۱۰ فیلم ترسناک برتر درباره پیوند عضو
شاید گمان کنید فیلمهای ترسناکی که داستان آنها حول محور پیوند اعضا اتفاق میافتند محصول دورهی مدرناند؛ اما بسته به اینکه تعریف شما از پیوند عضو چه باشد، باید گفت که فیلمهای ترسناک با مضمون پیوند اعضا از بیش از صد سال پیش وجود داشتهاند.
یکی از این فیلمهای قدیمی که در لیست حاضر ذکر نشده، «دستان اورلاک» (The Hands of Orlac) است که در سال ۱۹۲۴ میلادی داستان نوازندهی پیانویی را تعریف میکند که دو دست پیوندی دارد؛ اما پیانیست به تدریج پی میبرد که این دستان پیش از او به یک قاتل تعلق داشتهاند. همانطور که انتظار دارید اورلاک کمکم میترسد که نکند دستهایش خودمختار باشند. اورلاک به مرور خود را اسیری در بدنی مییابد که توان دور انداختن خودش را ندارد.
باوجود اینکه داستان اورلاک درآخر پایان خوشی دارد، اما داستان تراژیک او بین طرفداران این سوژانر سبک وحشت به خوبی شناخته شده است. علیرغم داستانهای اغلب آبکی و مسخرهی این دسته فیلمهای بیمووی (B-Movie)، ژانر وحشت بدن همواره یکی از پرطرفدارترین سوژانرهای سبک ترسناک بودهاند و همانطور که مثال زدیم سابقهای طولانی در تاریخ سینما دارند.
پس، دیگر مقدمه را قطع میکنیم (و شاید در این بین چندتا دست و پا هم قطع کردیم!) و میرویم نگاهی به لیستی از بهترین فیلمهای ترسناک به موضوع پیوند عضو بیاندازیم.
۱۰. چشم (The Eye)
- تاریخ اکران: ۲۰۰۲ میلادی
- کارگردان: Danny Pang، Oxide Chun Pang
- بازیگران: Angelica Lee، Chutcha Rujinanon
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
آدم به سختی میتواند به چشمهای خودش اعتماد کند؛ چه رسد اگر آنها چشمهای دیگری باشند؟ این فیلم محصول سال ۲۰۰۲ میلادی ساخت مشترک بین هنگ کنگ و سنگاپور، داستان زندگی ونگ کار مون، یک نوازندهی نابینای ویلون را دنبال میکند که پس از انجام عمل پیوند قرنیه بینایی خود را بازمییابد؛ البته به قیمتی گزاف. خوشحالی مون از بینا شدن زمانی کمرنگ میشود که میبیند موجوداتی سایهمانند در هر گوشهای او را دنبال میکنند و حضور آنها هر بار نشانی از مرگ یا فاجعهای قریبالوقوع است. مون تصمیم میگیرد با کمک دکتر، که همان معشوق اوست، اطلاعات بیشتری دربارهی اهداکنندهاش کسب کند تا بفهمد آیا نفر قبلی نیز حضور این سایهها را تجربه کرده یا نه. فیلم «چشم» روندی سریع و منسجم و داستانی اتمسفریک دارد که وحشت دیدن زندگی از یک منظر دیگر پس از پیوند عضو را به خوبی به تصویر میکشد.
۹. مغزمرده (Brain Dead)
- تاریخ اکران: ۱۹۹۰ میلادی
- کارگردان: Adam Simon
- بازیگران: Bill Pullman، Bill Paxton
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۵ از ۱۰
آیا «مغزمرده» فیلم خوبی است؟ قطعا نه. آیا اکثریت قریب به اتفاق کسانی که این فیلم را دیدهاند درواقع دنبال فیلم ۱۹۹۲ پیتر جکسون با همین نام بودهاند؟ احتمالا بله. اما نکته اینجاست: آیا فیلمها باید حتما خوب باشند؟ علاوه بر این، اصلا دربارهی اینکه این فیلم آیا در دستهی فیلمهای پیوند عضو قرار میگیرد یا نه جای بحث است؛ اما میتوان این استدلال را آورد که در فیلم صحنهای وجود دارد که نشان میدهد طی یک جراحی مغز، مغزهای دو شخصیت با هم عوض شدهاند یا دو نفر یک مغز مشترک دارند.
