از موسیقی تجربه‌گرا تا فیلمی برای مهاجرت (پیشنهادهای هنری برای آخر هفته)

در روزهای پرتلاطم و پر استرس این روزهای ما، تعطیلات آخر هفته فرصت مناسبی برای زدودن گرد و غبار خستگی از تن و روح است. تنی که دمی بیاساید و روحی که دمی آرام گیرد؛ حال با شنیدن موسیقی، دیدن فیلم و خواندن کتاب خوب باشد یا قدم زدن در نمایشگاه‌های هنری، رفتن به سینما و تئاتر، که هنر همیشه و همه جا و به هر شکلی التیام‌بخش است. ما در دیجی‌کالا قرار را بر این گذاشتیم که هر هفته با معرفی آثار و فعالیت‌های هنری، گزینه‌هایی در اختیار خوانندگانمان قرار دهیم تا اگر فرصت و علاقه‌ای داشتند، ذهنشان را پرواز دهند و با هرکدام از آن‌ها ساعاتی خوش در کنار خانواده دوستانشان فراهم آورند. گزینه‌های پیشنهادی ما متناسب با سلیقه‌ی نویسنده از فیلم و کتاب و موسیقی گرفته تا پادکست و رویدادهای هنری متغیر است و هر هفته توسط یکی از اعضای گروه هنر و سینما نوشته می‌شود.

چی ببینیم؟

این روزها بیشتر می‌شنویم و می‎بینیم که دوستان و عزیزانمان رخت سفر می‎‌بندند و مهاجرت می‌کنند؛ چه به اجبار و بدون میل و رغبت و صرفا به امید ساخت آینده‌ای بهتر، چه با اشتیاق و با تصور زندگی روشن‌تر در جایی دور از وطن و شهر و خانه و خانواده. حتما شما هم به مهاجرت و رفتن و دل کندن فکر کرده‌اید، که اگر اینطور است، پیشنهاد می‌کنم فیلم «بلفاست» (Belfast) را بببینید.

• نقد فیلم بلفاست؛ آن‌هایی که می‌روند و آن‌هایی که می‌مانند

بلفاست یک درام بریتانیایی به کارگردانی کنت برانا و با حضور بازیگرانی چون جودی دنچ و جیمی درنان است. داستان حول یک خانواده می‌چرخد که در گیر و دار آشوب‌های سال ۱۹۶۹ ایرلند شمالی بین کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها به اجبار و ناخواسته تصمیم به مهاجرت می‌گیرند.

فیلم با ظرافت و لحظات گاها طنز خود به خوبی نشان می‌دهد که دل کندن از خاکی که به آن تعلق خاطر داری و ترک آدم‌هایی که دوستشان داری چقدر دشوار است. در کنار مفهوم کلی که از این فیلم دریافت می‌کنید، عشق، موزیک، رقص، خانواده و کودکی بخش‌های دیگری هستند که توانستند به خوبی یک داستان ساده را به روایتی تلخ و شیرین بدل کنند و دنیای رنگی یک کودک را در قابی سیاه و سفید به تصویر بکشند.

بلفاست در جشنواره فیلم تورنتو امسال جایزه‌ی منتخب مردمی را دریافت کرد و با نقدهای مثبتی از سوی منتقدان مواجه شد و تا کنون فروش موفقی داشته. بلفاست در گلدن گلوب ۲۰۲۲ که ۱۹ دی برگزار خواهد شد، در ۷ رشته نامزد دریافت جایزه شده است و پیش‌بینی می‌شود که این فیلم در رشته‌های مختلف از مدعیان نامزدی جایزه‌ی اسکار هم باشد.

چی گوش بدیم؟

«به موازات بی‌وزنی» نام آلبوم شنیدنی و خلاقانه‌ی دو هنرمند ایرانی است که با ترکیب یک ساز سنتی (کمانچه) و یک ساز کلاسیک غربی (پیانو)، و به سبک تلفیقی در قالب هفت قطعه به اجرا درآمده است. هرکدام از این قطعات به نام‌های «مدار صفر»، «تناوب مداری»، «مدار یک»، «مدار دو»، «مدار اختلالی»، «مدار سه» و «حد گریز»، با نوازندگی آقایان سیاوش مولاییان (کمانچه) و کسری فریدی (پیانو) خلق شده است.

برای شنونده‌ای چون من که همیشه مشتاقانه موسیقی‌های نو، تجربی و تلفیقی را به گوش جان می‌سپارم، این آلبوم لذتی توصیف‌ناپذیر به همراه داشت شنیدنش در کنار حس تعلیق، و درست مانند نام با مسمای آن حس بی‌وزنی و سبکی را در من بوجود آورد که حتما تجربه‌ی آن برای دوست‌داران سازهای زهی خالی از لطف نیست.

دیجی‌کالا در گفت و گویی کوتاه با کسری فریدی، نوازنده‌ی پیانوی این قطعات، چرایی انتخاب نام  آلبوم و هر قطعه را جویا شد و ایشان به این شکل توضیح دادند که: « اسم آلبوم را به این دلیل به موازات بی‌وزنی (above gravity) انتخاب کردیم چون بیشترین لحظات قطعه‌های آلبوم شنونده را در حالت تعلیق نگه میدارند، تعلیق برای رسیدن به نقطه‌ی اوج، برگشتن به سوژه‌ی اول یا رسیدن به فضای توافق بین دو سازی که هر کدام از سرزمینی متفاوت هستند. این تعلیق که نه گرفتار رعایت قوانین موسیقی کلاسیک است و نه در بند ردیف و دستگاه‌های ایرانی، هرچند از همین‌ها ساخته شده است. مثل حالتی بدون جاذبه، بی‌قید این تعلیق همان امکان موسیقی را برای من بیان می‌کند که اسمش آزادی است.»

انتخاب یک قطعه از این آلبوم شاید بهتر بتواند ما را با حال و هوای آن آشنا کند، و «مدار صفر» قطعه‌ای است که به خوبی هم شنونده را از شنیدن صدای زیبای کمانچه در کنار پیانو سیراب می‌کند و هم استعداد و هنر و خلاقیت نوازندگانش را به رخ می‌کشد.

شنیدن موسیقی‌های اینچنینی علاوه بر فراهم آوردن فرصت تجربه‌ای متفاوت، مهر تاییدی بر بدون مرز و محدودیت بودن هنر و به خصوص موسیقی است. این آلبوم که ابتدا در دو بخش، یکی در نشر هنوز سال ۱۳۹۵ و دومی در شهر کتاب فرشته سال ۱۳۹۶ اجرا شده بود، در نهایت پس از کش و قوس‌های فراوان و در سال ۱۳۹۷ توسط پخش موسیقی رها و با مجوز از ارشاد به بازار عرضه شد. آلبوم «به موازات بی‌وزنی» را می‌توانید علاوه بر خرید از مراکز معتبر فروش محصولات فرهنگی و هنری، از اسپاتیفای و موزیک دیزر هم گوش کنید.

چی بخونیم؟

حتما برایتان پیش آمده که در سخت‌ترین روزهای زندگی‌تان، وقتی دیگر هیچ بهانه و دست‌آویزی برای متوسل شدن به آن ندارید تا لحظه‌ای آرام بگیرید و دلتان را خالی کنید، شروع به سرزنش گذشته و خانواده و هرآنکه شما را به وجود آورده می‌کنید. به این فکر می‌کنید که این رشته‌های به هم زنجیر بدبختی‌ها و بدشانسی‌ها و بدبیاری‌ها حتما ریشه در خاندان و نسل‌های پیشین دارد. این همان داستانی است که کتاب جز از کل روایت می‌کند.

جزء از کل (A fraction of the whole) نوشته‌ی استیو تولز، داستان زندگی انسان‌هایی را روایت می‌کند که نسل به نسل افکارشان متفاوت است و هرکدام دیدگاه دیگری را زیر سوال می‌برد و در مواجهه با مشکلات و سختی‌ها واکنش‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهند. عاشق می‌شوند، شکست می‌خورند، تنها می‌شوند، فرار می‌کنند، در کشور و وطن خود مانند غریبه‌ها و مجرم‌ها زندگی می‌کنند، به قصد ساختن ویران می‌کنند و هزاران اتفاق جالب و غافلگیر کننده‌ای که لحظه‌ای شما را از شور و هیجان نمی‌اندازند.

این کتاب با ترجمه‌ی روان و نثر زیبای پیمان خاکسار، طنز تلخی دارد که در کنار لبخند کوچکی که بر گوشه‌ی لبتان می‌نشاند، شما را به فکر فرو خواهد برد و بعد از اتمامش تا مدت‌ها زندگی شخصیت‌هایش در ذهنتان تکرار خواهد شد. در ابتدای کتاب خواهید خواند:

هیچ‌وقت نمی‌شنوید ورزشکاری در حادثه‌ای فجیع حس بویایی‌اش را از دست بدهد. اگر کائنات تصمیم بگیرد درسی دردناک به ما بدهد که البته این درس هم به هیچ درد زندگی آینده‌مان نخورد، مثل روز روشن است که ورزشکار باید پایش را از دست بدهد، فیلسوف عقلش، نقاش چشمش، آهنگساز گوشش و آشپز زبانش. درسِ من؟ من آزادی‌ام را از دست دادم…

و این شروعی است برای یک داستان پر فراز و نشیب که از زبان شخصیت‌هایش روایت می‌شود و بیشتر حول زندگی و سرنوشت پدر و پسری می‌گردد که در کنار دیگر اعضای خانواده و دوستانشان روایت آن را شکل می‌دهند. در هر قسمت ممکن است یک اتفاق از دید هر کدام از شخصیت‌ها روایت شود که این خود یکی از نکات جذاب کتاب به شمار می‌رود و ذهن خواننده را در مورد قضاوت بهتر درباره‌ی هرکدام از آن‌ها باز می‌کند.

جزء از کل به عنوان اولین اثر نویسنده‌اش، در کنار به ارمغان آوردن جایزه‌ی بوکر (The Man Booker Prize) که یکی از مهم‌ترین جوایز ادبی دنیا به شمار می‌رود، نقدهای مثبت زیادی هم از مطبوعات و خبرگزاری‌های بسیاری چون لس‌آنجلس تایمز و گاردین دریافت کرده است.

نسخه‌ی فیزیکی جزء از کل توسط انتشارات چشمه به چاپ رسیده است و نسخه‌ی صوتی آن با صدای پوریا رحیمی سام و رامین بیرق‌دار به تهیه کنندگی رادیو گوشه فرصت مناسبی را در اختیار دوست‌داران کتاب‌های صوتی قرار داده تا از شنیدن این داستان خواندنی و شنیدنی لذت ببرند.

خرید کتاب جز از کل از دیجی‌کالا

چه فعالیت هنری انجام بدیم؟

نمایشگاه مهدی سحابی

همیشه دیدن یک نقاش یا یک عکس و تصویر که به دست یک هنرمند و برای رساندن مفهومی عمیق و یا انتزاعی بر روی بوم یا در قابی بر روی دیوار نقش بسته، شوری درونی و احساسی لطیف را در اعماق وجود بیننده بیدار می‌کند. قدم زدن در راهرویی که نقاشی و تصاویر خلق شده توسط یک هنرمند بر آن خودنمایی می‌کنند و خیره شدن به هر یک از آن‌ها هرچند برای زمانی کوتاه، شما را به دنیای ذهن و خیال خالقش می‌کشاند.

اگر از دوست‌داران هنرهای تجسمی هستید و سر زدن به گالری‌ها و نمایشگاه‌های نقاشی و هنرهای تجسمی برایتان مسرت‌بخش است، این هفته به شما پیشنهاد می‌کنیم به دیدن نمایشگاه «مروری بر آثار مهدی سحابی» که از ۱۱ آبان در موزه‌ی هنرهای معاصر تهران برگزار شده است بروید.

مهدی سحابی که بیشتر او را به عنوان مترجمی موفق، با نثری روان و شیوا می‌شناسیم و نامش را بر جلد کتاب‌های وزین و از نویسنده‌هایی چون «همه می‌میرند» نوشته‌ی سیمون دوبوار، «در جست‌و‌جوی زمان از دست رفته» نوشته‌ی مارسل پروست، «باباگوریو» نوشته‌ی اونوره دوبالزاک و بسیاری آثار تحسین شده از سلاطین ادبیات جهان می‌بینیم، دستی در هنرهای تجسمی هم داشت.

