۸ نشانه‌ی مهم که از سلامت نوزاد خبر می‌دهند
حتی اگر در ابتدا چیزی درباره‌ی نوزادان ندانید، پس از چند هفته مراقبت از کودک احتمالاً تفاوت بین گریه‌های ناشی از گرسنگی و خستگی او را متوجه می‌شوید و به‌تدریج می‌فهمید که دوست دارد چگونه تکانش بدهید یا باد گلویش را بگیرید. بنابراین هر روز که می‌گذرد، به‌عنوان پدر یا مادر اعتماد به نفس بیشتری برای فرزندپروری پیدا می‌کنید.
اما تنها چیزی که ممکن است شما را کمی نگران کند، سلامتی کودک است. نگران هستید که آیا فرزندتان به اندازه‌ی کافی غذا می‌خورد، به اندازه‌ی کافی می‌خوابد یا مراحل رشد را به‌خوبی طی می‌کند؟ یا از خود سؤال می‌کنید که آیا این همه گریه طبیعی است؟ حتی ممکن است نظر دوست و آشنا را در مورد فرزندتان بپرسید، اما پاسخ مثبت آن‌ها هم نتواند نگرانی شما را برطرف کند.
بنابراین به سراغ اینترنت می‌روید و با این جمله‌ی مبهم و آرامش‌بخش مواجه می‌شوید که «نوزادان سالم طیف وسیعی از رفتارها، ظواهر و خلق و خو را از خود نشان می‌دهند». اکنون این سؤال برایتان پیش می‌آید که چگونه بفهمید کودک شما شاد است و به‌طور طبیعی رشد می‌کند؟ حتماً برای بررسی هر گونه نگرانی با پزشک خود تماس بگیرید، اما برای اینکه آرام شوید، در این مقاله از دیجی‌کالا مگ شما را با فهرستی از شاخص‌ها که نشان می‌دهند فرزندتان سالم و سرحال است، آشنا می‌کنیم.
۱. وقتی کودک صدایتان را می‌شنود یا او را لمس می‌کنید، آرام می‌گیرد
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ شما رابطه‌ی خوبی با کودک برقرار کرده‌اید.
نوزادان تازه متولد شده گریه می‌کنند. معمولاً هم این کار را خیلی زیاد انجام می‌دهند و احتمالاً گریه‌ی آن‌ها فقط با صحبت کردن بند نمی‌آید. با این حال، صدای شما موسیقی او در رحم مادر بوده است، بنابراین می‌تواند توجه‌ی او را جلب کند.
جنیفر شو(Jennifer Shu) ، پزشک متخصص اطفال، می‌گوید: «کودک به جای تنگ و کوچک عادت دارد و صدای شما بخش بزرگی از تجربه‌ای است که در دوران جنینی داشته است. پس از تولد، وقتی صدایتان را می‌شنود، توسط شما در آغوش گرفته می‌شود و گرمای بدنتان را حس می‌کند، همان دوران آرام برای او تداعی می‌شود.» اولین قدمی که کودک برای برقراری ارتباط با شما برمی‌دارد، این است که با حضور شما آرام می‌شود. این امر نشانه‌ی واضح رشد عاطفی او است.
با این حال، توجه داشته باشید که آرام کردن نوزادان مبتلا به کولیک ممکن است بسیار دشوار باشد و این مورد به سلامت عاطفی کودک مربوط نیست. اگر فرزندتان برای مدت طولانی گریه می‌کند، با پزشک مشورت کنید. تکنیک‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند گریه‌ی نوزاد را کاهش دهند، اما قبل از امتحان کردن آن‌ها باید مطمئن شوید که مشکل جدی وجود نداشته باشد.
۲. در طول روز ۸ تا ۱۰ بار پوشک نوزاد را عوض می‌کنید و وزن او در حال افزایش است
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ کودک به اندازه‌ی کافی شیر می‌خورد، حتی اگر مقدار شیر مصرفی او در روزهای مختلف، متفاوت باشد.
بسیار مهم این است که به‌طور منظم کودک را نزد متخصص اطفال ببرید تا از طبیعی بودن روند رشد او مطمئن شوید. اما در فواصل دیدارهایی که با پزشک دارید، تعداد پوشک‌های کثیف به‌خوبی می‌تواند وضعیت تغذیه‌ی فرزندتان را مشخص کند. به جای اینکه نگران باشید نوزاد هر بار چقدر شیر می‌خورد، به این شاخص اعتماد کنید.
نوزادان هر روز یا حتی در هر وعده به مقدار یکسان غذا نمی‌خورند. به گفته‌ی دکتر شو، روند رشد کودک می‌تواند کم و زیاد شده و نوسان داشته باشد، اما نکته‌ی مهم این است که وزن او باید به‌مرور زمان افزایش پیدا کند.
۳. حداقل چند بار در روز ساکت بوده و به محیط اطراف توجه می‌کند
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ کودک در حال یادگیری است.
در چند هفته‌ی اول که قدرت بینایی کم است، کودک تقریباً هر دو ساعت یکبار شیر می‌خورد و روی هم رفته حدود ۱۶ ساعت به‌صورت منقطع می‌خوابد. همچنین در این بین، گریه می‌کند، توسط شما در آغوش گرفته می‌شود و…
به محض اینکه فرزندتان بتواند کنترل عضلات چشم و تمرکز روی یک هدف (که معمولاً خود شما هستید) را به دست آورد، شروع به بررسی محیط اطراف می‌کند. وقتی نوزاد ساکت و هوشیار است، به همه چیز اطراف خود دقت کرده و اطلاعات جدید را پردازش می‌کند.
دکتر شو می‌گوید: «وقتی نوزادان تقریباً به یک ماهگی می‌رسند، مدت زمان بیشتری از روز را بیدار می‌مانند. در آن زمان است که آن‌ها می‌توانند برای مدت کوتاهی آرام گرفته و غرق در نشانه‌های دیداری شوند.»
۴. به سمت صداهای جدید برمی‌گردد و به آن‌ها گوش می‌دهد
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ شنوایی کودک در حال رشد است و مغز او صداها را تشخیص می‌دهد.
نوزادان از بدو تولد قادر به شنیدن هستند، اما چند هفته طول می‌کشد تا بتوانند صداهای خارج از رحم را از هم تفکیک کنند. درک نوزاد از اینکه بعضی از صداها از بقیه جالب‌تر هستند، به‌مرور زمان شکل می‌گیرد. به‌عنوان مثال، او به‌تدریج متوجه می‌شود که صدای یکنواخت کولر به اندازه‌ی صدای خنده‌ی ناگهانی خواهر بزرگ‌ترش مهم نیست.
در نهایت، صدای موسیقی، چه از دستگاه‌ی پخش به گوش برسد و چه از یک اسباب‌بازی باشد، توجه‌ی کودک را به خود جلب می‌کند. وقتی مشاهده کردید فرزندتان به صدا واکنش نشان می‌دهد و در جست‌وجوی منبع آن است، متوجه می‌شوید که گوش‌هایش سالم هستند و کنجکاوی او در حال رشد است.
۵. به‌مرور زمان کودک به الگوها، رنگ‌ها و حرکات توجه می‌کند
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ بینایی کودک تیزتر شده و مغز او در حال رشد است.
شاید ندانید که بعد از خیره شدن به پنکه‌ی سقفی توانایی چشم برداشتن از آن نشانه‌ی پیشرفت بینایی است. در زمان تولد، قدرت بینایی نوزادان ۲۰ از ۱۰۰ است (یعنی یک پنجم بزرگسالان) و آن‌ها فقط می‌توانند ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر دورتر را ببینند (تقریباً همان فاصله‌ا‌ی که زمان شیر دادن بین صورت کودک و صورت شما وجود دارد).
در یک ماهگی، کودکان می‌تواند فاصله‌ی ۴۵ سانتی‌متری را هم ببینند و در دو ماهگی، اکثر نوزادان الگوها، رنگ‌های درخشان و اشیای چرخنده و متحرک مانند پنکه را با چشم دنبال می‌کنند. در این زمان که نوزادان دید رنگی کامل ندارند یا نمی‌توانند عمق آن‌ها را به‌خوبی درک کنند، وجود رنگ‌های متضاد در کنار هم توجه‌ی آن‌ها را جلب می‌کند. بنابراین اگر فرزندتان را در حال تماشای دنیای اطراف خود ببینید، یک نشانه‌ی عالی است.
۶. با دیگران تماس چشمی برقرار می‌کند و لبخند می‌زند
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ کودک شما در حال تبدیل شدن به یک موجود اجتماعی و شاد است.
