حرفهای کارگردان خون به پا خواهد شد، بهترین فیلم هزارهی سوم به انتخاب گاردین
چندی پیش منتقدان ارشد گاردین در یک نظرسنجی فیلمهای برتر قرن بیست و یکم تا امروز را انتخاب کردند و رتبهی اول به فیلم خون به پا خواهد شد ساختهی پل توماس اندرسون رسید. فیلم «خون به پا خواهد شد» علاوه بر این که رتبهی اول بهترین فیلم هزارهی سوم را در گاردین کسب کرد در همهی نظرسنجیهای دیگر از منتقدان ایندیوایر گرفته تا فهرستهای متنوع نشریات سینمایی در میان صد فیلم برتر هزاره حضور دارد. فیلمی که در همهی رشتههای مهم نامزد جایزهی اسکار شد و در نهایت دنیل دیلوییس برای بازی فوقالعادهاش و رابرت السویت برای آن فیلمبرداری حیرتانگیز اسکار را به خانه بردند. در سایت imdb این فیلم میان ۲۵۰ اثر برتر تاریخ سینما رتبهی ۱۵۴ را دارد.
پیتر بردشاو در توضیح این که چرا «خون به پا خواهد شد» بهترین فیلم قرن بیست و یکم است نوشته بود: «عنوان فیلم پیشگویانه است. یک هشدار یا یک ابراز عقیدهی رسمی ماورالطبیعهی کینهتوزانه. شاهکار عجیب پل توماس اندرسون از روی رمان آپتون سینکلر که سال ۱۹۲۷ منتشر شده اقتباس شده است. این داستانی دربارهی نفت و داستان اخلاقی غمانگیز مردی است که به نفت وابسته است. نفتی که زمانی روانکنندهی پیروزهای تجاری یا ابداعات تکنولوژی بوده و حالا به نیروی حیاتی موفقیت و کامیابی مادی ما تقلیل پیدا کرده است.»
به اعتقاد بردشاو احتمالا دنیل دیلوییس بزرگترین و عجیب و غریبترین اجرای کل کارنامهاش را در نقش صاحب چاههای نفت در اوایل قرن بیستم ارائه میدهد. مردی که ثروت فوقالعادهای به او داده شده که کوچکترین لذتی به او نمیدهد و فقط شدت تنهاییاش، ترسها و خشمی را که از ابتدا در وجودش بوده، تقویت میکند. دیلوییس رمز و راز این شخصیت را با کنترل صدایش برای تماشاگر کشف میکند.
به عنوان یک مرد فقیر، تلاشهای پلینویو با موسیقی جانی گرینوود همراهی میشود و فضای عجیب و غریبی میآفریند تا این که او بالاخره تصادفی به نفت میرسد.
فیلم امروز و بعد از ۱۲ سال از اکران اولش حتی عجیبتر و خشنتر به نظر میرسد. پل تومانس اندرسون برای آن فیلم از اثر کمتر تحویل گرفته شدهی نیکلاس روگ به نام «یورکا» محصول سال ۱۹۸۳ الهام گرفت که خودش اقتباسی از یک داستان واقعی بود. جین هاکمن نقش اصلی آن فیلم را بازی میکرد. مرد بسیار ثروتمندی که با تنهایی و در نهایت مرگی مهیب روبهرو میشود.
خود فیلم «خون به پا خواهد شد» روی فیلم «شبکهی اجتماعی» دیوید فینچر تاثیرگذار بود. در فیلم فینچر جسی آیزنبرگ که نقش مارک زوکربرگ را بازی میکرد به خاطر رنجش و خشمی که داشت شبکهی اجتماعی را برای جهان طراحی کرد که حالا زندگی همهی ما تحت تاثیر آن است.
از طرف دیگر از سال ۲۰۱۶ یک پلینویوی خشمگین را در پهنهی سیاست در کاخ سفید میبینیم: ترامپ میلیاردر عجیب و غریبی که شبیه یک پسربچهی لوس توییتهایی میکند که شبیه همان ابراز عقیدهی میلک شیک دیوانهوار پلینویوست.
دنیل دیلوییس و پل توماس اندرسون چه چشماندازی خلق کردند: تصویری از ترس و کجخلقی مردانه، فرعون بینوا، که در تابوت ثروت و اعتبارش محصور شد.
به بهانهی انتخاب این فیلم گاردین گپی با کارگردان مهمترین و بهترین فیلم هزارهی سوم یعنی پل توماس اندرسون زده است:
فکر میکنید که «خون به پا خواهد شد» بهترین فیلم قرن بیست و یکم تا به امروز باشد؟
من کی هستم که بخواهم در این مورد بحث کنم؟ فیلم قطعا نکاتی برای مباهات کردن دارد و نمیخواهم آنها را نادیده بگیرم یا فروتنی به خرج بدهم. اما به جز آن میتوانم یک فهرست بلند بالا از فیلمهای فوقالعادهی این قرن برایتان ردیف کنم. کار سختی نیست.
