از داستان معمایی جذاب تا فیلمی خاص و سرخوشانه (پیشنهادهای هنری برای آخر هفته)

آخر هفته فرصت مناسبی است تا به دور از استرس و فشار کاری چند ساعتی را استراحت کنیم و به مطالعه‌ی یک کتاب خوب بپردازیم یا فیلمی جذاب و دوست‌داشتنی را تماشا کنیم. به همین خاطر در این مطلب چند پیشنهاد هنری جالب توجه برای هفته‌ی پایانی بهمن داریم تا حسابی سرگرم شوید.

در بخش «چی بخونیم؟» به شما دو کتاب معرفی کرده‌ایم تا اگر تمام آخر هفته را بیکار هستید به سراغ مطالعه‌ی رمان جذاب و پرکشش «‌‫فداکاری مظنون X» بروید و اگر فرصت یا حوصله‌ی مطالعه‌ی یک رمان ۳۰۰ صفحه‌ای را ندارید، «موش‌ها و آدم‌ها» رمان جاودانه‌ی جان استاین‌بک را بخوانید؛ کتابی کوتاه، اما بسیار پرمغز و دوست‌داشتنی که اتفاقات آن هرگز از ذهن‌تان پاک نخواهد شد. در بخش «چی ببینیم؟» هم به‌جای یک فیلم، دو فیلم انتخاب و توصیه شده است تا اگر فرصت و توان سینما رفتن را دارید بر پرده‌ی بزرگ «بی‌همه‌چیز» را ببینید و در صورتی که قصد دارید در خانه بمانید به تماشای جدیدترین ساخته‌ی وس اندرسن بنشینید. علاوه‌بر این دو فیلم تماشای فیلم تازه اکران «عنکبوت» به کارگردانی ابراهیم ایرج‌زاد هم خالی از لطف نیست که در ادامه به موضوع و خلاصه داستان آن نیز اشاره خواهیم کرد.

چی ببینیم؟

گزارش فرانسوی (The French Dispatch) لحن خاص و سرخوشانه‌ای دارد که با توجه به پالت رنگی جذاب و میزانسن‌های چشم‌گیرش می‌تواند تماشاگر را حسابی سرگرم کند. وس اندرسن برای ساخت این فیلم از زندگی واقعی کارکنان مجله‌ی نیویورکر الهام گرفته است. گزارش فرانسوی داستان کارکنان یک مجله‌ی اروپایی در یک شهر تخیلی فرانسوی را به تصویر می‌کشد که تصمیم می‌گیرند با چاپ یک نسخه‌ی یادمان به بزرگداشت سه واقعه‌ی مهم یک دهه‌ی گذشته‌اشان بپردازند. این سه واقعه عبارتند از حبس ابد یک هنرمند، شورش‌های دانشجویی و یک گروگان‌گیری.

• گزارش فرانسوی؛ ۱۰ امضای سینمایی وس اندرسون در فیلم

فیلم‌های وس اندرسن همواره به خاطر سبک تصویربرداری منحصر‌به‌فرد و شیوه‌ی روایی خاصشان تحسین شده‌اند. از ویژگی های مهم سینمای او می‌توان به ترکیب فرم فضاسازی فانتزی بصری و استفاده از رنگ‌بندی‌های صحنه‌ها و قاب‌بندی‌های مرکزی اشاره کرد. اندرسون از رنگ‌ها و ترکیبات رنگی مختلفی در کارهایش استفاده می‌کند و هر صحنه مجموعه‌ رنگ‌های مشخص و از پیش تعیین شده‌ای دارد. پالت رنگی اندرسون مثل سبک فیلم‌سازی‌اش تعمدی است. رنگ‌ها می‌تواند موجب برانگیخته شدن احساس مخاطبان و انتقال حس صحنه به آن‌ها شوند. به همین خاطر شور و هیجان خاصی در آثار او جریان می‌یابد و ترکیب این رنگ‌بندی‌های جذاب با لباس‌ها و گریم جالب بازیگران، صحنه‌های به‌یادماندنی را خلق می‌کنند. این‌طور که پیداست فیلم گزارش فرانسوی در به کارگیری این ویژگی‌های فرمی و بصری عملکرد خوبی داشته و منتقدان از تماشای دهمین فیلم بلند اندرسون بسیار راضی بوده‌اند.

پیتر بردشاو منتقد گاردین در بخشی از یادداشت خود برای گزارش فرانسوی آورده است: «تصاویری شگفت‌انگیز، صحنه‌های خنده‌دار و تیم بازیگری تراز اول ادای احترام اندرسون به روزنامه‌ی نیویورکر را به یک لذت تمام عیار تبدیل کرده است.» برای این فیلم در راتن‌تومیتوز و متاکریتیک به ترتیب امتیاز ۷۴ از ۱۰۰ و ۷۵ از ۱۰۰ به ثبت رسیده است.

دومین پیشنهاد بخش «چی ببینیم؟» این هفته مربوط به سینمای ایران و جدیدترین ساخته‌ی محسن قرایی است. فیلم بی‌همه‌چیز به عقیده‌ی بسیاری از منتقدان و سینمادوستان یکی از بهترین فیلم‌های چند سال اخیر سینمای ایران است؛ فیلمی دغدغه‌مند که در عین روایت داستانی جذاب و دلنشین که تا انتها تماشاگر را با خود همراه می‌کند، بیننده را وامی‌دارد تا در مورد چند موضوع اخلاقی و اساسی اجتماعی و فردی بیندیشد. این فیلم در جشنواره‌ی فجر سال گذشته بسیار تحسین شد و پنج جایزه از جمله جایزه‌ی ویژه‌ی هیأت داوران و سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی را از آن خود کرد. بی‌همه‌چیز علاوه‌ بر برخورداری از فیلم‌نامه‌ای خوب و لحنی مناسب از کارگردانی و تدوین بسیار خوبی هم بهره می‌برد و همچنین بازی بازیگران هم کم نقص است و شاهد یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌های کارنامه‌ی هادی حجازی‌فر، پرویز پرستویی و هدیه تهرانی هستیم. این فیلم اقتباسی آزاد از نمایشنامه‌ی مشهور «ملاقات بانوی سالخورده» نوشته‌ی فردریش دورنمات به شمار می‌رود.

در روستایی قبل از انقلاب فردی خان‌زاده با نام امیر به‌عنوان قاضی محلی فعالیت می‌کند و به خاطر سابقه خوبی که داشته مردم به او اعتماد کامل دارند و بخش مهمی از کارهای روستا را به او سپرده‌اند. حال پس از سال‌ها یکی از اهالی روستا با نام لی‌لی که آبادی‌شان را به خاطر تهمت‌های مردم ترک کرده، به‌عنوان اشراف‌زاده به روستای محل تولدش بازمی‌گردد و به مردم وعده می‌دهد که در صورت کشتن امیر، پول زیادی به آن‌ها خواهد داد.

اگر به داستان‌های جنایی علاقه دارید و پیگیر فیلم‌های ایرانی هم هستید، گوشه چشمی به عنکبوت داشته باشید. ابراهیم ایرج‌زاد از آن کارگردان‌هایی است که با اولین فیلم بلندشان راه چند ساله را یک شبه طی می‌کنند. هرچند او به واسطه‌ی فیلم‌های کوتاه موفق‌اش هنرمندی نسبتاً شناخته شده‌ای بود، اما فیلم «تابستان داغ» ایرج‌زاد را به‌عنوان یک فیلم‌ساز آینده‌دار به سینمای ایران معرفی کرد. او در دومین فیلم خود دست روی سوژه‌ی بسیار ملتهبی گذاشته و به سراغ روایت داستان زندگی سعید حنایی ملقب به قاتل عنکبوتی رفته است.

حنایی کارگری بود که به‌همراه همسر و دو پسرش در خانه‌ای در منطقه‌ی فقیرنشین مشهد زندگی می‌کرد و به‌دنبال سلسله اتفاقاتی از جمله دست‌درازی یک راننده تاکسی به همسر وی و باورهای اشتباه و افراطی‌اش طی مرداد ۱۳۷۹ تا مرداد ۱۳۸۰ دست به قتل ۱۶ زن خیابانی زد. همواره از حنایی به عنوان یکی از مخوف‌ترین قاتلان زنجیره‌ای تاریخ ایران یاد می‌شود و ابراهیم ایرج‌زاد در این فیلم قصد دارد به ابعاد مختلف زندگی او بپردازد.

چی گوش بدیم؟

قطعات موسیقی برای نشست در جان و جسم شنونده‌های‌شان، کار به‌مراتب ساده‌تری نسبت به فیلم‌های سینمایی دارند. ممکن است چند دهه‌ی دیگر به‌تماشای فیلمی بنشینید که دیگر برای آن دوران تاریخ مصرف گذشته به‌نظر برسد. اما آثار موسیقایی با توجه به اینکه در اکثر اوقات با حس‌و‌حال مخاطب در همان لحظه سروکار دارند، نیازمند زمان و مکان نیستند و اگر به‌حوبی ساخته شده باشند، می‌توانند تا ابد بدیع و گوش‌نواز به‌نظر برسند؛ برای مثال، خودتان را در مرکز کویری وسیع با قطعاتی از باخ تصور کنید و روح‌تان را از میان ماسه‌ها به پرواز درآورید تا عرایض بنده را به‌خوبی دریابید.

آلبوم «آقای بنفش» گروه «پالت» که حالا نزدیک به یک دهه از عمرش می‌گذرد نیز چنین ویژگی‌ای دارد. نخستین آلبوم این گروه خلاق و دوست‌داشتنی که در سال ۱۳۹۱ منتشر شد و با سبک فیوژن (تلفیقی) و قطعات گوش‌نوازش که ترکیبی از سازهایی نظیر آکاردئون، ویولنسل، کنترباس، گیتار، کلارینت، پیانو و سازهای کوبه‌ای مختلف هستند، موفقیت‌های بسیاری را به‌دست آورد و کماکان خاطره‌انگیز و جذاب است.

صدای گرم و دلنشین امید نعمتی با ترانه‌هایی از خود او، مولانا، سعدی، خیام، هوشنگ ابتهاج، فروغ فرخ‌زاد، پژمان بختیاری و… تلفیق معجزه‌آسایی از اشعار کلاسیک و فولک با آثار مدرن‌تر را به‌وجود می‌آورند که ارزش آلبوم «آقای بنفش» را دوچندان می‌سازند. این آلبوم از یازده قطعه تشکیل شده است و در جهان کلی اکثر آن‌ها، می‌توانید شاهد عاشقانه‌هایی گیرا و به‌یادماندنی باشید که از دل ادبیات و اشعار کلاسیک ایران آمده‌اند و ردپای‌شان در روزگار فعلِی ما نیز حس می‌شود؛ آنگاه که غم فراغ یارِ دیروز، عینیتی ملموس و امروزی پیدا می‌کند.

کافی‌ست به قطعه‌ی شاهکار «هزارتا قصه» گوش دهید تا متوجه شوید چگونه تمام سازها همراه با حنجره و احساس امید نعمتی از زمین فاصله می‌گیرند تا غمِ نوستالژی محبوس در سینه‌تان را نشانه روند و جهانی محزون (اما شیرین) را خلق کنند. «آقای بنفش» شما را به سفری رویایی می‌برد، گاهی به دل کهن‌الگوهای اشعار کلاسیکِ این مرزوبوم نفوذ می‌کند، برخی اوقات با خلاقیت‌های بازیگوشانه‌اش عاشقانه می‌سراید، از خسرو و شیرین برای‌تان می‌گوید و در تمام این مسیر، تازگی‌اش را حفظ می‌کند و از توقعات شنونده‌ی خود غافل نمی‌شود. بدون شک آلبوم «آقای بنفش» با آن تصویر روی جلدِ مینیمالیستی و چشم‌نوازش، می‌تواند آخر هفته‌ی ماندگاری را برای‌تان رقم بزند.

چی بخونیم؟

«اگه می‌‌خواین به پلیس زنگ بزنین، خب اشکالی نداره، من چیزی در موردش نمی‌‌گم. اما اگه نمی‌‌خواین این کار رو بکنین، داشتم فکر می‌‌کردم شاید من بتونم کمکتون کنم.» جملاتی که خواندید مربوط به یکی از عجیب‌ترین و باهوش‌ترین شخصیت‌های رمان‌های جنایی است. ایشیگامی، معلم و نابغه‌ی ریاضی که توجه زیادی به محیط اطرافش دارد، اما رابطه‌ی او با جامعه چندان خوب نیست و دوستان زیادی ندارد. با این وجود ایشیگامی به همسایه‌ی دیوار به دیوارش دل می‌بازد و خود را در قبال یاسوکو و دخترش مسئول می‌داند. یاسوکو زن میانسال و زیبایی است که پنج سال قبل از همسر دوم خود جدا شده، اما همچنان توسط او مورد اذیت و اخاذی قرار می‌گیرد. به دنبال سلسله اتفاقاتی و به صورت اتفاقی و بدون طرح و نقشه‌ی قبلی یاسوکو با همکاری دخترش، همسر سابق خود را به قتل می‌رساند و از اینجا به بعد وظیفه‌ی آقای نابغه برای محافظ از آن‌ها و پنهان کردن جنایت از چشم ماموران قانون آغاز می‌شود؛ داستان موش و گربه‌ای که لحظه‌ای از ریتم نمی‌افتد و تا انتها حقه‌هایی برای فریب دادن خوانند در آستین دارد.

«فداکاری مظنون X» مطرح‌ترین و موفق‌ترین اثر کیگو هیگاشینو است که جوایز متعددی را برای او به ارمغان آورده است؛ از جمله جایزه‌ی نائوکی که از مهم‌ترین جوایز ادبی ژاپن به شمار می‌رود. این رمان به زیبایی عناصر ادبیات ژاپن را در خود جای داده است و خصیصه‌های رمان‌های محبوب سرزمین آفتاب تابان را می‌توانید در آن پیدا کنید. شخصیت‌ها ترکیبی از وفاداری و نیرنگ و عشق و سوءظن را در خود جای داده‌اند و رگه‌های احساسی و تصمیمات انسانی‌شان رنگ‌و‌بویی دیگر به داستان می‌دهد. به همین خاطر  فداکاری مظنون X تنها یک تریلر پرتب‌وتاب و جذاب نیست، بلکه روایت عاشقانه‌ای غریب و خاص نیز به شمار می‌رود تا داستانی چند وجهی باشد و تا انتها خواننده را با خود همراه کند.

دومین پیشنهاد این هفته رمان کوتاه موش‌ها و آدم‌ها است. این کتاب داستان سرگذشت غم‌انگیز دو کارگر مهاجر، جُرج میلتون و لِنی اسمال را روایت می‌کند که در دوران رکود بزرگ آمریکا به دنبال یافتن کار به هر سمت و سویی روانه می‌شوند و آرزوی دست‌وپا کردن مزرعه‌ای برای خودشان را در سر می‌پرورانند. جان اشتاین‌بک در خلال قصه‌ی سرگرم کننده‌اش تصویری روشن از زندگی کارگران فصلی و پاره‌وقت در مزارع و کشتزارها در دهه‌ی ۱۹۳۰ برای خواننده ترسیم می‌کند؛ تصویر و اتمسفری که در خدمت شخصیت‌پردازی قرار می‌گیرد و به رشد جُرج و لِنی و درک مخاطب از ذهنیت و جهان‌بینی آن‌ها کمک می‌کند.

نوع ارتباط و شیمی دو شخصیت محوری داستان فوق‌العاده است و ترکیب چالاکی و هوشیاری جُرج با ساده‌دلی و مهربانی لِنی هرخواننده‌ای را تحت تاثیر قرار می‌دهد و پایان بی‌نقص موش‌ها و آدم‌ها سبب می‌شود هرگز این دو مرد کارگر را از یاد نبرید. اگر به دنبال داستان کوتاهی هستید که به‌دور از نمادگرایی، ایدئال‌گرایی و احساسات‌گرایی‌های مرسوم نگاهی به زندگی طبقه‌ی کارگر و فرودست بیندازد و در دل آن فضای تاریک با شخصیت‌های اصلی‌اش گاهی شما را بخنداند و بارها در فکر فرو ببرد، لحظه‌ای برای مطالعه‌ی موش‌ها و آدم‌ها تردید نکنید.

چه فعالیت هنری انجام بدیم؟

خوشبختانه طی سال‌های گذشته پادکست‌های فارسی‌زبان تنوع و گسترگی بسیار زیادی پیدا کرده‌اند و با هرذوق و سیلقه‌ای تنها با کمی جست‌وجو می‌توانید چند پادکست مناسب در حوزه مورد علاقه‌تان پیدا کنید. پادکست «رخ» یکی از بهترین و باکیفیت‌ترین پادکست‌های فارسی‌زبان است و روایتی نسبتاً عمیق از زندگی شخصیت‌ها و افراد مهم و تاثیرگذار در تاریخ جهان را ارائه می‌دهد. اگر موضوعات تاریخی و تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران و جهان برای‌تان جالب توجه و حائز اهمیت است این پادکست را از دست ندهید؛ زیرا در هر قسمت از رخ اطلاعات جامع و خوبی درباره موضوع مورد بحث در اختیارتان قرار می‌گیرد و شنونده نسبت به مطالعه‌ی بیشتر در آن زمینه ترغیب می‌شود. همچنین لحن و صدای خوب راوی نیز سبب می‌شود از شنیدن قسمت‌های مختلف این پادکست لذت ببرید.

اگر به شنیدن پادکست‌های تاریخی و اجتماعی علاقه‌مند هستید به شما توصیه می‌کنیم این آخر هفته سری به پادکست رخ بزنید و این کار را با دوگانه‌ی زندگی معمر قذافی یا آدولف هیتلر و یا واکاوی چند قسمتی و در حال پخش چگونگی شکل‌گیری امپراطوری عثمانی و زندگی‌نامه‌ی آتاتورک آغاز کنید تا متوجه کیفیت بالای پادکست رخ و دلیل توصیه و انتخاب ما بشوید.

پیشنهاد شما برای این آخر هفته چیست؟ و کدام پیشنهاد هنری این هفته را جالب توجه‌تر می‌دانید؟