چگونه سفر نوروزی و حفاظت از محیط زیست را کنار هم داشته باشیم؟
مسافر نوروزی مسئولیت‌پذیری بودن از نظر تئوری ساده به نظر می‌رسد. کافیست به فکر حافظت از محیط زیست باشید. بااین‌حال، زمانی که نوبت به عملی کردن این تئوری می‌رسد، احتمالا کمی با مشکل روبه‌رو شوید. اینکه از کجا شروع کنید و چه نکاتی درباره‌ی سفر نوروزی و حافظت ار محیط زیست اهمیت دارند را باید در نظر بگیرید. در این مقاله، اهمیت حفاظت از محیط زیست در طول سفرهای نوروزی و نکاتی که باید در نظر بگیرید را می‌خوانید.
اهمیت حفاظت از محیط زیست در سفرهای نوروزی
داشتن سفری سازگار با محیط زیست و تجربه‌ای که در درازمدت به جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی آسیبی نمی‌رساند، اهمیت بسیاری دارد. سفر نوروزی باید طوری باشد که اثرات منفی گردشگری را به حداقل برساند و در ایده‌آل‌ترین حالت برای منطقه‌ای که به آن سفر می‌کنید، مفید باشد.
گردشگری سازگار با محیط زیست صنعتی است که در آن تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی فعلی و آینده‌ی سفر کاملا در نظر گرفته می‌شود. اگر سفر نوروزی با توجه به مسائل زیست محیطی باشد، نیازهای گردشگران، صنعت گردشگری، محیط زیست و جوامع محلی را در کنار یکدیگر برطرف می‌سازد. در بهترین حالت، سفرهای نوروزی باید کمترین تأثیر را بر محیط زیست و فرهنگ محلی داشته باشند و در عین حال، به ایجاد اشتغال در آینده برای مردم محلی کمک کند.
توجه به نکات محیط زیستی در سفرهای نوروزی از آن جهت اهمیت دارد که در حین ایجاد تجربه‌ای مثبت برای شما، مردم محلی، اکوسیستم طبیعی مقصد و حتی شرکت‌های گردشگری را بی‌نصیب نمی‌گذارد. اگر در سفرهای نوروزی به اندازه‌ی کافی به محیط زیست توجه کنید، هم مناظر طبیعی مقصد همیشه سالم باقی می‌مانند و هم در نهایت، خودتان تجربه‌ی دلنشینی خواهید داشت.
چگونه در تعطیلات نوروزی دوستدار محیط زیست باشیم؟
زباله‌های برجای مانده از مراسم ۱۳ فروردین سال ۱۴۰۰
سفر نوروزی و حفاظت از محیط زیست نکته‌ای است که باید قبل از شروع سفر و در حین آن در نظر داشته باشید. بر این اساس، می‌توانید با ۸ راه ساده سفر نوروزی را به تجربه‌ای لذت‌بخش و سازگار با محیط زیست تبدیل کنید.
۱. پرواز کمتر برای کاهش تولید کربن
مهم‌ترین نکته مربوط به سفر نوروزی و حفاظت از محیط زیست این است که پرواز کمتری داشته باشید. سفر و تجربه‌ی فرهنگ‌های مردم دیگر، لزوما به این معنا نیست که با هواپیما به همه جا سفر کنید. سفرهای هوایی مقدار قابل توجهی از گازهای گرمایشی زمین را به خود اختصاص می‌دهند. در حقیقت، صنعت هوانوردی ۲ درصد از انتشار دی‌اکسیدکربن ناشی از فعالیت‌های انسان را شامل می‌شود و هر سال این صنعت نزدیک به ۸۵۹میلیون تن دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند. در چنین شرایطی، بهترین کار این است که سفرهای هوایی کمتری داشته باشیم. اگر قصد سفر با هواپیما را دارید، پروازهای مستقیم و بدون توقف یا با کمترین توقف ممکن را انتخاب کنید.
کار دیگری که می‌توانید انجام دهید این است که رد پای کربن خطوط هوایی را در نظر بگیرید. به جای اینکه ایرلاینی با ارزان‌ترین نرخ سفر را انتخاب کنید، سراغ یک شرکت هواپیمایی آگاه به محیط زیست بروید که از سوخت مناسب محیط زیست استفاده می‌کند، پروازهای بدون پلاستیک دارد یا کارهایی مانند آن را در اولویت برنامه‌های خود قرار می‌دهد.
۲. ابزارهای بدون ضایعات زیست محیطی
بهترین راه برای جلوگیری از ایجاد ضایعات پلاستیکی یا زباله‌های فراوان در سفر، با وسایلی که زباله‌ای تولید نمی‌کنند، سفر کنید. وقتی چنین ابزارهایی را در اختیار داشته باشید، در سفرهای نوروزی یا هر سفر دیگری به راحتی زباله‌ی کمتری تولید می‌کنید. به این منظور، بهتر است که بسیاری از وسایلی که در سفر به آن‌ها نیاز دارید را همراه خود ببرید. به این ترتیب، موقع سفر مجبور نیستید که وسایل یکبار مصرف بخرید و طبیعت را آلوده نمی‌کنید.
برخی از ابزارهایی که می‌توانید موقع سفرهای نوروزی همراه خود ببرید، عبارت‌اند از:
- کیسه‌های خرید پارچه‌ای؛
- لیوان قهوه؛
- بطری آب قابل استفاده‌ی مجدد و خودتمیزشونده؛
- نی و ظروف قابل استفاده‌ی مجدد؛
- حوله‌ی مناسب با قابلیت خشک شدن سریع؛
- کیسه‌ی لباسشویی؛
- شارژر خورشیدی قابل حمل؛
- مسواک بامبو؛
- شامپو و نرم‌کننده‌ی بار؛
- دستمال مرطوب سازگار با محیط زیست؛
- پدهای پاک‌کننده‌ی آرایش قابل استفاده‌ی مجدد.
۳. استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری
ممکن است این مسئله بدیهی به نظر برسد اما بسیاری از مسافران نوروزی عادت دارند که هنگام سفر از خودروهای کرایه‌ای استفاده کنند. در صورت امکان، در زمان سفر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید. قطار و اتوبوس برای سفرهای بین شهری و دوچرخه‌سواری برای سفرهای درون شهری از جمله روش‌های حمل و نقل با کمترین میزان انتشار کربن هستند و برای بازدید از اماکن گردشگری و طبیعی راهی عالی به نظر می‌رسند. برای سفرهای کوتاه در اطراف شهر نیز از برنامه‌های اینترنتی درخواست خودرو استفاده کنید.
در برخی از شهرها نیز ایستگاه‌های دوچرخه وجود دارد. می‌توانید با استفاده از دوچرخه‌های رایگان در این شهرها رد پای کربن خود هنگام سفر نوروزی را کاهش دهید. پیاده‌روی هم همیشه بهترین گزینه است. این کار هم نوعی ورزش مفید برای سلامتی است و هم انتشار کربن توسط شما را به طرز قابل توجهی کاهش می‌دهد.
۴. انتخاب فعالیت‌ها و تورهای گردشگری دوستدار محیط زیست
تنها در تورهایی ثبت‌نام کنید که زندگی مردم محلی، حیوانات و محیط زیست مقصد را هم در نظر می‌گیرند. به‌هرحال، سفر نوروزی ما باید چیزی فراتر از تصاویر زیبا باشد. گرفتار شدن در لحظه‌های سخت و انتخاب کاری بدون در نظر گرفتن تأثیرات آن بر محیط زیست ساده است اما می‌تواند مسئله‌ی حفاظت از محیط زیست در طول سفر نوروزی را به دست فراموشی بسپارد.
از فیل‌سواری در تایلند گرفته تا جمع کردن خاک رنگی در سواحل خلیج فارس، مطمئن شوید که خرج کردن پول در سفر نوروزی بر محیط زیست تأثیر منفی ندارد. بسیاری از باغ وحش‌ها زندگی طبیعی حیوانات را به خطر می‌اندازند یا استفاده‌ی بی‌رویه از منابع طبیعی محلی می‌تواند زندگی مردم محلی مقصد سفر را با مشکلاتی مواجه کند.
درباره‌ی مجریان تورهای گردشگری نوروزی تحقیق کنید. شرکت‌های مسئولیت‌پذیر داشتن تجارب غیراخلاقی و مضر برای محیط زیست را ترویج نمی‌کنند یا مجاز نمی‌دانند. این شرکت‌های مسئولیت‌پذیر همواره در سفرها برای بهبود زندگی مردم محلی تلاش می‌کنند و حامی پروژه‌های محیط زیستی هستند.
با مردم محلی مقصد سفر نوروزی خود نیز آشنا شوید. از آن‌ها درباره‌ی کارهایی که می‌توانید انجام دهید و جاذبه‌های مقصد سؤال کنید. با خارج شدن از مسیرهای گردشگری عادی که اغلب حامی محیط زیست نیستند، تجربه‌های منحصر به فردی خواهید داشت که به حفظ طبیعت و جاذبه‌های طبیعی مقصد کمک می‌کنند.
