۱۰ فیلم مورد علاقه تیم برتون که به پیشنهاد او باید ببینید
تیم برتون یکی از خلاق‌ترین کارگردان‌های هالیوود است. حتی دادن لقب خلاق به تنهایی کم‌لطفی در حق این کارگردان است. اگر با کار او آشنا باشید، می‌دانید که او خیلی فراتر از یک کارگردان عادی رفته است. از آثار هنری عجیب و غریب او گرفته تا فیلم‌هایی مانند «ادوارد دست قیچی» و «عروس مرده» که بهترین فیلم‌های تیم برتون هستند، سبکی متمایز وجود دارد که کاملاً در تمام کارهای او دیده می‌شود؛ اما فیلم‌های موردعلاقه تیم برتون چیست؟ چه فیلم‌هایی باعث شده که او تحت تاثیر آن‌ها، این سبک شخصی را به دست بیاورد؟ او فیلم‌های کلاسیکی را با استفاده از تکنیک‌های قدیمی مانند استاپ موشن ساخته است و فیلم‌های پرفروشی مانند «بتمن» و «بیتل‌جوس» را نیز خلق کرده است. او ذهن‌های خلاق را در رسانه‌های مختلف الهام می‌بخشد و با‌این‌حال، خود این کارگردان از کدام فیلم‌ها الهام گرفته است؟
۱۰- مرد حصیری (The Wicker Man)
- سال انتشار: ۱۹۷۳
- کارگردان: رابین هاردی
- بازیگران: کریستوفر لی، بریت ایکلند، دیان کیلنتو و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
برای شروع، فیلمی داریم که بدیهی است جزو فیلم‌های موردعلاقه تیم برتون باشد. «مرد حصیری» در دسامبر ۱۹۷۳ میلادی اکران شد. یک فیلم معمایی ترسناک بریتانیایی به کارگردانی رابین هاردی که جزو فیلم‌های ترسناکی است که نمی‌توانید پایان آن را حدس بزنید. این فیلم حول محور یک افسر پلیس به نام نیل هووی است که در جستجوی دختر گم شده از جزیره مرموز سامراسل بازدید می‌کند. زمانی که در آن‌جا هست، متوجه می‌شود که ساکنان شکلی از بت‌پرستی سلتیک را پذیرفته‌اند و قربانی کردن انسان را می‌پسندند. «مرد حصیری» دارای بسیاری از ویژگی‌هایی است که تیم برتون در یک فیلم می‌پسندد: کیفیتی ماورایی و رویایی، حس فریبنده چیزهایی که در ظاهر عادی به نظر می‌رسند و البته، حضور یکی از بازیگران موردعلاقه‌ی برتون: کریستوفر لی. برتون با تمجید «مرد حصیری»، بیان کرده است که این فیلم یکی از فیلم های مورد علاقه لی بوده است که کار کرده است.
۹- جادوگر شهر اُز (The Wizard Of Oz)
- سال انتشار: ۱۹۳۹
- کارگردان: ویکتور فلمینگ
- بازیگران: جودی گارلند، فرانک مورگان، ری بولگر و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
در اینجا یک داستان کلاسیک دیگر است که مملو از مفاهیمی است که کاملا مشخص می‌کند چرا یکی از فیلم‌های موردعلاقه تیم برتون است. در سرتاسر فیلم‌های تیم برتون، یک شخصیت رانده شده که تلاش می‌کند راه خود را در دنیا پیدا کند، رایج است. (برای مثال، «ادوارد دست قیچی»). برتون بیان می‌کند که خود در دوران بزرگ شدن همچین احساسی داشته است. این پیام در سراسر داستان « آلیس در سرزمین عجایب» نیز آشکار است و جای تعجب نیست که او «جادوگر شهر از» را به عنوان الهام‌بخش آثارش معرفی کند. او با ابراز تحسین خود از داستان این فیلم گفت: “همه این نوع داستان ها یک سفر درونی هستند.”
۸- سفر طلایی سندباد (The Golden Voyage of Sinbad)
- سال انتشار: ۱۹۷۳
- کارگردان: گوردون هسلر
- بازیگران: جان فیلیپ لا، توماس بیکر، کارولین مونرو و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۷۶ از ۱۰۰
همان‌طور که طرفداران تیم برتون می‌دانند، او یکی از معدود کارگردان‌هایی است که در سال‌های اخیر به دنبال انیمیشن استاپ موشن بوده است. استاپ‌موشن یک روش بسیار خاص، تخصصی و کاملاً پر زحمت برای ساخت فیلم است که اخیراً به فراموش سپرده شده است. با توجه به پیچیدگی روزافزون کاراکترهای تولید شده توسط کامپیوتر، امروزه استفاده از این تکنیک واقعاً بی‌معنا است. تیم برتون یک فیلمساز بسیار بصری است و آثار کلاسیک استاپ موشن او نتیجه دیدگاه بصری او بودند. او تحسین خود را از هنر استاپ موشن با قرار دادن «سفر طلایی سندباد» در لیست فیلم‌های موردعلاقه خود ابراز کرده است.
