گوگل در سال ۲۰۱۸: تلاش برای انجام همه کار
سال ۲۰۱۷ سال مهمی برای شرکتهای تکنولوژی بود. در این سال با ضروریتر شدن گجتها در زندگی روزمرهی ما، غولهای تکنولوژی قدرتمندتر و ثروتمندتر از گذشته شدند. اما مانند هر اعتیاد دیگری، وابستگی ما به تکنولوژی یک نیمهی تاریک هم دارد، نیمهی تاریکی که در سال ۲۰۱۷ بیش از هر زمان دیگری نمایان شد. در مقایسه با شرکتهایی مانند فیسبوک، اوبر، توییتر یا حتی اپل، سال ۲۰۱۷ برای گوگل سال بیدردسرتری بود. با این وجود، این شرکت هم با مسایلی مانند اخبار جعلی، پخش محتوای توهینآمیز در پلتفرمهایش، نابرابری جنسیتی در محل کار و اتهامات مربوط به فرار مالیاتی دستوپنجه نرم کرد.
در چنین وضعیتی، گوگل مجموعه سرویسهایش را بهبود و توسعه داد، هوش مصنوعی را از کانون توجه خود خارج نکرد و اقداماتی را در راستای تثبیت جایگاه خود بهعنوان سازندهی قطعات سختافزاری انجام داد. در ادامه نگاهی به عملکرد این شرکت در سال ۲۰۱۷ میاندازیم و گمانهزنیهایی را در مورد اقدامات آن در سال ۲۰۱۸ مطرح میکنیم.
هوش مصنوعی همهجانبه
در اولین بیانیهی چشمانداز گوگل آمده که این شرکت میخواهد اطلاعات جهان را ساماندهی کند و این اطلاعات را در دسترس همگان در سرتاسر جهان قرار دهد. این موضوع هنوز هم قسمت مهمی از چشمانداز این شرکت محسوب میشود. اما گوگل نمیخواهد فقط کتابدار ما باشد، بلکه حالا میخواهد دستیار شخصی کاربرانش باشد، موضوعی که هوش مصنوعی در آن نقش بسیار مهمی را ایفا میکند.
در سال ۲۰۱۷، گوگل ویژگیهای جدیدی را به هوش مصنوعیاش افزود و ویژگیهای قبلی را بهبود بخشید. چنین پیشرفتهایی بدون بهرهگیری از یادگیری ماشینی و دیگر تکنیکهای هوش مصنوعی، میسر نمیشد. از بین این مشخصههای جدید و بهبودها، میتوان به جذابتر شدن حالت پرتره در گوشیهای پیکسل، شبیهتر شدن صدای دستیار مجازی به صدای انسان و بهتر شدن نتایج جستوجوها اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: عجیبترین اتفاقات دنیای علم و تکنولوژی در سال ۲۰۱۷
اصلیترین محل عرض اندام قابلیتهای هوش مصنوعی این شرکت، دستیار هوشمند گوگل اسیستنت است. این سرویس از زمان عرضه در سال ۲۰۱۶، پیشرفتهای بسیار زیادی داشته است و حالا به یک دستیار مثمر ثمر برای میلیونها کاربر بدل شده است.
در سال ۲۰۱۸، گوگل اسیستنت در اکوسیستم این شرکت اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. حالا هم که گوگل برای حضور بیشتر در گجتهای هوشمند خانگی، مشغول رقابت تنگاتنگ با آمازون است، میتوانیم انتظار پیشرفت سریعتر این هوش مصنوعی را هم داشته باشیم.
گوگل علیه آمازون
در سری گجتهای گوگل هوم، اسیستنت یک دروازهی «کاربرپسند» (user-friendly) به سمت خانهی هوشمند است. این دستیار مجازی همچنین راهی طبیعی برای ارتباط با فناوریهایی را فراهم میکند که گاهی برای کاربران عادی، ترسناک و پیچیده به نظر میرسند. به همین خاطر حتی کسانی که اهل استفاده از کامپیوتر یا گوشیهای هوشمند نیستند، بهراحتی میتوانند با این دستیارهای مجازی ارتباط برقرار کنند.
در سال ۲۰۱۷، گجتهای گوگل هوم ازلحاظ کیفیت به اسپیکرهای هوشمند آمازون رسیدند و حتی در برخی از بنچمارکها، از این گجتها پیشی گرفتند. همانطور که در زمینهی گوشی و کامپیوترهای شخصی رقابت زیادی بین اندروید، macOS، iOS و ویندوز وجود دارد، حالا هم درزمینهی گجتهای هوشمند خانگی، رقابت تنگاتنگی بین گوگل اسیستنت و الکسا در جریان است.
فروش اسپیکر هوشمند آمازون در سال ۲۰۱۷، حدود ۳ برابر بیشتر از اسپیکرهای گوگل بوده است؛ این موفقیت به لطف قیمتهای پایین، تنوع زیاد اسپیکرها و محبوبیت پلتفرم فروشگاهی آمازون ممکن شده است. با وجود این که اسپیکرهای آمازون فروش بیشتری دارند، اما بر اساس بررسیها میتوان گفت تواناییهای گوگل اسیستنت بیشتر از الکسای آمازون است.
در سال ۲۰۱۸، هر دو شرکت تلاش خواهند کرد که هوش مصنوعی خود را در محصولات بیشتری قرار دهند؛ از ساعتهای هوشمند و خودروها گرفته تا انواع و اقسام گجتهای هوشمند خانگی. آمازون به هیچ عنوان نباید دست کم گرفته شود، زیرا با وجود این که گوگل از لحاظ رابطه با شرکتهای سازنده از سابقهی بیشتری بهره میبرد، همین حالا هم آمازون شرکتهای مختلفی را قانع کرده که در گجتهایشان از الکسا استفاده کنند. به غیر از این موارد، آمازون تعداد زیادی گجت هم تولید میکند که تأثیر زیادی درزمینهی نفوذ الکسا در بازار تکنولوژی دارند.
در حال حاضر جنگ سردی بین دو شرکت در جریان است که گاهی اوقات آتش آن زبانه میکشد. مانند وقتی که گوگل دسترسی گجتهای آمازون را به یوتیوب مسدود کرد. هر چند گفته میشود این دو شرکت در حال مذاکره برای ایجاد صلح هستند، اما در سال ۲۰۱۸ مطمئنا رقابت بین آنها شدیدتر میشود.
حرکت به سمت سختافزار
گوگل در طی سالهای گذشته، در حال آزمون و خطا درزمینهی سختافزار بوده است. به عنوان مثال میتوانیم به نسل اول کرومکست یعنی Nexus Q اشاره کنیم که در ژوئن ۲۰۱۲ رونمایی شد ولی فقط چند ماه بعد به خاطرهها پیوست.
این شرکت در سال ۲۰۱۷ نشان داد که میخواهد به طور جدی وارد عرصهی سختافزار شود. در این سال، گوگل چند گجت را عرضه کرد که در کنار یکدیگر، یک اکوسیستم کوچک ولی جذاب را تشکیل دادهاند. در ۴ اکتبر، گوشیهای پیکسل جدید، لپتاپ پیکسلبوک مجهز به سیستمعامل کروم، دو مدل از گوگل هوم، هدفونهای پیکسل بادز و دوربین «کلیپس» (Clips) معرفی شدند. دوربین کلیپس با بهرهگیری از هوش مصنوعی، میتواند از لحظات جذاب زندگی روزمره، فیلم و عکس ضبط کند.
در مورد نکات جذاب این گجتها، موارد زیادی را میتوان مثال زد. طراحیهای آنها دلنشین هستند، دوربین موجود در گوشی پیکسل ۲ عملکرد فوقالعادهای دارد و کیفیت ساخت این گجتها هم عمدتا بسیار خوب است. اما از آنطرف، این گجتها معایب زیادی هم دارند که ثابت میکند گوگل در زمینهی ساخت سختافزار هنوز بیتجربه محسوب میشود. در بین این گجتها، بهخصوص پیکسل ۲ ایکسال سرشار از مشکلاتی بود که نمیتوان از آنها چشمپوشی کرد. هدفونهای پیکسل بادز ناموفق بودند و در نهایت هم باید به هوم مینی اشاره کنیم که بهطور خودکار روشن میشد و صداهای محیط را ضبط میکرد و درنتیجه گوگل ناچار شد کنترل لمسی تعبیهشده در قسمت فوقانی این گجت را بهطور کلی غیرفعال کند.
بیشتر بخوانید: بدترین شکستهای فناوری در سال ۲۰۱۷
مدیر بخش سختافزار گوگل، «ریک اوسترلو» (Rick Osterloh)، رویکرد جدید این شرکت را اینگونه توصیف کرده است: هوش مصنوعی + نرمافزار + سختافزار. کسی در مورد تخصص گوگل در زمینهی هوش مصنوعی و نرمافزار تردیدی ندارد. اما اگر این شرکت میخواهد در زمینهی سختافزاری به پای غولهایی مانند اپل، سامسونگ یا حتی شرکتهای کوچکتر سازندهی گوشی اندرویدی برسد، راه پر پیچوخمی را باید طی کند.
گوگل در زمینهی سختافزار کمکم دارد پیشرفت میکند. در سال ۲۰۱۷، این شرکت بخش بزرگی از نیروهای تحقیق و توسعهی شرکت اچتیسی را به خدمت گرفت. همچنین چندی پیش خبر آمد که گوگل تیم سختافزاری جدیدش را در شهر شانگهای کشور چین مستقر میکند. کشوری که مهمترین مرکز ساخت قطعات الکترونیکی محسوب میشود. این اقدامات نشاندهندهی عزم راسخ این شرکت برای ساخت گجتهای باکیفیت است. در این میان، از استراتژی بلندمدت گوگل اطلاعات چندانی نداریم. واضح است که این شرکت میخواهد گجتهای فوقالعادهای را روانهی بازار کند، اما تا حالا که درزمینهی بازاریابی و فروش این گجتها بسیار ضعیف عمل کرده است. هدف نهایی گوگل چیست؟ آیا واقعا میخواهد به حریف اپل و سامسونگ بدل شود؟ یا این که با این کارها میخواهد الگویی را برای دیگر سازندگان اندرویدی فراهم کند؟
اندروید وان و اندروید گو
اندروید وان پروژهای شکستخورده به نظر میرسید، ولی گوگل در سال ۲۰۱۷ با همکاری سازندگانی مانند شیائومی و موتورولا آن را احیا کرد. اندروید وان یک اندروید (تقریبا) خالص را برای گوشیهای اقتصادی به ارمغان میآورد که بنا به قول این شرکت، قرار است از بهروزرسانیهای مرتب بهرهمند شوند. گوشیهایی مانند شیائومی Mi A1 و موتو X4 از این اندروید بهره میبرند و این گوشیها را میتوان بهعنوان نوادگان معنوی نکسوس ۵ بهحساب آورد. این گوشیها مناسب افرادی هستند که میخواهند با پرداخت مبلغی نهچندان زیاد، گوشی باکیفیتی در دست بگیرند. در سال ۲۰۱۸ انتظار داریم که شاهد عرضهی تعداد بیشتری از گوشیهای مجهز به اندروید وان باشیم.
