روزهای قرنطینه را با مشارکت در پروژههای علوم شهروندی سپری کنید
اگر این روزها و در شرایط قرنطینه خانگی زمان آزاد بیشتری در اختیار دارید و به علم علاقهمندید مشارکت در پروژههای علوم شهروندی راهی عالی برای گذران وقت است. از جستوجوی کلونی پنگوئنهای جنوبگان تا دستهبندی کهکشانهای دوردست؛ دانشمندان به کمک شما نیازمندند!
در سالهای اخیر و با افزایش بسیار زیاد دادههای علمی پروژههایی با عنوان علوم شهروندی (Citizen Science) تعریف شد. پروژههایی که در آن مردم عادی، بدون داشتن تحصیلات یا مهارت خاصی، میتوانند به کمک دانشمندان بیایند و بخشی از فرآیند بررسی دادههای علمی را انجام دهند.
یکی از این پروژهها Penguin Watch نام دارد. در این پروژه از مردم خواسته شده تا در تصاویری که به صورت خودکار از کلونیهای پنگوئنها ثبت میشوند پنگوئنها را مشخص کنند. اما این تنها راه بررسی تعداد و پراکندگی پنگوئنها نیست و دانشمندان برای این کار میتوانند از تصاویر ماهوارهای نیز استفاده کنند.
دانشمندان برای تشخیص کلونی پنگوئنها از طریق تصاویر ماهوارهای روش جالب توجهی را دنبال میکنند. آنها در تصاویر ماهوارهای به دنبال نشانههای مدفوع پنگوئنها میگردند. مساحت پوشیدهشده از مدفوع پنگوئنها به دانشمندان این امکان را میدهد تا تعداد پنگوئنهای یک کلونی در محل مورد نظر را با دقت خوبی تخمین بزنند.
با توجه به چالشهای فعالیت علمی میدانی در جنوبگان استفاده از این روش تخمین تعداد پنگوئنهای جنوبگان و پراکندگی آنها را تا حدی آسان میکند.
دانشمندان این پروژه از دادههای ماهوارههای مختلفی، از جمله ماهوارههای شرکتهای خصوصی و ماهواره Landsat ناسا، استفاده میکنند.
پروژهای که در نهایت به شناخت بهتر کلونیهای پنگوئنها و کشف کلونیهای جدید منجر میشود. مسئلهای که در نهایت میتواند به سیاستگذاریهای بهتر برای محافظت از پنگوئنها کمک کند.
پروژه علوم شهروندی دیگری که در سالهای اخیر نتایج قابل توجهی داشته Galaxy Zoo است. برنامهای که بیش از یک دهه سابقه دارد و در آن داوطلبان با بررسی تصاویر ثبتشده از هزاران کهکشان آنها را دستهبندی میکنند.
انواع مختلفی از کهکشانها در عالم وجود دارند که هر کدام ویژگیهای ظاهری مخصوص به خود را دارند. اخترشناسان میتوانند با بررسی شکل یک کهکشان به اطلاعات ارزشمندی از تاریخچه آن دست پیدا کنند.
ثبت تصاویر باکیفیت از کهکشانهای مختلف کاری است که اخترشناسان به خوبی آن را انجام میدهند. طبقهبندی این کهکشانها اما کاری زمانبر است. و این دقیقا همان جایی است که داوطلبان در پروژه Galaxy Zoo وارد کار میشوند.
داوطلبان میتوانند پس از یک جلسه آموزشی آنلاین کوتاه تصاویر کهکشانها را مشاهده و آنها را دستهبندی کنند.
پروژه Galaxy Zoo دوازده سال پیش آغاز به کار کرد. در آن زمان راه قابل اعتماد دیگری برای دستهبندی کهکشانها وجود نداشت. اکنون اما با الگوریتمهای کامپیوتری جدید ماجرا کمی تغییر کرده است. اخترشناسان در حال حاضر الگوریتمی را برای دستهبندی سوژههای ساده طراحی کردهاند و تنها موارد پیچیدهتر را برای بررسی در اختیار شرکتکنندگان در پروژه علوم شهروندی Galaxy Zoo قرار میدهند.
کنجکاوی انسان اما مزیتی است که در نرمافزارهای کامپیوتری نمیتوان سراغی از آن گرفت. داوطلبان پروژه Galaxy Zoo تا کنون بارها با دیدن موارد غیرعادی و گزارش آنها به اخترشناسان در کشف انواع جدیدی از کهکشانها و اجرام آسمانی دیگر به دانشمندان کمک کردهاند.
دادههای رصدخانههای همکار در این پروژه به صورت خودکار در وبسایت قرار میگیرد و به این ترتیب همیشه چیز جدیدی برای دیدن هست! حتی ممکن است شما اولین نفری باشید که تصویر یک کهکشان دوردست را مشاهده میکند.
عکس کاور: تصویر تلسکوپ فضایی هابل از دو کهکشان در حال ادغام.
Credit: NASA, Holland Ford (JHU), the ACS Science Team and ESA