معمولاً اولین لحظه‌ی تماس چشمی واقعی نوزاد با شما در یک ماهگی، اولین لبخند در حدود دو ماهگی، غان‌و‌غون در سه ماهگی و خندیدن در چهار ماهگی رخ می‌دهد. همه‌ی این واکنش‌ها نشان می‌دهند که کودک با شما ارتباط برقرار می‌کند و از محیط اطراف خود آگاه می‌شود.
به‌تدریج کودک درک می‌کند که اگر به یک شیوه‌ی توجه‌برانگیز رفتار کند، سایرین بیشتر به او توجه کرده و با او ارتباط برقرار می‌کنند. هنگامی که کودک به حدود پنج ماهگی می‌رسد، در واکنش به لبخند دیگران او هم لبخند می‌زند.
همه‌ی این رفتارها شاخص‌های مهم رشد زبان و رشد اجتماعی هستند. دکتر شو می‌گوید: «نوزادان مدت‌ها قبل از اینکه بتوانند صحبت کنند از زبان بدن، از جمله تماس چشمی و حالات چهره استفاده می‌کنند. این پیش درآمدی برای برقراری ارتباط با کلمات است.» وقتی کودک شما غان‌و‌غون می‌کند، در حال به‌کارگیری تارهای صوتی خود است و به زودی واقعاً شروع به حرف زدن خواهد کرد.
۷. با گذشت زمان کمتر گریه می‌کند و خواب منظم‌تری دارد
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ سیستم عصبی او در حال کامل شدن است.
وقتی کودک بزرگ‌تر می‌شود، روند کارهای روزمره‌اش تغییر کرده و برنامه‌ی خواب و تغذیه‌ی او منظم‌تر می‌شود. به‌تدریج دوره‌های خواب کودک طی روز کوتاه‌تر و طی شب طولانی‌تر می‌شود. همچنین فواصل شیر خوردن بیشتر می‌شود، اما در هر وعده شیر بیشتری می‌خورد. اگر سن فرزندتان بیش از چهار ماه است و هنوز در زمان‌های غیرقابل پیش‌بینی غذا می‌خورد و می‌خوابد، سعی کنید روال روزهای او را دقیق‌تر تنظیم کنید.
۸. به‌تدریج می‌تواند وزن بدن خود را تحمل کند
چه چیزی را ثابت می‌کند؟ عضلات کوچک کودک در حال قوی‌تر شدن هستند.
بسیاری از نوزادان در یک ماهگی می‌توانند سر خود را برای مدت کوتاهی بالا نگه دارند. معمولاً زمانی که کودک به سه ماهگی می‌رسد، این کار را به دفعات بیشتر و ماهرانه‌تر انجام می‌دهد. اگر فرزندتان می‌تواند سر خود را بالا نگه دارد یا در آغوش شما جابه‌جا شود، نشانه‌ی این است که در حال منقبض کردن عضلات در حال رشد خود است.
برای کمک به او باید مطمئن شوید که مدت زمان کافی را در خارج از کریر یا صندلی ماشین سپری می‌کند. وقتی کودک را روی شکم روی زمین قرار می‌دهید، به رشد عضلات مختلف او کمک می‌کنید، به‌خصوص عضلاتی که به او اجازه می‌دهند بدون کمک غلت بزند یا بنشیند.
دکتر شو می‌گوید: «ما می‌بینیم نوزادانی که فرصت روی شکم قرار گرفتن را نداشته‌اند، دیرتر از حد معمول شروع به غلت زدن، نشستن و چهار دست و پا رفتن می‌کنند.» بنابراین، زمان کافی برای بازی کردن در اختیار فرزندتان قرار دهید تا عضلاتش را حرکت داده و تقویت کند.
کلام پایانی
بچه‌دار شدن با ترکیبی از احساسات مختلف مثل شادی، عشق و استرس همراه است. این طبیعی است که در زمان‌های مختلف احساسات متفاوتی نسبت به فرزندتان داشته باشید یا حتی به یکباره در مورد او خوشحال یا نگران شوید. به غریزه خود اعتماد کنید و سؤالات و نگرانی‌هایتان را با متخصص اطفال در میان بگذارید.
اما وقتی همه چیز خوب به نظر می‌رسد، به جای تمرکز بر ترس‌های خود، به دنبال نشانه‌هایی باشید که ثابت می‌کنند کودک شما سالم است و به‌خوبی رشد می‌کند. توجه به این نشانه‌ها و رها کردن نگرانی‌های بی‌مورد به شما کمک می‌کند که از این زمان گرانبها نهایت لذت را ببرید.
منبع: parents