۵. رزرو اقامتگاه‌های بومگردی
با رزرو کردن اقامتگاه‌های بومگردی و استراحتگاه‌هایی که نوآورانه و دوستدار محیط زیست هستند، سفر نوروزی و حفاظت از محیط زیست هر دو به تجربه‌هایی لذت‌بخش تبدیل خواهند شد. در سراسر ایران و جهان، اقامتگاه‌هایی وجود دارند که با نوآوری برای کاهش تأثیر بر محیط زیست تلاش می‌کنند. هر چه تقاضا برای اقامتگاه‌هایی با این ویژگی بیشتر شود، مردم و صاحبان اقامتگاه‌های گردشگری به دنبال کردن روش‌های حامی محیط زیست علاقه‌ی بیشتری نشان خواهند داد. در نتیجه، با گذشت زمان، شیوه‌های رایج سفر به روش‌هایی سازگار با محیط زیست تبدیل می‌شوند.
برای اینکه مطمئن شوید یک اقامتگاه دوستدار محیط زیست است، باید به دنبال چنین ویژگی‌هایی باشید:
- از منابع انرژی تجدیدپذیر استفاده می‌کند؛
- ظروف یکبار مصرف پلاستیکی کمتری به کار می‌برد یا آن‌ها را از چرخه‌ی مصرف خود حذف کرده است؛
- از وسایل و لوازم بازیافتی استفاده می‌کند؛
- مصرف آب را کاهش می‌دهد و به فکر راه‌هایی برای استفاده‌ی مجدد از آب استفاده شده است؛
- از محصولات شوینده یا باغبانی غیرسمی و سازگار با محیط زیست استفاده می‌کند؛
- از مردم محلی و محیط زیست محافظت می‌کند؛
- به طور فعالانه تلاش می‌کند تا کسب‌وکاری سبز داشته باشد؛
- غذاهای محلی سرو می‌کند یا باغ‌ها و مزارع سبزیجات در اطراف خود دارد؛
- از لامپ‌های کم‌مصرف برای روشنایی استفاده می‌کند؛
- مصرف کاغذی را به حداقل رسانده است؛
- ضایعات مواد غذایی را کاهش می‌دهد یا آن‌ها را به کمپوست تبدیل می‌کند.
اگر قبلا هتلی را رزرو کرده‌اید، اشکالی ندارد. می‌توانید در هتل‌های عادی نیز با روش‌هایی مانند امتناع از مصرف وسایل پلاستیکی یکبار مصرف، خاموش کردن چراغ‌ها هنگام خروج از اتاق‌ها، دوش گرفتن برای مدت زمان کوتاه‌تر، شستن حوله‌ها به صورت روزانه و نگه داشتن دمای ترموستات اتاق در دمای مناسب می‌توانید تأثیر مخرب خود بر محیط زیست را کاهش دهید.
۶. حمایت از کسب‌وکارهای محلی
آژانس‌های مسافرتی را رها کنید و از رزرو تورها و فعالیت‌های گردشگری به صورت آنلاین خودداری کنید. اجاره‌ی اقامتگاه از مردم محلی به این معنا است که به جای سودآوری کسب‌وکارهای بزرگ، به اقتصاد مردم محلی کمک می‌کنید. علاوه‌براین، بهتر است به جای خرید سوغاتی‌های کارخانه‌ای که اغلب با شرایط وحشتناک تولید می‌شوند، سراغ سوغاتی‌های محلی بروید. از مردم محلی صنایع دستی یا سوغاتی‌های محلی را خریداری کنید که محصولات منحصر به فردی هستند.
۷. خوردن غذاهای فصلی و محلی
بدون شک یکی از بهترین بخش‌های سفر نوروزی خوردن غذاهای خوشمزه است. این کار روشی فوق‌العاده برای تجربه و درک بهتر فرهنگ‌ها و شهرها یا کشورهای دیگر محسوب می‌شود. برای اینکه این بخش از سفر نوروزی شما نیز سازگار با محیط زیست باشد، بهتر است از غذاهای محلی و ارگانیک فصل بهار استفاده کنید. از این راه، از مردم محلی و اقتصاد آن‌ها نیز حمایت می‌کنید.
غذاخوری‌هایی را انتخاب کنید که در آن‌ها غذا از مزرعه و باغ‌های اطراف تهیه می‌شود. علاوه‌براین، همان استانداردهای غذایی که در خانه‌ی خود دارید را در سفر نوروزی هم در نظر بگیرید. برای صرف هر وعده‌ی غذایی از فروشنده سؤال کنید که مواد اولیه‌ی غذاها را از کجا تأمین می‌کند. آیا گوشت حیوانات پرورش داده شده توسط خود را برای تهیه‌ی غذاها به کار می‌برد یا آن‌ها را از طبیعت شکار می‌کند؟ چند لحظه وقت بگذارید و از رستوران‌ها بپرسید که مواد اولیه‌شان را از مردم محلی تهیه می‌کنند یا نه. از مردم محلی هم بپرسید که ترجیح می‌دهند در کدام رستوران‌ها غذا بخورند.
