مغلطهی خیرخواهی (Righteousness Fallacy) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۱۹۲)
تعریف: مغلطه خیرخواهی موقعی اتفاق میافتد که فرض شود کسی که نیتش خیر است، حرفش حق است. این مغلطه با مغلطهی حقبهجانب بودن (Self-Righteousness Fallacy) رابطهی نزدیکی دارد.
معادل انگلیسی: Righteousness Fallacy
الگوی منطقی:
شخص ۱ ادعای X را مطرح کرد.
شخص ۱ نیت خیر دارد.
بنابراین X حقیقت دارد.
مثال ۱:
ریکی: به نظر تو جنینهای سقطشده احساسات دارن؟
جنی: الگوی من توی زندگی مادربزرگمه، شریفترین و مهربونترین آدمی که میشناسم. در نظر اون جنینها احساسات دارن. بنابراین نظر منم همینه.
توضیح: مادربزرگ جنی شاید الگوی شرافت و مهربانی باشد، ولی این خصوصیتها ربطی به قابلیت انسان در یافتن حقایق و رسیدن به نتیجهای دقیق بر اساس دادههای موجود ندارند.
مثال ۲:
رییسجمهور میخواد اون کشورو بمبارون کنه، چون فکر میکنه اونا بمب اتم دارن و قراره بهمون حمله کنن. من میدونم رییسجمهور آمریکا نیتش خیره و به نفع مردم آمریکا تصمیم میگیره، برای همین اگه میگه اونا بمب اتم دارن و میخوان بهمون حمله کنن، میتونیم مطمئن باشیم داره راست میگه!
توضیح: نیت خیر رییسجمهور به جای خود؛ ولی نیت خیر جایگزین اطلاعات موثق در حوزهی امور خارجه نمیشود. اگر ما صد در صد مطمئن باشیم که رییسجمهور شخصی خیرخواه است، تنها نتیجهای که میتوانیم بگیریم این است که رییسجمهور از صمیم قلب معتقد است دارد کار درست را انجام میدهد.
استثنا: این مغلطه با حقایق انکارناپذیر سر و کار دارد، نه حقایق ذهنی (Subjective). ما میتوانیم حسی را که نسبت به افراد داریم بر اساس خیرخواه بودن یا نبودنشان تعیین کنیم.
منابع:
این مغلطه را خود بو بنت ابداع کرده است.
ترجمهای از: