یادداشت فیلم جان دار؛ پایان باز به چه قیمتی؟!

در هشت سال گذشته و در دوره پسا جدایی! (جدایی نادر از سیمین)، منِ بیننده متحمل فشارهای بسیار زیادی شده‌ام که بتوانم این جریان تازه شکل گرفته را به خودم بقبولانم و بپذیرمش. نمونه‌های فراوان و کاریکاتوریزه‌ای که تنها باعث لبخندی ماسیده روی صورت هر تماشاگری می‌شد. «جدایی» در دوره اکران و مورد توجه قرار گرفتن، مفاهیم تکراری و تئوریک سینما را بازتعریف کرد، اما این مرتبه به گونه‌ای که مورد توجه اکثر سینماگران قرار گرفت، تا جایی که برنده اسکار فیلم خارجی زبان شده و همینطور در انتخاب‌های مردمی نیز رتبه قابل قبولی دارد.

و اما امسال با یکی از همین بازمانده‌های تفکر و موج پسا جدایی مواجهیم که شاید در اجرا و بازی گرفتن بازیگرانش تا حدودی موفق است، اما قطعا تعریف درستی از پایان باز نداشته و ندارد.

فیلم «جان‌دار» تلفیقی است از دو اثر اصغر فرهادی: «شهر زیبا» و «جدایی»، که این‌‌بار با بازیگران و پیچ و خم‌های بیشتری در فیلم مواجهیم. طوری که اگر در فیلم شهر زیبا با یک گره و تصمیم گیری روبه‌رو می‌شویم، اما در این اثر سر یک چندراهی بی پایان قرار می‌گیریم که حتی خود فیلمساز ناتوان از انتخاب راه درست است و به پایان باز پناه می‌برد، پایانی که از نظر من ول و گشاد است، نه باز.

فیلم قصه‌ای تکراری و ساده دارد، اما می‌خواهد آن را پیچیده جلوه دهد، که تا حدودی در این امر موفق است، ولی هر چه رو به جلو می‌رویم گمراه‌تر می‌شویم و در نهایت در اوج بیچارگی باید شخصیت‌ها را ول کرده و در خلوت و پایین رفتن از پله‌های سینما به سرانجامشان فکر کنیم، چیزی که در سینمای ایران، نامش پایان باز است!

فیلم فیلمبرداری خوبی دارد، کارگردانیِ روانی دارد و به خوبی از پس بازی گرفتن از کست با تجربه و با سابقه‌اش برآمده.

افتتاحیه فیلم که سکانس عروسی است به خوبی تصویر شده و حال و هوای فیلم دوست داشتنی است، تنش و استرس ایجاد شده در سکانس‌های میانی قابل تأمل است که البته گاهی بیش از حد به فیلم «جدایی» پهلو می‌زند.

«جان دار»، هم چنان برایم نام فیلم بی معناست، جان دار یعنی چه؟!، چه کسی جان دار است، چه کسی نیست؟  امسال سال اسامی بی معنا و بی ربط به فیلم‌هاست و سیمرغ بلورین این بی ربطی به «جان دار» تعلق می‌گیرد.

خود فیلم «جان دار» نیست و توان به پایان خط رسیدن را نداشته و در نیمه راه از نفس می‌افتد.

در هیاهوی فیلم‌های مریضی که به سندروم روایت‌های بی سرانجام گرفتارند، «جان دار» هم فراموش خواهد شد، انگار گوری دسته جمعی به وجود آمده و تمام این آثار به قصد خودکشی خودشان را از ارتفاعی بلند به آغوش هم نوعانِ بی جانشان پرتاپ می‌کنند.

«این یادداشت را کاربر دیجی‌کالا مگ نوشته است. محتویات این مطلب بیانگر دیدگاه تحریریه دیجی‌کالا مگ نیست.»