۱۰ فیلم کمدی عالی که به پیشنهاد ادگار رایت باید ببینید
ادگار رایت کارگردان فیلم‌هایی چون «اسکات پیلگریم در برابر دنیا» (Scott Pilgrim vs. the World) و «بیبی راننده» (Baby Driver) در فهرست ۱۰۰۰ فیلم مورد علاقه‌ی خود، تعداد بی‌شماری عنوان نام برده است که تک تک آن‌ها ارزش صحبت کردن و پرداخته شدن دارند، اما در این مطلب، ما تنها درباره‌ی ژانر کمدی صحبت می‌کنیم. از آنجایی که سبک فیلمسازی این کارگردان به شدت به این ژانر نزدیک است، و با فهرستی از ۱۰۰ کمدی مورد علاقه‌اش در جهان، می‌توان حدس زد که کمدی جزو ژانرهای مورد علاقه‌ی رایت باشد، ما نگاهی به ۱۰ فیلم عالی و برتر پیشنهاد شده توسط ادگار رایت خواهیم داشت.
۱. در انتظار گوفمن (Waiting for Guffman)
- کارگردان: کریستوفر گست
- بازیگران: کریستوفر گست، یوجین لوی، کاترین اوهارا
- محصول: ۱۹۶۶
- امتیاز متاکریتیک: ۷۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
اولین فیلم این فهرست یکی از شوخ و شنگ‌ترین کمدی‌های دهه‌ی ۹۰ است. این فیلم کورکی سنت کلر، یک بازیگر حرفه‌ای سابق تئاتر نیویورک را دنبال می‌کند که با کمک لوید میلر، یک معلم موسیقی دبیرستان، در مسیر تولید موزیکال «قرمز، سفید و بلین» (Red, White, and Blaine) همکاری می‌کنند. وقتی خبر می‌رسد که یک منتقد بسیار معتبر تئاتر، به نام گوفمن، برای دیدن این نمایش موزیکال حضور خواهد داشت، کورکی با گروه بازیگران محلی «با استعدادش» تمام تلاش خود را می‌کند تا یک برنامه‌ی فراموش نشدنی ارائه دهد.
کریستوفر گست کارگردانی و بازی در این فیلم شبه مستند خنده‌دار را بر عهده دارد، که محصولی از بداهه‌نوازی بازیگران بسیار با استعداد است، ویژگی منحصر به فردی که در بسیاری از فیلم‌های گست دیده می‌شود. شما در هنگام تماشای فیلم به راحتی می‌توانید لذتی را که بازیگران و عوامل در مجموعه داشتند احساس کنید. داستان به یک موزیکال دیوانه کننده منتهی می‌شود که به نوعی تجربه‌ی سرخوشانه‌ای است.
«در انتظار گوفمن» یک کمدی ملایم و خنده‌دار است که در نهایت بسیار خوب از آب درمی‌آید. جای تعجبی ندارد که رایت از طرفداران این فیلم باشد و برای تایید این علاقه، باید اضافه کنیم که فیلم شبه مستند دیگری از کارگردان کریستوفر گست با نام «بهترین در نمایش» (Best in Show) هم در بین فیلم‌های کمدی مورد علاقه‌ی رایت به چشم می‌خورد.
۲. یک برش از مردگان (One Cut of the Dead)
- کارگردان: شینیچیرو یودا
- بازیگران: تاکایوکی تاماتسو، هارومی شوهارا، کازوکی ناهارا
- محصول: ۲۰۱۷
- امتیاز متاکریتیک: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
با توجه به سبک «شان مردگان» (Shaun of the Dead) البته یک کمدی زامبی محور باید در لیست علاقه‌مندی‌های رایت وجود داشته باشد. «یک برش از مردگان» به کارگردانی شینیچیرو یودا همان فیلم است. این فیلم یک گروه را دنبال می‌کند که در حال فیلم‌برداری برای ساخت یک فیلم زامبی کم‌هزینه در یک مرکز متروکه و باقی مانده از جنگ جهانی دوم هستند، جایی که توسط زامبی‌های واقعی مورد حمله قرار می‌گیرند. این فیلم با یک برداشت ۳۷ دقیقه‌ای نفسگیر شروع می‌شود که می‌تواند در همان دقایق اول موجب تعجب و شگفتی شود، و بیننده تا پایان فیلم تجربه‌ای بسیار ارزشمند را پشت سر خواهد گذاشت.
