نقد و بررسی سونی اکسپریا XZ؛ کیش بازار یا مات سونی؟

اگر گوشی‌های پرچم‌دار شرکت‌های مختلف را با هم مقایسه کنیم، می‌بینیم که سخت‌افزار همه‌ی آن‌ها یکسان است و فقط در جلدی متفاوت با برند شرکت سازنده، روانه‌ی بازار می‌شوند. روال کار سامسونگ و هوآوی کمی فرق می‌کند و سعی می‌کنند از تراشه‌های ساخت خود در محصولاتشان استفاده کنند؛ اما ال‌جی و سونی مصرف‌کننده هستند و فقط قابی می‌سازند برای سرهم‌کردن سخت‌افزاری که از شرکت‌های مختلف جمع کرده‌اند. پای قدرتمند‌ترین گوشی سونی به ایران باز نشد؛ اما جدید‌ترین گوشی سونی که «اکسپریا ایکس‌زد» (Sony Xperia XZ) نام دارد، لقب قدرتمند‌ترین گوشی را هم به خود اختصاص می‌دهد. اکسپریا XZ از همان سخت‌افزار X Performance استفاده می‌کند تا جبران مافات کرده باشد. سایر مشخصات این گوشی هم تاحدی که جادادنش در قابی کوچک امکان‌پذیر بوده، بالا در نظر گرفته شده‌ است. البته باید گفت این گوشی دقیقا مشخصات پرچم‌دار‌های سایر شرکت‌ها را دارد که چند‌ماهی از معرفی آن‌ها می‌گذرد.

‌

شیشه‌ی کمتر، انحنای بیشتر

ازآنجایی‌که سایر قسمت‌های گوشی تقریبا تکرای هستند، سعی کردم اول در مورد کیفیت ساخت بنویسم تا کسانی که حوصله‌ی خواندن تمام متن را ندارند، با خواندن اولین بخش، نیمی از سوالات‌شان پاسخ داده شود.

در نگاه اول به بدنه‌ی XZ، پلاستیکی در ذهن‌تان تداعی خواهد شد که کیفیت چندان بالایی هم ندارد. این اصلا به این معنی نیست که جدید‌ترین گوشی سونی از مواد نامرغوب ساخته شده؛ بلکه سونی ادعا کرده که XZ را با آلیاژ خاصی از آلومینیوم ساخته که فرمول آن هم تا الان سری نگه داشته شده است. البته مواد تشکیل‌دهنده‌ی XZ به هر چیزی غیر از آلومینیوم شبیه هستند. به‌شخصه اعتقاد دارم که سونی اکسپریا Z5 خیلی زیبا‌تر از این گوشی ساخته شده است و می‌توان گفت سونی با تغییراتی که در طراحی XZ به وجود آورده، آن را بیشتر به گوشی‌های میان‌رده شبیه کرده تا پرچم‌داری که قرار است یک شرکت بزرگ به آن افتخار کند.

لبه‌های گرد نمایشگر اولین موردی است که می‌خواهد شما را راضی کند که طراحی این گوشی با آنچه در گوشی‌های قبلی سونی دیده بودیم، متفاوت است؛ همچنین قاب پشتی شیشه‌ای هم جای خود را به آلومینیوم داده است تا خط‌و‌خش، عرق و اثر‌انگشت، تاثیر منفی کمتری روی آن داشته باشند. می‌توان گفت تمام لبه‌ها و نوک‌های تیزی که در گوشی‌های سری Z دیده بودیم، در این گوشی به منحنی تبدیل شده‌اند و دیگر آن جذابیت و خشونت را ندارند. دقیقا مثل اتفاقی که برای پلی‌استیشن 4‌های جدید همین شرکت افتاده است.

قابل‌توجه طرفدارن اپل و سامسونگ؛ روی قاب پشت و جلو یا هیچ‌ جای دیگر XZ، خبری از برآمدگی نیست و صدالبته جک 3.5 میلی‌متری صدا هم برای این گوشی در نظر گرفته شده است. اصلا به قیافه‌ی گوشی نمی‌آید که 160 گرم وزن داشته باشد؛ اما به محض دردست‌گرفتن‌ش متوجه می‌شود، XZ سنگین‌تر از چیزی است که نشان می‌دهد. اکسپریا XZ سنت ضدآب‌بودن را مثل بقیه‌ی اعضای خانواده‌ی گوشی‌های سونی به ارث برده است.