یکی دیگر از اقدامات قابل توجه گوگل در سال ۲۰۱۷، توسعهی «اندروید گو» (Android Go) بود. گوشیهای مجهز به حافظهی رم و قدرت پردازشی ضعیف، میتوانند از اندروید گو بهرهمند شوند. همانند اندروید وان، اندروید گو تجربهی نرمافزاری جذابی را برای آن دسته از بازار فراهم میکند که در طی این سالها از جانب بیشتر شرکتهای بزرگ مورد غفلت واقع شدهاند. از آنجا که گوشیهای ارزانقیمت سود چندانی را برای شرکتها به همراه ندارند، به همین خاطر این گوشیها از سختافزارهای قدیمی استفاده میکنند و عموما هم تجربهی کاربری ضعیفی را ارائه میدهند. بر اساس گزارشها، اولین گوشیهای مجهز به اندروید گو در طی هفتههای آینده در هند عرضه میشوند و مشتریان این دسته از گوشیها از تجربهی نرمافزاری بهتری بهرهمند خواهند شد.
وضعیت مالی گوگل
در طی سالهای گذشته، درآمد و سود گوگل همواره روند صعودی داشته است. این روند افزایشی را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید.
در سال ۲۰۱۸ هم اگر اتفاق فاجعهباری پیش نیاید، انتظار داریم که این روند همچنان ادامه پیدا کند. گوگل حالا اینقدر قدرتمند شده که شکست و افول آن به امری تصورناپذیر بدل شده است. البته مطمئنا این شرکت همیشه با چالشهایی دستبهگریبان خواهد بود، اما این چالشها نمیتوانند این غول تکنولوژی را زمین بزنند.
یکی از چالشهای جدید، میتواند قوانین محدودکننده از جانب اتحادیه اروپا و دیگر مناطق باشد. چندی پیش، اتحادیه اروپا گوگل را به اتهام دستکاری در نتیجهی جستوجوها، ۲٫۷ میلیارد دلار جریمه کرد. تحقیقات دیگری راجع به فعالیتهای مربوط به اندروید و سرویس تبلیغات «ادسنس» (AdSense) هم به جریان افتاده است. این جریمهها شاید در برابر درآمد هنگفت گوگل ناچیز به نظر برسند، اما این قوانین محدودکننده میتوانند این شرکت را ناچار به اعمال تغییرات زیانآوری درزمینهی کسبوکار خود کنند.
سخن آخر
گوگل کمکم دارد به شرکتی همهفنحریف تبدیل میشود (یا میخواهد که تبدیل شود). این شرکت تقریبا در همهی بخشهای تکنولوژی محصولی را عرضه کرده یا حداقل پروژهها یا برنامههایی را در آن راستا ارائه کرده است. البته این موضوع به معنای عملکرد فوقالعادهی این شرکت در همهی زمینهها نیست. گوگل ید طولایی درزمینهی پروژههای شکستخورده دارد. یکی از بهترین مثالها در همین زمینه، پروژهی تانگو بود که پروندهی آن در سال ۲۰۱۷ مختومه اعلام شد. برنامههای پیامرسان گوگل هم عمدتا شکستخورده محسوب میشوند.
در سال ۲۰۱۸، گوگل برای این که از رقبا عقب نیفتد، هوش مصنوعی خود را مجهز به ویژگیهای بیشتری میکند و تعداد بیشتری از گجتهای مبتنی بر هوش مصنوعی خود را معرفی خواهد کرد. به غیر از جنگ سرد بین گوگل و آمازون، در این سال میتوانیم نظارهگر رقابت بیسروصدای بین این شرکت با سامسونگ هم باشیم. اگر گوگل درزمینهی سختافزار جدی است، پس رقابت بین این شرکت و سامسونگ اجتنابناپذیر خواهد بود.
بزرگترین چالش گوگل در سال ۲۰۱۸ (و سالهای بعد از آن) این است که در هنگام انجام این همه فعالیت متنوع، تمرکز خود را از دست ندهد. چنین کاری بینهایت دشوار خواهد بود، اما گوگل ثابت کرده که از سختیها هراسی ندارد و مشتاقانه به سمت مشکلات و عرصههای جدید پیش میرود.
منبع: Android Authority