان (مانند خودکار اپی نفرین) را همراه داشته باشید و اطمینان حاصل کنید که مربیان و معلمان فرزندتان از آلرژی او و نحوه استفاده از داروی آلرژی مطلع هستند.