مثل نسخه‌های قبل، حسگر اثرانگشت با کلید خانه یکپارچه شده و روی لبه‌ی سمت راست قرار گرفته است. فکر بازکردن گوشی با انگشت اشاره‌ را به‌کلی از سرتان بیرون کنید. مکان قرارگرفتن این حسگر تنها برای انگشت شست مناسب است. همچنین کلید اختصاصی دومرحله‌ای برای دوربین در‌ نظر گرفته شده است تا بتوانید راحت‌تر با این گوشی عکاسی کنید.

اما نکته‌ای که باید حتما به آن اشاره کرد، کیفیت بالای طراحی این گوشی برای ساده‌تر دردست‌گرفتن آن است. وقتی گوشی را در دست می‌گیرید، اصلا احساس نمی‌کنید که یک گوشی با نمایشگر بزرگ‌تر از پنج اینچ در دست دارید. اکسپریا XZ به‌راحتی در دست می‌نشیند و کنترل آن ساده به نظر می‌رسد.

‌

به‌کارگیری تجربه برای داشتن بهترین نمایشگر ممکن

تجربه‌ی سونی را در ساخت تلویزیون و پنل‌هایی که همیشه زبانزد خاص‌و‌عام بودند، به خاطر می‌آورید؟ سونی با هر سالی که از ساخت گوشی‌هایش می‌گذرد، سعی می‌کند نمایشگر‌های بهتری روی آن‌ها قرار دهد، آن‌ها را ارتقا دهد و به فناوری‌های جدید مسلح کند تا بین رقبای سرسخت امروزی بازار کم نیاورد. سه‌سالی می‌شود که فناوری اختصاصی ترینیترون سونی که در نمایشگر XZ هم به‌کار رفته، باعث می‌شود نمایشگر‌های سونی طیف بیشتری از رنگ‌ها را نمایش دهند؛ چیزی که امسال اپل با افتخار استفاده از فناوری مشابهی را برای هفتمین آیفون‌ش در بوق و کرنا کرد. موتور X-Reality هم شفافیت و روشنایی وصف‌ناپذیری را به تصاویر و فیلم‌ها‌ی شما می‌دهد.

باید هوشمندی سونی را در کاهش اندازه‌ی نمایشگر به 5.2 اینچ تحسین کرد. این کاهش اندازه علاوه بر اینکه باعث می‌شود نمایشگر تراکم بیشتری در مقایسه با گوشی‌های سری Z  داشته‌ باشد، یکی از دلایل سادگی دردست‌گرفتن گوشی هم به‌شمار می‌رود. لبه‌های شیشه‌ی روی نمایشگر گرد هستند، دیدن محتویات از زوایا بدون مشکل امکان‌پذیر است، نمایشگر از قرار گرفتن‌ش جلوی چشمان شما آگاه می‌شود و خود را روشن می‌‌کند و برای محافظت از آن از شیشه‌های گوریلاگلس استفاده شده است؛ این‌ها دیگر قابلیت‌های نمایشگر جدید‌ترین پرچم‌دار سونی هستند.

‌

خفن‌ترین چیزی که این روزها زیر جلد گوشی پیدا می‌شود

نوشتن از اینکه این گوشی می‌تواند چه برنامه‌ها و بازی‌هایی را اجرا کند، لازم به‌نظر نمی‌رسد؛ پس بهتر است بگویم بازی و برنامه‌ای در فروشگاه گوگل وجود ندارد که تراشه‌ی درنده‌ای مثل اسنپ‌دراگون 820 از پس آن برنیاد. این موضوع به همین حالا هم مربوط نمی‌شود، تا یک سال دیگر هم این گوشی از پس تمام برنامه‌ها و بازی‌ها برمی‌آید. سونی مثل سامسونگ و ال‌جی نیست و همچنان اعتقادی به استفاده از چهار گیگابایت رم ندارد و همان سه گیگابایت زمان Z5 را برای XZ هم کنار گذاشته است. نسخه‌ای که برای نقد و بررسی به دست من رسید، 64 گیگابایتی است که در حدود 15 گیگابایت‌ش بابت سیستم‌عامل و برنامه‌های پیش‌فرض در اختیار نیست.

سنت اسپیکر‌های استریو هم در این گوشی ادامه دارد. اگر باز هم بگویم چیزی است که اپل در هفتمین آیفون‌ش به آن می‌نازد، احتمال فحش‌خوردنم در کامنت‌ها از طرف اپل‌دوستان وجود دارد؛ اما واقعیت انکارکردنی نیست. دو اسپیکر در بالا و پایین قاب جلویی قرار گرفته‌اند. فاجعه اینجاست که کیفیت اسپیکر‌ها اصلا تعریفی ندارد؛ صدای بم با کیفیت پایین و بلندی نه‌چندان رضایت‌بخش، نتیجه‌ی تلاش سونی برای قراردادن اسپیکر‌های استریو در XZ است.

با توجه به ابعاد XZ، باتری آن ظرفیت مناسبی دارد. اگر کمی اهل حساب‌و‌کتاب باشید، نمایشگر 5.2 اینچی به‌علاوه‌ی پردازنده‌ی 4 هسته‌ای مساوی می‌شود با مقدار مصرف بالا. می‌خواهم پای پرچم‌داران شرکت‌های دیگر را هم وسط بکشم: آیفون7 با باتری 1960، هفتمین گلکسی با 3000 و جی5 با چیزی در حدود 2800 را در مقابل جدیدترین گوشی سونی قرار می‌دهم که مثل Z5 باتری‌اش چیزی در حدود 2900 میلی‌آمپر ساعت ظرفیت دارد. باتری این گوشی با وجود مصرف بالا، از تمام رقیبان دوام بیشتری دارد یا حداقل در حد رقیبان است. وب‌گردی با وای-فای در حدود 6 ساعت و 20 دقیقه، 5 ساعت و ده دقیقه بازی سبک، یک روز و 20 ساعت پخش موسیقی و 13 ساعت مکالمه در شبکه‌ی 3G نتایج تست باتری XZ هستند. ناگفته نماند که گوشی هنگام شارژ باتری فوق‌العاده گرم می‌شود؛ شاید اولین نفری باشم که موفق شوم باتری یک XZ را منفجر کنم!

استفاده از پورت USB-Type C دیگر تغییر قابل‌مشاهده در XZ است. اکسپریا XZ اولین گوشی سونی است که با این پورت عرضه می‌شود. جالب است بدانید گوشی تنها با شارژر مخصوص‌اش شارژ می‌شود که خروجی 1.5 آمپری دارد.

‌

مگاپیکسل بیشتر واقعا تاثیری ندارد

درحالی‌که دیگر شرکت‌های تولیدکننده‌ی گوشی‌های موبایل به این نتیجه رسیده‌اند که بالابردن دقت یا به اصطلاح عامیانه، مگاپیکسل دوربین، به طور مستقیم بر کیفیت عکس‌های گرفته‌شده تاثیری ندارد، سونی همچنان روی مگاپیکسل بیشتر تاکید دارد. این بار در XZ شاهد سنسوری با دقت ۲۳ مگاپیکسل هستیم؛ یعنی تقریبا دوبرابر حسگر موجود در آیفون ۷ و گلکسی S7. اگر بخواهیم وارد بحث اعداد و ارقام و اصطلاحات فنی شویم، دوربین اصلی اکسپریا XZ از لنزی با نسبت کانونی f/2.0 به همراه فوکوس لیزری و فلش LED استفاده می‌کند. تا همین‌جای کار اگر بحث مگاپیکسل را کنار بگذاریم، دوربین اکسپریا  XZتعریف چندانی ندارد. دیافراگم لنز به اندازه‌ی دیگر گوشی‌های پرچم‌دار باز نیست و این یعنی نور کمتری به حسگر می‌رسد. به‌علاوه، نبود لرزش‌گیر اپتیکال تصویر (OIS) تاثیر منفی زیادی بر عکاسی در شب خواهد گذاشت.

پیش از اینکه سراغ کیفیت عکس‌های نهایی برویم، به تنظیمات نرم‌افزاری دوربین XZ نگاهی می‌اندازیم. نرم‌افزاری که چندسالی از عمرش می‌گذرد و در این مدت، تغییر خاصی نداشته است. به جز تنظیمات خودکار و دستی، یک سری امکانات هم مثل «قابلیت افزوده» در این برنامه گنجانده شده‌اند که شاید چند سال پیش جذاب بودند؛ ولی دیگر تکراری شده‌اند. نکته‌ی مهم این است که در حالت خودکار و به صورت پیش‌فرض، دوربین اکسپریا XZ تنها با دقت ۸ مگاپیکسل عکس‌برداری می‌کند. برای اینکه بتوانید عکس‌هایی با دقت ۲۳ مگاپیکسل ثبت کنید، باید از حالت عکاسی دستی استفاده کرده و درگیر تنظیمات خاص آن شوید.

اما کیفیت عکس‌ها در مقایسه با پرچم‌دارهای سال‌های گذشته‌ی سونی مثل اکسپریا Z5 و اکسپریا  Xبهبودهای فراوان داشته‌اند. عکس‌های ثبت‌شده در شرایط نوری ضعیف، هنوز نمی‌توانند با گلکسی S7 یا G5 رقابت کنند؛ شفافیت این عکس‌ها پایین و نویز تصاویر زیاد است. اگر دست به آچار باشید و بتوانید با تنظیمات دستی عکس بگیرید، نتیجه‌ی به‌مراتب بهتری به دست می‌آورید؛ ولی در حالت اتوماتیک، هنوز نمی‌توان تصاویر XZ را در رده‌ی عکس‌های گوشی‌های پرچم‌دار دیگر دانست. در شرایط نوری مناسب، عکس‌ها کیفیت بهتری دارند، فوکوس هم سریع‌تر انجام می‌گیرد و اختلاف کیفیت تصاویر با تصاویر گرفته‌شده‌ی دیگر پرچم‌داران، کمتر می‌شود. در مورد کیفیت فیلم‌برداری هم شرایط به همین شکل است. البته اکسپریا XZ قابلیت فیلم‌برداری HDR و لرزش‌گیر تصویر در حین فیلم‌برداری دارد که برای استفاده از این دو، باید کیفیت فیلم‌برداری را از 4K  به Full HD کاهش دهید.

علاقه‌مندان به عکاسی سلفی، از عملکرد دوربین سلفی XZ کاملا راضی خواهند بود. این دوربین، حسگری ۱۳ مگاپیکسلی در کنار لنزی واید با نسبت کانونی f/2.0 و فوکوس ثابت دارد. لنز این دوربین به‌قدری واید است که می‌تواند وظیفه‌ی پایه‌های سلفی را زیر سوال ببرد. به‌علاوه، سونی محدوده‌ی ایزوی دوربین سلفی را کاملا بالا برده است تا بتواند عکس‌های خوبی در شرایط مختلف نوری بگیرد. البته، سایز کوچک سنسور باعث می‌شود که در ایزوهای بالا، نویز تصاویر بسیار زیاد شود. این دوربین می‌تواند ابزار خوبی برای گرفتن عکس‌هایی جذاب و پرکردن حساب اینستاگرام باشد؛ فقط به شرطی که علاقه‌ی زیادی به عکاسی سلفی در شب نداشته باشید.

‌

سونی دیر شده، ته نگیری

نباید از کنار قابلیت‌های متعدد XZ به‌راحتی رد شد؛ اما واقعا برای عرضه‌ی یک گوشی پرچم‌دار کمی دیر نشده است؟عرضه‌ی یک گوشی که سخت‌افزارش به چندین ماه قبل مربوط می‌شود، با دوربینی که سال پیش همراه با Z5 هم عرضه شده بود یا طراحی زشت‌تر از گذشته، برای یک گوشی که پرچم‌دار نامیده می‌شود؛ کمی دیر به نظر می‌رسد. تمام قابلیت‌های XZ، یا اگر کمی مثبت نگاه کنیم نیمی بیشتر از قابلیت‌های این گوشی قبلا در گوشی X Performance عرضه شده بود. پس تنها دلیلی که می‌تواند این گوشی را محبوب کند چیست؟

تنها عاملی که می‌تواند به فروش اکسپریا XZ کمک کند، دقیقا چیزی است که آیفون7 هم از آن استفاده کرده است؛ قراردادن تمام قابلیت‌های خوب سایر گوشی‌ها در یک قاب یکتا و نقش بستن برند سونی روی آن تا طرفداران دو‌آتشه‌ را به خریدش ترغیب کند. تمام این گله‌ها به کنار؛ باید بگویم که اکسپریا XZ از بهترین‌های اندرویدی است که می‌تواند در تمام زمینه‌ها حرفی برای گفتن داشته باشد.

‌