آیا در وجود خودتان رقابتی در جریان است که به چنین چیزهایی اهمیت بدهید یا نه؟
فکر میکنم اگر «خون به پا خواهد شد» تبدیل به دومین فیلم خوب قرن میشد اولین سوالم این بود که: «چرا فیلم اول نشد؟» احتمالش کاملا وجود دارد که مثلا تا پایان امسال به کلی از فهرست حذف شود.
آیا امروز هم فیلم را همانطور میساختید که دوازده سال پیش ساختید؟ دوباره آن را تماشا کردهاید؟
چند سالی میشود که آن را ندیدهام اما آخرین باری که تماشایش کردم خیلی راضی و مغرور بودم. اولین باری بود که فیلم را بعد از مدتها میدیدم آنقدر که فراموش کرده بودم بعد از هر سکانس دقیقا چه اتفاقی قرار است بیفتد. و راستش به نظرم تجربهی فوقالعادهای بود. این که چیزی را ساخته باشید باعث میشود که بازگشت به آن حس کشف و شهودی که موقع خلقش داشتید کار بسیار سختی باشد. در این فیلم به نظر میرسد که همه چیز دست به دست هم داده تا نتیجهی خوبی از کار دربیاید. بازیها، موسیقی، قابها و قصه، همهی اینها کنار هم قرار گرفتهاند تا فیلمی بزرگتر را تشکیل بدهند. به خصوص آن تم پدر و پسر، همگی در اتحاد با هم قرار دارند. به علاوه فیلم قوی و خشنی است که من این را هم دربارهاش دوست دارم. این را هم میدانم، که گمانم همهمان میدانیم، چیزی که باعث شده واقعا فیلم بزرگی شود دنیل دیلوییس است.
کدام لحظه یا دیالوگ باعث میشود که شما بیشتر بخندید؟
هر چیزی دربارهی دنیل دیلوییس مرا از فرط لذت و خوشی قلقلک میدهد. قوهی اختراعش، شیطان صفتیاش، لذتی که از ساختن تصویر مرد دیوانهای میبرد که به کلی مشاعرش را از دست داده است. او به همراه پل دانو شیمی فوقالعادهای دارند.
شما به مذهب اعتقاد بیشتری دارید یا به سرمایهداری؟
خب من به نوعی فرصتطلبی هستم که این مسائل مرا گیج میکند. در نتیجه دنبال بهترین وجوه در هر دو طرف هستم.
آیا از شنیدن خاطرات مربوط به سکانس میلک شیک خسته نشدهاید؟
نه. هر چه هم بشنوم سیر نمیشوم.
فکر میکنید فیلم «خون به پا خواهد شد» یکجورهایی پیشگویی اوضاع امروز بوده است؟ از این که زمین خشک شود و به حرص و طمع اجازه بدهیم که به روابط انسانی غلبه کند و پیروز شود؟
متاسفانه گویا قرار نیست این داستان به این زودیها از مد بیفتد و کهنه شود. خیلی خوب است اگر یک روزی آن را به عنوان یک فیلم علمی-تخیلی ببینیم. یا حداقل مدرکی برای این که نشان بدهد همهی ما روزگاری چقدر دیوانه بودهایم.
از دونالد ترامپ اخیرا خواستهاند که آیهی محبوبش از انجیل را بگوید اما حاضر نشده. آیا هیچ آیهی به خصوصی در «خون به پا خواهد شد» داشتید که به نظرتان به خصوص مربوط به دونالد ترامپ باشد؟
خب من همهی نقل قولهای انجیل را دوست دارم. هم عهد عتیق و هم عهد جدید را. میدانید این یک مسالهی خیلی شخصی است. من خودم را در این دردسر نمیاندازم. نمیتوانم یکباره از حفظ یک نقل قول بگویم. باید درست مثل هر کس دیگری در اینباره کند و کاو کنم. یا همانطور که پلینویو میگفت: «من همهی مذاهب را دوست دارم. عاشق همهشان هستم. به هیچ کلیسای به خصوصی تعلق ندارم.»
منبع: The Guardian’
بیشتر بخوانید:
۱۰۰ فیلم برتر قرن بیست و یکم به روایت منتقدان با حضور عباس کیارستمی و اصغر فرهادی
واقعا دلتنگ کنندس خداحافظی دنیل از دنیای بازیگری
حسی که موقع تماشای این فیلم ها ب آدم دست میده،هیچموقع تکرار نمیشه
there will be blood
in the name of the father
my left foot
gang of newyork
lincoln