موارد دیگری که باید برای سفر غذا در سفر نوروزی و حفاظت از محیط زیست در نظر بگیرید، عبارت‌اند از:
- کاهش مصرف گوشت و خوردن غذاهای گیاهی؛
- خودداری از استفاده از بطری‌های پلاستیکی یکبار مصرف؛
- خودداری از مصرف ظروف یکبار مصرف با تهیه‌ی غذا و قهوه‌ی خود؛
- همراه داشتن لیوان و ظروف خود برای خودداری از استفاده از لیوان و ظروف یکبار مصرف.
۸. کمک به بازیافت منابع
مهم نیست که برای سفر نوروزی کدام مقصد را انتخاب می‌کنید. به‌هرحال، باید دقت داشته باشید که منابع گران‌بهای طبیعی هدر نشوند. کارهایی که به شما در این راه کمک می‌کنند، عبارت‌اند از:
- مراقب مصرف آب و برق خود باشید.
- ابزارهای ضروری برای سفر را همراه خود ببرید تا ضایعات و زباله‌های کمتری تولید کنید.
- همیشه از بطری آب قابل حمل مخصوص خود استفاده کنید تا مصرف بطری‌ها یا لیوان‌های یکبار مصرف در هواپیما، هنگام ورود به هتل یا موقع گردش در جاذبه‌های طبیعی کاهش یابد.
- به جای استفاده از هدفون‌های یکبار مصرف با پوشش پلاستیکی که در هواپیما ارائه می‌شوند، از هدفون خود استفاده کنید.
- کیسه‌های خرید پارچه‌ای همراه خود ببرید تا موقع خرید از مغازه‌ها و فروشگاه‌ها از کیسه‌های پلاستیکی استفاده نکنید.
- از مصرف لوازم پلاستیکی به هر قیمتی اجتناب کنید چون متأسفانه تنها ۹ درصد از لوازم پلاستیکی قابل بازیافت هستند. از آن گذشته، بازیافت همیشه راه حل مناسبی نیست. بنابراین، بهتر است به جای اتکا به سیستم بازیافت زباله‌ها، ضایعات پلاستیکی کمتری تولید کنیم.
- زباله‌ها را در طبیعت رها نکنید و آن‌ها را به درستی دور بیاندازید.
- اگر به سواحل دریا، دریاچه یا رودخانه‌ها سفر می‌کنید، از کیسه‌های بازیافتی خود برای جمع‌آوری زباله‌های دریایی، ساحلی یا میکروپلاستیک‌هایی که در سواحل می‌بینید، استفاده کنید.
ترویج فرهنگ حفاظت از محیط زیست در بین مسافران نوروزی
توجه به سفر نوروزی و حافظت از محیط زیست اهمیت دارد اما مهم‌تر از آن این است که دیگران را هم به این مسئله ترغیب کنید. برای ترویج فرهنگ حفاظت از محیط زیست، اول از همه، می‌توانید در تورهای گردشگری حامی محیط زیست شرکت کنید. علاوه‌براین، سعی کنید در طول سفر همراهان خود را به روش‌های مختلف مانند جمع‌آوری زباله‌ها در جاذبه‌های طبیعی یا صحبت کردن درباره‌ی خطراتی که محیط زیست را تهدید می‌کنند، از نقش مسافران نوروزی در حفاظت از محیط زیست آگاه کنید.
آموزش کودکان نیز در حفاظت از محیط زیست نقش مهمی دارد. اگر همراه با فرزندان خود راهی سفر نوروزی شده‌اید، سعی کنید آن‌ها را به روش‌های مختلف درباره‌ی محیط زیست و لزوم حفاظت از آن آگاه کنید. فراموش نکنید که تغییرات بزرگ از گام‌های کوچکی که هر یک از ما برمی‌داریم شروع می‌شوند.
کلام آخر
برای داشتن آینده‌ای روشن و همیشه لذت بردن از جاذبه‌های طبیعی، باید برای حفاظت از آن‌ها تلاش کنیم. واقعیت این است که در مسافرت‌هایی که در تعطیلات نوروز انجام می‌شوند، به طبیعت و جاذبه‌های آن آسیب‌های فراوانی وارد می‌شود. کم نیستند سواحل یا جنگل‌هایی که با تمام شدن تعطیلات نوروز زیبایی خود را از دست می‌دهند. برای اینکه شاهد چنین مسائلی نباشیم، بهتر است موضوع سفر نوروزی و حفاظت از محیط زیست را جدی بگیریم. سفرها را طوری برنامه‌ریزی کنید که به محیط زیست آسیب چندانی وارد نشود و در عین حال، خاطره‌ای خوش از سفر باقی بماند.
منبع: cntraveler
