یادداشت آشفتهگی؛ فیلمی که بینندهاش را آشفته میکند
سینمای عاشقانه-جنایی، یا عشقهایی که در نهایت تبدیل به جنایت میشوند در جهانِ سینِما سابقه طولانی و پر و پیمانی دارند، مثل: «غرامت مضاعف» بیلی وایلدر، یا نمونههای متاخر و به روزتری مثل: «دختر گمشده» فینچر که فیلم قدر نادیدهای بود و هست. در جشنواره امسال با فیلمی به نام آشفتهگی ساخته فریدون جیرانی روبهرو هستیم که قرار است از همین دست فیلمهای سینمای عاشقانه-جنایی باشد. فیلمی که مانند عنوانش سراسیمه است و از آشفتگی بیش از حدی رنج میبرد. شبیه شخصیتهای فیلم که هیچ کدامشان انگیزه مشخص و واضحی برای انجام اعمال خشونت بارشان ندارند. فیلم و فیلمساز هم نمیتوانند در نهایت خروجی درست و موفقی را به مخاطبشان تحویل دهند.
شاید معدود نکات مثبتی که میتوان به آنها اشاره کرد: قاببندی عجیب و کمی کج دوربین محمد سلامی و موسیقی گوشنواز کارن همایونفر باشد و البته طراحی صحنه و لباسِ مناسب و فضاسازی خوبی که به درست از کار درآمدن اتمسفر جنایی و تیره فیلم کمک میکند.
بازیها خام و ناپخته، گرهگشایی داستان پیشِ پا افتاده و تا حدودی برای من مضحک است. بیننده هیچ حس همذات پنداری با هیچ یک از شخصیتهای داستان پیدا نکرده، به همین دلیل هم سرنوشت شخصیت اصلی نیز فاقد اهمیت میشود. گویا کارگردان بعد از تجربه متفاوت و تا حدودی موفق «خفهگی»، دوباره خودش را تکرار کرده با این تفاوت که این بار تصاویر رنگی و کمی کج هستند، چرا؟ چون قرار است ما با این پیشینه ذهنی وارد داستان شویم که شخصیت اصلی داستان در آشفتگی به سر میبرد. گویا کارگردان نمیداند که باید این آشفتگی با ایجاد دغدغه برای تماشاگر ایجاد شود و ما باید این تاثیر را از شخصیت اصلی داستان بگیریم نه اِفههای خودنمایانه و تا حدودی بی ربط فرمی به داستان.
در نهایت باید به این موضوع اشاره کنم که فیلم هیچ زمان و مکان مشخصی را به تماشاگر معرفی نمیکند و در سیالیتی بی پایان به سر میبرد، آنقدر که بیننده انگار همچنان با خانم مشرقی، شخصیت ثابت همه فیلمهای جیرانی، روبهروست و گاهی خودش را در میان انبوهی از شخصیتهای فیلمهای قبلی و مشابه جیرانی گم میکند.
در پایان آشفتگی فیلم به بیننده سرایت کرده و باعث میشود در ورودی سینما، در میان ازدحامِ جمعیتی که در حالِ گپ و گفت سینمایی و خرید بلیط در سرمای زمستان هستند، پناه به چای ببرد و این چنین بر این سردرد سینمایی غلبه کند.
«این یادداشت را کاربر دیجیکالا مگ نوشته است. محتویات این مطلب بیانگر دیدگاه تحریریه دیجیکالا مگ نیست.»
برای آگاهی از آخرین اخبار و اطلاعات جشنواره فیلم فجر به صفحه ویژه جشنواره فیلم فجر ۹۷ در دیجیکالا مگ بروید.