«یک برش از مردگان» یک کمدی بی‌نظیر است، از انجام کار خودش نمی‌ترسد و دیدن نتیجه دادن این شجاعت همیشه لذت بخش است. فیلم ۲۵۰۰۰ دلار بودجه داشت و بیش از هزار برابر آن درآمد کسب کرد که یک رکورد در باکس آفیس بر جای ماند. ما نمی‌توانستیم بهتر از خود رایت این اثر را توصیف کنیم که از فیلم به خاطر انجام کاری متفاوت تعریف کرد و در توییتر خود آن را «فوق‌العاده خنده‌دار و فوق‌العاده شیرین» نامید.
۳. فوق سری! (Top Secret! )
- کارگردان: جیم آبراهامز
- بازیگران: وال کیلمر، لوسی گاتریج، عمر شریف
- محصول: ۱۹۸۴
- امتیاز متاکریتیک: ۶۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
وال کیلمر در بحبوحه‌ی جنگ جهانی دوم، در نقش نیک ریورز، خواننده‌ی خوش‌تیپ و تا حدودی نادان به سبک راک اند رول دهه‌ی ۵۰ بازی می‌کند. نیک به آلمان شرقی فرستاده می‌شود تا به نمایندگی از آمریکا در یک جشنواره‌ی فرهنگی سازماندهی شده توسط نازی‌ها شرکت کند. با وجود اینکه به ریورز دستور داده می‌شود که هویت خود را مخفی نگه دارد، عاشق هیلاری فلاموند شده و همین اتفاق باعث درگیری او با حزب مقاومت فرانسه می‌شود.
ترکیب راک اند رول با جنگ باعث ساخته شدن یک فیلم کمدی می‌شود که گاهی اوقات شبیه «دکتر استرنجلاو» (Dr. Strangelove) به نظر می‌رسد. آبراهامز و زوکرها در اینجا با داشتن چگالی کمتری نسبت فیلم قبلی خود «هواپیما» (Airplane) برتری دارند. «فوق سری!» فیلم چندان محبوبی نیست، اما مسلما خوب ساخته شده است. عنصر تعلیق فیلم‌های جنگی کاملا با این نوع کمدی مطابقت دارد، زیرا هر لحظه تعلیق، یک بخش خنده‌دار را در پی دارد.
علاوه بر این، شما موسیقی در بین فیلم دارید که در واقع به طرز شگفت‌آوری عالی هستند و ریتم فیلم را حفظ می‌کنند. ادگار رایت این بار «فوق سری!» را در کنار «تیم آمریکا: پلیس جهانی» (Team America: World Police) محصول ۲۰۰۴، که آن هم فیلم خنده‌دار از مت استون و تری پارکر خالقان «ساوث پارک» (South Park.) است قرار می‌دهد.
۴. ملک‌الموت (The Exterminating Angel)
- کارگردان: لوییس بونوئل
- بازیگران: سیلویا پینال، لوییس آلکوریس، خوزه باواریا
- محصول: ۱۹۶۶
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
ادگار رایت یک بار «ملک‌الموت» به کارگردانی بونوئل را با «آخر دنیا» (The World’s End) خودش مقایسه کرد. نه از نظر داستان، بلکه از نظر ایده‌ی اولیه که هر دو یک مفهوم عالی در خود داشتند.
در «ملک‌الموت»، ادموندو و لوسیا پس از یک شب خوش گذرانی در اپرا میزبان یک مهمانی شام مجلل هستند. مدتی قبل از شروع مهمانی، خدمتکاران به طرز عجیبی یکی یکی از خانه خارج می‌شوند و خولیو، خدمتکار اصلی را تنها می‌گذارند. بیست مهمان بورژوا از راه می‌رسند و با این زوج شام می‌خورند، در حالی که فقط خولیو برای پذیرایی از آن‌ها حضور دارد. بعد از شام به اتاق موسیقی می‌روند که در آنجا مکالمات به آرامی تشدید می‌شود. وقتی زمان رفتن فرا می‌رسد، مهمانان متوجه می‌شوند که نمی‌توانند؛ یک نیروی عجیب آن‌ها را در این اتاق گروگان نگه می‌دارد.
این مفهوم برای «پایان جهان» تغییر می‌کند، زیرا «باید به آنجا رسید» و «باید اینجا را ترک کرد» را دنبال می‌کند. به این ترتیب، مفهوم فیلم رایت ممکن است بیشتر با فیلم «جذابیت پنهان بورژوازی» (The Discreet Charm of the Bourgeoisie) بونوئل مطابقت داشته باشد که گروهی از دوستان بورژوازی را نشان می‌دهد که می‌خواهند برای صرف شام بنشینند، اما هرگز نمی‌توانند. موضوعاتی از این دست توسط بونوئل که اغلب از طنز و تخیل خارق‌العاده‌اش استفاده می‌کند تا نه تنها بورژوازی، بلکه بسیاری از موضوعات اجتماعی، سیاسی و مذهبی را نمادین کند. به همین دلیل و بسیاری دلایل دیگر، فیلم‌شناسی او یکی از گزینه‌هایی است که توصیه می‌شود بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد.
۵. قاتلین پیرزن (The Ladykillers)
- کارگردان: الکساندر ماکندریک
- بازیگران: الک گینس، هربرت لام، پیتر سلرز
- محصول: ۱۹۵۵
- امتیاز متاکریتیک: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
خانم ویلبرفورس بیوه دو اتاق خانه‌اش را به پروفسور مارکوس اجاره می‌دهد، پروفسور به او می‌گوید که او و چهار دوست عجیبش یک گروه نوازنده‌ی آماتور هستند و مایلند از اتاق‌ها برای تمرین استفاده کنند. در واقع، مردان از ناآگاهی خانم ویلبرفورس سواستفاده کرده و از اتاق‌ها برای نقشه‌ی سرقت از بانک استفاده می‌کنند.
مطمئنا نمی‌توانستیم لیستی از فیلم‌های محبوب ادگار رایت بدون چند کمدی بریتانیایی تهیه کنیم. اول، این کلاسیک محصول استودیو ایلینگ. این عنوان ممکن است بیشتر به خاطر بازسازی آمریکایی آن توسط برادران کوئن آشنا باشد، اما این نسخه‌ی اصلی لذت‌بخش الکساندر ماکندریک رقیب ندارد. این فیلم نه تنها یک طنز فوق‌العاده است، بلکه حتی بیشتر نمایشی از بازی‌های عالی است. رایت به‌ویژه بازی‌های پیشرو الک گینس و پیتر سلرز را ستود، اما بی‌انصافی است که به بهترین اجرای فیلم اشاره نکنیم؛ خانم ویلبرفورس بیوه، با بازی کیتی جانسون.
۶. اغذیه فروشی (Delicatessen )
- کارگردان: ژان پیر ژونه، مارک کارو
- بازیگران: دومینیک پینان، ماری لور دونیاک، ژان کلود دریفوس
- محصول: ۱۹۹۱
- امتیاز متاکریتیک: ۶۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
«اغذایه فروشی» به کارگردانی ژان پیر ژونه فیلمی است که ادگار رایت بارها درباره‌ی آن صحبت کرده و آن را ستوده است. رایت حتی از علاقه‌اش برای ساخت فیلمی مشابه هم صحبت کرده است. این که فکر کنیم «اغذیه فروشی» محبوب‌ترین فیلم ژونه است فقط یک اشتباه بزرگ است، زیرا او «امیلی» (Amélie) را نیز استادانه ساخته است.
