ماموریتهای فضایی فعال در سیاره مریخ

سیاره مریخ مقصد محبوب سازمانهای فضایی برای انجام ماموریتهای رباتیک است. مریخ نزدیکترین سیاره به زمین است و از سوی دیگر از نظر علمی جذابیتهای زیادی برای دانشمندان دارد. سیارهای که در گذشته شرایط مناسبی برای پشتیبانی از حیات داشته و به احتمال زیاد میزبان حیات میکربی بوده است.
ارسال کاوشگر به مریخ از اواسط دهه 1960 آغاز شد و تا کنون فضاپیماهای زیادی رهسپار این سیاره شدهاند.
در دو هفته اخیر نیز سه فضاپیما سفر خود را به مریخ آغاز کردند. امارات متحده عربی مدارگرد امید را به سمت سیاره سرخ پرتاب کرد. چند روز پس از آن چین ماموریت تیانون-1 را آغاز کرد. ماموریت بلندپروازانهای که از یک مدارگرد، یک سطحنشین و یک مریخنورد تشکیل شده است. و در نهایت 9 مرداد ناسا مریخنورد پشتکار را روانه سیاره مریخ کرد.
فرستادههای جدید بشر به سیاره سرخ منظومه شمسی اواسط زمستان امسال به مریخ میرسند. سیارهای که در حال حاضر از شش مدارگرد و دو سطحنشین فعال میزبانی میکند.
از میان شش مدارگرد فعال در مریخ سه مورد متعلق به ناسا است؛ مدارگرد ادیسه مریخ که در سال 2001 به فضا پرتاب شد، مدارگرد MRO که در سال 2005 سفر خود به مریخ را آغاز کرد و مدارگرد MAVEN که در سال 2013 زمین را به مقصد مریخ ترک کرد.
اروپا نیز دو فضاپیمای فعال در مدار مریخ دارد. مدارگرد اروپایی مارس اکسپرس (Mars Express) در سال 2003 به فضا پرتاب شد. اروپا در سال 2016 با همکاری با روسیه مدارگرد TGO، که بخشی از ماموریت اگزومارس (ExoMars) بود، را نیز روانه مریخ کرد.
و در نهایت ششمین مدارگرد فعال در سیاره مریخ مربوط به برنامه فضایی هند است. هند ماموریت مدارگرد مریخ خود را در سال 2013 به فضا پرتاب کرد.
در سطح مریخ اما تنها دو فضاپیما مشغول فعالیت هستند. مریخنورد کنجکاوی (Curiosity) ناسا که در سال 2012 به فضا پرتاب شد در هشت سال اخیر مشغول کاوش سیاره مریخ بوده است. ناسا در سال 2018 سطحنشین اینسایت (InSight) را نیز روانه مریخ کرد. ماموریت اینسایت با هدف مطالعه نواحی درونی سیاره مریخ به این سیاره اعزام شد.

مریخنورد کنجکاوی.
Credits: NASA/JPL-Caltech/MSSS
مریخنورد فرصت (Opportunity) نیز تا سال پیش جزء ماموریتهای فعال ناسا در مریخ بود. مریخنورد فرصت از پنلهای خورشیدی برای تولید انرژی استفاده میکرد. اما وقوع طوفان شن در سیاره مریخ باعث کاهش شدید نور دریافتی از خورشید و از دست رفتن منبع انرژی این فضاپیما شد. تلاشهای ناسا برای احیاء این مریخنورد قدیمی جواب نداد و در نهایت ماموریت مریخنورد فرصت به پایان رسید.
ماموریتهای جدید امارات، چین و ناسا حدود هفت ماه دیگر به سیاره مریخ خواهند رسید و به جمع دستساختههای بشر در سیاره مریخ اضافه خواهند شد.
عکس کاور: تصویری از تمام ماموریتهایی که تا کنون به سیاره مریخ ارسال شدهاند.
Credit: NASA / JPL / Roscosmos / JAXA / ESA / ISRO / Jason Davis / The Planetary Society