چرا فناوری ۵G در حال حاضر ما را شگفت‌زده نمی‌کند؟

با توجه به رونمایی از پرچم‌داران جدیدی همچون گلکسی S10، ال‌جی V50 ThinQ و وان پلاس ۷ Pro، به نظر می‌رسد پشتیبانی از نسل پنجم یا همان ۵G به ترند امسال پرچم‌دارها یا حداقل نسخه پریمیوم آن‌ها تبدیل شود. اما ۵G در بسیاری از نقاط دنیا، از جمله کشورمان هنوز به فاز اجرایی نرسیده و تا به حال در سطح آزمایشی در برخی نقاط به اجرا گذاشته شده است. با این حال، پشتیبانی از نسل پنجم یکی از موارد مهم در مانورهای تبلیغاتی شرکت‌های سازنده این گوشی‌ها محسوب می‌شود و به زودی تعداد بیشتری پرچم‌دار با قابلیت پشتیبانی از این فناوری معرفی خواهند شد. اما فعلا نباید خیلی به آن‌ها امید داشته باشیم.

در چند ماه آینده، سرویس دهندگان مشهور مخابراتی بمباران تبلیغاتی برای شبکه‌ّهای ۵G خود را آغاز خواهند کرد. اما باید بدانید که گرچه این سرویس ممکن است در آینده بسیار کاربردی باشد، ولی در حال حاضر چیزی جز یک مهره برای بازاریابی نیست. تولید کنندگان، اپراتورها و فروشندگان سعی دارند تا گوشی‌های ۵G گران‌قیمت خود را به کاربران بفروشند، اما بهتر است فعلا فریب کمپین‌های تبلیغاتی آن‌ها را نخوریم.

هنوز ابهامات زیادی درباره ماهیت فناوری ۵G وجود دارد و در این بین شیطنت برخی شرکت‌ها مانند AT&T که پیشرفته‌ترین نسل فناوری ۴G خود را با عنوان ۵G.E معرفی کرده بود، بر این ابهامات افزوده است. ۵G واقعی فناوری نوینی است که به تجهیزات و گوشی‌های هوشمند جدید نیاز دارد. با توجه به این که در کشور ما نسل‌های سوم و چهارم با فاصله کوتاهی از هم معرفی شدند، شاید برای ما گذر از ۳G به ۴G و ۴G LTE خیلی محسوس نبوده نباشد، اما در نقاط دیگر دنیا کاربران این حس را تجربه کرده‌اند و قطعا ۵G به مدت زمانی بیش از آن نیاز خواهد داشت.

۵G دقیقا چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

در نگاه اول شما نیز حدس می‌زنید هنگامی که شبکه‌های ۵G به‌طور گسترده در دسترس قرار بگیرند، سرعت انتقال داده‌ها بیشتر خواهد بود. اما مایکل تلندر، رئیس Signals Research، اعلام کرده است که نسل پنجم به سرویس دهندگان امکان می‌دهد شبکه‌های خود را برای اپلیکیشن‌های جدید شخصی سازی کنند. او می‌گوید:

«بعضی از اپلیکیشن‌ها نیاز به نرخ تاخیر بسیار پایینی دارند و بعضی دیگر به پایداری بسیار بالایی نیاز دارند که در چند سال آینده ۵G این امکان را فراهم خواهد کرد.»

تلندر در توضیحات خود اینگونه بیان کرد که نسل پنجم ارتباطات می‌تواند اپلیکیشن‌های بی‌درنگ (Real-time) مانند اپ‌های واقعیت مجازی در تلفن‌های هوشمند، واقعیت افزوده و همچنین اتومبیل‌های خودران را به آنچه واقعا باید باشند تبدیل کند. همچنین، به لطف فناوری ۵G و انتقال سریع‌تر داده‌ها، مودم دستگاه شما به فعالیت طولانی برای دانلود فایل‌های حجیم نیاز ندارد که در نهایت به دوام بیشتر عمر باتری دستگاه منجر خواهد شد.

با توجه به اینکه نام ۵G‌ نسبت به ۴G توجه بیشتری جلب می‌کند و بازار خوبی را برای سرویس دهندگان فراهم خواهد نمود، این شرکت‌ّها برای تبلیغ سرویس نسل پنجم خود سخت در تلاش هستند. اما ۵G فقط به سرویس دهندگان محدود نمی‌شود و بازار جدیدی را برای دستگاه‌ها، سرویس‌ها و شبکه‌های نوظهور نیز مهیا می‌کند. قطعا همه ما زمانی که در نقاط شلوغ و پر جمعیت به شبکه ۴G متصل بوده‌ایم با افت سرعت مواجه شده‌ایم. به لحاط تئوری این مشکل تا حد زیادی به لطف شبکه‌ّ ۵G قابل حل است و نسل پنجم به طور همزمان از تعداد کاربران بیشتری نسبت به نسل چهارم پشتیبانی خواهد کرد. حتی می‌توان شبکه ۵G را وارد منازل کرد و آن را جایگزین اینترنت‌های کابلی خانگی و سرویس‌های DSL نمود. در حال حاضر اپراتور ورایزن یک شبکه ۵G خانگی را شبیه سازی کرده است که البته بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و تلاشی است برای کسب عنوان اولین اپراتور ارائه دهنده اینترنت ۵G خانگی.