پیش‌فرض فیلم به این شکل است: یک جشن پسا آخرالزمانی و کمیک. داستان حول یک آپارتمان می‌چرخد که متعلق به یک قصاب است. غذا در این دنیای پسا آخرالزمانی کمیاب است، اما قصاب هنوز هم به روش‌های مرموزی دست به فروش گوشت مرغوب می‌زند. یک دلقک بازنشسته برای شغلی به عنوان دستفروش در ساختمان درخواست می‌دهد، چرا که آخرین نفر قبل از او به طور مرموزی ناپدید شده است. در اینجا او عاشق دختر قصاب می‌شود که با گروهی از تروریست‌های زیرزمینی تماس می‌گیرد تا از ناپدید شدن عشق تازه‌اش نیز جلوگیری کند.
۷. ستاره‌ی تاریک (Dark Star)
- کارگردان: جان کارپنتر
- بازیگران: دن اوبانون، دره پائیچ، برایان نریل
- محصول: ۱۹۷۴
- امتیاز متاکریتیک: ۶۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۲ از ۱۰
در این طنز علمی-تخیلی، خدمه‌ی فضاپیمای «ستاره‌ی تاریک» در ماموریتی برای نابودی سیارات ناپایدار هستند. بیست سال از اعماق ماموریتشان، آن‌ها در مهار «بمب»، یک وسیله‌ی بمب‌افکن حساس و هوشمند که معنای وجودش را زیر سوال می‌برد، به مشکل برمی‌خورند. علاوه بر این، طلسم بیگانه‌ی آن‌ها (یک بیگانه به شکل توپ ساحلی) فرار می‌کند و آرامش فضاپیمای آن‌ها را به هم می‌زند.
جان کارپنتر بارها ژانرهای ترسناک و علمی-تخیلی را با هم ترکیب کرده است، اما با اولین فیلم بلند خود، وارد ژانر کمدی علمی-تخیلی شد. «ستاره‌ی تاریک» ابتدا به عنوان یک فیلم دانشجویی با همکاری کارپنتر و دن اوبانن شروع شد که بعدا تا نوشتن فیلم «بیگانه» (Alien) کارپنتر ادامه پیدا کرد. مدت زمان این فیلم دانشجویی تنها ۴۵ دقیقه بود، اما بعدا برای ساخت یک فیلم بلند زمان بیشتری به آن اختصاص داده شد. به همین دلیل، اوبانن این فیلم را «تاثیرگذارترین فیلم دانشجویی جهان و کم‌تأثیرترین فیلم حرفه‌ای جهان» نامید. هر چقدر این فیلم تاثیرگذار یا بی‌تاثیر باشد، مطمئنا برای خنده بسیار خوب است.
۸. زنگ تفریح (Playtime )
- کارگردان: ژاک تاتی
- بازیگران: ژاک تاتی، فرانس رامیلی، راینهارد کولدهوف
- محصول: ۱۹۶۷
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
در «زنگ تفریح»، ژاک تاتی بار دیگر نقش موسیو اولو را بازی می‌کند که قبلا در فیلم‌های قبلی‌اش یعنی «دایی من» (Mon Oncle) و«تعطیلات موسیو اولو» (Les Vacances de Monsieur Hulot) ظاهر شده بود. این بار، اولو در پاریسی آینده‌نگر و پر از فناوری گم می‌شود. اولو سعی می‌کند موقعیت خودش را پیدا کند در حالی که داستان‌های دیگر برایش پیش می‌آید.
ادگار رایت هرگز به طور مستقیم از این فیلم به عنوان منبع الهام‌بخش فیلم‌هایش یاد نکرده، اما قبلا عشق خود را به تاتی ابراز کرده است. و با دیدن این فیلم در لیست ۱۰۰ کمدی مورد علاقه‌ی او، سخت است که شباهت‌هایی را در آثارش نبینیم چرا که «زنگ تفریح» فیلمی است که با تماشای آن، الهام نگرفتن از گستره‌ی وسیعش سخت است. همه‌ی نماهای وسیع پر از مجموعه‌های باورنکردنی و قسمت‌های اضافی بی‌شمار مانند هرج و مرج هستند، اما هرج و مرجی که به خوبی سازماندهی شده و تقریبا جذاب است. ممکن است گاهی دنبال کردن خط داستانی آن سخت باشد، اما حتی تماشای آن با همین ایراد بزرگ نیز یک تجربه ارزشمند است.
