مغلطهی دست داغ (Hot Hand Fallacy) | مغلطه به زبان آدمیزاد (۱۳۰)
تعریف: مغلطه دست داغ به این باور غیرمنطقی اشاره دارد که اگر در یک بازی وابسته به شانس، چند دست پشت سر هم ببرید یا ببازید، یا «داغ» میشوید یا «سرد»، یعنی برد یا باخت پیاپی قرار است ادامه پیدا کند و این مساله از دنیای احتمالات فراتر میرود. به دلیل حماقت ما انسانها در درک این حقیقت، و اصرار غیرمنطقیمان بر عدم پذیرفتن آن، سرتاسر دنیا کازینوها دارند پول پارو میکنند. مغلطهی دست داغ با مغلطهی قمارباز (شمارهی ۱۲۳) رابطهی نزدیک دارد.
معادل انگلیسی: Hot Hand Fallacy
معادلهای جایگزین: پدیدهی دست داغ
الگوی منطقی:
شخص ۱ در یک بازی شانسی X بار پشت سر هم برنده شده است.
بنابراین شخص ۱ «داغ» است و به احتمال زیاد دست بعدی را هم میبرد.
مثال ۱:
مارتا (پس از جفت شیش آوردن): بیا هرچی بردیم جمع کنیم بریم. تا الان خوب اودیم جلو. بهتره تا بخت بهمون پشت نکرده، بازی رو تموم کنیم.
کارلوس: بیخیال! الان داغیم! بیا ببینیم برد پیاپی تا کی ادامه پیدا میکنه!
توضیح: از لحاظ آماری احتمال باخت کارلوس و مارتا در دور بعد بیشتر است، چون الف) برد پیاپی آنها بر اساس شانس بوده، نه استعداد فردی ب) در بازیهای تاسمحور احتمال باختن بیشتر از احتمال برد است. کارلوس به اشتباه تصور میکند برد پیاپی قرار است ادامه داشته باشد.
مثال ۲:
میتوان از حوادثی مثال آورد که به طور کامل به احتمالات وابسته نیستند، مثل پرتاب توپ بسکتبال در سبد. این مثالها جنجالیاند، چون با وجود اینکه بعضی مواقع میتوان بخشی از موفقیت حاصلشده را صرفاً به شانس نسبت داد، ولی بدونشک استعداد و باورهای شخصی نیز روی نتیجهی نهایی تاثیرگذارند.
راهنمایی: باور داشتن به اینکه دور دور شماست (یعنی عملکردتان بسیار قویست) ممکن است عملکرد قویتری را رقم بزند. به این اتفاق میگویند پیشگویی خودمحققکننده. همچنین گاهی اوقات تفکر نقادانه نسبت به خودتان روی عملکردتان تاثیر منفی میگذارد.
منابع:
The Hot Hand Fallacy: Cognitive Mistakes or Equilibrium Adjustments? Evidence from Baseball. (n.d.). Retrieved from https://www.gsb.stanford.edu/faculty-research/working-papers/hot-hand-fallacy-cognitive-mistakes-or-equilibrium-adjustments
ترجمهای از: