کاهش ۱۴ میلیونی مخاطبان اکران سینمای ایران در سال ۹۹
همه‌گیری بیماری کرونا سینمای ایران را وارد بحران بزرگی کرده است و به دنبال تعطیلی گسترده‌ی سالن‌ها در فصل بهار و عدم اقبال مردم به تماشای فیلم‌های روی پرده طی ماه‌های اخیر، تا به امروز در قیاس با سال گذشته شاهد ریزش ۱۴ میلیونی مخاطبان سینماها هستیم.
با فرارسیدن ایام محرم و نزدیک شدن به پایان تابستان، فصل طلایی اکران سینماها با کمترین مخاطب طی چند دهه‌ی اخیر به پایان رسید. در سال ۱۳۹۸ تا ابتدای شهریور مجموع فروش فیلم‌ها به ۱۶۹ میلیارد تومان و تعداد سینماروها به ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر رسیده بود و سالن‌ها به لطف آثاری همچون «سرخپوست»، «شبی که ماه کامل شد»، «قصر شیرین» و غیره حداقل روزگار بدی را سپری نمی‌کردند. اما امسال و تا به این مقطع مجموع فروش فیلم‌ها در سینماهای سراسر کشور تنها ۵ میلیارد تومان بوده و تعداد مخاطبان سینمای ایران تا اول شهریور حدود ۳۰۰ هزار نفر بوده است تا بتوان گفت سال ۱۳۹۹ یکی از سیاه‌ترین و بدترین سال‌های کل تاریخ سینمای کشورمان است.
کاهش ۱۴ میلیونی مخاطبان سینمای ایران به خودی خود جای نگرانی دارد، اما خالی بودن دست سینماها برای ایام بعد از محرم و فصل پاییز باعث می‌شود این نگرانی‌ها دو چندان شود. اگر در ماه‌های پیش رو واکسن کرونا ساخته و توزیع نشود، می‌توان گفت با فاجعه‌ی بزرگی در چرخه ساخت، اکران و پخش فیلم‌های سینمایی مواجه خواهیم شد؛ زیرا در سال ۱۴۰۰ با انبوهی از آثار آماده اکران و سالن‌های ورشکسته و بدهکار روبه‌رو می‌شویم که برای سینمای نیمه‌جان ایران اتفاق مرگ‌آوری است.
انتخاب نماینده‌ی ایران برای اسکار ۲۰۲۱ یکی دیگر از مشکلات این روزهای سینمای کشورمان است. بی‌تردید نمی‌توان برای آثار اکران شده در سال ۱۳۹۹ شانسی برای موفقیت در مراسم اسکار قائل بود و تمام نگاه‌ها به سمت فیلم «خورشید» به کارگردانی مجید مجیدی است. خورشید قرار است دو هفته‌ی دیگر در جشنواره‌ی ونیز ۲۰۲۰ روی پرده برود و با توجه به بازخوردهای مثبت جدیدترین ساخته‌ی مجیدی در جشنواره فجر ۱۳۹۸ حتی می‌توان برای این فیلم شانس پیروزی در رقابت برای کسب شیر طلایی قائل بود. ماجرا برای انتخاب خورشید برای حضور در اسکار ۲۰۲۱ به این سادگی نیست؛ زیرا بر اساس قوانین آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک آثار شرکت کننده در مراسم امسال باید به صورت عمومی یا آنلاین اکران شده باشند، اما فیلم مجیدی تا به امروز به هیچ طریقی اکران نشده است. با توجه به عملکرد تجاری ضعیف فیلم‌های اکران شده در تابستان، نمی‌توان انتظار داشت تهیه‌کنندگان خورشید طی ماه‌های پیش رو این فیلم را به سینماها بیاورند و با توجه به قاچاق شدن فیلم‌های اکران شده در سرویس‌های وی‌او‌دی تصور نمی‌کنیم این روش نیز مد نظر سازندگان خورشید باشد و به نظر آن‌ها برای رسیدن به اسکار ۲۰۲۱ می‌بایست فیلم خود را به صورت محدود در یک یا چند شهرستان به روی پرده ببرند تا شرایط مورد نیاز برای حضور در جوایز آکادمی را به دست بیاورند.
سال آینده به احتمال زیاد فیلم «یک قهرمان» به کارگردانی اصغر فرهادی اکران خواهد شد و رقابت با این فیلم برای معرفی به اسکار ۲۰۲۲ قطعا از خواسته‌های هیچ فیلم‌سازی نیست؛ زیرا با در نظر گرفتن موفقیت‌های فرهادی در این مراسم و کسب دو اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان از الان می‌توان یک قهرمان را یکی از گزینه‌های اصلی فهرست پیشنهادی اعضای هیأت انتخاب ایران برای اسکار ۲۰۲۲ دانست. همچنین فیلم‌های مهم دیگری همچون «شب، داخلی، دیوار» از وحید جلیلوند نیز احتمالا در سال ۱۴۰۰ به سینماها راه می‌یابند و در نتیجه حضور در اسکار ۲۰۲۲ برای خورشید به سادگی امسال نخواهد بود و اگر این فیلم بتواند در ونیز ۲۰۲۰ با بازخوردهای خوبی مواجه شود، احتمالا شاهد اکران آن، هرچند به صورت محدود و فقط برای حضور در اسکار ۲۰۲۱ خواهیم بود.
با توجه به قوانین مندرج در سایت آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اسکار در رابطه با شاخه‌ی بهترین فیلم بین‌المللی (خارجی‌زبان سابق)، کشورها حداکثر تا تاریخ اول دسامبر ۲۰۲۰ (۱۱ آذرماه) فرصت دارند تا فیلم منتخب خود را به آکادمی معرفی کنند. همچنین تا ۳۱ آگوست (۱۰ شهریورماه) می‌بایست اعضای هیئت انتخاب فیلم‌ها برای اسکار ۲۰۲۱ در هر کشور انتخاب شوند.
در کنار خورشید فیلم‌های قابل توجه دیگری همچون «دوزیست»، «درخت گردو» و «روز صفر» از آثاری هستند که در صورت رخت بربستن کرونا از جهان و بازگشت روند عادی اکران فیلم‌ها از اواخر پاییز یا زمستان، می‌توان انتظار داست به گیشه‌ی سینمای ایران خون تازه‌ای تزریق کنند.
