بلوتوث در گذر زمان؛ فناوری کهنی که همچنان پرطرفدار است
بلوتوث بعد از گذشت سال‌ها موفق شد جای استانداردها و پورت‌های عجیب و غریب موبایل‌های اولیه را پر کند. با این حال، سال‌ها قبل از اینکه USB به یک استاندارد تبدیل شود، یک فناوری بی‌سیم می‌خواست تمام گجت‌ها را به یکدیگر متصل کند؛ این فناوری بلوتوث نام دارد که با وجود داشتن سال‌ها سابقه، توانسته همچنان اهمیت خود را حفظ کند.
از مادون‌قرمز تا بلوتوث
فناوری بلوتوث در دهه‌ی ۹۰ میلادی توسط متخصصان شرکت اریکسون توسعه پیدا کرد. برای نام این فناوری از اسم یکی از پادشاهان دانمارک در قرن دهم میلادی استفاده شده که دانمارک و نروژ را متحد کرد. لوگوی بلوتوث هم از ترکیب حرف اول اسم و فامیل این پادشاه تشکیل شده است. این نام (که در واقع توسط یکی از مهندسان اینتل پیشنهاد شده) نشان‌دهنده‌ی بلندپروازی شرکت اریکسون برای تبدیل آن به یک استاندارد واحد برای انواع و اقسام گجت‌ها، تلویزیون‌ها، گوشی‌ها و دیگر لوازم جانبی است.
در دورانی که کابل‌های سیمی (سریال یا USB) مورد استفاده قرار می‌گرفتند، کاربران برای سینک کردن اطلاعات بین کامپیوتر و گجت PDA می‌توانستند از مادون‌قرمز هم به عنوان یک گزینه‌ی بی‌سیم بهره ببرند. با این حال، برای این فناوری باید دو گجت موردنظر را در معرض دید یکدیگر قرار می‌دادید تا رد و بدل داده‌ها امکان‌پذیر شود.
اما بلوتوث چنین مشکلی را نداشت. البته حداکثر برد این فناوری به ۱۰ متر می‌رسید و با داشتن حداکثر سرعت ۷۲۱ کیلوبایت در ثانیه‌ای که داشت، از مزیت مهمی نسبت به مادون‌قرمز بهره نمی‌برد. در هر صورت در سال ۲۰۰۰ شرکت اریکسون از اولین گوشی دارای قابلیت بلوتوث رونمایی کرد. البته گوشی T36 هیچ‌وقت راهی بازار نشد و به همین خاطر عنوان اولین گوشی بلوتوثی موجود در بازار به محصول دیگری تعلق گرفت.
گوشی اریکسون T39
در سال ۲۰۰۱، گوشی اریکسون T39 با فناوری بلوتوث به دست کاربران رسید. در همان سال IBM از لپ‌تاپ ThinkPad A30 با این فناوری رونمایی کرد و حالا کاربران می‌توانستند به طور کاملا بی‌سیم اطلاعات بین گوشی و لپ‌تاپ خود را سینک کنند.
اولین لوازم جانبی بلوتوثی
اولین گجت بلوتوثی یک هدست بود که در سال ۱۹۹۹ معرفی شد و در نمایشگاه COMDEX جایزه دریافت کرد. در سال ۲۰۰۱ هم نخستین گجت‌های بلوتوثی مختص اتومبیل‌ها از راه رسیدند. در همان سال‌ها، کشورها مشغول وضع قوانینی برای ممنوعیت صحبت با موبایل هنگام رانندگی بودند و مثلا در بریتانیا در سال ۲۰۰۳ قانونی تصویب شد که چنین کاری با جریمه‌ی ۳۰ تا ۱۰۰۰ پوند روبرو می‌شود. اما گجت‌های بلوتوثی امکان تماس تلفنی در ماشین را بدون نگرانی بابت جریمه شدن امکان‌پذیر کردند.
اولین هدست بلوتوثی ساخت اریکسون
در سال ۲۰۰۲، شرکت Socket اولین گیرنده‌ی GPS مستقل را معرفی کرد که می‌توانست اطلاعات مربوط به موقعیت مکانی را به کامپیوتر جیبی انتقال دهد. البته این گجت با قیمت ۴۵۰ دلار راهی بازار شد که تقریبا برابر با قیمت کامپیوترهای جیبی بود. اولین ماوس‌ها، کیبوردها و پرینترهای مبتنی بر بلوتوث هم اوایل دهه‌ی ۲۰۰۰ از راه رسیدند. در آن زمان، کامپیوترهای برای بهره‌گیری از بلوتوث باید از دانگل‌هایی استفاده می‌کردند که به پورت USB وصل می‌شدند و این قابلیت را امکان‌پذیر می‌کردند.
