مغلطهی هفت‌تیرکش تگزاس (Texas Sharpshooter Fallacy) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۲۱۵)
تعریف: مغلطه هفت‌تیرکش تگزاس موقعی اتفاق می‌افتد که شخصی شباهت‌ها را زیر ذره‌بین قرار دهد و تفاوت‌ها را نادیده بگیرد و بدین ترتیب به نتیجه‌ای نادرست برسد. این مغلطه هم مثل مغلطهی قمارباز (شماره‌ی ۱۲۳) از دریافت معنا از چیزی که ذاتاً بی‌معنا و تصادفی‌ست ناشی می‌شود. این مغلطه با مغلطهی نتیجه‌گیری بی‌پایه‌واساس (شماره‌ی ۱۷۵) رابطه‌ی نزدیکی دارد.
معادل انگلیسی: Texas Sharpshooter Fallacy
معادل‌های جایگزین: شش‌لول‌بند تگزاس، توهم دسته‌بندی
مثال ۱:
غیبگوی بزرگ، توستراداموس ۵۰۰ سال پیش نوشت:
حیواناتی که از شدت گرسنگی وحشی شده‌اند، از رودخانه عبور خواهند کرد
غلبه بر هیستر یکی از بزرگ‌ترین اهداف نبرد است
او باعث خواهد شد مردانی بزرگ در قفس‌های آهنی زندانی شوند
وقتی فرزند آلمان از هیچ قانونی پیروی نکند.
از این خطوط اینطور برمی‌آید که او ظهور هیتلر را پیش‌گویی کرده است!
توضیح: اگر فقط و فقط روی یکی از پیش‌گویی‌های نوستراداموس تمرکز کنید، شاید به نظر برسد که او از آینده خبر داشته است، ولی لازم است در نظر داشته باشید که نوستراداموس بیش از ۱۰۰۰ «پیش‌گویی» انجام داده که بیشترشان (یا شاید همه‌یشان؟) خزعبلاتی گنگ و نامفهوم هستند. با وجود این همه پیش‌گویی، از لحاظ آماری غیرممکن است که حداقل یکی‌شان با یک حادثه‌ی واقعی شباهت نداشته باشند. اگر پیش‌گویی‌های بی‌معنی و مضحک را نادیده بگیرید، متن بالا فوق‌العاده به نظر می‌رسد. همچنین لازم به ذکر است که «هیستر» (Hister) معادل لاتین رودخانه‌ی دانوب است.
مثال ۲:
سایت SuperCyberDate.Con با اطمینان بالا معتقد است سالی و بیلی برای هم ساخته شده‌اند، چون هردویشان پیتزا، فیلم، فست‌فود و جنت جکسون را دوست دارند و به جمهوری‌خواهان رای می‌دهند.
توضیح: سایت SuperCyberDate.Con این نکته‌ی مهم را نادیده گرفت که سالی و بیلی ۲۴۵ آیتم مورد علاقه و مورد تنفر دیگر داشتند که زمین تا آسمان با یکدیگر فرق دارد. یکی از این آیتم‌ها حاکی از هم‌جنس‌گرا بودن بیلی است.
استثنا: به هنگام بررسی داده‌های آماری، شباهت‌ها و تفاوت‌ها را در کنار یکدیگر بگیرید و صرفاً برای دلخوشی خودتان روی شباهت‌ها تمرکز نکنید.
منابع:
Forshaw, M. (2012). Critical Thinking For Psychology: A Student Guide. John Wiley & Sons.
ترجمه‌ای از:
