همه چیز درباره‌ی موتور جستوجوی ChatGPT
تنها چند روز است که شرکت «اوپن ای‌آی» (Open AI) موتور جستوجوی خود مبتنی بر هوش مصنوعی «چت جی‌پی‌تی» (Chat GPT) را به صورت عمومی عرضه کرده است و هرچند هنوز برای همه‌ی کاربران فعال نشده است، آشنایی کلی با این سامانه‌ی جدید جستوجو، می‌تواند دید بهتری برای استفاده از آن ارائه دهد.
قطعا می‌توان گفت که گوگل برای چندین دهه و با دلایل کافی غول دنیای جستوجو در وب بوده و همچنان هم هست. نتایج آن مفید بوده‌اند و رابط کاربری آسانی هم برای پیمایش داشته است، پس چرا کسی باید از وضعیت موجود ناراضی باشد؟
اما خب موضوع را نباید فقط در ناراضی بودن دانست بلکه ارائه‌ی فناوری‌های تازه و متناسب‌تر با نیازهای کاربران امروزی هم اهمیت دارد. اثرگذاری قابل توجه هوش مصنوعی در چند سال گذشته باعث شده که حالا کاربر معمولی به طور کامل نتایج جستوجوی گوگل را مطابق با خواسته‌های خود نداند و همین موضوع هم رقیب آن را تشویق به شکل دادن یک بستر مشابه کرده است. اکنون اوپن ای‌آی، موتور جستوجوی «چت‌جی‌پی‌تی سرچ» (ChatGPT Search) را عرضه کرده است که توسط محبوب‌ترین سیستم هوش مصنوعی جهان پشتیبانی می‌شود. اما این جست‌وجوگر مبتنی بر هوش مصنوعی چه آورده‌ی تازه‌ای همراه خودش دارد؟
موتور جستوجوی ChatGPT چیست؟
ویژگی های SearchGPT
هوش مصنوعی گفت‌وگو-محور
دنبال کردن پرسش‌ها
پاسخ صریح
پاسخ‌های به‌روز
خلاصه‌سازی
انتساب و پیونددهی
نتایج دیداری
شیوه‌ی کار جستوجوی ChatGPT
۱. پردازش پرسش
۲. اجرای جستوجو
۳. بازیابی اطلاعات
۴. تجزیه‌وتحلیل محتوا
۵. تولید پاسخ
۶. استناد و ارائه‌ی منابع
۷. پالایش با تکرار
چه کسانی می‌توانند از جستوجوی ChatGPT استفاده کنند؟
نحوه‌ی استفاده از جستوجوی ChatGPT
افزونه‌ی ChatGPT Search برای گوگل کروم و مایکروسافت اج
آیا جستوجوی چت جی‌پی‌تی بهتر از جستوجوی گوگل است؟
Search GPT، عصر تازه‌ی جستوجوی اینترنتی
موتور جستوجوی ChatGPT چیست؟
ChatGPT Search یا به اختصار Search GPT موتور جستوجوی تازه راه‌اندازی شده‌ی OpenAI است که بر پایه‌ی سیستم هوش مصنوعی این شرکت با همین نام شکل گرفته است و پشتیبانی می‌شود. این روش جستوجو کمی نسبت به گوگل و دیگر موتورهای جستوجوی سنتی متفاوت است و به کاربران امکان می‌دهد که هنگام جستوجوی آنلاین، تجربه‌ی گفت‌وگو-محور بیشتری داشته باشند. بدین ترتیب جستوجو را از در نظر گرفتن تنها محتوای سئو شده و کلیدواژه‌ها به جستوجو بر پایه‌ی منابع تازه و مرتبط همراه با ارائه‌ی محاوره‌ای نتایج تغییر می‌دهد.
پیش از این هم راه‌اندازی مدل گفت‌وگوی زبانی ChatGPT شیوه‌ی تعامل کاربران در دنیای اینترنت را وارد فاز تازه‌ای کرده بود؛ اما اکنون OpenAI با عرضه‌ی موتور جستوجوی خود مبتنی بر هوش مصنوعی زایا، پا را فراتر گذاشته و به دنیای گسترده‌ی جستوجو در اینترنت هم وارد شده است. هدف این ابزار نوآورانه، بهبود تجربه‌ی جستوجو با ارائه‌ی پاسخ‌های مستقیم به کاربر است و بدین ترتیب در مقابل موتورهای جستوجوی سنتی مانند «گوگل» (Google) شیوه‌ای تازه را پیش می‌گیرد.
نتایج جستوجوی ChatGPT عمیق‌تر و تحلیلی‌تر از موتورهای جستوجوی دیگر است و به درخواست‌های جستوجو، پاسخ‌های کاملی مبتنی بر دیگر منابع وب شخص ثالث ارائه می‌دهد. برای بهتر کردن حس جستوجو، حتی ChatGPT پیوندهایی به منابع مختلف ارائه می‌دهد، بنابراین کاربران همچنان مانند دیگر موتورهای جستوجو می‌توانند روی لینک وب‌سایت‌های مختلف کلیک کنند تا منبع اطلاعات بیان شده را ببینند.
کار روی موتور جستوجوی ChatGPT در ماه می از سوی OpenAI اعلام شد و اکنون به تدریج در دسترس کاربران قرار می‌گیرد تا از مزایای آن استفاده کنند. در بیانیه‌ی OpenAI برای عرضه‌ی عمومی جستوجوی چت جی‌پی‌تی آمده است: «ChatGPT اکنون می‌تواند وب را به روشی بسیار بهتر از قبل جستوجو کند. می‌توانید با پیوندهایی به منابع وب مرتبط، پاسخ‌های سریع و لحظه‌ای دریافت کنید که قبلا برای جستوجوی آن‌ها به موتور جستوجو نیاز داشتید. این ابزار مزایای یک رابط زبان طبیعی را با ارزش‌گذاری به‌روز ترکیب می‌کند.»
یکی از نگرانی‌های اولیه درباره‌ی چت جی‌پی تی، موضوع قطع دانش بود؛ به این معنی که مدل زبانی بزرگ (LLM) فقط تا یک تاریخ معین از جهان آگاهی دارد. برای نمونه مدل GPT-4o دارای یک بریدگی دانش تا اکتبر ۲۰۲۳ است و حتی در مدل قدیمی‌تر GPT-4، این تاریخ سپتامبر ۲۰۲۱ بود.
در مقابل، یک موتور جستوجوی سنتی مانند گوگل چنین بریدگی دانشی را ندارد. با جستوجوی گوگل، اینترنت به طور مداوم بررسی می‌شود تا جدیدترین اطلاعات ممکن را به فهرست اضافه کند. چالش قطع دانش در یک مدل زبانی بزرگ چالشی است که چندین شرکت به دنبال حل آن با قابلیت‌های جستوجوی مبتنی بر هوش مصنوعی (GenAI) هستند و اوپن ای‌آی هم یکی از آن‌هاست.
SearchGPT یک موتور جستوجوی GenAI است که توسط OpenAI ساخته شده است و اولین بار در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۴ معرفی شد. SearchGPT در حال حاضر یک نمونه اولیه است که برای تعداد محدودی از کاربران آزمایشی راه اندازی شده است. همچنین یک لیست انتظار برای کسانی که می خواهند در آینده در گروه آزمایشی شرکت کنند وجود دارد. کاربران آزمایشی شامل افراد و همچنین توسعه‌دهندگان می‌شوند.
ویژگی های SearchGPT
SearchGPT ویژگی‌های زیادی را برای گسترش قابلیت‌های ChatGPT به کاربران ارائه می‌دهد. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های کلیدی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
هوش مصنوعی گفت‌وگو-محور
موتورهای جستوجوی معمول نتایج را به صورت فهرستی از لینک‌ها به نمایش درمی‌آورند، اما با توجه به این موضوع که SearchGPT از همان مدل زبانی بزرگ ChatGPT استفاده می‌کند، یک رابط زبان طبیعی برای پرسیدن سؤالات ارائه می‌دهد و روندی مکالمه-محور را پیش می‌گیرد. بدین ترتیب کاربر امکان تعامل و شخصی‌سازی بیشتری هنگام دریافت نتایج جستوجو دارد.
دنبال کردن پرسش‌ها
داشتن رویکرد استفاده از زبان محاوره‌ای به کاربران امکان می‌دهد سؤالات بعدی خود را هم درباره‌ی نتایج جستوجو بپرسند و این روند تجربه‌ی جستوجو را تعاملی‌تر و شبیه‌تر به مکالمه‌ی انسانی می‌کند. برای نمونه اگر نتایج ارائه شده مطلوب کاربر نباشد یا برای او گنگ باشد، می‌تواند با درخواست توضیحات، آن‌ها را شفاف‌تر کند یا نتایج تازه‌ای دریافت کند.
پاسخ صریح
برخلاف موتورهای جستوجوی سنتی که فهرستی از لینک‌ها را در اختیار کاربر قرار می‌دهند، موتور جستوجوی SearchGPT پاسخ مستقیمی ارائه می‌دهد و توضیحات صریحی درباره‌ی موضوع پرسیده شده ارائه می‌دهد.
پاسخ‌های به‌روز
در جستوجو بر پایه‌ی هوش مصنوعی، دیگر تاریخ قطع پایگاه دانش وجود ندارد و داده‌های آن محدود به تاریخ خاصی نمی‌شود. SearchGPT می‌تواند اطلاعات لحظه‌ای را از وب دریافت کند تا اطلاعات به‌روز را در اختیار کاربران قرار دهد.
خلاصه‌سازی
برخلاف یک موتور جستوجوی سنتی که فقط تعدادی پیوند به آدرس‌های وب ارائه می‌کند تا کاربر در آن اطلاعات بیشتری پیدا کند، SearchGPT خلاصه‌ای مختصر از اطلاعات را ارائه می‌دهد و از سردرگمی کاربران برای کسب اطلاعات درباره‌ی یک موضوع خاص می‌کاهد.
انتساب و پیونددهی
خلاصه‌سازی نتایج در جستوجو با هوش مصنوعی، تنها به خلاصه‌سازی محدود نمی‌شود بلکه نتایج ارائه شده توسط موتور جستوجوی OpenAI شامل اسناد و پیوندهای مختلف به منابع است که به کاربران امکان می‌دهد اطلاعات را بررسی کنند و جزئیات بیشتر را در وب‌سایت‌های اصلی پیدا کنند.
نتایج دیداری
یکی از ویژگی‌های SearchGPT ارائه‌ی نتایج بصری در قالب تصاویر و ویدیو برای پاسخگویی بهتر به جست‌وجوهای کاربران است. بدین ترتیب کاربران هنگتام جستوجوی خود، تصاویر مرتبطی را مشاهده می‌کنند که اطلاعات ارائه شده از طریق گفت‌وگو و لینک‌ها را تکمیل می‌کند.
شیوه‌ی کار جستوجوی ChatGPT
جستوجوی GPT عموما از طریق ترکیبی از مدل‌های زبان و ادغام موتورهای جستوجوی فعلی کار می‌کند. با این حال، در اینجا نگاه دقیق‌تر به نحوه‌ی عملکرد صحیح و عملکرد یکپارچه‌ی آن داریم.
۱. پردازش پرسش
جستوجوی ChatGPT با دریافت درخواست کاربر، که می‌تواند به صورت زبان طبیعی انسانی باشد، آغاز می‌شود. مدل زبانی که با بخش‌های گسترده‌ای از داده‌های متنی آشناست، پرسش کاربر را برای درک هدف، زمینه و تفاوت‌های آن بررسی و مفاهیم کلیدی، درون‌مایه و روابط درون پرسش را شناسایی می‌کند. این مرحله بسیار مهم است چون تعیین می‌کند که سیستم چگونه به جستوجو ورود و پاسخ خود را فرموله کند.
۲. اجرای جستوجو
بر اساس تفسیر پرسش و درخواست کاربر، موتور جستوجوی مبتنی بر Chat GPT مجموعه‌ای از عبارات یا کلمات کلیدی جستوجوی مرتبط را تولید می‌کند. این‌ها ممکن است با درخواست اصلی کاربر یکسان نباشند اما برای موتورهای جستوجو بهینه شده‌اند.
سپس سیستم از این عبارات برای انجام جست‌وجوهای وب با استفاده از موتورهای جستوجوی یکپارچه استفاده می کند. این فرآیند ممکن است شامل جست‌وجوهای متعدد در منابع مختلف برای اطمینان از پوشش جامع موضوع باشد.
۳. بازیابی اطلاعات
سیستم جستوجوی GPT مجموعه‌ی وسیعی از نتایج جستوجو را از جستارهای وب خود جمع‌آوری می‌کند. این نتایج می‌تواند شامل صفحات وب، مقالات خبری، مقالات دانشگاهی، بحث‌های انجمن‌ها و دیگر محتوای آنلاین باشد.
روش بازیابی معمولا نیازمند جمع‌آوری داده‌های بیشتر از چیزی است که در نهایت در پاسخ نهایی استفاده می‌شود تا اطمیان حاصل شود که پایگاه دانش گسترده‌ای ایجاد شده است که می‌توان از آن برای ایجاد مرتبط‌ترین و دقیق‌ترین پاسخ استفاده کرد.
۴. تجزیه‌وتحلیل محتوا
سپس مدل زبانی تجزیه‌وتحلیل عمیقی از اطلاعات و داده‌های بازیابی شده انجام می‌دهد، نکات کلیدی را ترسیم می‌کند، عناصر مرتبط را استخراج می‌کند و جزئیات و اطلاعات نامربوط یا تکراری را کنار می‌زند.
این مرحله به استراتژی‌های پردازش زبان طبیعی مانند خلاصه‌سازی متن، شناسایی درون‌مایه و تجزیه‌ی احساسات مرتبط است. این مدل همچنین داده‌های منابع متعدد را برای اطمینان از صحت و تعیین دیدگاه‌های اجماع یا داده‌های متناقض ارجاع می‌دهد.
۵. تولید پاسخ
با استفاده از داده‌های کاوش شده و قابلیت‌های درک زبانی، این مدل پاسخی خوانا و مرتبط با زمینه‌ی جستوجو را در نظر می‌گیرد. این روش شامل ترکیب اطلاعات از منابع متعدد، رفع تناقضات در اطلاعات در صورت وجود و ساختاردهی به پاسخ به روشی است که مستقیما با درخواست کاربر مرتبط باشد. این مدل در تلاش است تا راه حلی جامع و در عین حال ساده ارائه دهد و اطلاعات عمیق و در عین حال شفاف ارائه کند.
۶. استناد و ارائه‌ی منابع
بسته به پیاده‌سازی خاص، جستوجوی GPT ممکن است شامل نقل قول‌ها یا پیوندهایی به منابع استفاده شده در ایجاد پاسخ باشد. این مرحله شفافیت و اعتبار اطلاعات ارائه شده را افزایش می‌دهد که به کاربران امکان می‌دهد تا اطلاعات را به طور مستقل تأیید کنند یا در صورت تمایل موضوعات را بیشتر بررسی کنند. فرآیند استناد ممکن است شامل انتخاب معتبرترین یا مرتبط‌ترین منابع استفاده شده در تحلیل باشد.
۷. پالایش با تکرار
برخی از جست‌وجوهای پیشرفته‌ی Search GPT در یک فرآیند تکراری با کاربر شرکت می‌کنند که شامل اصلاح جستوجو یا پاسخ بر اساس پرسش‌های بعدی یا درخواست برای شفاف‌سازی است. اگر پرسش اولیه مبهم باشد، سیستم ممکن است جزئیات بیشتری از کاربر بخواهد، یا ممکن است پیشنهاد کند در جنبه‌های خاصی از موضوع عمیق‌تر شود. این تعامل با کاربر، امکان تجربه‌ی بازیابی اطلاعات پویاتر و متناسب‌تر را فراهم می‌کند.
چه کسانی می‌توانند از جستوجوی ChatGPT استفاده کنند؟
اگر یک کاربر معمولی ChatGPT باشد، همچنان نمی‌توانید به ویژگی جستوجوی وب دسترسی داشته باشید. این قابلیت هم‌اکنون فقط برای کاربران Chat GPT Plus و Team اوپن ای‌آی در دسترس است، به این معنی که برای دسترسی به موتور جستوجوی مبتنی بر هوش مصنوعی باید از نسخه‌ی پولی ChatGPT استفاده کنید.
با این حال اگر در لیست انتظار این ویژگی ثبت نام کرده باشید، به جستوجوی ChatGPT هم دسترسی خواهید داشت، اما باید پیش از این، در ماه می برای آن نام‌نویسی کرده باشید. هرچند انتظار می‌رود که در ماه‌های آینده این جستوجوی مبتنی بر هوش مصنوعی، برای همه‌ی کاربران فعال شود.
به جای راه‌اندازی به عنوان یک محصول جداگانه، جستوجوی وب در رابط فعلی ChatGPT یکپارچه شده است و با این ویژگی، بر اساس عبارت‌های جستوجو شده می‌توانید به نتایج وب هم سر بزنید.
اگرچه کاربران می‌توانند به صورت دستی هم جستوجوی وب را فعال کنند. ادغام جستوجوی وب با ChatGPT سرانجام شکاف رقابتی کلیدی این سامانه‌ی هوش مصنوعی را با رقبایی مانند «مایکروسافت کوپایلوت» (Microsoft Copilot) و «گوگل جمینای» (Google Gemini) که مدت‌هاست دسترسی به داده‌های فعلی اینترنت را در مکالمات هوش مصنوعی خود ارائه می‌دهند، می‌بندد.
نحوه‌ی استفاده از جستوجوی ChatGPT
برای استفاده از جستوجوی جی‌پی‌تی باید در یک حساب در Chat GPT داشته باشید که با استفاده از نشانی ایمیل یا شماره تلفن امکان ساخت آن فراهم است. سپس همان‌طور که گفته شد، اگر جستوجوی چت جی‌پی‌تی برای شما فعال شده باشد، در کادر مکالمه روی نماد جستوجو کلیک کنید تا قابلیت جستوجو برای شما در نظر گرفته شود.
سپس کافی است که درخواست خود را وارد کنید تا بر اساس داده‌های موجود در سراسر وب، پاسخ‌های عمیقی دریافت کنید. همیشه می‌توانید پرسش‌های خود را ادامه دهید یا جستوجوی خود را اصلاح کنید تا بتوانید پاسخی کالما متناسب با پرسش خود دریافت کنید.
چت جی‌پی‌تی همچنین نقل قول‌های واضحی را در اختیار شما قرار می‌دهد و دقیقا اشاره می‌کند که اطلاعاتی که برایتان فراهم کرده، از کجا آمده است. سپس می‌توانید روی زبانه‌ی منابع کلیک کنید تا ببینید چه منابعی در دسترس هستند و با باز کردن آن‌ها می‌توانید اطلاعات مورد نظرتان را مستقیما از منبع دریافت کنید.
افزونه‌ی ChatGPT Search برای گوگل کروم و مایکروسافت اج
علاوه بر دسترسی مستقیم، اوپن ای‌آی یک افزونه هم برای مرورگر گوگل کروم طراحی کرده که در مرورگر اج هم قابل اجراست. این افزونه چیزی بیش از یک هک معمولی برای جست‌وجوگر نیست و تنظیمات کروم را به شیوه‌ای تغییر می‌دهد که جست‌وجوهای نوار آدرس، به جای موتور جستوجوی انتخابی در تنظیمات، از طریق جستوجوی ChatGPT انجام شود.
