۱۰ مستند جالب که به تغییر سبک زندگی‌تان کمک می‌کند
فیلم‌های مستند جایگاه مهمی در دنیای سینما دارند. آن‌ها به جای پرواز بر فراز موقعیت‌های فانتزی یا نمایشی، فیلم‌های غیر تخیلی هستند که به منظور نمایش واقعیتی خاص طراحی شده‌اند. ممکن است که برخی از مستندها سعی در سرگرم کردن مخاطب داشته باشند، اما هدف اصلی آن‌ها آموزش و راهنمایی و آگاه کردن مخاطب است.
علاوه بر این، مستندهای خاص در این ژانر به تغییر سبک زندگی بینندگان کمک می‌کند. در حالی که برخی به طور مستقیم این رسالت را بر عهده می‌گیرند، مستندهای دیگر نحوه‌ی تفکر مردم را از طریق شیوه‌ی متفاوت ارائه‌ی مطالب خود تغییر می‌دهند. در ادامه با ۱۰ نمونه از این مستندها آشنا خواهید شد که دیدنشان بدون شک زندگی‌تان را دگرگون خواهد کرد.
۱۰. سرزمین خانه به دوش‌ها (Nomadland) یک شبه‌مستند درباره‌ی مردمی است که خانه ندارند
- کارگردان: کلویی ژائو
- بازیگران: فرانسیس مک‌دورمند، دیوید استراترن، باب ولز
- محصول: ۲۰۲۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
«سرزمین خانه به دوش‌ها» برنده‌ی جایزه‌ی ترکیبی فیلم و مستند بر اساس کتاب غیرداستانی سال ۲۰۱۷ نوشته‌ی جسیکا برودر ساخته شده است. «سرزمین خانه به دوش‌ها» در ظاهر یک درام تخیلی است که فرانسیس مک‌دورمند در نقش فرن در آن بازی می‌کند، زنی که شغل طولانی مدت خود را از دست می‌دهد و تصمیم می‌گیرد برای جستجوی کار مناسب به یک خانه به دوش مدرن تبدیل شود. در طول راه، فرن با خانه به دوش‌های واقعی که کارهایی مانند کار ۱۲ ساعته در یک مرکز توزیع آمازون انجام می‌دهند، ملاقات می‌کند.
«سرزمین خانه به دوش‌ها» در به تصویر کشیدن زندگی این مسافران ظاهرسازی و پنهان‌کاری نمی‌کند. اگرچه به نظر می‌رسد که مدافعان این سبک زندگی مانند باب ولز آزادی‌ای که در ازای خانه به دوش شدن بدست می‌آورد را ترویج می‌کنند، او همچنین متوجه می‌شود که برخی از مردم برای بقا این سبک زندگی را انتخاب می‌کنند. به طور کلی، «سرزمین خانه به دوش‌ها» طرز فکر مردم در مورد کار، پول و دنیای اطراف خود را تغییر می‌دهد.
۹. سایز فوق‌العاده‌ی من (Super Size Me) عواقب یک رژیم فست فودی را آشکار می‌کند
- کارگردان: مورگان اسپرلاک
- بازیگران: مورگان اسپرلاک، جرد فوگل، مایکل جوردن
- محصول: ۲۰۰۴
- امتیاز متاکریتیک: ۷۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
اکثر مردم برای تفریح یا گهگاهی به خاطر عجله داشتن به فست فودهایی مانند مک‌دونالد روی می‌آورند. اما چه اتفاقی می‌افتد اگر آن‌ها تصمیم بگیرند که تمام وعده‌های غذایی خود را به فست فودها محدود کنند؟ مورگان اسپرلاک در «سایز فوق‌العاده‌ی من» به بینندگان کمک می‌کند تا متوجه این موضوع شوند.
هدف از مطالعه‌ی بصری او در سال ۲۰۰۴ بررسی اپیدمی چاقی در آمریکا است. این مستند استدلال می‌کند که تاثیر فست فود بر جامعه تقریبا به اندازه‌ی اعتیادآور بودن دخانیات است و روش آن‌ها برای فریب دادن جوانان مشابه تشویق آن‌ها به سیگار کشیدن است. پس از تماشای اسپرلاک که پس از یک ماه غذا خوردن در مک‌دونالد با مشکلات سلامتی رو به رو می‌شود، بینندگان ممکن است بخواهند به طور کلی از مصرف غذاهای فست فودی صرف نظر کنند.
۸. مینیمالیسم (Minimalism) مستندی درباره‌ی مردمی که ساده زندگی می‌کنند
- کارگردان: مت دی‌ولا
- بازیگران: دن هریس، رایان نیکدماس، ریک هنسان
- محصول: ۲۰۱۵
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۶ از ۱۰
جاشوا فیلدز میلبرن و رایان نیکودیماس، دو نفری که با نام مینیمالیست‌ها شناخته می‌شوند، به دلایل مختلف به یک تصمیم مشترک رسیدند. به دلیل مسائلی که در زندگی خودشان وجود داشت، آن‌ها تصمیم گرفتند از طرز تفکر سرمایه‌داری صرف نظر کنند و شیوه‌های خرید حداقلی را پیش بگیرند. داستان آن‌ها و داستان‌های دیگر افرادی که همین تصمیم را گرفتند، در «مینیمالیسم: مستندی درباره‌ی چیزهای مهم» (Minimalism: A Documentary About the Important Things) در سال ۲۰۱۵ روایت می‌شود.
این فیلم فقط مجموعه‌ای از خانه‌های کوچک و بی‌نظم نیست، بلکه در مورد یافتن شادی بدون چیزهای مادی است. «مینیمالیسم» نه تنها داستانی درباره‌ی فیلدز و نیکودیماس است، همچنین جزئیاتی را ارائه می‌کند که چگونه مردم زندگی خود را از طریق شیوه‌های متفاوت تغییر می‌دهند. «مینیمالیسم» به قدری الهام‌بخش است که می‌تواند باعث تغییر فوری سبک زندگی در بینندگان شود.
۷. چاق، بیمار و تقریبا مرده (Fat, Sick, And Nearly Dead) داستانی درباره‌ی تغییرات فیزیکی و روانی است
- کارگردان: جو کراس، کرت انگفر
- بازیگران: جو کراس، جوئل فرمن، فیل استیپلس
- محصول: ۲۰۱۰
- امتیاز متاکریتیک: ۴۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
جو کراس در فیلم «چاق، بیمار و تقریبا مرده» در سال ۲۰۱۰ چیزهای زیادی را پشت سر می‌گذارد. ابتدا او برای پاکسازی بدنش یک رژیم سریع ۶۰ روزه‌ی آب میوه می‌گیرد. او همزمان به سراسر ایالات متحده سفر می‌کند. در پایان مستند، کراس نشان می‌دهد که ۱۰۰ پوند وزن کم کرده و تمام داروها را کنار گذاشته است.
منتقدان «چاق، بیمار و تقریبا مرده» معتقدند که این فقط یک آگهی تجاری برای محصولاتی است که توسط بنیاد تحقیقات تغذیه تبلیغ می‌شود. با این حال، بینندگان معمولی بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند که کاهش وزن را می‌توان از طریق روش مناسب اعمال کرد. همه پس از تماشای مستند تصمیم به شروع یک رژیم غذایی گیاهی نمی‌گیرند. با این حال، آن‌ها می‌توانند تصمیم بگیرند که برخی از بدترین غذاها را کنار بگذارند.
۶. ۲۰ قدم تا ستاره بودن (۲۰ Feet From Stardom) به بینندگان کمک می‌کند تا در مورد زندگی خود احساس خوبی داشته باشند
- کارگردان: مورگان نویل
- بازیگران: –
- محصول: ۲۰۱۳
- امتیاز متاکریتیک: ۸۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
در آلبوم‌ها و کنسرت‌ها، نوازنده یا خواننده‌ی اصلی در کانون توجه قرار دارد. با این حال، جایی پشت سر آن‌ها یک یا چند خواننده هستند که به تقویت اجرای اصلی کمک می‌کنند. این شخصیت‌ها کسانی هستند که در فیلم برنده‌ی اسکار «۲۰ قدم تا ستاره بودن» حضور دارند.
این مستند به شرح شغل افرادی مانند دارلین لاو، مری کلیتون و لیزا فیشر می‌پردازد. برخی فراتر از ماندن در پس زمینه به موفقیت رسیدند، دیگران در طول زندگی حرفه‌ای خود به عنوان خواننده‌ی پشتیبان باقی ماندند. مهم نیست چه اتفاقی می‌افتد، «۲۰ قدم تا ستاره بودن» لذت بی حد و مرز موسیقی را نشان می‌دهد.
۵. راسل برند؛ از اعتیاد تا پاکی (Russell Brand: From Addiction To Recovery) یک داستان درباره‌ی موفقیت است
- کارگردان: راس ویلسون
- بازیگران: راسل برند، میچ واینهاوس، ایمی واینهاوس
- محصول: ۲۰۱۲
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۸ از ۱۰
داستان کمدین و بازیگر راسل برند یکی از داستان‌هایی است که بارها شنیده می‌شود. راسل کسی بود که با افزایش موفقیتش رفتار بی‌پروای او نیز افزایش یافت. در اوایل قرن بیست و یکم او به هروئین معتاد شد و به او گفتند که شش ماه دیگر بیشتر زنده نیست. او در نهایت با کمک مدیر برنامه‌هایش و یک برنامه‌ی ۱۲ قدمی اعتیادش را ترک کرد و پاک شد.
جزئیات ماجرای او در مستند «راسل برند؛ از اعتیاد تا پاکی» در سال ۲۰۱۲ آمده است. او احساس کرد که مجبور است این فیلم را بسازد که به نحوه‌ی برخورد جامعه‌ی بریتانیا با اعتیاد پس از مرگ خواننده و دوستش، ایمی واینهاوس بر اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر می‌پردازد. این مستند بینندگان را وادار می‌کند تا نگاه دقیق‌تری به نحوه‌ی پرداختن به اعتیاد در میان دوستان و خانواده‌ی خود داشته باشند.
۴. مرد گریزلی (Grizzly Man) نشان می‌دهد که رفتار وسواس‌گونه چه عواقبی می‌تواند داشته باشد
- کارگردان: ورنر هرتسوک
- بازیگران: تیموتی ترودل، ورنر هرتسوک
- محصول: ۲۰۰۵
- امتیاز متاکریتیک: ۸۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
مستند «مرد گریزلی» به کارگردانی ورنر هرتسوک بیش از یک مستند درباره‌ی یک مرد خرس‌دوست است. این مستند همچنین مطالبی در مورد اینکه چگونه رفتار وسواس‌گونه و علاقه‌ی بیش از حد می‌تواند خطرناک و حتی کشنده باشد ارائه می‌دهد. این مستند در مورد تیموتی تردول معروف به مرد گریزلی است. او و دوست دخترش که تا پایان عمر به خرس علاقه داشتند، در اکتبر سال ۲۰۰۳ بر اثر حمله‌ی یکی از این حیوانات جان باختند.
این مستند به بررسی زندگی تردول و نحوه‌ی نگاه کسانی که او را می‌شناسند می‌پردازد. هرتسوک نیز نظرات خود را در مورد این مرد بیان می‌کند.
۳. قلعه‌ی بروکلین (Brooklyn Castle) درباره‌ی اهمیت یادگیری خارج از کلاس درس است
- کارگردان: کیتی دالامانگیور
- بازیگران: راشل بالامانتی، جاستوس ویلیامز، جیمز بلک جونیور
- محصول: ۲۰۱۲
- امتیاز متاکریتیک: ۷۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
مدارس دو سطح آموزشی دارند. یکی بر اساس ریاضیات، علوم و انگلیسی است. سطح دیگر مربوط به فعالیت‌های بعد از مدرسه است که ذهن کودک را بیشتر باز می‌کند. این سطح برای دانش‌آموزان محرومی که در داخل شهر زندگی می‌کنند موثرتر است.
این کودکان موضوع «قلعه‌ی بروکلین» هستند. مستند سال ۲۰۱۲ بر یک مدرسه‌ی راهنمایی در بروکلین، نیویورک با برنامه‌ی محبوب و حمایتی شطرنج بعد از مدرسه تمرکز دارد. بینندگانی که «قلعه‌ی بروکلین» را تماشا می‌کنند باید متوجه شوند که کاهش بودجه‌ی مدارس بیشتر از اینکه برای آموزش عمومی مفید باشد، مضر است.
۲. قلدری (Bully) اثرات غم‌انگیز آزار و اذیت دانش‌آموزان را نشان می‌دهد
- کارگردان: لی هرش
- بازیگران: –
- محصول: ۲۰۱۱
- امتیاز متاکریتیک: ۷۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
«قلدری» یک تجربه‌ی هوشیار کننده برای والدین و مربیانی است که تاثیرات عمیق آزار و اذیت دانش‌آموزان را نمی‌بینند. این مستند پنج نوجوان را در مدارس مختلف معرفی می‌کند که دو نفر از آن‌ها به دلیل قلدری زیاد خودکشی کرده‌اند.
«قلدری» نه تنها نشان می‌دهد که این رفتار چگونه از نظر ذهنی بر این دانش‌آموزان تاثیر می‌گذارد، همچنین نشان می‌دهد که برخی از مدیران و دانش‌آموزان چقدر بی‌تفاوت هستند و می‌گویند «بچه‌ها بچگی می‌کنند». پس از تماشای این مستند، بینندگان ممکن است به اندازه‌ی کافی تحت تاثیر قرار گیرند که سکوت خود را بشکنند و از آزار و اذیتی که بر آن‌ها روا شده حرف بزنند.
۱. یک حقیقت ناراحت کننده (An Inconvenient Truth) اثرات مخرب تغییرات آب و هوا را آشکار می‌کند
- کارگردان: دیویس گوگنهایم
- بازیگران: ال گور
- محصول: ۲۰۰۶
- امتیاز متاکریتیک: ۷۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
موضوع تغییر اقلیم موضوع جدیدی نیست و ده‌ها سال است که به آن پرداخته شده است. در سال ۲۰۰۶، ال گور، معاون سابق رئیس‌جمهور، آموزش مصور درباره‌ی گرمایش جهانی را در قالب یک حقیقت ناخوشایند ارائه کرد.
کسانی که این مستند پر از حقایق تلخ را تماشا می‌کنند ممکن است در مورد نحوه‌ی تاثیرگذاری خود بر محیط زیست تامل بیشتری کنند.
منبع: cbr