۹. چهار شیر (Four Lions)
- کارگردان: کریس موریس
- بازیگران: ریز احمد، کیوان نواک، نایجل لیندسی
- محصول: ۲۰۱۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
دومین طنز بریتانیایی درخشان از کریس موریس یا همان طور که ادگار رایت او را توصیف می‌کند «کمدی کوبریک» است. فیلمی که رایت در ۱۰ فیلم دست کم گرفته شده‌ی خود از دهه‌ی ۲۰۱۰ جای داد و البته ما هم با او موافقیم.
داستان چهار مرد مسلمان را دنبال می‌کند که از نحوه‌ی رفتار با مسلمانان در سراسر جهان به ستوه آمده‌اند. این چهار نفر تحت رهبری عمر (با بازی ریز احمد) تصمیم می‌گیرند که جهادی شوند، یعنی سربازانی که برای ایدئولوژی خود می‌جنگند. همه چیز بدتر از آنچه هست به نظر می‌رسد، زیرا در نهایت آن‌ها فقط چهار احمق هستند که توانایی تروریست بودن ندارند.
استفاده از چنین موضوع سنگینی و تبدیل آن به یک طنز خنده‌دار چیز جدیدی نیست. به خصوص اغلب در فیلم‌های جنگی دیده می‌شود، اما در چند سال اخیر به نظر می‌رسد رویکرد رایج‌تری به این موضوع شده است. «نوکتوراما» (Nocturama) اگرچه کمدی نیست، فیلمی است که به طور خاص با موضوع تروریسم به ذهن متبادر می‌شود. اما به «حیوانات آمریکایی» (American Animals) از کارگردان بارت لیتون بریتانیایی، شبیه‌تر است، زیرا رویکردی تاریک‌تر دارد و از کمدی تاریک برای تحریک استفاده می‌کند. امیدواریم این رویکردی برای موضوعات دشواری باشد که بیشتر شاهد آن باشیم، زیرا به نظر می‌رسد هر بار معجزه می‌کند!
۱۰. ریکی اوه؛ داستان ریکی (Riki-Oh: The Story of Ricky)
- کارگردان: لام ناگی کای
- بازیگران: لوییس فن، می شنگ فن، یوکاری اوشیما
- محصول: ۱۹۹۱
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
در این فیلم می‌بینیم که ده سال آینده، تمامی مراکز اصلاحی خصوصی شده است. زندان‌ها اکنون فقط برای سودجویی هستند، واقعیتی که ریکی اوه به محض ورود به یک زندان به خاطر محکومیت ۱۰ ساله‌اش به سرعت متوجه می‌شود. به زودی او با نگهبان فاسد و گروه شرور چهار نفره‌اش آشنا می‌شود. با این حال، به جای استفاده از این سیستم، ریکی اوه از مهارت‌های رزمی خود استفاده می‌کند تا از تمام قوانین اشتباه آن مکان سرپیچی کند.
«ریکی اوه» احتمالا یکی از خنده‌دارترین فیلم‌های هنرهای رزمی است. نه به خاطر بازی‌هایش مانند فیلم‌های استفن چاو یا نبوغ رقص رزمی جکی چان، بلکه عمدتا به دلیل غم و اندوه بیش از حد آن. ادگار رایت بارها عشق خود را به «ریکی اوه» ابراز کرده و می‌پرسد: «چه چیزی شگفت‌انگیزتر از فیلمی که دو بار از قهرمانش در عنوان نام می‌برد؟» رایت ادعا می‌کند که این بهترین فیلمی است که می‌توان در کنار تماشاگران در سینما دید و لذت برد، و شاهد آواهای ناباورانه و هماهنگی بود که از جمعیت حاضر بلند می‌شود.
منبع: taste of cinema
بیشتر این آثار فقط یکسری افکار تکراری و جا افتاده در دنیای روشنفکری غربی رو اشاعه میدن