در صفحه‌ی فروشگاه وب Chrome هم درباره‌ی این افزونه اشاره شده است که جست‌وجوگر پیش فرض در هنگام جستوجو از نوار آدرس را تغییر می‌دهد و از طریق ChatGPT انجام خواهد شد.
از طرفی باید در نظر داشت که افزونه‌های کروم همیشه با خطرات ایمنی همراه هستند و اگرچه این مورد در حال حاضر بی‌ضرر است، مانع آن نمی‌شود که توسعه‌دهندگان ویژگی‌های جدید مرتبط با حریم خصوصی را در آینده ارائه نکنند.
با این حال، اگر می‌خواهید بدون نصب افزونه از جستجوی ChatGPT استفاده کنید، می‌توانید یک موتور جستوجوی تازه در کروم یا اج ایجاد کنید تا جست‌وجوهای خود را به ChatGPT ارسال کند. برای انجام این کار در تنظیمات مرورگر به بخش مدیریت نوار آدرس و موتورهای جستوجو بروید و در بخش جستوجوی سایت، روی افزودن بزنید و اطلاعات وب‌سایت ChatGPT را وارد کنید و در پایان ذخیره را بزنید.
آیا جستوجوی چت جی‌پی‌تی بهتر از جستوجوی گوگل است؟
با توجه به اینکه موتور جستوجوی ChatGPT به تازگی راه‌اندازی شده است و از سویی ربع قرن از راه‌اندازی گوگل گذشته است، هنوز در مورد اینکه ChatGPT واقعا بهتر از گوگل است یا نه، به خصوص با توجه به رایگان بودن کامل گوگل، نمی‌توان نظر قاطعی داد.
جستوجوی GPT در درک پرسش‌های پیچیده و ارائه پاسخ‌های آگاهانه برتری دارد که آن را برای جست‌وجوهای ظریف، کاربردی‌تر می‌کند. اما فهرست گسترده‌ی گوگل، منابع وسیع و پوشش جامع وب این شرکت بی‌مانند است. بنابراین در حالی که Search GPT می‌تواند برای برخی کارها که نیاز به درک و تعامل دارند، جایگزین گوگل شود، هنوز نمی‌تواند به طور کامل با گستردگی گوگل مطابقت داشته باشد.
با این حال SearchGPT احتمالا یکی از نخستین موتورهای جستوجو است که پتانسیل رقابت قابل توجه با گوگل را دارد. ChatGPT یک تجربه‌ی جستوجوی واضح و مختصر ارائه می‌دهد که منحصربه‌فرد و در عین حال بصری است و در درازمدت به انتخاب بسیاری از کاربران تبدیل خواهد شد. اما از سویی ادعاهایی مانند اینکه جستوجوی GPT جایگزین گوگل خواهد شد، عجولانه است.
باید منتظر ماند و دید آیا این پلتفرم می‌تواند از پلتفرمی مثل گوگل که نام آن مترادف با جستوجوی اطلاعات آنلاین شده است و پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه‌ی هوش مصنوعی دارد پیشی بگیرد؟
Search GPT، عصر تازه‌ی جستوجوی اینترنتی
با ظهور و عرضه‌ی عمومی جست‌وجوگر مبتنی بر هوش مصنوعی SearchGPT باید انتظار داشته باشیم شرکت‌های جستوجوی دیگر مانند گوگل و مایکروسافت هم بیش از پیش ارائه‌ی نتایج مبتنی بر هوش مصنوعی را در موتورهای جستوجوی خود در نظر بگیرند. بدین ترتیب باید گفت عصر تازه‌ای در جستجوی اینترنتی آغاز شده است که دیگر نتایج جستوجو به ارائه‌ی مجموعه‌ای از لینک‌ها خلاصه نمی‌شود و کاربران می‌توانند مستقیما پاسخ خود را دریافت کنند، آن را با توضیحات بهبود دهند و با منابع تکمیلی، جزئیات آن را بررسی کنند.
منابع: Tech.Co, The Verge, Jagran Josh, Mobulous
