کشف یک سیارک دوتایی که از نزدیکی زمین گذر کرد
اخترشناسان به تازگی با کمک رصدخانه رادیویی آرسیبو (Arecibo Observatory) موفق به کشف یک سیارک نزدیک به زمین شدند که قمری نیز پیرامون آن قرار دارد.
رصدخانه آرسیبو یکی از ابزارهای اصلی اخترشناسان برای رصد سیارکهایی است که از نزدیکی زمین گذر میکنند. این رصدخانه که در پورتو ریکو قرار دارد حدود یک ماه به دلیل مشکلات پیش آمده پس از زلزلهای که در این کشور رخ داد تعطیل بود. با آغار به کار مجدد این رصدخانه اما خیلی سریع گذر سیارکی از نزدیکی زمین که یک قمر نیز پیرامون آن قرار داشت توجه دانشمندان را به خود جلب کرد.
اخترشناسان این سیارک را ۲۷ ژانویه و با استفاده از یک تلسکوپ در هاوایی کشف کردند. سیارکی که ۲۰۲۰BX12 نام گرفت. این سیارک در مسیر حرکت خود به دور خورشید از فاصله ۴/۳ میلیون کیلومتری زمین گذر کرده بود. فاصلهای که در مقیاس نجومی فاصلهای نسبتا نزدیک محسوب میشود.
پس از رصدهای اولیه اخترشناسان با محاسبه مدار این سیارک تمام ملاقاتهای نسبتا نزدیک این سیارک با زمین را در طول یک قرن آینده محاسبه کردند.
عبور این سنگ فضایی از نزدیکی زمین خطری برای حیات سیاره ما ایجاد نمیکرد. اما از سوی دیگر فرصتی عالی برای اخترشناسان پدید آورد تا به بررسی دقیق این سیارک بپردازند. رصدخانه آرسیبو نیز ۴ و ۵ فوریه این سیارک را رصد کرد. با کمک دادههای دقیق این تلسکوپ رادیویی اخترشناسان متوجه شدند که یک سنگ فضایی کوچکتر نیز به دور این سیارک وجود دارد و به عبارتی ۲۰۲۰BX12 یک سیارک دوتایی است.
قطر سنگ بزرگتر حداقل ۱۶۵ متر است و همدم کوچکتر آن قطری در حدود ۷۰ متر دارد. رصدهای رصدخانه آرسیبو در روز ۵ فوریه نشان میداد که فاصله این دو سنگ فضایی از یکدیگر حدود ۳۶۰ متر است.
اخترشناسان فرصت کافی برای جمعآوری تمام دادههای مورد نیاز برای تعیین دقیق مدار این دو سیارک (حرکت آنها به دور یکدیگر) را نداشتند. اما با کمک دادههای موجود به نظر میرسد این دو سیارک هر ۴۵ تا ۵۰ ساعت یک بار به دور مرکز جرم مشترک میگردند.
رصد سیارکهای نزدیک به زمین برای آماده شدن در برابر خطر برخورد احتمالی امری ضروری است. سازمانهای فضایی مختلف در پروژههایی به دقت سیارکهای نزدیک به زمین را زیر نظر میگیرند و با محاسبه ویژگیهای مدار این سیارکها احتمال برخورد آنها با زمین را محاسبه میکنند. اما جدا از این مسئله رصد سیارکها از نظر علمی نیز اهمیت زیادی دارد. سیارکها بازماندههایی از دوران ابتدایی شکلگیری منظومه شمسی هستند که میتوانند اطلاعاتی ارزشمند را درباره فرآیند شکلگیری و تحول منظومه شمسی در اختیار دانشمندان قرار دهند.
عکس کاور: تصویر راداری از سیارک ۲۰۲۰BX12.
Credit: Arecibo Observatory/NASA/NSF