هرچیزی که درمورد سیستم عامل اندروید میخواهید بدانید
تصور دنیای بدون اندروید کار چندان سادهای نیست. تقریبا ۱۰ سال از عرضهی اندروید میگذرد و حالا به لطف بیش از ۲ میلیارد کاربر، اندروید به پرطرفدارترین سیستمعامل جهان بدل شده است. اما بهرغم این حضور همهجانبه، پرسش «اندروید چیست؟» پاسخ سادهای ندارد. هرچند سیستمعامل iOS در گجتهای مختلف ظاهر یکسانی دارد و فقط هم گجتهای ساخت اپل از آن بهره میبرند، اما سیستم عامل اندروید در انواع و اقسام گوشیهای شرکتهای مختلف حضور دارد و این اندرویدها عمدتا شباهت چندانی به یکدیگر ندارند. دلیل این عدم شباهتها چیست؟
سیستم عامل اندروید با وجود اینکه یک سیستمعامل همهگیر محسوب میشود، اما بسیاری از مفاهیم آن، به خصوص برای کاربران معمولی، میتواند گیجکننده باشد. به همین خاطر، در ادامه به تعدادی از سوالات رایج پیرامون این سیستمعامل، پاسخ میدهیم.
سیستم عامل اندروید چیست؟
اندروید یک سیستمعامل «متنباز» (open source) است. عبارت «متنباز» بدین معناست که کد بنیادی این سیستمعامل، رایگان محسوب میشود و هرکسی میتواند بخشی از کدها را با توجه به نیازهای خود تغییر دهد. به دلیل متنباز بودن و مشخصههای انعطافپذیر این سیستمعامل، حضور اندروید محدود به گوشیها نمانده و گجتهای متعددی مانند کنسولهای بازی، یخچالهای هوشمند و دیگر موارد از اندروید بهره میبرند.
مهمترین تفاوت گوشیهای اندرویدی و آیفونها چیست؟ از لحاظ وظایف روزمره، این دو سیستمعامل تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند؛ به خاطر اینکه هردوی آنها برای اجرای وظایف معمول از روشهای نسبتا مشابهی استفاده میکنند. اما مهمترین تفاوت آنها در زمینهی شخصیسازی است؛ زیرا اندروید از قابلیتهای شخصیسازی زیادی بهره میبرد و این در حالی است که اپل سیستمعامل iOS را تا حد زیادی محدود کرده است.
انعطافپذیر بودن اندروید فقط به معنای این نیست که تنها سازندگان میتوانند تغییراتی را در آن لحاظ کنند (در ادامه بیشتر به این موضوع میپردازیم)، بلکه این انعطافپذیر بودن به کاربران هم این اجازه را میدهد که تا حد ممکن شخصیسازیهایی را در گجت اندرویدی خود اعمال کنند. بیشتر گوشیهای اندرویدی میتوانند انواع و اقسام لانچرها را اجرا کنند. لانچر به اپلیکیشنی گفته میشود که میتواند رابط کاربری گوشی را تغییر دهد. هرکدام از لانچرها تغییراتی را اعمال میکنند که این تغییرات میتواند بهسادگی تغییر شکل آیکونهای اپلیکیشنها باشد یا به پیچیدگی تغییر نحوهی نمایش نوتیفیکیشنها.
اندروید خالص چیست؟
احتمالا بارها عبارت «اندروید خالص» به گوشتان خورده است. اما اندروید خالص چه نوع اندرویدی است؟ همانطور که از اسم آن پیداست، عبارت اندروید خالص به خالصترین نسخهی اندروید اطلاق میشود. این نسخه از اندروید چندان سنگین نیست و برخلاف دیگر نسخههای اندروید، اندروید خالص از اپلیکیشنهای پیشفرض زیادی بهره نمیبرد و فقط تعدادی از اپلیکیشنهای گوگل در آن تعبیه شده است. اما این سادگی تأثیر منفی بر عملکرد این نسخه نداشته و حتی بر اساس نظر بسیاری از کارشناسان، اندروید خالص یکی از بهترین سیستمعاملهای جهان محسوب میشود. از جمله گجتهای مجهز به این اندروید هم میتوانیم به گوشیهای پیکسل گوگل اشاره کنیم.
در زمینهی انتخاب نسخههای مختلف اندروید، سلیقه و اولویتهای شخصی نقش مهمی را ایفا میکنند؛ اما شایان ذکر است که اندروید خالص معمولا بهعنوان سریعترین نسخهی اندروید در نظر گرفته میشود. این ویژگی نسخهی خالص اندروید، به سبکی آن برمیگردد که باعث میشود این سیستمعامل با بهرهگیری از منابع بیشتر، وظایف موردنظر خود را با سرعت بیشتری انجام دهد.
اندروید اوریو چیست؟
یکی از سوالهایی که در ذهن کاربران شکل میگیرد این است که اندروید نوقا و اوریو چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند؟ بهطور خلاصه و مفید باید بگوییم که گوگل هرساله نسخهی جدیدی از اندروید را عرضه میکند. هر نسخهی جدید اندروید دچار تغییراتی میشود و معمولا ویژگیهای جدیدی را به ارمغان میآورد. از آنجایی که بیشتر گجتهای اندرویدی امکان دریافت نسخههای جدید را ندارند، به همین خاطر همواره نسخههای مختلفی از اندروید مورد استفاده قرار میگیرند.
اندروید ۸ اوریو جدیدترین نسخهی اندروید محسوب میشود و انتظار داریم که در کنفرانس I/O گوگل در اردیبهشت ۱۳۹۷، شاهد معرفی اندروید ۹ باشیم. از سال ۲۰۰۹، نسخههای اندروید با نام شیرینیها و به ترتیب حروف الفبا نامگذاری شدهاند. از آنجایی که نام اندروید ۸ «اوریو» (Oreo) بوده، پس قاعدتا نام اندروید ۹ باید با حرف P آغاز شود.
اندروید گو یا اندروید وان چیست؟
اگر اهل استفاده از گوشیهای میانرده و پایینرده باشید، احتمالا گوشتان به عبارتهای اندروید «گو» (Go) و اندروید «وان» (One) خورده است. اندروید گو یک نسخه از اندروید خالص است که برای سختافزارهای ضعیف تنظیم شده است. مدتزمان زیادی از عرضهی اندروید گو نمیگذرد و تمرکز این سیستمعامل عمدتا معطوف به گجتهای پایینرده در بازارهایی مانند هند و برزیل است. از سوی دیگر، اندروید وان سابقهی بیشتری از اندروید گو دارد و میتوان آن را نسخهی سبکتر اندروید خالص بهحساب آورد. با وجود عرضهی اندروید گو، اندروید وان هنوز از رده خارج نشده و گوشیهایی مانند اچتیسی U11 Life و Moto X4 از این نسخهی اندروید بهره میبرند.
پوستهها و رابطهای کاربری سازندگان
اندروید سیستمعامل انعطافپذیری محسوب میشود و بیشتر سازندگان گوشیها با بهرهگیری از این مشخصه، تغییراتی را در رابط کاربری اندروید گوشیهایشان اعمال میکنند. هرکدام از شرکتها در این زمینه از رویکردهای متفاوتی بهره میبرند. از بین این رابط کاربریها میتوانیم به رابط کاربری Sense UI از شرکت اچتیسی و رابط کاربری EMUI از شرکت هوآوی اشاره کنیم. در رابط کاربری Sense UI شاهد تغییر انقلابیای نیستیم و فقط چند عنصر به اندروید خالص اضافه شده است. اما از آنطرف هوآوی در رابط کاربری EMUI تغییرات گستردهای را اعمال کرده که ظاهر و حس و حال جدیدی به اندروید بخشیده است.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که چنین تغییراتی فقط بهصورت ظاهری هستند و سیستم عامل اندروید این گوشیها از بنیان و اساس یکسانی بهره میبرند. با این وجود، اگر میخواهید هرچه سریعتر بهروزرسانیهای امنیتی و نرمافزاری گوگل را دریافت کنید، بهتر است که به استفاده از گوشیهای مجهز به اندروید خالص، مانند گوگل پیکسل یا مجهز به اندروید وان روی بیاورید. چنین گوشیهایی قادر به دریافت مستقیم بهروزرسانیهای گوگل هستند. اما گوشیهایی که از اندرویدهای خالص بهره نمیبرند، عموما چنین بهروزرسانیهایی را خیلی دیرتر دریافت میکنند. دلیل این موضوع این است که شرکتهای سازنده ابتدا باید این بهروزرسانیها را با توجه به اندروید گجت خود تطبیق دهند و بعد از انجام این کار و آزمایشهای مربوطه، میتوانند آن را ارائه کنند.
