مهم‌ترین نقاط عطف اندروید طی یک دهه اخیر
سیستم‌عامل اندروید طی ده سال گذشته ماجراهای زیادی را پشت سر گذاشته است. در سال ۲۰۱۰، اندروید به‌عنوان یک سیستم‌عامل حرف چندانی برای گفتن نداشت و در آن دوران گزینه‌هایی مانند سیمبین، سیستم‌عامل بلک‌بری، WebOS و ویندوز موبایل از بازیگران مهم این حوزه بودند. اما حالا که قرار است تا چند روز دیگر وارد سال ۲۰۲۰ شویم، اندروید به پرطرفدارترین سیستم‌عامل بدل شده است. این پلتفرم چگونه به این نقطه رسید و برای رسیدن به این نقطه چه اتفاقاتی رخ داده است؟ در ادامه به مهم‌ترین نقاط عطف اندروید طی ده سال گذشته می‌پردازیم و اهمیت آن‌ها را برای موفقیت کنونی اندروید مطرح می‌کنیم.
۲۰۱۰: ستاره در حال طلوع
گوگل در سال ۲۰۰۸ اندروید را عرضه کرد و تا انتهای ۲۰۰۹ حضور قابل توجهی در بازار نداشت. در آغاز سال ۲۰۱۰، سهم بازار اندروید فقط ۵ درصد بود ولی در نیمه سال به ۱۳.۸ درصد و تا انتهای سال به ۲۴.۵ درصد رسید و به همین خاطر به دومین پلتفرم بزرگ جهان بدل شد.
از جمله مهم‌ترین گوشی‌های اندرویدی در این سال می‌توانیم به موتورولا Droid، سامسونگ گلکسی اس و HTC Desire اشاره کنیم. اگرچه گوشی‌های سری گلکسی اس در حال حاضر شهرت زیادی دارند، اما در آن زمان این گوشی Droid بود که توانست توجهات زیادی نسبت به اندروید به‌عنوان رقیب سیستم‌عامل آیفون جلب کند.
اما در نهایت اهمیت تمام این موفقیت‌ها به پای یکی از نقاط عطف اندروید که در پایان این سال اتفاق افتاد، نمی‌رسند. گوگل در دسامبر ۲۰۱۰ در کنار گوشی سامسونگ نکسوس اس از اندروید ۲.۳ رونمایی کرد. این اندروید موسوم به «نان زنجبیلی» (Gingerbread) را می‌توان مهم‌ترین نسخه اندروید در نظر گرفت که تا سال ۲۰۱۷ به‌عنوان رکن اساسی سرویس‌های گوگل پلی انجام وظیفه می‌کرد. در آن زمان، این نسخه توانست اندروید را به شهرت زیادی برساند و آمار قابل توجهی را برای گوگل به ارمغان بیاورد.
۲۰۱۱: آماده‌سازی زیرساخت‌ها
نقاط عطف اندروید در سال ۲۰۱۱ در آن زمان ظاهرا اهمیت چندانی نداشتند اما حالا که گذشته را مرور می‌کنیم، می‌توانیم اهمیت زیاد این اقدامات را درک کنیم. در ماه فوریه ۲۰۱۱ گوگل اندروید ۳ موسوم به «کندوی عسل» (Honeycomb) را برای تبلت‌ها معرفی کرد که این تلاش با موفقیت روبرو نشد. در همان ماه، از گلکسی اس ۲ رونمایی شد که سامسونگ تا همین الان توانسته این سری گوشی‌ها را روانه‌ی بازار کند و هرساله میلیون‌ها عدد از آن‌ها را به فروش برساند. از دیگر گوشی‌های اندرویدی مهم این سال می‌توانیم به HTC Thunderbolt و موتورولا Droid X اشاره کنیم.
با این حال، بار دیگر این نرم‌افزار بود که در سال ۲۰۱۱ ماهیت اندروید را تثبیت کرد. در ماه ژوئن گوگل از اندروید ۴ موسوم به «بستنی حصیری» (Ice Cream Sandwich) رونمایی کرد که رابط کاربری مدرن‌تر و ساده‌تری را به ارمغان آورد. در ضمن نباید قابلیت‌هایی مانند بهبود قابل توجه در عملکرد سیستم‌عامل را از قلم بیندازیم. به صورت خلاصه، اندروید نان زنجبیلی بیشتر مناسب خوره‌های تکنولوژی بود ولی اندروید ۴ این پلتفرم را برای استفاده عموم کاربران آماده کرد.
۲۰۱۲: افزایش اهمیت سخت‌افزار
در پی موفقیت و امکانات قابل توجه اندروید ۲.۳ و اندروید ۴، شرکت‌های سازنده موفق شدند گوشی‌های کاربردی و جذاب مبتنی بر اندروید را روانه‌ی بازار کنند. در سال ۲۰۱۲ از لحاظ نقاط عطف اندروید می‌توان به موارد زیادی اشاره کرد که تقریبا تمام آن‌ها با گوشی‌های باکیفیتی که در این سال عرضه شدند، ارتباط دارند.
از بین این گوشی‌ها، می‌توانیم گلکسی اس ۳، تبلت نکسوس ۷، گلکسی نوت ۲، گوگل نکسوس ۴ و HTC وان ایکس را نام ببریم. تمام این گوشی‌ها در تعریف تجربه کاربری اندروید نقش مهمی را ایفا کردند و گوشی‌های پرچم‌دار اندرویدی از لحاظ سخت‌افزاری بالاخره توانستند به رقیب قابل توجهی برای آیفون بدل شوند.
۲۰۱۳: گام بلند رو به جلو
در این سال شاهد عرضه اندروید ۴.۴ موسوم به «کیت‌کت» (KitKat) بودیم که رابط کاربری این پلتفرم را تا حد قابل توجهی بهتر کرد. همچنین در این نسخه از اندروید اولین قابلیت‌های مربوط به فرامین صوتی تعبیه شد و کاربران با گفتن عبارت Ok Google می‌توانستند به بخش Google Now سر بزنند. همین موضوع در نهایت به مبنای دستیار دیجیتالی گوگل اسیستنت بدل شد. در این سال، گوشی‌های مهمی مانند HTC One M7، گوگل نکسوس ۵، گلکسی اس ۴ و گلکسی نوت ۳ عرضه شدند. این گوشی‌ها مورد توجه گسترده‌ای قرار گرفتند و نام اندروید را به‌عنوان مهم‌ترین پلتفرم حوزه موبایل بیش از پیش تثبیت کردند.
۲۰۱۴: ورود به حوزه گجت‌های پوشیدنی
در این سال، گوگل اندروید ۵ موسوم به «آب‌نبات چوبی» (Lollipop) را عرضه کرد و در ضمن باید به گوگل نکسوس ۶ ساخت موتورولا هم اشاره کنیم که از امکانات قابل توجهی بهره می‌برد. اندروید آب‌نبات چوبی زبان طراحی «متریال دیزاین» (Material Design) را معرفی کرد که برای سال‌ها به مبنای طراحی این سیستم‌عامل تبدیل شد. در کنار نکسوس ۶ نباید معرفی تبلت جذاب نکسوس ۹ را از قلم بیندازیم.
اما در بین نقاط عطف اندروید در این سال، مقام بیشترین اهمیت به معرفی پلتفرم Android Wear می‌رسد. گوگل در این سال نسخه‌ای از اندروید را برای ساعت‌های هوشمند عرضه کرد و شرکت‌هایی مانند ال‌جی و سامسونگ هم خیلی زود گجت‌های مبتنی بر آن را روانه‌ی بازار کردند. این پلتفرم بعدها به Wear OS تغییر نام داد و اگرچه ظاهرا اهمیت این پلتفرم برای گوگل فروکش کرده، اما هنوز هم برای برخی از سازندگان ساعت‌های هوشمند پلتفرم مهمی محسوب می‌شود.
۲۰۱۵: امنیت در مرکز توجه
نقاط عطف اندروید در سال ۲۰۱۵ تحت‌الشعاع نرم‌افزار قرار دارند. اگرچه گوشی‌هایی مانند نکسوس 6P و نکسوس 5x و همچنین گلکسی اس ۶ و گلکسی نوت ۵ گوشی‌های فوق‌العاده‌ای بودند اما در نهایت این اندروید ۶ موسوم به «مارشمالو» (Marshmallow) بود که سطح این پلتفرم را به‌طور قابل توجهی ارتقا داد.
اندروید مارشمالو علاوه بر تغییرات ظاهری گسترده، از لحاظ امنیت و حریم خصوصی هم امکانات قابل توجهی را به ارمغان آورد. در این نسخه از اندروید، برای نخستین بار پشتیبانی همه‌جانبه از حسگر اثر انگشت ارائه شد و در ضمن توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌ها ناچار شدند قبل از دستیابی به اطلاعاتی مانند جزییات تماس‌ها، موقعیت مکانی و پیام‌ها از کاربران مجوز دریافت کنند. این ویژگی‌ها باعث شدند کاربران اندروید با خیال راحت‌تری از این سیستم‌عامل استفاده کنند.
