شهاب‌باران پنجشنبه شب را چگونه تماشا کنیم؟
دراز کشیدن زیر آسمانی تاریک و دیدن عبور شهاب‌های کوچک و بزرگ در آسمان تجربه‌ی بسیار شیرینی است که می‌توانید آخر همین هفته آن را تجربه کنید. پنجشنبه و جمعه این هفته شاهد به اوج رسیدن فعالیت بارش شهابی برساوشی خواهیم بود. در این مقاله کمی راجع به بارش‌های شهابی صحبت خواهیم کرد و راه و روش رصد این پدیده را نیز شرح خواهیم داد.
بارش‌های شهابی چگونه پدید می آیند؟
دنباله‌دارها با نزدیک شدن به خورشید مقداری از مواد خود را در فضا (مدارشان) جا می‌گذارند. ذراتی کوچک که در همان مسیر می‌مانند و شروع به چرخش به دور خورشید می‌کنند. اگر مدار زمین با توده‌ای از ذرات به‌جامانده از یک دنباله‌دار یا سیارک تلاقی کند شاهد پدیده‌ای به نام بارش شهابی خواهیم بود و تعداد شهاب‌ها در زمانی خاص چندین برابر می‌شود. ذرات کوچک به‌جامانده از دنباله‌دار با جو زمین برخورد می‌کنند و بر اثر اصطکاک می‌سوزند. ما از روی زمین سوختن این ذرات را همچون ردی نورانی می‌بینیم که به سرعت خاموش می‌شود و به آن شهاب می‌گوییم. اندازه‌ی این ذرات اصلا در حد و اندازه‌ای نیست که برای زمین خطرناک باشند و در ارتفاعات بالای جو زمین می‌سوزند و از بین می‌روند. از آن جا که توده‌ی ذرات باقی‌مانده از دنباله‌دارها در مسیری معین در حال چرخش به دور خورشید هستند بارش‌های شهابی اغلب به صورت منظم و سالانه به اوج فعالیت خود می‌رسند.
سرچشمه‌ی شهاب‌ها در آسمان کجاست؟
خرده‌سنگ‌هایی که شهاب‌ها را به وجود می‌آورند در مسیرهای موازی و با سرعت یکسان وارد جو زمین می شوند و فرآیند سوختن آن‌ها نیز بیشتر در ارتفاع ۸۰ تا ۱۲۰ کیلومتری سطح زمین اتفاق می‌افتد. این فاصله برای ناظر زمینی آن‌قدر دور است که باعث ایجاد اثر پرسپکتیو می‌شود. بنابراین از روی زمین این گونه به نظر می‌رسد که شهاب‌های یک بارش شهابی خاص از یک نقطه‌ی مشخص سرچشمه می‌گیرند. به این نقطه کانون بارش می‌گویند. نام یک بارش شهابی نیز متناسب با نام صورت فلکی‌ای که کانون بارش در آن قرار دارد انتخاب می‌شود. به‌طور مثال کانون بارش شهابی برساوشی در صورت فلکی برساوش قرار دارد.
چگونه بارش شهابی برساوشی را رصد کنیم؟
خیلی ساده! کافی است به منطقه‌ای امن با آسمانی تاریک بروید، روی یک زیرانداز دراز بکشید و به آسمان نگاه کنید. برای رصد بارش‌های شهابی به هیچ ابزار خاصی نیاز ندارید. البته حتما توجه داشته باشید که متناسب با آب و هوای منطقه‌ای که قرار است در آن به رصد آسمان مشغول شوید پوشاک مناسب به همراه داشته باشید. در بعضی مناطق حتی شب‌های تابستان هم کمی خنک است. احتمال عبور شهاب از تمام قسمت‌های آسمان وجود دارد اما تراکم شهاب‌ها در مناطق نزدیک به کانون بارش بیشتر است. بنابراین بهتر است بیشتر توجه‌تان متمرکز حوالی صورت فلکی برساوش باشد.
صورت فلکی برساوش را کجای آسمان پیدا کنیم؟
صورت فلکی برساوش حوالی نیمه‌شب از افق شمال شرقی طلوع می‌کند. صورت فلکی W_شکل ذات‌الکرسی می‌تواند راهنمای مناسبی برای پیدا کردن برساوش باشد. اگر با آسمان آشنایی ندارید جای هیچ نگرانی نیست. با استفاده از ابزار ساده و ارزان قیمتی به نام گردونه‌ی آسمان می‌توانید با کمی تمرین با آسمان آشنا شوید. نرم‌افزارهای شبیه‌ساز آسمان مختلفی نیز برای گوشی‌های هوشمند در دسترس است که می‌توانند در شناخت آسمان به شما کمک کنند.
موقعیت کانون بارش شهابی برساوشی و صورت‌های فلکی اطراف آن
شرایط بارش شهابی برساوشی امسال چگونه است؟
بارش شهابی برساوشی همه ساله جزء شهاب‌باران‌های پربار است اما امسال شرایط بهتر هم شده است. در سال‌های عادی زمین از لبه‌ی توده‌ی ذرات به‌جامانده از دنباله‌دار Swift_Tuttle می‌گذرد اما امسال گرانش مشتری باعث شده ذرات باقی مانده از دنباله‌دار به زمین نزدیک‌تر شوند. به این ترتیب زمین امسال از قسمت‌های مرکزی‌تر این توده گذر خواهد کرد و شاهد بارش پربارتری خواهیم بود. احتمالا فعالیت بارش برساوشی امسال دو برابر سال‌های گذشته خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود در شرایط ایده‌آل ۲۰۰ شهاب در هر ساعت از آسمان گذر کند. بهترین زمان برای رصد شهاب‌های برساوشی امسال ۲۱ و ۲۲ مرداد است که خوشبختانه با تعطیلات آخر هفته در ایران مصادف شده است. به این نکته باید توجه کرد که امسال شاهد درخشش ماه در زمان اوج بارش خواهیم بود. نور ماه می‌تواند مانع از دیده شدن شهاب‌های کم‌نور شود. البته جای نگرانی چندانی نیست و ماه در شب‌های اوج فعالیت بارش برساوشی حوالی نیمه‌شب غروب خواهد کرد. پس از آن با طلوع کانون بارش و غروب ماه شرایط بهتری را تا سپیده‌دم شاهد خواهیم بود.
من امشب رفتم پشت بام
دراز کشیدم و به آسمون خیره شدم
بعداز کلی انتظار بالاخره لحظه دیدار من و یه شهاب سنگ فرا رسید ! گرچه خیلی سریع اومد و رفت ولی فوق العاده لذت بخش بود
اگر شما هم موفق به دیدن رقص شهاب سنگ ها شدید آرزو فراموش نشه یه وقت !
حسین زرین کمر هستم , فضانورد آینده ناسا !
این بارش شهاب سنگ با شدت زیاد هستش یا هر سی چهل دقیقه یدونه قابل رویت هستش؟
این برساوش رو از کجا پیدا کنیم ؟
جمعه شب بهتره از شهر بزنیم بیرون بریم تو کویر یا پنجشنبه شب کدوم بهتره یا فرقی نداره ؟
ببخشید می شه بگید از یزد هم قابل مشاهده هست یا نه البته بدون تلسکوپ یا دوربین دو چشمی
سلام
از یزد احتمالا در طول شب شهاب‌های پرنور رو می‌تونید ببینید.
به تلسکوپ یا دوربین دوچشمی نیازی نیست فقط کل شب رو روی پشت بام بخوابید و به آسمان زل بزنید.
ببخشید میشه بگید که آیا از تهران هم قابل دیدن هست یانه.
وکجا ها خوب تر میشه بارش شهابی رو دید
ممنون میشم پاسخ بدید.
سلام
از همه جای دنیا و ایران قابل مشاهده هست.
برای تماشای بارش شهابی بهتره به روستاهای تاریک یا کویرها و کوهستان‌های تاریک و امن برید.
در شهرهای بزرگ فقط شهاب‌های خیلی پرنور قابل دیدن هستن.
ممکنه در تهران در طول شب چند شهاب خیلی پرنور دیده بشه.