چنین موضوعی شاید از لحاظ امنیتی خبر خوبی نباشد، اما این رابطهای کاربری مزیتهایی هم دارند. هرکدام از این رابطهای کاربری ویژگیهایی را به ارمغان میآورند؛ ویژگیهایی که اندروید خالص از آنها بیبهره است. بهطور مثال میتوانیم به اپلیکیشن مدیریت موبایل موجود در EMUI اشاره کنیم که در مقایسه با بیشتر اپلیکیشنهای مشابه موجود در گوشیهای دیگر، برتری محسوسی دارد. در همین زمینه نباید رابط کاربری گوشیهای گلکسی سامسونگ را از قلم بیندازیم که میتواند عملکرد اپلیکیشنها را با توجه به سختافزار سامسونگ بهینهسازی کند. در نهایت انتخاب هرکدام از این رابطهای کاربری به سلیقهها و اولویتهای شخصی کاربر برمیگردد و به همین خاطر توصیه میکنیم که قبل از خرید گوشی، چنین مواردی را در نظر بگیرید.
سیستمعاملهای مبتنی بر اندروید
همانطور که پیش از این گفتیم، اندروید یک سیستمعامل متنباز و انعطافپذیر است و به همین خاطر میتوان تغییراتی را در آن اعمال کرد. سازندگان گوشیها با بهرهگیری از این قابلیت، هرکدام تغییرات موردنظر خود را بر اندروید اعمال میکنند. با وجود اینکه اندروید رایگان و متنباز است، اما سرویسهای گوگل اینگونه نیستند و سازندگان گوشیها برای اینکه بتوانند از اپلیکیشنهای موجود در پلی استور و سرویسهای گوگل استفاده کنند، باید طبق قوانین این شرکت عمل کنند؛ موضوعی که بسیاری از شرکتها آن را پذیرفتهاند.
اما در این میان شرکتهایی هستند که نمیخواهند طبق قواعد گوگل عمل کنند. در اینجاست که سیستمعاملهای مبتنی بر اندروید وارد عمل میشوند. مبنای چنین سیستمعاملهایی، اندروید است اما ارتباطی با اکوسیستم گوگل ندارند. از میان چنین سیستمعاملهایی، میتوانیم به سیستمعامل تبلت «فایر» (Fire) شرکت آمازون اشاره کنیم. سیستمعامل این تبلت مبتنی بر اندروید بود، اما از هیچکدام از اپلیکیشنها یا سرویسهای گوگل بهره نمیبرد. برخی از شرکتهای سازندهی چینی کمتر شناختهشده هم از چنین سیستمعاملهایی استفاده میکنند؛ سیستمعاملهایی که به طرز شگفتآوری شبیه اندروید هستند، اما به پلی استور گوگل دسترسی ندارند.
تو کتاب گوگل چگونه کار میکند گفته شده: “ما میخواستیم این سیستم عامل را به این گونه طراحی کنیم که هسته را طراحی کنیم و سیستم عامل را بدون ui عرضه کنیم و شرکت های استفاده کننده خودشان ui سیستم عامل را با توجه به نیاز ها و خواسته هایشان طراحی کنند.”
گرچه دقیقا به این شکل پیش نرفت ولی این موضوع تفکر پشت اندروید و شیوه ارائه و نوع اونو تا حد زیادی مشخص میکنه
جالب بود