فیلمهایی که باید در تعطیلات عید ببینید؛ «آفتابسوخته»
آفتاب سوخته یکی از محبوبترین و تحسینشدهترین آثار سینمایی روسیه در چند دهه اخیر است. فیلم روایت یک افسر ارشد ارتش سرخ را در زمان حکومت استالین بر شوروی بازگو میکند. دورانی که تصفیههای سیاسی معروف استالین آغاز شده و نوبت به ژنرالی رسیده که گمان میکند هنوز جایگاه و قدرت سابقش را دارد.
چرا باید آفتابسوخته را ببینیم؟
آفتابسوخته در میان فیلمهای شاخص سینمای روسیه قرار دارد بنابراین میتواند دریچهای باشد برای آشنایی بیشتر با کیفیت این سینما. این فیلم از نظر جوایز جشنوارهای هم پرونده پرباری دارد و توانست در سال ۱۹۹۴ برنده جایزه بزرگ جشنواره کن و همچنین اسکار جایزه بهترین فیلم خارجی شود. آفتابسوخته مخاطب را به بخشی تاریک از تاریخ اتحاد جماهیر شوروی سابق پرتاب میکند و با بیانی هنری احساساتی پیچیده و ناگفتنی را به زبان سینمایی بیان میکند.
وقتی آرامش خانه ییلاقی به هم میریزد
فیلم از یک تابستان در سال ۱۹۳۶ آغاز میشود. یکی از فرماندههای ارتش سرخ که در گذشته نقش فعالی در جنگ ایفا کرده است همراه با خانوادهاش در یک خانه ییلاقی زندگی میکند. ظاهرا همه چیز آرام و تحت کنترل است. فضای خانه، گفتگوها و کرختی کشدار تابستانی که بعضی از منتقدان معتقدند تحت تاثیر نمایشنامههای آنتون چخوف است ناگهان با ورود یکی از اعضای قدیمی خانواده بهم میریزد. مرد جوانی که گذشتهای تلخ دارد و همزمان به عنوان یکی از اعضای پلیس سیاسی حکومت استالین برای انجام یک ماموریت به خانه ییلاقی آماده. فیلم در ادامه مسایلی را میکاود که مربوط به گذشته خانواده است و ژنرال در عین ناباوری باید با زوال قدرتش مواجه شود. او که در خانه به عنوان یک نظامی بازنشسته احساسی شبیه یک پادشاه دارد در مقابل فرمان حتمی تصفیه سیاسی تلاش میکند هیبت در حال فروپاشیاش را حفظ کند و در برابر پذیرش حقیقت تلخ مقاومت به خرج دهد.
روسِ تیزبین
آفتابسوخته را نیکیتا میخالکف ساخته و ایفای نقش اصلی فیلم هم برعهده خودش بوده است. یکی از ستارههای سینمای روسیه که در چند دهه گذشته توانست توجههای جهانی را به خود جلب کند. میخالکف ۷۲ ساله که رئیس فعلی اتحادیه سینماگران روسیه است در مسکو زاده شد و در خانوادهای هنرمند بالید. پدرش شاعر و مادرش یک بازیگر بود. او و برادرش آندری هر دو به کارگردانهایی صاحبنام در سینمای روسیه تبدیل شدند. میخالکف که در ابتدا بازیگری خوانده بود و به عنوان یک بازیگر در سینمای روسیه فعالیت میکرد، تحت تعلیم کارگردانهای بزرگ سینمای روسیه همچون میخاییل روم و آندری تارکوفسکی قرار گرفت و مسیر کارگردانی را برای خود برگزید. میخالکف که در اواخر دهه ۶۰ به عنوان بازیگر و در اوایل دهه ۷۰ به عنوان یک کارگردان خوشذوق و تازهکار حضورش در سینما را تثبیت کرده بود، با ساخت فیلم برده عشق در سال ۱۹۷۶ به شهرت بینالمللی رسید. ساخت فیلمهای برجستهای چون یک قطعه ناتمام برای پیانوی کوکی و ابلوموف در سالهای ۱۹۷۷ و ۱۹۸۰ او را در جایگاه یک هنرمند بزرگ در سینمای روسیه قرار داد. میخالکوف در دهه ۸۰ و ۹۰ موفقیتهای جهانی بیشتری را تجربه کرد و دریافت جوایز از جشنوارههای مختلف او را به کارگردانی تبدیل کرد که دستاوردهایش برای سینمای روسیه غیرقابل انکار است. آفتابسوخته یکی از چند اثر برجسته او و روایتگر بخشی از تاریخ کشوری است که در آن زیسته.