۷- یکشنبه سیاه (Black Sunday)
- سال انتشار: ۱۹۶۰
- کارگردان: ماریو باوا
- بازیگران: باربارا استیل، جان ریچاردسن، ایوو گارانی و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
همان‌قدر که آثار تیم برتون بدیع و نوآورانه در نظر گرفته می‌شوند، او نیز مانند تمام کارگردان‌های دیگر، همچنان از عناصر فیلمسازانی استفاده می‌کند که آن‌ها را تحسین می‌کرده است و حضور فیلم «یکشنبه سیاه» در لیست فیلم‌های موردعلاقه تیم برتون، گواه این موضوع است. برای برتون، یکی از بزرگترین الهام‌ها ماریو براوا، کارگردان ایتالیایی فیلم‌های ترسناک است. مشخصه کارهای براوا استفاده او از تصاویر و رنگ‌های دراماتیک است که چیزی است که در آثار جدی‌تر خود برتون منعکس شده است ( به عنوان مثال «اسلیپی هالو» و «سوئینی تاد» ). در «یکشنبه سیاه» براوا ، جادوگری است که توسط برادرش در آتش می‌سوزد. دویست سال بعد، او از مرگ باز می‌گردد تا انتقام خود را از اولادش بگیرد. زمانی شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه برتون می‌خواهد این فیلم را بازسازی کند؛ اگرچه این شایعات تائید نشدند.
۶- جنگ گارگانچوها (The War of the Gargantuas)
- سال انتشار: ۱۹۶۶
- کارگردان: ایشیرو هوندا
- بازیگران: راس تامبلین، کنجی ساهارا، کومی میزونو و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۲ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۶۸ از ۱۰۰
تیم برتون به خاطر عشق و ادای احترام به فیلم‌های هیولاهای کلاسیک مشهور است. از نظر او، هیولاهای این فیلم‌ها بیشترین شخصیت و بیشترین روح را دارند و اغلب به شکلی دل‌سوز هستند (مانند فرانکنشتاین ). در «جنگ گارگانچوها»، دو موجود انسان‌نمای بزرگ از سلول‌های دور ریخته‌شده هیولای فرانکنشتاین ساخته می‌شوند و وارد یک رویارویی جدی مخرب می‌شوند. برتون این فیلم را یکی از فیلم‌های بسیار مورد علاقه خود و دختر خردسالش نیز فیلم مورد علاقه خود اعلام کرده است. دختر او می‌گوید که دوست دارد در نقش غول‌پیکر سبز نقش‌آفرینی کند در حالی که پسرش نقش هیولای قهوه‌ای را بازی می‌کند. این فیلم نه تنها در لیست فیلم‌های موردعلاقه تیم برتون قرار دارد؛ بلکه بچه‌های او نیز عاشق این فیلم هستند. همچنین این فیلم جزو فیلم‌های ترسناک موردعلاقه کوئینتن تارانتینو نیز هست.
۵- قلعه عقاب‌ها (Where Eagles Dare)
- سال انتشار: ۱۹۶۸
- کارگردان: برایان جی هاتن
- بازیگران: ریچارد برتون، کلینت ایستوود، مری یور و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۸۴ از ۱۰۰
تاکنون در این لیست، مجموعه‌ای از فیلم‌ها را دیده‌ایم که کاملا الهام گرفتن تیم برتون از آن‌ها مشهود است. از ریشه های استاپ موشن در «سفر طلایی سندباد» گرفته تا فیلم ترسناک هنری «مرد حصیری» و «یکشنبه سیاه»؛ ولی این فیلم از موردهای جالب این لیست است. او از «قلعه عقاب‌ها» به عنوان یکی دیگر از آثار مورد علاقه خود نام برده است. این فیلم محصول ۱۹۶۸ میلادی است که کلینت ایستوود را به عنوان عضوی از یک تیم نخبه که در جنگ جهانی دوم برای نجات یک ژنرال به یک قلعه آلمانی نفوذ کرده است به تصویر می‌کشد. شاید این فیلم به خودی خود تأثیر مستقیمی نداشته باشد؛ اما تیم برتون گفته است که اگر آن را در تلویزیون در حال پخش ببیند، هرگز نمی‌تواند در مقابل تماشای این فیلم مقاومت کند.
۴- گودزیلا (Godzilla)
- سال انتشار: ۱۹۵۴
- کارگردان: ایشریرو هوندا
- بازیگران: آکیرا تاکارادا، آکیهیکو هیراتا، تاکاشی شیمورا و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۹۴ از ۱۰۰
همان‌طور که می‌دانیم، عنصر تخیل عامل مهمی در کار تیم برتون است. فیلم‌های او بسیار متمایز هستند زیرا او جهان‌بینی خاصی دارد. در مورد جزئیات کوچکی که دیگران ممکن است در نظر نگیرند بسیار سخت‌گیر است و عناصری را اضافه می‌کند که دیگران هرگز فکرش را نمی‌کردند. با توجه به این موضوع، حضور فیلم «گودزیلا» در لیست فیلم‌های موردعلاقه تیم برتون امری بدیهی است؛ فیلمی که مملو از جزئیات بصری خاص و مهم است. تمایل او به جانبداری از هیولاها به قدری زیاد بود که او ارتباطی قوی با هیولای درک نشده‌ی «گودزیلا» احساس می‌کرد. به گفته خودش، یکی از آرزوهای دوران کودکی‌ش این بود که نقش مرد در لباس گودزیلا را بازی کند.
۳- امگا من (The Omega Man)
- سال انتشار: ۱۹۷۱
- کارگردان: بوریس ساگال
- بازیگران: چارلتون هستون، آنتونی زربی، رزالیند کش و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۴ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۶۵ از ۱۰۰
حضور این فیلم در لیست ممکن است برای بسیاری از ما کمی مبهم باشد اما «امگامن» حضوری نمادین دارد. این فیلم بر اساس رمان ریچارد متسون در سال ۱۹۵۴ با نام «من افسانه هستم» ساخته شده است که یکی از بهترین کتاب‌های زامبی‌محور است. پس از خلق «اد وود»، واضح بود که تیم برتون از طرفداران آثار علمی تخیلی کلاسیک است که شاید داستان‌های آن کمی دم دستی هستند و «امگامن» کاملاً با این توصیف مطابقت دارد.
۲- دراکولا بعد از میلاد مسیح (Dracula A.D. 1972)
- سال انتشار: ۱۹۷۲
- کارگردان: آلن گیبسون
- بازیگران: کریستوفر لی، پیتر کاشین، مایکل کولس و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۹ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۲۷ از ۱۰۰
ما قبلاً به کریستوفر لی، همکار قدیمی برتون و اینکه چگونه او از نقش‌آفرینی خودش در «مرد حصیری» بسیار راضی بوده است، اشاره کردیم. در حالی که لی ممکن است این احساس را برای «دراکولا پس از میلاد مسیح» نداشته باشد، اما هنوز هم فیلمی بسیار مهم و قابل توجه است که برتون آن را در لیست فیلم‌های موردعلاقه خودش قرار داده است. تاثیر این فیلم در «سایه‌های تاریک» اثر تیم برتون مشهود است: یک خون آشام چند صد ساله در یک محیط معاصر به زندگی بازگردانده می‌شود بدون اینکه کاملاً بداند دنیا چه شکلی شده است.
۱- فرانکنشتاین (Frankenstein)
- سال انتشار: ۱۹۳۱
- کارگردان: جیمز ویل
- بازیگران: کالین کلایو، می کلارک، جان بولز و…
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
- امتیاز منتقدان راتن تومیتوز: ۹۴ از ۱۰۰
وقتی صحبت از هیولاهای فیلم کلاسیک می‌شود، محبوبیت دراکولا تقریباً غیر قابل توصیف است. خون‌آشامی کاریزماتیک که بر چشم انداز سینما و بر تخیل برتون تاثیر بسیاری داشته است؛ اما هیولای دیگری نیز وجود دارد که حتی تاثیر بیشتری نیز داشته است: «فرانکنشتاین» .هیولای فرانکنشتاین، همان‌طور که دیدیم، همه چیزهایی را که برتون دوست دارد را در بر می‌گیرد. هیولای دل‌سوز و قربانی، روستاییان عصبانی که قصد نابودی چیزی را دارند که نمی‌فهمند و بسیاری از موضوعات دیگر که تاثیر اثر را بر تیم برتون مشهود می‌کنند. این‌ها نکته‌هایی هستند که در آثار این فیلمساز بارها مشاهده شدند و ریشه‌های خود را دارند. «فرانکن‌وینی» مستقیم‌ترین اشاره برتون به «فرانکشتاین» است؛ اما در تمام فیلم‌هایش به شکلی و نحوی به این هیولا اشاره می‌شود.
منبع: screenrant
