۸ کتاب کلاسیک خواندنی که باید تبدیل به فیلم شوند
تبدیل یک اثر ادبی بزرگ به یک شاهکار سینمایی کار آسانی نیست. برای شروع، فیلمنامه‌نویس و کارگردان باید چیزی را به زبان فیلم ترجمه کنند که اساسا رسانه‌ای با تنها یک ویژگی است؛ کلمات. البته تصویرسازی، گفتگو، توصیف، کنش و عناصر دیگری هم وجود دارد، اما تمام اینها بر دوش کسی است که مسئول تبدیل کتاب به یک اثر دیدنی و شنیدنی است.
وقتی یک فیلم اقتباسی به خوبی ساخته شود، می‌تواند مضامینی را که تا قبل از آن در متن منبع پنهان شده بود، روشن کند. استنلی کوبریک در این کار استاد بود و بیشتر فیلم‌های او اقتباس‌هایی از رمان‌های خوش‌نام و موفق بودند. به عنوان مثال، آخرین اثر سینمایی او، «چشمان کاملا بسته» (Eyes Wide Shut)، با بازی تام کروز و نیکول کیدمن را در نظر بگیرید. کوبریک داستان (Dream Story) را که ترجمه‌ی آن در ایران با نام «بازی در سپیده‌دم و رویا» موجود است، با انتقال به فضای معاصر در شهر نیویورک، فساد جنسی نهفته در سایه‌های پنهان نخبگان طبقه‌ی متوسط را برای ما آشکار کرد.
از سوی دیگر، وقتی یک فیلم اقتباسی ضعیف ساخته میشود، طرفدارانِ متنِ اصلی را خشمگین می‌کند، کسانی که معتقدند دست بردن هر کارگردانی به چنین متن معتبری توهین محض است. اقتباس بسیار بد دیوید لینچ از «تل‌ماسه» (Dune) نوشته‌ی فرانک هربرت را به عنوان بدنام‌ترین نمونه در نظر بگیرید. در دهه‌ی ۱۹۸۰، لینچ زمان کافی و فناوری لازم را برای به تصویر کشیدن حماسه‌ی علمی-تخیلی گسترده‌ی هربرت آنطور که شایسته بود نداشت. چرا که بیش از حد تلاش کرد تا کل کتاب را در یک فیلم به تصویر بکشد. در مقابل، اقتباس اخیر دنیس ویلنوو از این رمان، با بودجه‌ی بیشتر، فناوری به مراتب بهتر و مجموعه‌ای از بازیگران فوق‌العاده با استعداد، با استقبال منتقدان و مخاطبان عمومی مواجه شد.
قصد داریم به چند کتاب معروف نگاهی بیندازیم که با دقت، توجه و بودجه‌ی مناسب می‌توانند به تعدادی از بهترین آثار سینمایی تبدیل شوند که جهان هرگز شاهدش نبوده است.
۱. بعد از ظهر خونین (Blood Meridian)
- نویسنده: کورمک مک‌کارتی
- محصول: ۱۹۸۵
«بعد از ظهر خونین» مسلما یکی از بهترین کتاب‌های تاریخ است که در همان ابتدا مورد حمایت و توجه هارولد بلوم منتقد ادبی آمریکایی قرار گرفت. داستان «بعد از ظهر خونین» به دهه‌ی ۱۸۵۰ برمی‌گردد و در مرز تگزاس و مکزیک می‌گذرد. این کتاب داستان شخصیتی به نام «بچه» را دنبال می‌کند که به گروهی به رهبری جان جوئل گلنتون و قاضی هولدن که رقیب او است، می‌پیوندد که کارشان از بین بردن گروه‌هایی از مهاجران بومی است.
ایفا کردن نقش قاضی هولدن باید جالب باشد. او هفت فوت قد دارد و تقریبا در طول کل داستان فصیح‌ترین سخنران است. پیش از این تلاش‌های زیادی برای تبدیل این کتاب به فیلم سینمایی انجام شده بود، و کارگردان‌هایی مثل ریدلی اسکات و جیمز فرانکو برای ساخت آن پیش‌قدم شدند. اما تا کنون هیچ‌کدام موفق نشدند آن را به سرانجام برسانند.
۲. اثری غم‌انگیز از نبوغی بهت‌آور (A Heartbreaking Work of Staggering Genius)
- نویسنده: دیو اگرز
- محصول: ۲۰۰۰
«اثری غم‌انگیز از نبوغی بهت‌آور» داستان واقعی زندگی نویسنده دیو اگرز است، که در آن خاطرات غم‌انگیز مرگ والدینش بر اثر بیماری‌های مرتبط با سرطان و مسئولیت بزرگ کردن برادر کوچکش کریستوفر را روایت می‌کند.
کمپانی فیلمسازی نیو لاین سینما حق اقتباس از این رمان را خریداری کرده و فیلمنامه‌ی آن توسط نیک هورنبی نوشته شده بود. اما در سال ۲۰۰۷، دیو اگرز گفت که بعید است کتاب او هرگز برای پرده‌ی نقره‌ای ساخته شود، زیرا حق نیو لاین برای ساخت فیلم منقضی شده است.
۳. پاریس جشن بی‌کران (A Moveable Feast)
- نویسنده: ارنست همینگوی
- محصول: ۱۹۶۴
«پاریس جشن بی‌کران» خاطرات مرد افسانه‌ای ادبیات آمریکا در دورانی است که به عنوان یک نویسنده‌ی مبارز در پاریس دهه‌ی ۱۹۲۰ به سر می‌برد. این کتاب خاطرات بسیاری دیگر از چهره‌های فرهنگی «نسل گم‌شده» (اصطلاحی که توسط خود همینگوی برای اشاره به افرادی خلق شد که در طول جنگ جهانی اول به بلوغ رسیدند)، از جمله اسکات فیتزجرالد و گرترود استاین، را هم روایت می‌کند.
در سال ۲۰۰۹ گزارش شد که نوه‌ی همینگوی، ماریل همینگوی، حق اقتباس از این کتاب را برای ساخت یک فیلم به دست آورد، اما هرگز به نتیجه نرسید. صحبت‌هایی هم درباره‌ی یک سریال تلویزیونی بر اساس این کتاب شده است اما همچنان خبری از پخش آن در دست نیست.
۴. والدن (Walden)
- نویسنده: هنری دیوید ثورو
- محصول: ۱۸۵۴
«والدن» کتابی است درباره‌ی تامل فلسفی در مورد اجتناب از وسوسه‌های تکنولوژی زندگی مدرن و ساده‌زیستی در یک محیط طبیعی و بکر. ثورو دو سال در کلبه‌ای در نزدیکی برکه‌ای به نام والدن پاند در شهر ماساچوست زندگی کرد و این کتاب داستان روزهایی که او در آنجا سپری کرده را بازگو می‌کند.
ساخته شدن یک اقتباس سینمایی از این کتاب، مانند «به سوی طبیعت وحشی» (Into The Wild)، که کمتر کلیشه‌ای و بیشتر فلسفی باشد، بدون شک عالی خواهد بود. یک بازی ویدیویی در دهه‌ی ۲۰۱۰ بر اساس «والدن» ساخته شد، و همینطور یک فیلم تجربی در سال ۱۹۶۸ که توسط جوناس مکاس ساخته شد، اما هنوز هیچ اقتباس مستقیمی از آن صورت نگرفته است.
۵. کیو (Q)
- نویسنده: لوثر بلیست
- محصول: ۱۹۹۹
«کیو» رمان پیچیده‌ای است که توسط چهار نویسنده‌ی ایتالیایی با نام مستعار جمعی لوثر بلیست نوشته شده، نامی که از مهاجم سابق میلان و واتفورد اف سی وام گرفته شده است. این رمان از اصلاحات پروتستان در قرن شانزدهم می‌گوید.
تام یورک نوازنده‌ی گروه «ریدیوهد» (Radiohead) یک بار در مصاحبه‌ای گفت: «این کتاب حرف نداره! این رشته‌ی تخصصی همسرمه، و اون تو کل راه موضوع داستان رو برام توضیح داد. قتل عام کلیسا در قرون وسطی. این دیوونه کننده‌ست. من می‌خوام این کتاب رو به فیلم تبدیل کنم. این ماموریت بعدی منه.» با این حال، چنانچه تا کنون مشخص است، یورک هنوز فرصتی برای اقتباس از این رمان برای سینما پیدا نکرده است.
۶. ۲۶۶۶
- نویسنده: روبرتو بولانیو
- محصول: ۲۰۰۴
این رمان گسترده و وسیع، از یک نویسنده‌ی آلمانی زیرک و چند نویسنده‌ی آکادمیک می‌گوید که زندگی خود را وقف مطالعه‌ی او کرده‌اند. در همان زمان، کتاب ما را از یک سری فجایع مانند زن‌کشی در شهر سانتا ترزا در شمال مکزیک مطلع می‌کند.
این کتاب در واقع توسط کارگردان اسپانیایی الکس ریگولا برای یک تئاتر اقتباس شده است. سپس در سال ۲۰۱۶ در شیکاگو نمایش داده شد و در اواخر همان سال، جولین گوسلین این رمان را برای اجرا در یک تئاتر عظیم ۱۱ ساعته اقتباس کرد. با این حال، هیچ کس تا به حال یک نسخه‌ی سینمایی از این کتاب تولید نکرده است.
۷. ذن و فن نگهداری از موتور سیکلت (Zen and the Art of Motorcycle Maintenance)
- نویسنده: رابرت ام پیرسیگ
- محصول: ۱۹۷۴
پیرسیگ یک داستان زندگی‌نامه‌ای نوشت که اولین بار در سال ۱۹۷۴ منتشر شد. این نویسنده یک فیلسوف کارکشته است و در این کتاب بحث‌های فلسفی زیادی در مورد ماهیت فناوری، اخلاق و شادی ارائه می‌کند، در حالی که او از مینه‌سوتا به کالیفرنیا با موتورسیکلت و به همراه پسرش کریس سفر می‌کند.
گفته میشود که پیرسیگ در واقع مشتاق ساخت فیلمی بر اساس کتابش بوده است، اما به شرطی که کاملا مطابق شرایط او باشد. جای تاسف دارد که ما هرگز نتوانستیم شاهد محصول مورد نظر او باشیم. شاید اگر فیلمش ساخته می‌شد شبیه نسخه‌ی فلسفی «ایزی رایدر» (Easy Rider) بود.
۸. طولانی‌ترین کوکتل پارتی (The Longest Cocktail Party)
- نویسنده: ریچارد دیللو
- محصول: ۱۹۷۲
«طولانی‌ترین کوکتل پارتی» که اولین بار در سال ۱۹۷۲ منتشر شد، شرحی از تاریخچه‌ی شرکت چند رسانه‌ای بیتلز با نام «اپل کورپس» (Apple Corps)، جدایی آن‌ها از گروه و شروع فعالیت‌های انفرادی هر یک از آن‌ها است. عنوان کتاب به عادت مطبوعات برای سرگرم کردن افراد مشهور با نوشیدنی‌های گران‌قیمت اشاره دارد.
شایعه شده بود که مایکل وینترباتم در حال اقتباس از کتاب دیللو برای یک فیلم سینمایی است، اما این شایعه مربوط به سال ۲۰۱۱ بود و از آن زمان تاکنون خبری در این‌باره منتشر نشده است. در حالی که برای «چهار شگفت‌انگیز» بیش از هر گروه دیگری مستند و فیلم و سریال ساخته شده است، تماشای یک فیلم دیگر آن هم بر اساس داستانی نوشته‌ی یک «نفوذی» بدون شک می‌توانست لذت‌بخش باشد چرا که دیللو به نوعی خانه‌زاد گروه بیتلز محسوب می‌شد.
منبع: far out magazine
