مریخ نورد «فرصت» ۱۵ ساله شد
مریخ نورد «فرصت» (Opportunity) ناسا اتفاقی را رقم زد که هیچ کس انتظارش را نداشت. ماموریتی که قرار بود تنها هزار متر مسافت را در سطح مریخ بپیماید و ۹۰ روز مریخی را در سیاره‌ی سرخ سپری کند. اما اکنون ۴۵ کیلومتر، یعنی بیش از طول مسیر دو ماراتن، را در مریخ طی کرده و بیش از پنج هزار روز مریخی را در این سیاره گذرانده است.
البته چند ماهی است که ارتباط فرصت با زمین قطع شده. آخرین اطلاعات از این مریخ نورد ۲۰ خرداد ۱۳۹۷ به زمین رسید. پس از آن طوفان شن سراسر مریخ را پوشاند. این طوفان آن قدر از شدت نور خورشید کاست که پنل‌های خورشیدی مریخ نورد فرصت دیگر توان تولید انرژی نداشتند.
متخصصان آزمایشگاه پیشران جت (JPL) ناسا هنوز در حال تلاش برای برقراری ارتباط مجدد با فرصت هستند و ماموریت فرصت هنوز به پایان نرسیده است. در صورت برقراری ارتباط با فضاپیما امکان فعالیت مجدد آن وجود دارد.
فرصت در تابستان سال ۲۰۰۳ به فضا پرتاب شد. این ماموریت که بخشی از برنامه‌ی کاوش مریخ بود در چنین روزهایی در سال ۲۰۰۴ در سطح مریخ فرود آمد و فعالیت خود را آغاز کرد. فضاپیمایی که قرار بود تنها حدود ۹۰ روز فعالیت کند اما اکنون وارد شانزدهمین سال مامورتیش شده است.
مریخ نورد فرصت همتایی به نام روح (Spirit) نیز داشت. این مریخ نورد نیز فراتر از حد انتظار عمل کرد و از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ به فعالیت خود ادامه داد. مریخ نورد روح در سال ۲۰۱۰ به دام شن افتاد. تلاش متخصصان ناسا برای نجات این مریخ نورد جوابگو نبود و در نهایت ماموریت آن پایان یافت.
پس از ماموریت موفق مریخ نوردهای دوقلوی روح و فرصت ناسا مریخ نورد کنجکاوی (Curiosity) را در سال ۲۰۱۱ روانه‌ی مریخ کرد. کنجکاوی نسبت به همتاهای پیشینش توان بیشتری داشت و گام بلندی در کاوش مریخ به حساب می‌آمد. مریخ نوردی بزرگ با جرمی در حدود ۹۰۰ کیلوگرم.
مقایسه‌ی سه نسل از مریخ نوردها.
گام بعدی ناسا برای کاوش سیاره‌ی سرخ مریخ نورد مارس ۲۰۲۰ (Mars 2020) است که قرار است در تابستان سال ۲۰۲۰ روانه‌ی مریخ شود. مارس ۲۰۲۰ نمونه‌ی کامل‌تری از مریخ نورد کنجکاوی خواهد بود و این دو طراحی مشابهی خواهند داشت. مارس ۲۰۲۰ به جست‌وجوی نشانه‌های احتمالی حیات در گذشته‌ی مریخ خواهد پرداخت.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از مریخ‌نورد فرصت.
Credit: NASA/JPL/Cornell University
