گزارش مراسم رونمایی از «فیدیبوک»، اولین کتاب‌خوان الکترونیک فارسی

صبح روز شنبه، ۸ اردیبهشت ۱۳۹۷، دیجی‌کالا و فیدیبو در یک نشست خبری مشترک که در محل شهر کتاب مرکزی تهران برگزار شد، از اولین محصول فیزیکی دیجی‌کالا و اولین کتاب‌خوان الکترونیک فارسی با نام «فیدیبوک» رونمایی کردند. این مراسم با حضور سعید محمدی، مؤسس و مدیرعامل دیجی‌کالا، مجید قاسمی، مؤسس و مدیرعامل فیدیبو، مهدی فیروزان، مؤسس و مدیرعامل شهر کتاب و جمعی از اهالی فرهنگ و اصحاب رسانه برگزار شد.

در این نشست خبری مهدی فیروزان از دلیل اهمیت برگزاری چنین مراسمی در شهر کتاب گفت، سعید محمدی از انگیزه‌ها، اهداف و برنامه‌های دیجی‌کالا برای ورود به حوزه‌ی محتوای دیجیتال صحبت کرد و مجید قاسمی پس از ارائه‌ی آمارها و اطلاعاتی در خصوص پلتفرم فیدیبو، جزئیات بیشتری را در مورد مشخصات فنی، زمان عرضه و قیمت فیدیبوک در اختیار رسانه‌ها قرار داد. پس از رونمایی از فیدیبوک، اهالی رسانه زمانی را به کار کردن با این کتاب‌خوان پرداختند و پایان مراسم به جلسه‌ی پرسش و پاسخ اختصاص داده شد.

در ابتدای این نشست خبری، مهندس فیروزان، مدیر عامل شهر کتاب، با «به یاد ماندنی» خواندن این روز، برگزاری چنین مراسمی در شهر کتاب را نشان از پاس داشتن فرهنگ اقتصاد از سوی دیجی‌کالا دانست.

در ادامه سعید محمدی به برنامه‌ی دیجی‌کالا برای توسعه در حوزه‌ی محتوای دیجیتال و کمک به صنعت نشر اشاره کرد. به گفته‌ی او یکی از مهم‌ترین دلایل علاقه‌ی دیجی‌کالا برای ورود به حوزه‌ی نشر دیجیتال این است که اساسا از ابتدای تاسیس، تولید محتوای فارسی یکی از اجزای لاینفک و جزئی از DNA اصلی دیجی‌کالا بوده است. محمدی در ادامه به این نکته اشاره کرد که جای خالی انواع محتوای دیجیتال از جمله کتاب دیجیتال و صوتی در دیجی‌کالا حس می‌شده و محتوای دیجیتال می‌تواند با هم‌افزایی خوب در کنار سایر دسته‌های کالایی فروشگاه اینترنتی دیجی‌کالا قرار بگیرد.

مدیرعامل دیجی‌کالا با اشاره به این که صنعت نشر در ایران چندان سودآور و درخور اهالی فرهنگ و مردم نیست، گفت دیجی‌کالا امیدوار است حمایتش حداقل در حوزه‌ی نشر دیجیتال به بهبود این وضعیت کمک کند. محمدی اضافه کرد که دیجی‌کالا امسال سرمایه‌گذاری خود را در فیدیبو افزایش داده است تا بتواند از طریق فراهم کردن زیرساخت‌های بهتر و حمایت‌های فرهنگی از جمله تبلیغات به پیشرفت این حوزه کمک کند. او رونمایی از فیدیبوک را یکی از قدم‌های مهم برای رسیدن به یک پلتفرم کامل نشر دیجیتال ارزیابی کرد و از برداشتن قدم‌های بعدی در آینده نزدیک خبر داد.

پس از صحبت‌های سعید محمدی، مجید قاسمی، مدیرعامل فیدیبو، به معرفی پلتفرم فیدیبو و پیشینه‌ی آن پرداخت. قاسمی با اشاره به این که فیدیبو به عنوان بزرگ‌ترین سامانه‌ی فروش کتاب الکترونیک و صوتی در ایران، کار خود را در سال ۱۳۹۱ با حمایت مهدی فیروزان در یک اتاق کوچک در طبقه سوم ساختمان شهر کتاب مرکزی شروع کرده است، گفت شاید پیش از فیدیبو سایت‌هایی برای دانلود کتاب دیجیتال وجود داشته‌اند، ولی فیدیبو به عنوان یک سیستم کراس پلتفرم یا چندسکویی برای عرضه‌ی محتوای دیجیتال با رعایت کامل قانون کپی‌رایت در ایران اولین بوده است.

قاسمی گفت، در حال حاضر اپلیکیشن فیدیبو بیش از ۲ میلیون بار نصب شده است، هر روز بیش از ۵۰ هزار نفر به صورت آنلاین در فیدیبو مطالعه می‌کنند، بیش از ۵۰۰ ناشر برتر ایرانی در فیدیبو حضور دارند و مجموعا ۲۴ هزار کتاب صوتی و الکترونیک روی این پلتفرم در دسترس است. او افزود شاید این رقم در مقایسه با آمازون بزرگ نباشد، ولی نکته‌ی مهم این است که به دلیل نبودن کمپانی‌های تبدیل محتوا (Conversion Company) در ایران، عملا فیدیبو مجبور است کار تبدیل محتوا را هم خودش انجام دهد.

قاسمی در ادامه با بیان این که فیدیبو از ابتدا در تلاش بوده است تا اکوسیستم نشر دیجیتال را اصلاح کند به برخی از کمپین‌ها و دستاوردهای گذشته‌ی این استارتاپ اشاره کرد. او برای مثال از کمپین رصد با موضوع «نه به دانلود غیرقانونی» نام برد و به فعالیت سامانه‌ی رصد (rasad.fidibo.com) برای حمایت از حقوق ناشران اشاره کرد. طبق گفته‌های قاسمی در نتیجه‌ی این تلاش‌ها بسیاری از نهادهای بین‌المللی همکاری خود را با فیدیبو آغاز کرده‌اند و برای مثال فیدیبو نماینده‌ی رسمی ناشران بین‌المللی مهمی همچون Wiley و Taylor and Francis است. قاسمی همچنین از این خبر داد که تا پایان سال بیش از ۱۰۰ هزار عنوان کتاب بین‌المللی به فیدیبو اضافه خواهد شد و همین موضوع می‌تواند فیدیبوک را در خاورمیانه حتی به رقیبی برای کیندل تبدیل کند.

قاسمی پیش از پرداختن به معرفی کتاب‌خوان فیدیبوک همچنین به طرح فیدیباکس اشاره کرد که بهمن ماه سال گذشته با همکاری دیجی‌کالا و شهرداری تهران در ۲۲ ایستگاه متروی تهران اجرا شد. در جریان این طرح ۸۰ دستگاه فیدیباکس در ۲۲ ایستگاه متروی تهران نصب شد تا امکان مطالعه‌ی رایگان کتاب الکترونیک را برای مسافران فراهم کند. قاسمی گفت پس از اجرای این طرح مسافران مترو تنها در مدت ۴۵ روز با فیدیباکس ۵۰ هزار ساعت کتاب مطالعه کرده‌اند و این رقم همچنان رو به رشد است.

قاسمی در مورد کتاب‌خوان فیدیبوک با اذعان به این که ورود به حوزه سخت‌افزار پیچدگی‌های فراوانی دارد اعلام کرد که قرار گرفتن در کنار دیجی‌کالا این موضوع را برای فیدیبو ممکن کرده است. او با اشاره به این که دو سال سرمایه مالی و انسانی برای پروژه‌ی کتاب‌خوان فیدیبوک صرف شده است، مواردی از جمله پشتیبانی نکردن کتاب‌خوان‌های موجود از زبان فارسی و در دسترس نبودن محتوای فارسی به دلیل تحریم بی‌دلیل کمپانی Adobe را به عنوان دلایلی مهم برای این سرمایه‌گذاری برشمرد. او افزود از آنجا که تکنولوژی به کار رفته در فیدیبوک کاملا بومی شده است دیگر هیچ کس نمی‌تواند به هیچ شکل ما را از آن محروم کند.

قاسمی مواردی از جمله پشتیبانی کامل و با کیفیت از زبان فارسی و انگلیسی، اختصاص فضای ابری اختصاصی برای ذخیره محتوای مربوط به کاربر، استفاده از فناوری صفحه‌نمایش E-Ink و شارژدهی بسیار طولانی را به عنوان بخشی از مزیت‌های کتاب‌خوان فیدیبوک معرفی کرد. او افزود سیستم عامل این کتاب‌خوان توسط تیم فیدیبو بر پایه‌ی اندروید توسعه یافته است، ولی از آنجا که برای بهینه کردن این سیستم عامل چیزی در حدود ۷۰ درصد در آن تغییر داده شده، شاید دور از واقعیت نباشد که این سیستم عامل را Fidibo OS بنامیم.

در نهایت قاسمی اعلام کرد امروز از مدل Hannah F1 فیدیبوک رونمایی می‌کنیم و در آینده مدل‌های بیشتری هم از این کتاب‌خوان روانه‌ی بازار خواهد شد. او همچنین افزود از همین امروز فیدیبوک با قیمت ۵۴۹ هزار تومان به صورت آنلاین توسط دیجی‌کالا و به صورت آفلاین توسط شهر کتاب توزیع می‌شود. بنا بر اعلام مدیر عامل فیدیبو، برای افرادی که جزو اولین خریداران فیدیبوک باشند تا ۱۰۰ هزار تومان بن خرید کتاب از فیدیبو در نظر گرفته شده است.