۱۰ فیلم و انیمیشن فانتزی کلاسیک؛ از بدترین تا بهترین
فانتزی از ابتدای ظهور سینما وجود داشته و بهعنوان یکی از ماندگارترین و دوستداشتنیترین ژانرها، برای دههها مخاطبان را مجذوب و مسحور خود کرده است. از فیلمهای شیرین و لذتبخشی مانند «مری پاپینز» گرفته تا آثار تاملبرانگیز و خیرهکننده مانند «مهر هفتم»، این فیلمهای فانتزی از آزمون زمان سربلند بیرون آمدهاند. این فیلمها به لطف جلوههای بصری زیبا، مضامین متفکرانه، روحیه ماجراجویانه و کیفیت همیشگیشان، معیار سینمایی هستند که میتوان تمام فیلمهای فانتزی بعدی را با آنها مقایسه کرد. در ادامه ۱۰ فیلم فانتزی کلاسیک برتر را از بدترین تا بهترین نام بردیم.
۱۰. فیلم فانتزی کلاسیک «ماجراهای رابین هود» (The Adventures of Robin Hood)
- کارگردان: مایکل کورتیز، ویلیام کیلی
- بازیگران: ارول فلین، اولیویا دی هاویلند، کلود رینس
- محصول: ۱۹۳۸
- امتیاز متاکریتیک: ۹۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
نام ارول فلین به لطف اجراهای فراوان در فیلمهای تاریخی معروف و مبارزات تماشایی شیمشیربازیاش همیشه به خاطر آورده میشود. با این حال، تعداد کمی از بازیهای او به اندازه نقش شاهزاده دزدها در «ماجراهای رابین هود» در سال ۱۹۳۸ بهیادماندنی هستند. تمرکز این فیلم بر مبارزه رابین هود با شاهزاده جان مستبد است که با سرکوب مردم عادی ساکسون در غیاب ریچارد شیردل بر انگلستان حکومت میکند.
فلین با کمک اولیویا دی هاویلند دوستداشتنی در نقش دوشیزه ماریان، اجرای تماشایی را ارائه میدهد که در نهایت فیلم را به عنوان نسخه ایدهآل رابین هود تثبیت میکند. «ماجراهای رابین هود» به نقطه عطفی در ژانر شمشیربهدستان و فانتزی تبدیل میشود و الهامبخش تقلیدها و تداعیهای بسیاری بود که سعی کردند (اما اکثرا شکست خوردند) حس ماجراجویی افسانهای فیلم را دوباره زنده کنند.
۹. فیلم فانتزی کلاسیک «جیسون و آرگوناتها» (Jason and the Argonauts)
- کارگردان: دان چفی
- بازیگران: تاد آرمسترانگ، نانسی کووک، آنیو آنتونلی
- محصول: ۱۹۶۳
- امتیاز متاکریتیک: ۶۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
«جیسون و آرگوناتها» با تغییر عناصر اصلی داستانهای افسانهای، از اساطیر یونان الهام میگیرد. داستان در مورد جیسون، قهرمانی است که به طور ناخواسته جان قاتل پدرش را نجات میدهد و توسط او مامور میشود تا پشم طلایی افسانهای را با همراهی هرکول، اسطورهی نیمهخدا به دست آورد.
« جیسون و آرگوناتها» از لحاظ فنی در زمان خودش یک فیلم شگفتانگیز بود. از نبرد معروف جیسون در برابر ارتشی از اسکلتها، همیشه به عنوان یک سکانس جذاب و تماشایی در این فیلم یاد میشود. فراتر از این صحنه کلاسیک، این فیلم یک اقتباس حماسی مناسب از اسطوره یونانی است که با اجرای قدرتمند تاد آرمسترانگ تقویت شده است. هرچه «جیسون و آرگوناتها» در وفاداری به اسطورهها ضعف دارد، با هیجان و سکانسهای جذاب جبران میکند.
۸. انیمیشن فانتزی کلاسیک «زیبای خفته» (Sleeping Beauty)
- کارگردان: کلاید جرونیمی، لس کلارک، اریک لارسون
- صداپیشهها: مری کاستا، بیل شرلی، النور آدلی
- محصول: ۱۹۵۹
- امتیاز متاکریتیک: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
«زیبای خفته» برگرفته از افسانهای به همین نام اثر شارل پرو، داستان شاهزادهخانم جوانی به نام آرورا را روایت میکند. شاهزادهخانم که در بدو تولد توسط ملیفیسنت، جادوگر خبیث نفرین شده است، به خوابی ابدی فرو میرود که تنها با بوسه عشق واقعی میتواند بیدار شود.
«زیبای خفته» پایان یک دوره را برای دیزنی رقم زد. این انیمیشن آخرین فیلم دوران طلایی استودیو بود که به دو دهه جادو پایان داد. با این حال، «زیبای خفته» مسلما بزرگترین موفقیت هنری دیزنی در عصر کلاسیک است. « زیبای خفته» با داستانی مهیج، انیمیشنی زیبا و یکی از بهترین و شرورترین شیاطین دیزنی، یک اقتباس بینقص از داستانی افسانهای است.
۷. فیلم فانتزی کلاسیک «دزد بغداد» (The Thief of Bagdad)
- کارگردان: رائول والش
- بازیگران: داگلاس فربنکس، جولن جانسون، سوجین کامی یاما
- محصول: ۱۹۲۴
- امتیاز متاکریتیک: –
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
داگلاس فربنکس افسانهای در فیلم فانتزی کلاسیک صامت «دزد بغداد» محصول سال ۱۹۲۴ بازی میکند. این فیلم که اقتباسی آزاد از «هزار و یک شب» (One Thousand and One Nights) است، داستان دزدی را روایت میکند که خودش را به جای شاهزاده جا میزند و میخواهد دل شاهزادهخانم بغداد را تصاحب کند. او سفری خطرناک را برای بازیابی یک صندوقچه جادویی و نجات بغداد از شر یک نیروی شیطانی آغاز میکند.
«دزد بغداد» شروعی برای ژانر شمشیربهدستان بود و فربنکس را به یک افسانه تبدیل کرد. این فیلم که به عنوان یکی از مبتکرانهترین و موفقترین فیلمهای دوران صامت شناخته میشود، الگویی تاثیرگذار بر فیلمهای فانتزی است؛ یک ماجراجویی عظیم که عناصر بسیاری را معرفی و فانتزی را برای سالهای آینده تعریف میکند.
۶. انیمیشن فانتزی کلاسیک «پینوکیو» (Pinocchio)
- کارگردان: بن شارپستین، همیلتون لاسک، نورمن فرگوسن
- صداپیشهها: کلیف ادواردز، دیکی جونز، کریستین راب
- محصول: ۱۹۴۰
- امتیاز متاکریتیک: ۹۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
اقتباس دیزنی از داستان کلاسیک « پینوکیو» نوشتهی کارلو کلودی در سال ۱۸۸۳، دومین انیمیشن این استودیو بود و تا امروز یکی از مشهورترین آثار موفق این کمپانی باقی مانده است. این فیلم داستان پینوکیو، یک عروسک چوبی را روایت میکند که توسط پری آبی زنده میشود و تلاش میکند تا به یک پسر واقعی تبدیل شود.
«پینوکیو» میراث دیزنی را با انیمیشنی غنی و داستانی بهطور شگفتانگیز پیچیده ادامه داد و در کنار حفظ عناصر تاریک منبع اقتباسش آن را به جادوی همیشگی استودیو آغشته کرد. نتیجه، تصویری از دوران کودکی و معصومیت است که به یکی از تاثیرگذارترین آثار دیزنی ختم میشود. «پینوکیو» مسلما نمادین ترین آهنگ دیزنی، «وقتی آرزویت را به یک ستاره میگویی» (When You Wish Upon a Star) را هم در خود دارد، آهنگی آنقدر قابل توجه و شادیبخش که به تم رسمی دیزنی تبدیل شد.
۵. انیمیشن فانتزی کلاسیک «سفیدبرفی و هفت کوتوله» (Snow White and the Seven Dwarfs)
- کارگردان: دیوید هند، ویلیام کوترل، ویلفرد جکسون
- صداپیشهها: آدریانا کاسلوتی، لوسیل لا لاورن، هری استاکول
- محصول: ۱۹۳۷
- امتیاز متاکریتیک: ۹۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
اولین فیلم بلند انیمیشن والت دیزنی همچنان یکی از بهترینهای این استودیو است. «سفیدبرفی و هفت کوتوله» شاهزاده خانم زیبا و معصومی را دنبال میکند که پس از فرار از نقشههای نامادری خبیثش برای از بین بردن او، به خانه هفت کوتوله مهربان پناه میبرد.
«سفیدبرفی و هفت کوتوله» باعث شد دیزنی به یک کمپانی شگفتانگیز و باشکوه تبدیل شود. این فیلم که انیمیشنی شیک و جذاب دارد، از ترسناک شدن هراسی ندارد. دیزنی با خلق تصویری هولناک از ملکه شیطانی، یکی از بهترین و ماندگارترین شرورهای فانتزی سینما را به دنیا معرفی کرد. «سفیدبرفی و هفت کوتوله» راه را برای فیلمهای انیمیشنی بعد از خودش هموار کرد و به تنهایی یک ژانر سینمایی جدید بوجود آورد که در گذر زمان از محبوبیتش کاسته نمیشود.
۴. فیلم فانتزی کلاسیک «چه زندگی شگفتانگیزی» (It’s a Wonderful Life)
- کارگردان: فرانک کاپرا
- بازیگران: جیمز استوارت، دانا رید، ویلیام ادموندز
- محصول: ۱۹۴۷
- امتیاز متاکریتیک: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۶ از ۱۰
«چه زندگی شگفتانگیزی» محصول ۱۹۴۶ یک فیلم فانتزی کلاسیک به کارگردانی فرانک کاپرا با بازی جیمز استوارت، دانا رید و لیونل بریمور است. این فیلم درباره جورج بیلی، مردی ناامید است که در شب کریسمس به خودکشی فکر میکند. با این حال، فرشته نگهبانش تاثیری را که جورج بر جامعه خود داشته و زندگیهای بسیاری را که تغییر داده است به او نشان میدهد.
«چه زندگی شگفتانگیزی» که بر اساس رمان مهم چارلز دیکنز به نام «سرود کریسمس» (A Christmas Carol) ساخته شده است، یکی از بهترین فیلمهای دهه ۴۰ و کلاسیک امروزی است. این فیلم بینهایت تاثیرگذار، ستایش زندگی و پیوندهایی است که مردم را به هم نزدیک میکند، که با یکی از لذتبخشترین بازیهای جیمی استوارت تقویت شده است. «چه زندگی شگفتانگیزی» از روایتی تلخ و سیاه استفاده میکند تا داستانی درباره مثبتاندیشی و مهربانی را تعریف کند. این فیلم از زمان اکرانش تا کنون به یکی از آثار ثابت برای تماشا در روزهای شکرگزاری تبدیل شده است.
۳. فیلم «مری پاپینز» (Mary Poppins)
- کارگردان: رابرت استیونسون
- بازیگران: جولی اندروز، دیک ون دایک، کرن دوتریس
- محصول: ۱۹۶۴
- امتیاز متاکریتیک: ۸۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۸ از ۱۰
در فیلم فانتزی کلاسیک «مری پاپینز»، که یکی از آثار بزرگ والت دیزنی است، جولی اندروز را در نقشی میبینیم که در نهایت باعث میشود این بازیگر به یک ستاره و مهمتر از همه، یک نماد سینمایی تبدیل شود. این فیلم داستان چند کودک را روایت میکند که برای کمک به اصلاح رابطه با پدر پرمشغلهشان، به ملاقات پرستار جادویی «مری پاپینز» میروند.
«مری پاپینز» ترکیبی از انیمیشن و لایو اکشن، و برخی از فراموشنشدنیترین قطعات موسیقی این کمپانی، و بازی درخشان اندروز، فیلم تکاندهنده و احساسی در مورد عشق و خانواده است که به خوبی جادوی سینما را در بر میگیرد.
۲. فیلم «مهر هفتم» (The Seventh Seal)
- کارگردان: اینگمار برگمان
- بازیگران: ماکس فون سیدو، گونار بیورنستراند، نیلز پاپه
- محصول: ۱۹۵۷
- امتیاز متاکریتیک: ۸۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
«مهر هفتم»، فیلم فانتزی کلاسیک تاریخی بینظیر اینگمار برگمان، از معدود فیلمهای تاریخ است که میتوان آن را یک تجربه سینمایی اصیل توصیف کرد. ماکس فون سیدو در نقش آنتونیوس بلاک، شوالیهای سرخورده که از جنگهای صلیبی بازمیگردد، میبیند که کشورش تسلیم مرگ شده است. او که خشمگین شده است، شخصیت مرگ را با بازی شطرنج به چالش میکشد و برای کشف ماهیت خدا راهی سفری اکتشافی میشود.
«مهر هفتم» که با مهارتی استادانه به مضامین سنگین و پیچیده میپردازد، فیلمی تاملبرانگیز در ابعاد حماسی است. تعداد کمی از فیلمها میتوانند فورا قابل تشخیص یا عمیقا تاثیرگذار باشند، و سوالاتی که «مهر هفتم» مطرح میکند امروزه جذاب و بیپاسخ باقی ماندهاند، که گواهی بر کیفیت ماندگار و جاودانه آن است.
۱. فیلم «جادوگر شهر آز» (The Wizard of Oz)
- کارگردان: ویکتور فلمینگ
- بازیگران: جودی گارلند، فرانک مورگان، ری بولگر
- محصول: ۱۹۳۹
- امتیاز متاکریتیک: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
هیچ جایی مثل خانه و هیچ فیلمی مثل «جادوگر شهر آز» نیست. جودی گارلند در نقش دوروتی، دختری از کانزاس است که از طریق گردباد به سرزمین جادویی آز منتقل میشود. او که به دنبال راهی برای بازگشت به خانه است، سفری به شهر زمرد آغاز میکند تا از جادوگر قدرتمند آز کمک بگیرد آن هم در حالی که جادوگر شریر انتقامجوی غرب او را در طول مسیرش تعقیب میکند.
شاهکار جاودانه ویکتور فلمینگ که از رمان «جادوگر شگفتانگیز شهر آز» اقتباس شده است، مسلما بهترین فیلم فانتزی ساخته شده تا کنون است. به لطف اجرای شگفتانگیز گارلند، برخی جلوههای بصری واقعا تاثیرگذار، و داستانی دلگرمکننده و غریب، «جادوگر شهر آز» همچنان یک کلاسیک تاثیرگذار و جذاب در مورد خانواده، هویت و معنای واقعی کلمه «خانه» است.
منبع: collider