یافته‌های شگفت‌انگیز فضاپیمای اسیریس رکس از سیارک بنو
ناسا به تازگی نتایج پژوهش‌های انجام شده روی داده‌های فضاپیمای اسیریس رکس (OSIRIS-Rex) که مدتی است در مدار سیارک بنو (Bennu) قرار گرفته را منتشر کرده است. یافته‌هایی که نشان می‌دهند بنو عجیب‌تر و جذاب‌تر از چیزی است که قبلا می‌پنداشتیم.
داده‌های فضاپیمای اسیریس رکس نشان می‌دهند که ذرات غبار و شن از این سیارک پانصد متری به فضا پرتاب می‌شوند. به عبارت دیگر بنو سیارکی فعال است و این در حالی است که تعداد سیارک‌های فعال شناخته شده بسیار اندک است.
یکی از پژوهشگران ارشد ماموریت اسیریس رکس در این باره گفته: «این یکی از بزرگ‌ترین شگفتی‌ها در طول دوران کاری من است».
ماموریت اسیریس رکس و اهداف آن
فضاپیمای اسیریس رکس در سال ۲۰۱۶ به فضا ارسال شد و حدود سه ماه پیش در مدار سیارک بنو قرار گرفت. هدف اصلی این ماموریت ۸۰۰ میلیون دلاری نمونه‌برداری از سیارک بنو و بازگرداندن نمونه‌ها به زمین است. طبق برنامه اسیریس رکس در اواسط سال ۲۰۲۰ از این سیارک نمونه‌برداری خواهد کرد و در سال ۲۰۲۳ کپسول مواد جمع‌آوری شده را به زمین بازخواهد گرداند تا در آزمایشگاه‌های پیشرفته مورد بررسی قرار بگیرند.
مطالعه‌ی سیارک‌ها در درک بهتر دوران ابتدایی منظومه‌ی شمسی اهمیت زیادی دارد. همچنین بررسی سیارک‌ها به دانشمندان کمک می‌کند تا نحوه‌ی انتقال آب و ترکیبات شیمیایی سازنده‌ی حیات به زمین را مورد بررسی قرار دهند.
علاوه بر این داده‌های اسیریس رکس در پژوهش‌های مربوط به معدن کاوی فضایی و خطر برخورد سیارک‌ها به زمین مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
یافته‌های اسیریس رکس
گروه ماموریت اسیریس رکس انتظار این را نداشتند که با یک سیارک فعال مواجه شده و بتوانند آن را از نزدیک مطالعه کنند. به این ترتیب این کشف فضاپیمای اسیریس رکس سورپرایز بزرگی برای دانشمندان بود.
ذراتی که از سیارک بنو به فضا پرتاب می‌شوند قطری بین چند سانتی‌متر تا چند ده سانتی‌متر دارند. سرعت این ذرات نیز متفاوت است. برخی از ذرات به سرعت لازم برای فرار از نیروی گرانش سیارک بنو می‌رسند و در فضای میان‌سیاره‌ای حرکت می‌کنند. اما برخی دیگر از ذرات که سرعت کمتری دارند دوباره به سطح سیارک بنو بازمی‌گردند.
تصویر فضاپیمای اسیریس رکس از ذرات به بیرون رانده شده از سطح سیارک بنو. تصویر حاصل ترکیب دو عکس مجزاست.
Credits: NASA/Goddard/University of Arizona/Lockheed Martin
هنوز دلیل به بیرون پرتاب شدن ذرات از سیارک بنو به طور دقیق مشخص نیست. تا به این جا فرضیه‌ی اصلی پای گرمای خورشید را به ماجرا باز می‌کند. سیارک بنو کمتر از سه ماه پیش به نزدیک‌ترین فاصله از خورشید رسیده و ممکن است گرمای خورشید دلیل این رویداد باشد.
نکته‌ی جالب توجه دیگر در این رابطه احتمال شکل‌گیری یک بارش شهابی بر اثر ورود ذرات سیارک بنو به جو زمین است. این بارش شهابی احتمالی در اواخر تابستان رخ خواهد داد و ساکنان نیمکره‌ی جنوبی زمین بهترین موقعیت را برای رصد آن خواهند داشت. گروه ماموریت اسیریس رکس در تلاش است تا با کمک متخصصان پروژه‌ی SETI شهاب‌های بارش شهابی بنویی را آشکار کند.
هر چند که ذرات به بیرون رانده شده مشکلی برای فضاپیما ایجاد نمی‌کنند، اما بر اساس داده‌های جدید اسیریس رکس به نظر نمونه‌برداری از سطح سیارک سخت‌تر از چیزی خواهد بود که پیش از این گمان می‌کردیم.
یافته‌های جدید اسیریس رکس نشان می‌دهند سطح سیارک بنو ناهموارتر از چیزی است که داده‌های قبلی راداری و مدل‌سازی‌ها نشان می‌دادند. اسیریس رکس قرار بود از سطح صافی با گستردگی حداقل پنجاه متر نمونه‌برداری کند. اما به نظر چنین سطح صافی در سیارک بنو وجود ندارد و بزرگ‌ترین منطقه‌ی تخت در این سیارک اندازه‌ای در حدود ۲۰ متر دارد.
بنابراین برای انجام موفق ماموریت نمونه‌برداری احتمالا اسیریس رکس نیاز به به‌روز رسانی در نرم‌افزار جهت‌یابی‌اش دارد. با این حال به نظر تیم اسیریس رکس مشکلی در انجام این کار نخواهد داشت.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از ماموریت نمونه‌برداری اسیریس رکس.
Credit: NASA’s Goddard Space Flight Center
منبع: Space