پیشرفت بیشتر
نسل دوم بلوتوث در سال ۲۰۰۵ از راه رسید که سرعت انتقال داده‌ها را به ۲.۱ مگابایت در ثانیه رساند که همچنان برای انتقال فایل‌های سنگین سرعت پایینی محسوب می‌شد. همچنین نسل جدید این فناوری محدوده‌ی پوشش را به ۳۰ متر افزایش داد.
اما بهبود واقعی عملکرد بلوتوث با معرفی نسل سوم آن در سال ۲۰۰۹ به دست آمد که به لطف این نسل جدید، کاربران توانستند از سرعت انتقال ۲۴ مگابایت در ثانیه بهره ببرند. اما با توجه به ظهور قابلیت‌هایی مانند انتقال داده با وای‌فای و افزایش سرعت اینترنت، تقاضا برای افزایش سرعت بلوتوث کاهش پیدا کرد.
ادامه‌ی مسیر
در سال ۲۰۱۰ شاهد معرفی بلوتوث ۴ بودیم که مصرف انرژی این فناوری را تا حد قابل توجهی کاهش داد. البته این فناوری در ابتدا با عنوان Wibree در نوکیا توسعه پیدا کرد اما بعدا به عنوان نسل جدید بلوتوث در اختیار کاربران و شرکت‌ها قرار گرفت. نسل چهارم بلوتوث سرعت بسیار پایین‌تری داشت و حداکثر سرعت به فقط ۱ مگابایت در ثانیه می‌رسید اما در عوض به دلیل کم‌مصرف بودن، عمر باتری گجت‌های بلوتوثی را افزایش می‌داد.
از دیگر مزایای نسل چهارم بلوتوث می‌توانیم به رساندن محدوده‌ی پوشش به حدود ۱۰۰ متر و کاهش تأخیر در دریافت و ارسال اطلاعات اشاره کنیم. علاوه بر این، به لطف این استاندارد جدید هدفون‌ها و دیگر گجت‌های بلوتوثی می‌توانستند به طور همزمان به دو گجت مانند گوشی و لپ‌تاپ وصل شوند.
در سال ۲۰۱۶ هم نسل پنجم بلوتوث از راه رسید. در نسل جدید حداکثر محدوده‌ی پوشش به ۲۴۰ متر رسید و در محیط‌های داخلی هم کاربران از برد ۴۰ متری بهره‌مند شدند. از نظر سرعت انتقال داده هم اگر دو گجت موردنظر فاصله‌ی کمی نسبت به هم داشته باشند، حداکثر سرعت به ۲ مگابایت در ثانیه می‌رسد.
بلوتوث از همان روزهای ابتدایی در گجت‌های خانگی زیادی مورد استفاده قرار می‌گرفت اما این روزها استفاده از آن به طور فزاینده‌ای افزایش یافته است. طی چند سال گذشته کم‌مصرف بودن بلوتوث، محدوده‌ی پوشش گسترده و امکان اتصال همزمان دو گجت به یک منبع منجر به افزایش محبوبیت این فناوری شده است.
رشد سریع و آینده‌ی بلوتوث
تا سال ۲۰۰۳، حدودا در هر هفته ۱ میلیون گجت بلوتوثی راهی بازار می‌شد. سال بعد این آمار به ۳ میلیون رسید و در سال ۲۰۰۵ شاهد عرضه‌ی ۵ میلیون گجت بلوتوثی در هر هفته بودیم. تا سال ۲۰۰۶ حدود یک میلیارد گجت بلوتوثی راهی بازار شده بود و تقریبا هر هفته ۱۰ میلیون گجت مبتنی بر این فناوری در قفسه‌ی فروشگاه‌ها قرار می‌گرفتند.
در حال حاضر هیچ نشانه‌ای از نسل ششم این فناوری دیده نمی‌شود ولی یک فناوری بی‌سیم جدید با نام UWB یا باند فوق وسیع مورد توجه گسترده قرار گرفته است. این فناوری برخلاف نسل‌های جدید بلوتوث انتقال داده با سرعت بسیار بالا را امکان‌پذیر می‌کند و همچنین از قابلیت ردیابی دقیق و تشخیص موقعیت مکانی گجت‌های متصل بهره می‌برد. حداقل تا اطلاع ثانوی این دو فناوری به طور مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر می‌توانند قرار داشته باشند اما تقابل آن‌ها در آینده‌ی نزدیک چندان دور از ذهن نیست.
منبع: GSM Arena
