تریتون؛ مقصدی عالی برای کاوش‌های فضایی
تریتون بزرگ‌ترین قمر سیاره‌ی نپتون و یکی از جذاب‌ترین قمرها در منظومه‌ی شمسی است. دنیایی پیچیده و خاص که جزء سوژه‌های جذاب برای دانشمندان است. اکنون گروهی از پژوهشگران در حال بررسی طرح‌هایی هستند که ممکن است به ارسال فضاپیما به این قمر منجر شود.
تریتون هفتمین قمر بزرگ در منظومه‌ی شمسی است. قمری که زندگی عجیبی را پشت سر گذاشته است. پژوهشگران عقیده دارند که تریتون در کمربند کوییپر شکل گرفته و پس از مدتی در دام گرانش نپتون افتاده و در مدار آن قرار گرفته است. پیش از این فضاپیمای ویجر ۲ در سال ۱۹۸۹ از نزدیکی نپتون و این قمر گذر کرده و توانسته تصاویر نمای نزدیکی را از آن ثبت کند.
دانش ما از این قمر اندک است و طبیعتا بهترین راه برای شناخت بهتر آن کاوش‌های روباتیک است.
ملاقات با تریتون
طرح فعلی دانشمندان ارسال یک فضاپیما و گذر آن از نزدیکی تریتون است. ویجر ۲ نتوانست از تمام سطح این قمر تصویربرداری کند. اما برنامه‌ریزی فعلی دانشمندان این است که زمان‌بندی ماموریت را به گونه‌ای انجام دهند تا فضاپیما بتواند از مناطقی که از نگاه ویجر دور مانده‌اند تصویربرداری کند. فضاپیما زمانی به تریتون خواهد رسید که این بخش‌ها با نور خورشید روشن شده‌اند. پس از آن فضاپیما دوربین خود را به سمت بخش تیره‌ی این قمر می‌چرخاند تا نگاهی دوباره به بخش‌هایی که پیش از این ویجر از آن‌ها تصویربرداری کرده بیندازد. اما این بار در نور ضعیفی از که از سیاره‌ی نپتون به سمت این بخش‌ها بازتاب شده و به نپتون تاب معروف است.
بودجه‌ی مورد نیاز برای انجام این ماموریت که تریدنت (Trident) نام گرفته کمتر از ۴۵۰ میلیون دلار است. بنابراین می‌توان تریدنت را طرحی دانست که با بودجه‌ای نسبتا محدود می‌تواند نتایج ارزشمندی داشته باشد. اگر بودجه‌ی این ماموریت تصویب شود پرتاب آن زودتر از سال ۲۰۲۶ انجام نخواهد شد. این در حالی است که فضاپیما برای رسیدن به مقصد به ۱۲ سال زمان نیاز دارد.
طراحی این ماموریت به گونه‌ای است که فضاپیما یک دوربین میدان دید بسته، یک دوربین میدان دید باز، طیف سنج و مغناطیس سنج به همراه خواهد داشت.
پیش از این طرح دیگری نیز برای کاوش قمر تریتون پیشنهاد شده بود. بر اساس این طرح که Triton Hopper نام گرفته فضاپیمایی در سطح تریتون فرود خواهد آمد و با انجام جهش‌هایی در سطح این قمر از سطح و جو آن نمونه‌برداری خواهد کرد. این طرح پیچیدگی‌های خاصی دارد و بزرگ‌تر از طرح تریدنت است.
این دو طرح از یک دیگر مستقل هستند و هنوز تصمیمی درباره‌ی هیچ کدام‌شان گرفته نشده است.
تریتون؛ قمر پیچیده و جذاب منظومه‌ی شمسی
تصویر فضاپیمای ویچر ۲ از تریتون، قمر نپتون.
Credit: NASA/JPL
تریتون از نظر علمی جذابیت‌های فراوانی دارد و دنیایی عجیب و پیچیده است. بررسی‌های نشان می‌دهند که احتمالا اقیانوسی زیر سطح این قمر جای گرفته است. جهت چرخش و زاویه‌ی این قمر در مدار نیز غیرمعمول است. سطح این قمر نیز جوان است و به نظر می‌رسد حدود ده میلیون سال پیش شکل گرفته است. همه‌ی این‌ها در کنار موارد دیگر تریتون را به سوژه‌ای عالی برای پژوهشگران تبدیل می‌کند که ارزش کاوش‌های بیشتر را دارد.
ویژگی‌های خاص این قمر تا حدودی تحت تاثیر سرگذشت آن است. همان‌طور که اشاره شد دانشمندان بر این باورند که تریتون در کمربند کوییپر شکل گرفته و پس از مدتی به یکی از اقمار سیاره‌ی نپتون تبدیل شده است. به نظر می‌رسد پس از قرار گرفتن تریتون در مدار سیاره‌ی نپتون و تحت تاثیر گرانش این سیاره تریتون به دنیایی فعال و خارق‌العاده تبدیل شده است.
در هر صورت تریتون بدون شک جزء اجزام جذاب منظومه‌ی شمسی است که ارزش کاوش‌های روباتیک را دارد. باید دید در میان طرح‌های پیشنهادی پرتعداد ماموریتی به سمت این قمر روانه خواهد شد یا نه.
عکس کاور: تصویری ترکیبی از سیاره‌ی نپتون و قمر تریتون.
Credit: NASA/JPL/USGS
