۱۰ فیلم که هر عکاسی باید دیده باشد

مهران باقی

۲۸ مرداد ۱۴۰۰ | ۱۲:۰۰ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۵ دقیقه

۲۸ مردادماه روز جهانی عکاسی است. این حیطه طی سال‌های اخیر در سبک‌های مختلف فشن، خبری، اجتماعی و هنری در کشور مورد استقبال زیادی بوده و جوانان زیادی به عنوان عکاس مشغول هنرآموزی و هنرنمایی هستند.

عکاسی آن‌قدر پدیده‌ی جذابی هست که سینماگران هم به آن توجه ویژه‌ای نشان داده باشند. در طول تاریخ چندده‌ساله‌ی سینما، فیلم‌سازان مهمی در مورد عکاسی و عکاس‌ها فیلم ساخته‌اند.

ما هم تصمیم گرفتیم به مناسبت روز جهانی عکاسی سراغ تعدادی از این فیلم‌ها برویم و ۱۰ فیلم مشهور و مهمی که با محوریت عکاسی ساخته شده را به شما معرفی کنیم:

۱. زندگی پنهان والتر میتی (The Secret Life of Walter Mitty)

کارگردان: بن استیلر
بازیگران: بن استیلر، شان پن، کریستن ویگ
محصول: ۲۰۱۳

اولین فیلم فهرست پیشنهادی ما، رویاها و تخیلات شخصیت اصلی آن «والتر میتی» را به تصویر می‌کشد. «میتی» مدیر حفظ و نگهداری نگاتیوهای عکاسی مجله مشهور و عکس‌محور «لایف» است. او زندگی سرراست و ساده‌ای دارد، تا این‌که یک روز مامور می‌شود برای کمک به شریک عاطفی‌اش در مجله و نیز کمک به چاپ شماره‌ی جدید مجله، نگاتیوی را از بین آرشیو نگاتیوها پیدا کند. «والتر» در این مسیر وارد سفری می‌شود که به معنای واقعی کلمه رویایش بوده و ورود به این سفر، روح ماجراجوی او را بیدار می‌کند.

۲. گرگوری کرودسان: برخوردهای مختصر (Gregory Crewdson: Brief Encounters)

کارگردان: بن شاپیرو
بازیگران: گرگوری کرودسان، ریک مودی
محصول: ۲۰۱۲

اگر به عنوان یک عکاس با آثار گرگوری کرودسان آشنایی داشته باشید حتما اذعان دارید که این عکاس ۵۸ساله‌ی نیویورکی یکی از اسطوره‌های عکاسی زمان ماست. آثار او قدرت‌مند، فریبنده و تاثیرگذار است. این مستند درباره «کرودسان» است. درباره‌ی فرایند خلاقیت او و این‌که چگونه رویاهای خود را به تصاویر سحرانگیز تبدیل می‌کند. این مستند در طول یک دهه فیلم‌برداری شده و نگاهی دقیق به فردی بسیار مستعد و خلاق دارد.

۳. دستی (Hand Held)

کارگردان: دان هان
بازیگران: مایک کارول
محصول: ۲۰۱۰b

یک مستند دیگر در این فهرست. سال ۱۹۸۹ بعد از سقوط رژیم چائوشسکو دیکتاتور کمونیست رومانی، این کشور صحنه‌ی مبارزه و تنش‌های بسیار بود. در جریان این درگیری‌ها «مارک کارول» عکاس مستند به رومانی می‌رود تا برخی از تکان‌دهنده‌ترین و دهشتناک‌ترین صحنه‌های شگفت‌انگیز این کشور در قرن بیستم را از دریچه‌ی دوربینش ثبت کند. مایک راوی داستان‌های دل‌خراشی است و چشم غرب را به آن‌چه در رومانی گذشته باز می‌کند.

۴. کلوپ بنگ بنگ (The Bang Bang club)

کارگردان: استیون سیلور
بازیگران: رایان فیلیپس، تیلور کیچ
محصول: ۲۰۱۰

فیلمی احساسی در مورد موضوعی مهیب. فیلم روایت‌کننده‌ی سفر چهار عکاس به آفریقای جنوبی برای ثبت ماجراهای دوران آپارتاید در این کشور در قالب یک مستند است. شخصیت‌ها برای ثبت اتفاقاتی که در یک کشور متلاشی‌شده افتاده و بازگویی این داستان‌ها برای جهانیان، تلاشی ستودنی از خود نشان می‌دهند. فیلم بر اساس کتاب «کلوپ بنگ بنگ: تصاویری از یک جنگ پنهانی» ساخته شده است.

۵. خز: پرتره‌ای خیالی از دایان آربس (Fur: An Imaginary Portrait of Diane Arbus)

کارگردان: استیون شاینبرگ
بازیگران: نیکول کیدمن، رابرت داونی جونیور
محصول: ۲۰۰۶

فیلم با الهام‌گرفتن از داستان‌های واقعی، بخشی از زندگی «دایان آربس» عکاس معروف را روایت می‌کند. فیلم راوی زندگی رازآمیز، اکشتاف‌ها و استعدادهای منحصربه‌فرد «دایان» عکاسی است خانه‌دار و خجالتی با بازی نیکول کیدمن. «دایان» از افرادی که در قلمرو و مرزهای اجتماعی متناسبی با شخصیت خود نیستند عکاسی می‌کند.

۶. ویلیام ایگلستون: در دنیای واقعی (William Eggleston in the Real World)

کارگردان: مایکل آلمریدا
بازیگران: ویایام ایگلستون، مایکل آلمریدا
محصول: ۲۰۰۵

ویلیام ایگلستون یکی از بزرگ‌ترین عکاسان آمریکاست. ایگلستون با این‌که خیلی اهل حرافی نبوده، اما صاحب عنوان سنگین و مهم «پدر عکاسی رنگی» در جهان است. از آن‌جایی که ایگلستون هیچ‌وقت خیلی مایل به صحبت در مورد آثارش نبود، این فیلم دریچه‌ی مهمی برای شناخت او، آثار و کارهایش و بینشی که نسبت به دنیای عکاسی داشته به‌شمار می‌رود. او یک نماد واقعی و شخصیتی الهام‌بخش برای تمام هنرمندان جهان محسوب می‌شود.

۷. عکس یک‌ساعته (One Hour Photo)

کارگردان: مارک رومانک
بازیگران: رابین ویلیامز، کانی نیلسن
محصول: ۲۰۰۲

این فیلم نیمه‌جنایی، قصه‌ی زندگی کارمند قسمت عکاسی فوری یک فروشگاه با «بازی رابین» ویلیامز است که به‌شدت به یک خانواده از مشتریان خود علاقمند است. «سای» در واحد پردازش عکس کار می‌کند و عاشق کارش است. ما در طول فیلم با مشتریان مورد علاقه او آشنا می‌شویم: خانواده‌ای شاد با یک پسر جوان که علاقه‌ی «سای» به آن‌ها بیش از حد و فراتر از مرزهای منطقی است.

۸. شهر خدا (City Of God)

کارگردان: کاتیا لوند، فرناندو میریه‌س
بازیگران: آلیس براگا، لینارد فیرمینو
محصول: ۲۰۰۲

این شاهکار سینمای معاصر برزیل لایق جایگاه ویژه‌ای در این فهرست است. فیلم پیرامون فقر، خشونت، جنایت و مواد مخدر است. داستان در محله‌های فقیرنشین ریو پایتخت برزیل اتفاق می‌افتد، مکانی که محل زندگی دو دوست است که یکی از آن‌ها در عکاسی استعداد دارد. فیلم نه‌تنها از جهت علاقه‌ی یکی از قهرمانانش به عکاسی، که به‌خاطر نحوه کارگردانی چشم‌گیر آن و شیوه روایت پرهیجان قصه‌اش از دریچه‌ی قاب‌های دیدنی برای هر عکاسی جالب و حتی لازم خواهد بود.

۹. عکاس جنگ (War Photographer)

کارگردان: کریستین فری
بازیگران: جیمز نچوی
محصول: ۲۰۰۱

مستندی در مورد «جیمز نچوی» عکاس خبر مشهور است. نچوی یک حرفه‌ای پرشور است با میلی زیاد برای پوشش دادن درگیری‌ها و تنش‌های جهانی. جیمز با پشتکار و شجاعت خود تصاویری را ثبت می‌کند که دیگران جرات ثبتش را ندارند. او به شکلی عریان واقعیت کشوری را که توسط جنگ تکه‌پاره شده به نمایش درمی‌آورد. لنزهای او هرچند نمایان‌گر مرگ و خشونت است، اما او به شکلی هنرمندانه و به زیبایی پیامی را خلق می‌کند که برای انتقال آن نیازی به استفاده از کلمات نیست. فیلم «عکاس جنگ» همچنین یکی از بهترین فیلم‌های حوزه‌ی عکاسی است که به برجسته کردن مشکلات اجتماعی می‌پردازد.

۱۰. آگراندیسمان(Blow-Up)

کارگردان: میکل‌آنجلو آنتونیونی
بازیگران: دیوید همینگز، ونسا ردگریو، سارا مایلز
محصول: ۱۹۶۶

شاهکاری ساخته‌ی فیلم‌ساز شهیر ایتالیایی، میکل‌آنجلو آنتونیونی. داستان زندگی «توماس» یک عکاس حوزه‌ی مد که روزی در حین ظهور عکس متوجه می‌شود در پس‌زمینه‌ی یکی از عکس‌هایش به طور تصادفی تصویر قاتلی را ثبت کرده است. این فیلم لازم‌التماشا سوالی بنیادین در مورد ماهیت عکاسی مطرح می‌کند: آیا ما چیزی را که می‌خواهیم ببینیم می‌بینیم؟ حقیقت از چه جهاتی با عکاسی متبلور می‌شود؟ «آگراندیسمان» با نام اصلی Blow-Up یک فیلم کلاسیک برای علاقمندان به عکاسی است.