گیچ شدید؟ همین درست است؛ این همان تجربهای است که با دیدن فیلم «مغزمرده» خواهید داشت. فقط یک نکته، الان کسانی که میخواستند بیل پولمان و بیل پکستون را در یک فیلم ببیند راضی شدهاند؟ فیلمی دربارهی یک جراح مغز و لوبوتومی و از دست دادن مشاعر؟ خب پس همان که میخواستید که گیرتان آمد!
۸. کیسههای اجساد (Body Bags)
- تاریخ اکران: ۱۹۹۳ میلادی
- کارگردان: John Carpenter, Tobe Hooper, Larry Sulkis
- بازیگران: John Carpenter, Tom Arnold, Tobe Hooper
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
برنت متیوز همه چیز دارد: یک همسر باردار مهربان، یک شغل نان و آبدار در حوزهی بیسبال و یک چشم راست بینا. اما ناگهان در یک شب تاریک و طوفانی برنت تصادف کرده و بینایی چشم پولساز خود را از دست میدهد. البته، خبر خوب اینکه میتوان طی یک عمل جراحی آزمایشی بینایی برنت را بازیابی کرد. تا اینجای کار که همه چیز نرمال به نظر میرسد. اما این لیست اگر فقط یک چیز را ثابت کند آن این است که دکترها باید از پیوند عضو قاتلان زنجیرهای به انسانهای عادی دست بردارند! این کار هیچ وقت جواب نمیهد! مارک همیل تسخیر شده که مثل ند فلاندر در سیمپسونها این ور و آن ور میرود نیز خود دیدنی است. به طور کل، «کیسههای اجساد» یک فیلم ترسناک چندجانبه است که ترس، طنز و اتفاقات عجیب و غریب همه را با هم دارد. راستی، چه کسی اجازه داده راجر کورمن پزشک شود؟ به نظر که ایدهی خیلی بدی است.
۷. شرخر! اپرای ژنتیک (Reop! The Genetic Opera)
- تاریخ اکران: ۲۰۰۸ میلادی
- کارگردان: Darren Lynn Bousman
- بازیگران: Paul Sorvino, Anthony Head
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
شرخر ناتان والاس میخواند: «این یک شغل بدون قدردانی است؛ اما ]بالاخره[ یکی باید آن را انجام دهد.» همانطور که از نام فیلم پیداست، شغل بدون قدردانی مد نظر در اینجا پسگرفتن اعضای اجارهای از افرادی است که توان پرداخت پول آن را ندارند. با جلو رفتن داستان موزیکال ما، ناتان را میبینیم که به وظایف چندش و خونآلود خود عمل میکند؛ وظایفی که به طور محسوسی هم چهره و هم صدای ناتان را تغییر میدهند؛ همان وحشت روح سرمایهداری که به تدریج در وجودش رخنه میکند. پیچیدگی و زیبایی فیلم «شرخر!» را میتوان به طور خلاخصه در همین آهنگ «شغل بدون قدردانی» دید که این فیلم را از سایر فیلمهای موزیکال ژانر وحشت مجزا میکند: ترکیبی از دلهره و عناصر کمپ و عجیب و غریب، با روایتی ملموس و واقعی از داستانی که به زیبایی ترس، اپرا و تئاتر موزیکال را به هم میآمیزد و محصولی کاملا منحصر به فرد ارائه میدهد.
۶. عشق دیوانه (Mad Love)
- تاریخ اکران: ۱۹۳۵ میلادی
- کارگردان: Karl Freund
- بازیگران: Peter Lorre, Frances Drake
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
استفان نمیفهمد. دستانش انگار تسخیر شدهاند. انگار دستانش همیشه وقت و بیوقت به این و آن چاقو پرت میکنند. زمانی که یک نامهی مرموز به دست استفان میرسد که به او وعده میدهد راز مربوط به دستکشهای جدیدش را فاش کند استفان دیگر نمیتواند سرجایش آرام بگیرد و در پی کشف این راز میرود؛ البته مشخصا با یک چاقو در دستش! دلایل زیادی وجود دارد که فیلم «عشق دیوانه» را دوست داشته باشیم؛ برای مثال، مدیر فیلمبرداری، گرگ تولاند (Greg Toland) که ابزار خود را با عشق دیوانه تیز کرد و بعد سراغ همشهری کین (Citizen Kane) رفت؛ یا پیتر لور (Peter Lorre) که با «عشق دیوانه» پا به سینمای امریکا گذاشت. با این حال، یکی از بهیادماندنیترین صحنههای این فیلم زمانی است که رولو (Rollo) با سر بریدهاش پدیدار میشود که فقط با یک بریس فلزی روی گردنش سوار شده است! این تصویر، همراه با یک خندهی جوکرمانند از رولو میتواند صحنهای از یکی از ترسناکترین کابوسهایتان را رقم بزند.
۵. کما (Coma)
- تاریخ اکران: ۱۹۷۸ میلادی
- کارگردان: Michael Crichton
- بازیگران: Michael Douglas, Rip Torn
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
من نمیگویم که یک عبارت خاص دارم که سلول خوابم را فعال میکند؛ اما اگر داشتم یک چیزی حول و حوش «تئوری توطئهی مایکل داگلاس دربارهی برداشت اعضای بدن» میبود. مایکل کرایتون، نویسنده و کارگردان «کما» با این فیلم به سراغ اقتباس رمان خود به همین نام رفته و داستان را با یک معمای مرموز شروع میکند: چرا بسیاری از افرادی که کاملا سالم هستند، به طور ناگهانی و بیدلیل در طول جراحیهای معمولی میمیرند؟ و چرا به نظر میرسد که همهی این اتفاقات به ظاهر تصادفی در یک اتاق عمل در بیمارستان مموریال بوستون اتفاق میافتند؟
هرچه قهرمان شجاع داستان ما، سوزان به کشف راز این معما نزدیکتر میشود، حقیقت ترسناک و ترسناکتر خود را عیان میکند: این بیمارستان عمدا بیماران کاملا سالم را به مرگ مغزی میکشاند تا دل و رودهی آنها را به بالاترین قیمت بفروشد. فیلم «کما» پارانویا و درصدی از شک و احتمال را درهممیآمیزد و از قلب فیلمهای تریلر دههی هفتاد میلادی، داستانی ترسناک با محوریت پیوند عضو تعریف میکند. این فیلم به ما هشدار میدهد که دکترتان را نزدیک نگه دارید، اما دل و رودهتان را حتی نزدیکتر!
۴. هار (Rabid)
- تاریخ اکران: ۱۹۷۷ میلادی
- کارگردان: David Cronenberg
- بازیگران: Marilyn Chambers, Frank Moore
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
شاید جذابترین فیلمی که تا به حال توسط دولت کانادا حمایت مالی شده همین فیلم «هار» است. این فیلم داستان رز (معمولیترین اسمی که تا به حال در دنیای سینمایی کراننبرگ دیدهایم!) را تعریف میکند که پس از یک تصادف وحشتناک و تقریبا کشنده با موتورسیکلت، تحت عمل جراحی پلاستیک قرار میگیرد که سلولهای پوستی چندشی را به بدن رز میچسباند. خبر خوب اینکه وقتی رز از کما بیدار میشود بدنش این اعضای جدید را پس نزده؛ اما خبر بد آنکه بدن رز شبیه یک خونآشام جهشیافته است که یک عضو نی مانند از زیربغلش بیرون زده! (که اگر بخواهیم منصفانه نگاه کنیم بازتاب دقیقی از سیستم بهداشت و درمان کاناداست!) اما خیلی زودتر از آنکه بخواهیم ببینیم نتیجهی این پیوند عضو جدید رز دقیقا شبیه چیست، یک ارتش از موجودات مردهی دیوانه شروع به پرسهزنی کرده و وحشت را به مونترال میآورند. «جراحی واقعا جنسیت جدید است، مگر نه دیوید؟»
۳. چشمها بدون صورت (Eyes Without a Face)
- تاریخ اکران: ۱۹۶۰ میلادی
- کارگردان: Georges Franju
- بازیگران: Pierre Brasseur, Alida Valli
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
عشق پدری حد و مرز نمیشناسد؛ البته منظور از حد و مرز نشناختن در اینجا یعنی پوست صورت یکی را بدون توافق او کندن و به صورت دیگری پیوند زدن! این فیلم کلاسیک از ژرژ فرانژو نقطه عطفی در ژانر وحشت بدن به حساب میآید که عناصری از افراطکاری فرانسوی را نیز به دوش میکشد. (که راستش را بخواهید دو سوی یک سکهاند.) «چشمها بدون صورت»، با وجود سن زیادش، همچنان شوکهکننده، تهوعآور و دلخراش است. این فیلم داستان دکتری به نام ژنسیر را روایت میکند که به طور وسواسگونه دنبال اهداکنندهای برای دخترش کریستین میگردد. کریستین پیش از این در یک تصادف رانندگی به شدت آسیب دیده و بدشکل شده بود. چشمها بدون صورت به شاعرانهترین شکل به داستان عشق پدری عذابدیده میپردازد که برای جبران بلایی که سر دخترش آمده، صورت غریبهها را کندهکاری میکند.
۲. تمی و تیرکس (Tammy and the T-Rex)
- تاریخ اکران: ۱۹۹۴ میلادی
- کارگردان: Stewart Raffill
- بازیگران: Denise Richards, Theo Forsett
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۵ از ۱۰
آیا داستانی رمانتیکتر از داستان «تمی و تی رکس» وجود دارد؟ پس از آنکه دوست پسر تمی، یعنی مایکل به کما میرود، مغز مایکل را به یک تیرانوساروس رکس پیوند میزنند. با بیدار شدن او در این کالبد جدید و در اختیار گرفتن کنترل بدن دایناسور، مایکل عنان از کف داده و خون به راه میاندازد. البته با وجود ظاهر جدید مایکل، تمی هنوز هم او را دوست دارد؛ چون به قول معروف «عشق همان جاست که مغز است!» تمی و تی رکس یک فیلم دیوانهوار دربارهی پیوند عضو است که فقط به این دلیل ساخته شد که یک روز یکی به استوارت رافیل (Stewart Raffill) کارگردان فیلم زنگ و زد و گفت:«هی! من یکی دو هفتهای این روبات دایناسور گنده را دارم؛ میخواهی یک فیلمی بسازی؟» آه! جادوی سینما!
۱. فرانکنهوکر (Frankenhooker)
- تاریخ اکران: ۱۹۹۰ میلادی
- کارگردان: Frank Henenlotter
- بازیگران: James Lorinz, Joanne Ritchie
- امتیاز سایت IMDb به فیلم: ۶ از ۱۰
میدانم به چه فکر میکنید. چندتا از مهمترین فیلمهای ترسناک دربارهی پیوند اعضا را لیست کردهایم اما فرانکنشتاینش کجاست؟ که خب باید گفت کدام اقتباس دیگر از فرانکنشتاین دارای انبوهی از سینههای اضافی است که همینطور این ور و آن ور افتادهاند؟ یا مغزی با یک چشم که در تنگ ماهی زنده نگه داشته شده است؟ یا مواد مخدری دارد که کارگران جنسی را از درون منفجر کرده و امحا و احشایشان را بیرون میریزد؟ پاسخ این است که هیچ کدام. فیلم هننلوتر ملغمهای بینظیر و جذاب از کمدی، وحشت، اجراهای خندهدار و کلی اعضای بدن قطع شده است که در هیچ کدام از اقتباسهای دیگر شاهکار مری شلی پیدا نخواهید کرد.
منبع: FSR