ربات‌ها جای مدیران‌عامل را می‌گیرند؟
چند سال پیش، نتایج یکی از تحقیقات دانشگاه آکسفورد نشان داد که در آینده کامپیوترها و ربات‌ها جایگزین ۴۵ درصد از شاغلان در ایالات متحده خواهند شد. از راننده‌های کامیون و کارگران ساختمانی گرفته تا کارمندان دفتری.
دنیل کانمن (Daniel Kahneman) معتقد است مدیران عامل هم ممکن است روزی به این لیست موجودات در حال انقراض بپیوندند. در واقع کامپیوترها و ربات‌ها می‌توانند جای آنها را هم بگیرند.
کانمن که بخاطر کارهایش در حوزه «اقتصاد رفتاری» (Behavioral economics) جایزه نوبل برده است و نویسنده کتاب معروف «تفکر سریع و آهسته» (Thinking Fast and Slow) در حوزه مدیریت است معتقد است در مبارزه میان ماشین‌ها و انسان‌ها باید روی ماشین‌ها شرط بست. او فکر می‌کند در کل، وقتی وارد گود قضاوت‌های حرفه ای شوید، حتی اگر در این کار خبره باشید هم در مقابل فرمول‌ها و الگوریتم‌ها، در مقابل قوانین ساده‌ای که اطلاعات را ترکیب می‌کنند شانسی برای پیروزی ندارید. در واقع قاعده‌ها و قوانین می‌توانند فرد انسانی متخصص را هم شکست دهند.
بر اساس آنچه کانمن می‌گوید، شواهد کمی وجود دارد که قضاوت یک فرد متخصص بهتر از تصمیم‌های یک ساختار هوشمند کامپیوتری باشد.
شانس پیروزی الگوریتم‌ها و فرمول‌ها بیش از انسان‌ها است چون ماشین‌ها مثل انسان‌ها در معرض اخلال قرار نمی‌گیرند. منظور از اخلال و عوامل مختل کننده موارد اتفاقی و غیرقابل پیش‌بینی هستند که باعث می‌شود افراد مختلف در مواجهه با یک سوال به پاسخ‌های بسیار متفاوتی برسند.
اگر از مدیران بپرسید انتظار دارند در نتیجه نهایی محاسبه دوفرد که قرار است نرخ سودی مشخص را حساب کنند یا میزان خسارت را برای یک سازمان بیمه تعیین کنند احتمالا چه میزان تفاوت وجود خواهد داشت خواهند گفت چیزی بین ۵ تا ۱۰ درصد. اما واقعیت این است که اختلاف واقعی چیزی بین ۴۰ تا ۶۰ درصد خواهد بود. حال اگر به رهبران سازمان‌ها بگویید چنین تفاوت معناداری میان نتیجه نهایی دو فرد محاسبه کننده وجود دارد احتمالا برای محاسبه از ماشین‌ها استفاده خواهند کرد.
اما مرزهای محاسبات ماشینی چنان گسترده‌اند که حتی می‌توانند رقیبی برای تفکرات پیچیده انسانی محسوب شوند. برای مثال کمتر از یک ماه پیش بود که یک برنامه کامپیوتری ساخت شرکت گوگل توانست قهرمان جهان را در یک بازی به نام Go شکست دهد، بازی‌ای که راهبردهای پیچیده‌ای را می‌طلبد و به شکل ویژه برای نبوغ و شهود انسانی طراحی شده است. محققان گوگل در این کامپیوتر ۳۰ میلیون حرکت را برنامه نویسی کرده بودند. نرم افزار با بازی مداوم با خودش حرکات جدیدی نیز خلق کرد. همانطور که ما نبوغ را با افزایش اطلاعات‌مان در طول زمان افزایش می‌دهیم، ماشین‌ها هم به شیوه‌های خودشان می‌توانند چنین مهارتی بدست آورند.
کانمن که اخیرا در یک کنفرانس هوش مصنوعی شرکت کرده بود از اریک اشمیت رییس گوگل شنید که این شرکت به فکر ساخت یک دستیار دیجیتال هوشمند چندکاره است. کانمن که از این چشم‌انداز تحت تاثیر قرار گرفته بود معتقد است باید از خودمان بپرسیم چه اتفاقی خواهد افتاد اگر گوگل یا شرکتی مشابه تصمیم بگیرد چنین ربات هوشمندی را در حوزه تصمیمات سازمانی و مدیریت کسب و کار وارد کند. به گفته کانمن اگر الگوریتم‌ها و ربات‌ها وارد چنین حوزه‌هایی شوند سلطه و وجهه فعلی انسان‌ها به خطر خواهد افتاد. او سوال‌های جذابی در ذهن دارد. ورود چنین سیستم‌هایی در یک سازمان چه تاثیری خواهند داشت؟ چنین اتفاقی چه تاثیری بر ساختار قدرت می‌گذارد؟
کانمن معتقد است یکی از دلایل اصلی که تصمیم‌گیری کامپیوتری در عموم صنایع محقق نشده است ترس رهبران سازمان‌ها از این سیستم‌ها است. چنین سیستم‌های هوشمندی قادرند به سرعت از رهبران سازمان‌ها سبقت بگیرند و این همان چیزی است که رهبران بیشتر از هر چیز از آن می‌ترسند.
منبع: .Inc
