نقد و بررسی سرخ‌کن‌های Viva و Avance فیلیپس؛ یک سرخ‌نکن خوب!

همه‌ی ما عاشق غذا خوردن هستیم و غذاهای فست‌فودی از خوشمزه‌ترین تفریحات ما هستند. کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که بتواند پیشنهاد چندتکه مرغ سوخاری همراه با مقداری چیپس سیب‌زمینی را رد کند. غذاهای سرخ‌کرده ذاتا خوشمره‌اند؛ گویا از هم‌نشینی ماده‌ی خام با روغن داغ، طعمی بهشتی در آن‌ها تزریق می‌شود. برای خوردن یک وعده‌ی غذای این‌چنینی یا می‌توانید شال و کلاه کنید، به یک رستوران یا فست‌فود بروید و دلی از عزا دربیاورید؛ یا اینکه یک سرخ‌کن خانگی تهیه کنید و به این ایده‌ی مادرانه که می‌گوید هر غذایی از نوع خانگی‌اش خوشمزه‌تر است، وفادار بمانید. مدت‌ها است که سرخ‌کن‌‌ها تولید شده‌اند و در تمام این مدت از ایده‌ی ساده‌ی قرار گرفتن حجم زیادی از روغن در مجاورت یک المنت استفاده کرده‌اند. تمام کسانی که این نوع از سرخ‌کن‌ها را در خانه دارند به یک دلیل ساده، به‌ندرت و شاید سالی یک‌بار از این دستگاه استفاده می‌کنند. دلیل هم این است که باید حجم زیادی از روغن را در هر وعده مورد استفاده قرار داد و روغن حرارت‌دیده را هم در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن باید دور ریخت. سرخ‌کن‌های سنتی به این دلیل اصلا توجیه اقتصادی ندارند و غذای آن‌چنان سالمی هم تحویل نمی‌دهند. مواد غذایی پخت شده در سرخ‌کن سنتی، مقداری زیادی روغن به خود جذب می‌کنند و به‌راحتی می‌توانند به افزایش کلسترول بد خون منجر شوند. ولی اگر بخواهیم همان غذاها را با تخفیف ۸۰ تا ۹۰ درصدی در مضر بودن به بدن‌مان وارد کنیم، تکلیف چیست؟ هیچی! باید یک سرخ‌کن کم‌روغن بخریم! سرخ‌کن‌های فیلیپس (Philips) که در دو سری Viva و Avance معرفی شده‌اند می‌توانند با استفاده از مقدار کمی روغن، کیفیتی مشابه سرخ‌کن‌های غرقابی را ارایه دهند. منظور از سرخ‌کن‌های غرقابی همان سرخ‌کن‌های سنتی است که در آن‌ها، مواد غذایی در محفظه‌ای از روغن داغ غوطه‌ور می‌شوند. فیلیپس می‌گوید در سرخ‌کن‌های جدیدش تا ۸۰ درصد در مصرف روغن صرفه‌جویی می‌شود. می‌خواهید بدانید فیلیپس چگونه موفق به این کار شده است؟ پس با دیجی‌کالا مگ همراه باشید و ادامه‌ی نقد و بررسی سرخ‌کن‌های فیلیپس را مطالعه کنید.

       ‌       

کیفیت ساخت و طراحی

بیایید ابتدا درباره این صحبت کنیم که نام این دستگاه چیست؟ راست‌ش واقعا معلوم نیست چه نامی را باید برای این دستگاه‌ها در نظر گرفت. نام انگلیسی دستگاه AirFryer است که در فارسی می‌توان آن‌را با «سرخ‌کنی که با هوا کار می‌کند» معادل کرد. در بازار از این دستگاه با نام «هواپز» هم یاد می‌کنند که ترجمه‌ی دقیقی نیست؛ چرا که این دستگاه‌ها به مقداری روغن – هرچند اندک – نیاز دارند و فعلی که انجام می‌شود، سرخ‌کردن است. از این رو بهتر است از عنوان «سرخ‌کن کم‌روغن» استفاده کنیم. می‌توانیم صفت کم‌روغن را هم موقتا حذف ‌کنیم و به یک‌باره از کلمه‌ی سرخ‌کن استفاده کنیم تا خیال خودمان و شما را راحت شود.

سری Viva Collection

سری Avance Collection

برسیم به طراحی و بدنه؛ بدنه‌ی دستگاه آن‌قدر دوست‌داشتنی نیست و از طراحی خاصی در آن استفاده نشده‌ است. زیبایی کاملا سلیقه‌ای است و هر کس می‌تواند درکی خاص از زیبایی داشته ‌باشد؛ اما سرخ‌کن‌ها آن‌قدر طراحی نرمالی دارند که بعید می‌دانم کسی بتواند برای آن‌ها از صفت زیبا استفاده کند. تقریبا تمام سرخ‌کن‌های فیلیپس در شمایل یک کپسول بزرگ هستند، وزن زیادی دارند و از پلاستیک باکیفیتی ساخته شده‌اند. در تمام محصولات سری Viva حجم محفظه‌ی سرخ‌کن ۲.۲ لیتر است و در خانواده‌ی Avance این میزان به ۳ لیتر افزایش پیدا کرده ‌‌است. در واقع Viva برای خانواده‌های کوچک نهایتا ۴ نفره ساخته شده و Avance خانواده‌های کمی بزرگ‌تر یا مهمانی‌ها را هدف گرفته ‌‌است. محفظه‌ی سرخ‌کن شامل یک سینی با تفلون نچسب است که غذا تحت هیچ شرایطی به آن نمی‌چسبد. سینی به‌صورت کشویی در قسمت پایینی دستگاه جا می‌خورد و به کمک یک دستگیره‌ی عایق حرارت در جای خود محکم می‌شود. سینی سرخ‌کن در قسمت داخلی، به یک توری فلزی مجهز شده تا روغن ماده‌ی غذایی از آن رد شود و درون سینی بچکد. در نتیجه غذای سالم‌تری حاصل می‌شود. این توری با فشردن یک دکمه از سینی اصلی جدا می‌شود. اما طراحی دستگاه طوری است که دستگیره‌ی‌ سینی سرخ‌کن مستقیما به این توری فلزی وصل شده و فشردن دکمه‌ی Release باعث می‌شود سینی زیری به‌صورت ناگهانی روی زمین بیفتد. این اتفاق آن‌قدر بد هست که بتواند به‌تنهایی نسخه‌ی کل سرخ‌کن‌های فیلیپس را بپیچد. تاثیر این نقص طراحی زمانی بیشتر می‌شود که دکمه‌ی در را بلافاصله پس از بیرون آوردن سینی داغ از دستگاه فشار دهید. در این هنگام یک گلوله‌ی داغ در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن به زمین یا سرامیک کف آشپزخانه برخورد می‌کند. دعا کنید چیزی زیر سینی نباشد که اگر باشد فاتحه‌اش خوانده ‌است. بدتر از آن اینکه خدای نکرده هنگام بیرون آوردن سینی از سرخ‌کن حواس‌تان نباشد و با کف دست سینی را بگیرید که در این صورت بروز سوختگی شدید حتمی خواهد بود. علاوه بر مجموعه‌ی سینی اصلی و توری فلزی، در برخی مدل‌ها قطعات دیگری هم قرار داده شده‌است که هر یک کاربرد خاصی دارند. تابه‌ی گریل کردن، تابه‌ی پخت و پز و رک دوطبقه همراه با شیارهای سیخ کباب مواردی هستند که با توجه به مدل و سری درون جعبه‌ی سرخ‌کن قرار می‌گیرند.

کنترل سرخ‌کن در مدل‌های مختلف با هم فرق دارد: در مدل‌های پایه‌ی سری Viva کلیدهای چرخشی وجود دارند که یکی از آن‌ها دما را کنترل می‌کند و دیگری زمان پخت و پز را. در مدل‌های پیشرفته‌تر Viva این دو کلید چرخشی جای خود را به یک نمایشگر دیجیتالی و دکمه‌های لمسی داده‌اند. خیلی ساده یک دما انتخاب می‌کنید و زمان را روی مقدار خاصی قرار می‌دهید و دکمه‌ی شروع (Start) را فشار می‌دهید. مدل‌هایی که به نمایشگر دیجیتال مجهز هستند دو کلید مجزا برای روشن کردن و استارت زدن دارند؛ یعنی می‌توانید دستگاه را روشن کنید بدون اینکه گرمادهی شروع شود. اما این اتفاق در مدل‌های دارای کلید چرخشی غیرممکن است و چرخاندن تایمر به معنای شروع کار است. در سری Avance علاوه بر کنترل دیجیتال و نمایشگر یادشده، آپشن دیگری برای ذخیره‌ی برنامه‌ی پخت هم وجود دارد. مثلا تعیین می‌کنید برنامه‌ای برای پخت با دمای ۱۸۰ درجه به مدت ۳۰ دقیقه داشته‌ باشید. در تمام مدل‌ها پس از به پایان رسیدن تایمر، دستگاه به‌صورت خودکار خاموش می‌شود و یک صدای دینگ (Ding) برای مطلع کردن شما از پایان فرایند سرخ شدن به صدا درمی‌آید. در هیچ از سرخ‌کن‌ها پنجره یا دریچه‌ا‌ی برای دیدن فضای درون سرخ‌کن وجود ندارد؛ یعنی نمی‌توانید بدون بازکردن در سرخ‌کن از میزان پیشرفت کار مطلع شوید و برای اینکه ببینید غذا در چه وضعی است، حتما باید سینی را بیرون بکشید.

با بیرون کشیدن سینی، هیچ‌‌چیز متوقف نمی‌شود و دستگاه هم‌چنان برنامه‌ی پذیرفته را اجرا می‌کند. این مورد را هم می‌توان یک نقطه قوت دانست و هم یک ضعف؛ قوت از این جهت که پس از چک کردن وضعیت غذا نیازی به اجرای مجدد برنامه نیست و ضعف از این جهت که ممکن است کودکان کنجکاو درِ سرخ‌کن را در حین کار باز کنند و بلایی سر خودشان بیاورند. متاسفانه این دستگاه‌ها به هیچ‌کس رحم نمی‌کنند و فاکتور (های) امنیتی خاصی برای‌شان در نظر گرفته نشده‌است؛ حتی یک قفل کودک ساده.

فناوری مورد استفاده

در سرخ‌کن‌های فیلیپس از فناوری Rapid Air Technology استفاده شده ‌است. این فناوری، پتنت‌شده‌ی فیلیپس است و در انحصار این شرکت قرار دارد. در فناوری Rapid Air با استفاده از ترکیب یک المنت حرارتی حلزونی‌شکل و یک فن در بالای آن، هوای داغ درون محفظه به چرخش درمی‌آید و با فشار زیاد به روی مواد غذایی هدایت می‌شود. در کف سینی اصلی این سرخ‌کن‌ها از طراحی Starfish استفاده شده ‌‌است که با ایجاد برآمدگی‌های جهت‌دار در کف سینی، هوای انتقال‌یافته به کف سینی را مجددا به بالای آن هدایت می‌کند. به این ترتیب، یک حلقه‌ی تکرارشونده از هوای داغ همراه با قطرات روغن از روی غذا عبور می‌کند. فناوری گردش هوای سریع Turbostar هوا را در سراسر ظرف به گردش درمی‌آورد و باعث می‌شود با توزیع یکنواخت گرما در ظرف، تمام قسمت‌های غذا به‌صورت یک‌دست سرخ شود. حتی دیگر نیازی به هم‌زدن غذای داخل ظرف هم نیست. در جریان این انتقال پرفشار هوای داغ، قطرات روغن از روی ماده‌ی خام عبور داده می‌شود. یعنی با وجود این‌‌که روغن با ماده در تماس است، فرصت این‌که جذب غذا شود را پیدا نمی‌کند و به این ترتیب، غذایی سالم و کم‌روغن تحویل شما داده می‌شود.

زمانی که مشغول صحبت با اعضای خانواده هستید و یا پس از روشن کردن سرخ‌کن با دوست‌تان تماس گرفته‌اید، صدای فن مزاحم مکالمه‌تان نخواهد شد.

چرخش فن در حین کار، نقش مستقیمی در به جریان درآوردن روغن و پاشیدن روغن داغ روی ماده‌ی غذایی درون سرخ‌کن دارد. این چرخیدن باعث ایجاد صدایی می‌شود که به‌وضوح قابل شنیدن است؛ اما صدا آن‌قدر زیاد نیست که نتوان تحمل‌اش کرد؛ مثلا زمانی که مشغول صحبت با اعضای خانواده هستید و یا پس از روشن کردن سرخ‌کن با دوست‌تان تماس گرفته‌اید، صدای فن مزاحم مکالمه‌تان نخواهد شد و می‌توانید خیلی عادی به زندگی‌تان ادامه دهید. دریچه‌ای خروج هوای گرم هم در پشت سرخ‌کن وجود دارد. همین‌طور که فن دستگاه هوای داغ را درون محفظه‌ی سرخ کردن به گردش در می‌آورد، بخشی از این هوا هم از قسمت پشتی خارج می‌شوند تا بوی نامطبوع سرخ شدن با غذا همراه نشود. سیم برقی که از پشت بدنه خارج می‌شود قابل جمع‌شدن درون بدنه است تا بلندی آن دست و پاگیر نباشد. برای جمع‌کردن سیم باید به‌صورت دستی سیم را به درون بدنه هل دهید و از آن ساختار سیم‌جمع‌کنی که جاروبرقی‌ها دارند خبری نیست.

در مدل‌های مختلف سرخ‌کن فیلیپس، از ۱۳۰۰ تا ۲۱۰۰ وات توان الکتریکی مصرف می‌شود که به‌شدت زیاد است. استفاده از المنت‌های سنتی باعث شده تا از نظر مصرف انرژی الکتریکی این محصولات مطلقا اقتصادی نباشند. چنین سطحی از مصرف برق برای دستگاهی که می‌خواهد سالم باشد خیلی زیاد است و استفاده‌ی چندین باره از آن در ماه و چندباره در هر دوره‌ی استفاده می‌تواند به بالا رفتن تصاعدی مبلغ قبض برق‌تان منجر شود. بدون اغراق چنین سطحی از مصرف برق در یک دستگاه مدرن امروزی خیلی زیاد است.

کیفیت سرخ کردن

در همین ابتدای کار این حقیقت را برای‌تان فاش می‌کنیم: از سرخ‌کن‌های کم‌روغن فیلیپس انتظار نداشته ‌باشید آن خوشمزه‌‌گی غذاهای فست‌فودی را به خانه‌تان بیاورند. کیفیت سرخ‌ کردن این محصولات اصلا شبیه به کیفیت مرغ سوخاری و سیب‌زمینی فست‌فودها نیست؛ بلکه تمام تاکید و تمرکز روی سالم بودن غذایی است که میل می‌کنید. قرار است شما تنها با یک قاشق مرباخوری روغن، غذای‌تان را سرخ کنید و از آن‌جایی که بخش زیادی از طعم غذاهای بیرون مدیون روغن سرشارشان است، طبیعی است که بین طعم‌ها تفاوت وجود داشته ‌باشد و متاسفانه این تفاوت، خیلی محسوس است. کاری که سری Viva و Avance انجام می‌دهند فقط اسما سرخ کردن است و در عمل به پختن آن نزدیک است. از این دستگاه‌ها علاوه بر سرخ‌کردن می‌توان برای پختن، بریان کردن و گریل کردن هم استفاده کرد.

منظور از پختن، تهیه‌ی کیک‌ و درست کردن لازانیا است. هم Viva و هم Avance در این زمینه خیلی خوب عمل می‌کنند و می‌توان انواع کیک‌های یزدی و مافین‌ها را درون محفظه‌ی سینی ‌آن‌ها درست کرد؛ با این تفاوت که دیگر نیازی به همان یک قاشق روغن هم نیست و تنها گرمای درون دستگاه کفایت می‌کند. خوبی این‌کار در این است که قالب‌های فلزی ممنوع در مایکروویوها، این‌جا قابل استفاده هستند و می‌توان در آن محصولاتی که به تابه‌ی پخت مجهز شده‌اند چنین کارهایی هم انجام داد.

بیشتر کردن روغن هیچ تاثیری در خوش‌مزه‌‌تر شدن غذاها ندارد و نوع برخورد این سرخ‌کن‌ها با غذا، هیچ ارتباطی با میزان روغن ندارد. یعنی حداقلی از روغن کافی است تا کار پیش برود.

از سرخ‌کن‌های فیلیپس می‌توان برای درست کردن یک خوراک سوسیس، ناگت و شنیتسل خیلی خوب استفاده کرد. نه‌تنها این مواد، که تمام غذاهای نیمه‌آماده و نیمه سرخ‌شده با طعمی استثنایی از این سرخ‌کن‌ها خارج می‌شوند. این اتفاق در مورد سیب‌زمینی نیمه‌سرخ و سیب‌زمینی خام به وضوح دیده و حس می‌شود: سیب‌زمینی نیمه‌آماده، خیلی تُرد و خوشمزه می‌شود؛ اما در صورت استفاده از سیب‌زمینی تازه خلال شده، تعدادی ترد می‌شوند و تعدادی نیمه‌ترد و نیمه‌خیس بیرون می‌آیند! سرخ‌کردن مرغ به‌خوبی انجام می‌شود؛ در حالی که لایه‌ی بیرونی مرغ سرخ و لایه‌های درونی مغزپخت می‌شوند، رطوبت مرغ هم حفظ می‌شود. بدِ قضیه این است که در حین سرخ شدن مرغ، حجم بسیار زیادی از دود از دریچه‌ی هوای سرخ‌کن خارج می‌شود و سراسر محیط آشپزخانه‌ را فرامی‌گیرد. به غیر از مرغ می‌توان در مورد ماهی هم چنین کاری را تکرار کرد. در کل مرغ، ماهی و باقی مواد گوشتی به‌خوبی سرخ می‌شوند. اما کدو و قارچ و بادمجان حالتی آب‌پز پیدا می‌کنند و کاملا از کیفیت می‌افتند. ورقه‌های بادمجان و کدو پس از عملیات سرخ شدن کاملا چروکیده می‌شوند و طراوت و زیبایی ورقه‌های سرخ‌شده در روغن ماهی‌تابه را ندارند. اگر مشکلی با این قضیه ندارید و تنها به سلامت غذایی که میل می‌کنید اهمیت می‌دهید، حتما می‌توانید با این موضوع کنار بیایید. جالب است که بیشتر کردن روغن هیچ تاثیری در خوش‌مزه تر شدن غذاها ندارد و نوع برخورد این سرخ‌کن‌ها با غذا، هیچ ارتباطی با میزان روغن ندارد. یعنی حداقلی از روغن کافی است تا کار پیش برود.

تمیز کردن توری سرخ‌کن کمی سخت است و اگر بلافاصله پس از پایان سرخ شدن آن را درون آب قرار ندهید و نشورید، این کار کمی سخت‌تر هم می‌شود. سبد سرخ‌کن در مدل پایه می‌تواند تنها به اندازه‌ی یک خانواده‌ی چهارنفره غذا آماده کند. آیا به استفاده از سرخ‌کن برای پذیرایی از یک مهمانی شلوغ فکر می‌کنید؟ خب این کار خیلی سخت و زمان‌بر خواهد بود. اگر متوسط زمان طبخ هر وعده را ۲۰ دقیقه هم در نظر بگیریم، باید زمان زیادی برای آماده شدن غذا منتظر ماند. اگر هم از آن دست خانم‌های خانه‌دار یا شاغلی هستید که در هر بار پخت و پز برای چند وعده‌ی آینده هم غذا آماده می‌کنید، شرایط مشابهی خواهید داشت. این سرخ‌کن برای زندگی سریع امروزی طراحی نشده ‌است و کاملا آهسته و سر فرصت کارش را انجام می‌دهد.

بخریم یا نخریم؟

به دنبال یک جواب صادقانه هستید؟ می‌خواهید بدانید بالاخره خرید این دستگاه عقلانی هست یا خیر؟ بیایید یک جمع‌بندی داشته باشیم: سرخ‌کن فیلیپس یک ابزار ضروری آشپزخانه نیست و بدون آن هم می‌توان زندگی راحتی داشت. این‌طور نیست که فکر کنید با خرید این سرخ‌کن زندگی شیرین‌تری خواهید داشت. خرید آن تنها به کسانی می‌توان توصیه کرد که حتما یک سرخ‌کن کم‌روغن فیلیپس بخرند که روزشان بدون خوردن یک وعده‌ی سرخ‌کردنی شب نمی‌شود و تنها می‌خواهند کمی در هزینه‌های مربوط به روغن سرخ‌کردنی صرفه‌جویی کنند.

کاری که این سرخ‌کن انجام می‌دهد را حتی بدون داشتن آن هم می‌توان انجام داد؛ کافی است هنگام استفاده از روغن کمی محتاط‌تر عمل کنید تا نیاز نباشد چنین هزینه‌ای انجام دهید. بیایید این‌طور در نظر بگیریم که وجود یک سرخ‌کن سنتی در خانه به دلیل مصرف زیاد روغن نه ضروری است، نه صرفه‌ی اقتصادی دارد و نه به سلامتی ما بها می‌دهد. اگر دلیل موجهی برای خرید یک سرخ‌کن سنتی پیدا نمی‌کنید، سرخ‌کن کم‌روغن فیلیپس را هم نمی‌توانید به عنوان جایگزین قطعی برای آن در نظر داشته‌ باشید. اگر راحتی استفاده و مصرف کم روغن را به عنوان مزیت کنار بگذاریم، بدی‌های سرخ‌کن در طرف مقابل آن‌قدر هستند که بتوانند باعث انصراف از خرید شوند. تازه اگر مصرف برق بالای سرخ‌کن را هم در نظر بگیریم، تهیه‌ی این دستگاه واقعا دیگر هیچ توجیهی پیدا نمی‌کند.

به ناچار باز هم به موضوع سلامتی پخت بازمی‌گردیم و بحث را با آن خاتمه می‌دهیم. درست است که طعم غذا درون سرخ‌کن‌های Viva و Avance قابل رقابت با سرخ‌کن سنتی نیست، اما حداقل خیال‌تان راحت است که لذت‌بردن از طعم غذا به قیمت تهدید کردن سلامتی‌تان تمام نخواهد شد. متاسفانه این قانون دنیای ما است که برای هر لذتی، یک عامل بازدارنده وجود دارد و نمی‌توان هم عوامل متضاد را کنار هم جمع کرد. در نهایت تنها کسانی به سمت خرید این سرخ‌کن گام‌های مطمئنی برمی‌دارند که طعم غذا را در اولویت کمتری نسبت به حفظ سلامتی‌شان قرار می‌دهند و برای حفظ سلامتی‌، یک سرخ‌کن کم‌روغن تهیه می‌کنند. این افراد باید بدانند سری Viva و Avance فیلیپس در میان پنج سرخ‌کن کم‌روغن بازار جای دارند و از بهترین‌های نوع خود هستند.