گوگل و رویای تصاحب وب

وب، خانه‌ی گوگل است. این شرکت بیشتر از تمام رقبا، از صفحات وب و تبلیغات در آن پول درمی‌آورد. گوگل روی پروژه‌ای کار می‌کند که بالقوه می‌تواند این شرکت را تا سال‌ها ارباب بی‌رقیب دنیای وب نگه دارد. اما آیا پروژه‌ی موسوم به «امپ» (AMP) به رستگاری گوگل می‌انجامد؟

در کوچه و خیابان، در خانه و محل کار، هر کس یک نمایشگر چند اینچی دارد و مدام به آن زل می‌زند. خیلی‌ها دیگر حال‌و‌حوصله‌ی روشن کردن کامپیوتر را ندارند و وبگردی‌های روزانه‌ی خود را هم در تلفن‌های هوشمندشان انجام می‌دهند. اما یک مشکل وجود دارد: سرعت باز شدن صفحات وب در موبایل، بسیار پایین است. گوگل، فیسبوک و اپل کمر همت بسته‌اند تا این مشکل را حل کنند. بماند که مقاصد آن‌ها چیزی بیش از خدمت به خلق است. آن‌ها می‌خواهند به‌هر قیمتی شده، کانال درآمدی خود را حفظ کرده و در صورت امکان آن را گسترش دهند. دراین‌بین، گوگل بیش از همه به فضای وب وابسته است. وب، به‌نوعی زادگاه گوگل و منبع اصلی درآمد این شرکت است. گوگل برای گسترش نفوذش در وب، راه‌حل هوشمندانه‌ای انتخاب کرده. از این به بعد یا دست‌کم فعلا، باید این راه‌حل گوگل را با نام «امپ» (AMP) بشناسیم.

وب، زادگاه گوگل است؛ گوگل می‌خواهد برای همیشه صاحب وب باشد.

«امپ» یک استاندارد متن‌باز است که همه‌ می‌توانند از آن استفاده کنند. درواقع، محتوای ناشران، در پلتفرم AMP برای نمایش در دستگاه‌های موبایل بهینه می‌شود. گوگل می‌خواهد کاری کند که صفحات وب در کسری از ثانیه در موبایل‌ها باز بشود. تا این لحظه، ناشرانی چون «نیویورک تایمز»، «هافینگتون پست»، «گاردین»، «وال‌استریت جورنال»، «واشنگتون پست» از این ایده استقبال کرده‌اند. شبکه‌ی اجتماعی توییتر هم از اولین شرکای گوگل در این زمینه است.

این پروژه در حال حاضر در مرحله‌ی پیش‌نمایش فنی قرار دارد. شما می‌توانید با رفتن به آدرس g.co/ampdemo در مرورگر گوشی‌تان و جست‌‌و‌جوی عبارتی مثل The Verge، نمایشی از این شعبده‌بازی گوگل را ببینید. محتوای داخل باکس‌های بالای صفحه به‌سرعت برق‌وباد بارگذاری می‌شود.

یک بار دیگر برمی‌گردیم به بحث در مورد نیت‌ اصلی گوگل. پروژه‌ی AMP پاسخی است به تلاش‌های اخیر فیسبوک و اپل. فیسبوک با قابلیت Instant Articles و اپل با Apple News در مسیر مشابهی قرار گرفته‌اند. آن‌ها هم می‌خواهند محتوا را با سرعتی بسیار زیاد به کاربر نشان دهند؛ اما با یک تفاوت کلیدی. استراتژی فیسبوک و اپل این است که کاربر را به سمت اپلیکیشن خود بکشانند و او را به ‌خواندن مطلب در داخل اکوسیستم‌شان ترغیب کنند. اما گوگل به‌دنبال چیز دیگریست: هویت گوگل با بازبودن وب گره خورده. هر تهدیدی علیه وب آزاد، تهدیدی برای گوگل به‌حساب می‌آید. ازاین‌رو این شرکت هرچه در توان دارد را رو می‌کند تا محتوا را به‌صورت موجودیتی سیال در فضای وب حفظ کند. گوگل اصلا دوست ندارد محتوا در میان دروازه‌های اپلیکیشن رقبا گیر بیفتد.

همان‌طور که گفتیم، گوگل با تبلیغات پول درمی‌آورد. اکثر این تبلیغات هم در وب آزاد قرار می‌گیرد. اما فیسبوک و اپل تلاش می‌کنند که محتوا را به پشت دیوارهای خود ببرند. به‌طور خاص فیسبوک برای کسب درآمد از سرویس Instant Articles حساب ویژه‌ای باز کرده. اما آیا گوگل ساکت می‌نشیند؟ خیر؛ گوگل ترجیح می‌دهد کاربر به هر قیمتی شده، در فضای آزاد وب بماند. در پلتفرم AMP بخش‌های کُند کد صفحات وب، بارگذاری نمی‌شوند. حتی شاید جلوی بارگذاری برخی تگ‌های HTML گرفته شود. گوگل که احاطه‌ی کاملی بر فضای وب دارد، از تکنیک کش کردن صفحه‌ی وب (Caching) هم بهترین بهره را می‌برد.

همه به گوگل و نتایج جستجو در آن وابسته‌اند. صاحبان کسب‌و‌کار و ناشران همیشه‌ دوست دارند در نتایج گوگل، جایگاه خوبی داشته باشند. گوگل می‌گوید در نمایش نتایج جستجو فرقی بین صفحات AMP و غیر AMP قایل نخواهد شد؛ به‌عبارتی گوگل، پیوستن به پروژه‌ی AMP را به هیچ‌ ناشر یا شرکتی تحمیل نمی‌کند؛ اما این شرکت باهوش‌تر از این حرف‌هاست. سرعت بارگذاری صفحات، یکی از ملاک‌های اصلی رتبه‌بندی نتایج جستجوی گوگل است. یعنی به‌طور غیرمستقیم، گوگل همگان را وسوسه‌ می‌کند که به AMP بپیوندند.

به‌نظر می‌رسد، موضوع آن‌قدر برای گوگل مهم است که حتی ممکن است برای رسیدن به مقصدش، شکل کنونی وب را به‌کلی تغییر دهد. گوگل می‌خواهد برای همیشه صاحب وب باشد.