روی کدام سنگها سر نمیخوریم؟
سُر خوردن روی سطوح سنگی، هر سال به تعداد زیادی از افراد آسیب میزند. علیرغم وجود چنین مشکلی در سطوح سنگی، انتخاب جایگزین بهتر برای سنگهای ساختمانی کار آسانی نیست. این موضوع محققان را بر آن داشت که در مورد سنگهای مختلف و میزان لغزنده بودنشان تحقیق کنند تا بفهمند که کدام سنگها لغزندگی بیشتر یا کمتری دارند.
آنها در یکی از جامعترین مطالعات، ۸۱ نوع سنگ تجاری برای پیادهرو را آزمایش کردند. این سنگهای تجاری از ۱۴ خانوادهی مختلف سنگ هستند و هفت نوع صافکاری پایانی متفاوت دارند. محققان این سنگها را در حالت خیس و خشک آزمایش کردند. نتایج آزمایشهای آنها نشان داد که سنگهای خیس لغزندهتر هستند.
محققان همچنین پی بردند بر خلاف آنچه که در پژوهشهای قبلی گفته شده بود، لغزندگی همیشه به میزان زبری سطح آن بستگی ندارد. بلکه، ترکیب سنگ میتواند در میزان لغزندگی آن تاثیرگذار باشد. هر چه کوارتز بیشتری در سنگ وجود داشته باشد، لغزندگی آن کمتر میشود. مثلا، سنگهای ساختمانی «میکا شیست» (Micha Schist)، چون بیشترین میزان کوارتز را دارند، لغزندگیشان خیلی کم است.
البته استثناهایی هم وجود دارد. مثلا، «تراورتن» (Travertine)، با اینکه کوارتز کمی دارد، اما سطح آن نسبتا لغزنده نیست. چون این سنگ در چشمههای آب گرم تشکیل میشود، سطح متخلخلی دارد، به همین دلیل اصطکاک آن زیاد میشود. یک اثر مشابه را میتوانیم در «ماسهسنگ» هم ببینیم. گرانیت مقادیر زیادی کوارتز دارد، اما در صورت خیس بودن، بسیار لغزنده میشود. چون مواد دیگری که ترکیب آن را تشکیل میدهند، به راحتی فرسایش مییابند. ترکیب سنگ به خصوص در مورد سنگهایی که صیقل داده میشوند، اهمیت زیادی دارد. این سنگها در عین اینکه ظاهر زیبایی دارند، مقاومت زیادی هم در مقابل فرسایش دارند. علاوه بر این، اگر ترکیب مناسبی داشته باشند، لغزندگی زیادی ندارند و در حالت خیس هم همیشه بیخطر هستند.
اعضای این تیم میگویند، به طور کلی سنگهای سرشار از کوارتز به جز گرانیت، انتخاب خوبی هستند.
منبع: ScienceMag