۲۰۱۶: «اوکی، گوگل»
گوگل در سال ۲۰۱۶ از دستیار دیجیتالی گوگل اسیستنت رونمایی کرد و به غیر از معرفی خود این سیستم‌عامل، همچنان مهم‌ترین نقطه عطف اندروید محسوب می‌شود.
گوگل اسیستنت ابتدا در پیام‌رسان گوگل Allo و اسپیکر گوگل هوم تعبیه شد. این دستیار هوشمند مانند سیری شرکت اپل یک دستیار دوطرفه است و این یعنی از توانایی پاسخ به درخواست کاربران بهره می‌برد. این دستیار هوشمند مدتی بعد به گوشی‌های پیکسل و پیکسل ایکس‌ال راه پیدا کرد. در همین رابطه باید خاطرنشان کنیم در این سال، گوگل برند نکسوس را کنار گذاشت و به سرمایه‌گذاری بر برند پیکسل روی آورد.
۲۰۱۷: سالی خوب برای سخت‌افزار
در سال ۲۰۱۷ شرکت‌های سازنده با بهره‌گیری از اندروید ۸ موسوم به «اوریو» (Oreo) موفق شدند گوشی‌های قابل توجهی را روانه‌ی بازار کنند. در این سال، گوشی‌هایی مانند پیکسل ۲، هواوی میت ۱۰ پرو، ال‌جی V30، گلکسی اس ۸ و نوت ۸ روانه‌ی بازار شدند. افرادی که خواستار بهره‌گیری از دوربین باکیفیت، عمر باتری بالا و عملکرد مناسب بودند، در این سال به گزینه‌های مناسب زیادی دسترسی داشتند. از این مهم‌تر، در این سال برخی پرچم‌داران اندرویدی از لحاظ سخت‌افزاری نه‌تنها حریف قابل توجهی برای آیفون بودند، بلکه از جهاتی آیفون را پشت سر گذاشتند.
۲۰۱۸: دستیابی به پختگی
در ادامه نقاط عطف اندروید باید به سطح جدیدی از بلوغ اندروید در سال ۲۰۱۸ اشاره کنیم. نسخه نهم اندروید موسوم به پای چه در ارتباط با کاربران و چه در رابطه با توسعه‌دهندگان، آپدیت فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شود.
اندروید پای به لطف بهره‌گیری از قابلیت Adaptive battery عمر باتری را به‌طور قابل توجهی افزایش می‌دهد و مشخصه Digital Wellbeing هم به کاربران کمک می‌کند که زمان استفاده از گوشی خود را بهتر مدیریت کنند. از دیگر امکانات این نسخه از اندروید می‌توانیم به کنترل بیشتر بر سر نوتیفیکیشن‌ها و حرکت به سمت ناوبری مبتنی بر فرمان‌های حرکتی اشاره کنیم. گوگل با این نسخه، بار دیگر نشان داد که اندروید از شایستگی لازم برای عنوان محبوب‌ترین سیستم‌عامل جهان بهره می‌برد.
۲۰۱۹: توسعه اکوسیستم
در سال ۲۰۱۹ که چند روز دیگر به آخر خط می‌رسد، گوگل و اندروید تحولات زیادی را پشت سر گذاشته‌اند. در بخش نرم‌افزاری، گوگل به نام‌گذاری خوراکی برای نسخه‌های اندروید پایان داد و جدیدترین نسخه این سیستم‌عامل صرفا اندروید ۱۰ نام دارد. اگرچه چنین تغییری فقط در حد نام‌گذاری است، ولی به هر حال پایان یک دوران محسوب می‌شود.
گوگل در حالی ۲۰۲۰ را آغاز می‌کند که علاوه بر در اختیار داشتن محبوب‌ترین پلتفرم پردازشی جهان، در زمینه‌های دیگر هم روزبه‌روز تسلط بیشتری پیدا می‌کند. این شرکت علاوه بر Wear OS و دستیار دیجیتالی گوگل اسیستنت برای گجت‌های هوشمند، به سرعت در حال ورود در عرصه‌های تازه‌ای است.
با توجه به اینکه همین حالا گوگل تا حد زیادی در زندگی دیجیتالی کاربران نقش مهمی را ایفا می‌کند، باید ببینیم سیستم‌عامل اندروید طی یک دهه آینده چطور می‌تواند زندگی کاربران را تحت تأثیر قرار دهد.
بیشتر بخوانید: ۷ ویژگی جالب اندروید که احتمالا از آن‌ها خبر ندارید
منبع: Android Authority