سحابی عکاس، نقاش و مجسمه‌سازی چیره‌دست بود. عرصه‌ی وسیع استعداد و هنر او محدود به یک زمان و سبک نمی‌شود و در این نمایشگاه در کنار به نمایش گذاشتن گزیده‌ای از آثار تالیفی و ترجرمه و نقاشی‌ها و عکس‌های او به رسم یادبود و تقدیر از این هنرمند فقید، از کتابی درباره‌ی او و آثارش رونمایی شد که به همت موزه هنرهای معاصر و بنیاد سحابی و در گالری مژده گردآوری شده است، تا هنر دوستان و دیگر علاقه‌مندانی که مرحوم سحابی را تنها به عنوان مترجم می‌شناختند، با دیگر جنبه‌های هنری درخور تحسین او آشنا شوند.

نمایشگاه « مروری بر آثار مهدی سحابی» با ۱۲۶ اثر منتخب این هنرمند، تا ۲۸ آذر در موزه‌ی هنرهای معاصر تهران دایر خواهد بود.

پادکست رادیو پایان

مدتی است که گوش کردن به پادکست و گاها ساخت آن به یکی از سرگرمی‌های پرطرفدار تبدیل شده است. همانطور که حتما این رسانه‌ی جذاب را می‌شناسید، در هر حوزه، رشته و موضوعی، و به هر زبان و کلامی و به اشکال متنوع و خلاقانه چیزی برای ارائه دارد که گاهی انتخاب را برای مشتاقانش سخت می‌کند. برای این هفته من به سراغ پادکست «رادیو پایان» رفتم.

پادکست رادیو پایان با صدای امید خاکپورنیا و طناز اصغری اجرا می‌شود و در حوزه‌ی سینما به تولید محتوا می‌پردازد. همانطور که از نام آن برمی‌آید، در این پادکست به تحلیل پایان‌بندی فیلم‌های مطرح و خوش‌نام ایرانی پرداخته می‌شود که به نقل از خودشان: «در هر اپیزود این پادکست به یکی از پایان‌های مهم سینمای ایران خواهیم پرداخت و سعی خواهیم کرد آن‌ها را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهیم»

این پادکست که از آبان ۱۳۹۹ شروع به فعالیت کرده است، تا کنون در قالب ۱۱ اپیزود و به سبکی خلاقانه و روایتی روان و تحلیلی دقیق و با حضور افتخاری دست‌ اندر کاران هر فیلمی که در هر اپیزود معرفی می‌شود، به بررسی پایان‌بندی آن می‌پردازند.

از فیلم‌های نام‌آشنا و محبوبی چون هامون و سوته‌دلان گرفته، تا فیلم‌های قدرنادیده‌ای چون شطرنج باد در این پادکست مورد بررسی قرار می‌گیرند. شنیدن توضیحات، خاطرات، سختی‌ها در زمان ساخت این آثار و چگونگی پایان‌بندی فیلم‌هایشان از زبان کارگردان‌هایی چون مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی و محمدرضا اصلانی، بازیگرانی چون فاطمه معتمدآریا، شهره آغداشلو، سعید راد و دیگر هنرمندان و بلاخره منتقدان بنامی چون هوشنگ گلمکانی، جواد طوسی، صوفیا نصراللهی و شهرزاد شاه‌کرمی و بسیاری دیگر در کنار ایجاد حس صمیمانه از شنیدن صدای گرمشان، ما را با دیدگاه و برداشتشان از چگونگی و چرایی پایان‌بندی فیلم‌های مهم سینمای ایران آشنا می‌کنند.

برای کسانی که مثل من تا مدت‌ها بعد از دیدن یک فیلم در دنیای ذهنی‌شان داستان‌ها را به اشکال مختلف و باب دلشان به پایان می‌رسانند، شنیدن این پادکست می‌تواند جذاب و دلنشین باشد. پادکست رادیو پایان را در castbox ، google podcast، soundcloud  و کانال تلگرامی خود رادیو پایان می‌توانید بشنوید.