چرا ۵G در سال ۲۰۱۹ معنایی ندارد؟

گوشی‌های ۵G که در سال ۲۰۱۹ معرفی می‌شوند، نسبت به گوشی‌های ۴G فعلی کمی سنگین‌تر و ضخیم‌تر خواهند بود و عمر باتری آن‌ها نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. دلیل مصرف بیشتر باتری این است که اولین نسل از تلفن‌های ۵G علاوه بر چیپست اصلی خود که پردازنده، پردازشگر گرافیکی و مودم LTE را در خود جای داده است؛ به یک مودم ۵G جداگانه نیز نیاز خواهند داشت که در نسل‌های فعلی مصرف انرژی این مودم‌ها زیاد است. همچنین پایداری اتصال ۵G نیز به آنتن‌های بیشتر نیاز دارد و این مورد باعث افزایش ضخامت گوشی خواهد شد. برای مثال، نسخه  ۵Gگلکسی S10 نسبت به سایر مدل‌های این خانواده ضخامت بیشتری دارد که دلیل آن قرار دادن تجهیزات مربوط به ۵G و باتری بزرگ‌تر است. علاوه بر همه این موارد، استفاده از سخت افزار جدید باعث افزایش قیمت این دستگاه نیز شده و نسخه ۵G را به گران‌ترین عضو خانواده پرچم‌داران امسال سری S سامسونگ تبدیل کرده است.

به‌خاطر تمام مواردی که برای اولین نسل از گوشی‌های ۵G قربانی شدند، شرکت‌های سازنده و اپراتورها سعی دارند تا امکانات قابل مقایسه‌ای را در نسل چهارم ارائه کنند. بنابراین، خرید یک گوشی ۵G جدید برای دسترسی به بهترین امکانات در حال حاضر چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. نسخه ۵G گلکسی S10 سامسونگ اولین گوشی هوشمند با قابلیت پشتیبانی از نسل پنجم خواهد بود که در بازار به فروش می‌رسد، اما بسیاری از اپراتورهایی که این گوشی را تحت قرارداد به مشتریان خود عرضه می‌کنند؛ نسخه‌های ۴G گلکسی S10 را که باریک‌تر و ارزان‌تر هستند نیز به فروش می‌رسانند. گوشی‌های ۵G که تحت قرارداد فروخته شوند، روی اپراتور خود قفل شده‌اند و حتی اگر کاربر آن را آنلاک کند، تنها می‌تواند از شبکه ۴G استفاده کند و امواج ۵G را دریافت نخواهد کرد. این در حالی است که  به دلیل فراگیر بودن فناوری ۴G، بسیاری از گوشی‌های همراه و اپراتورها از آن پشتیبانی می‌کنند.

کوالکام در سال ۲۰۲۰ مودم‌های ۵G جدیدی را عرضه خواهد کرد که مودم‌های ۴G و ۵G را در قالب یک چیپ یکپارچه ارائه می‌دهند و به نظر می‌رسد تا آن زمان بهبودی در سخت افزار ۵G وجود نخواهد داشت. مزیت مودم‌های کوالکام، مصرف انرژی کمتر آن‌ها و همچنین کاهش قیمت گوشی‌هاست. البته طراحی باریک‌تر آنتن‌های آن نیز منجر به کاهش ضخامت گوشی خواهد شد.

مسیر مقابل ۵G دور و دراز است

نسل پنجم این ظرفیت را دارد که بسیار سریع‌تر از LTE عمل کند، زیرا فناوری‌های شبکه جدید را در اختیار دارد و به سیگنال‌های با فرکانس بالا وابسته است که البته کاملا هم بی‌نقص نیستند. AT&T،  ورایزن و سایر اپراتورهای پیشگام در این حوزه، در حال راه اندازی شبکه ۵G خود هستند که از سیگنال‌هایی با نام موج میلی‌متری استفاده می‌کند. این فرکانس‌ها در حدود ۱۰ تا ۱۰۰ برابر سریع‌تر از ۴G LTE خواهد بود. اگرچه این سیگنال‌ها ظرفیت انتقال حجم زیادی از داده‌ها را دارند، اما نمی‌توانند به خوبی از موانع عبور کنند. شاید عجیب باشد اگر بدانید که حتی دست شما هم می‌تواند مانعی برای عبور سیگنال ۵G باشد!

حتی اگر تمام مواردی که برای گوشی‌های ۵G در سال ۲۰۱۹ ذکر کردیم وجود نداشت و این گوشی‌ها ارزش خرید داشتند، هنوز مشکل شبکه‌ّهای ۵G پابرجا می‌ماند. در حال حاضر، اپراتورها به زیرساخت‌های گران‌قیمت بسیاری برای پشتیبانی از نسل پنجم نیاز دارند. به دلیل اینکه دریافت سیگنال‌های ۵G به راحتی مختل می‌شود، سرویس دهندگان نمی‌توانند سایت‌های سلولی فعلی را که میزبان آنتن‌های LTE هستند به روز رسانی کنند و به تجهیزات جدید نیاز دارند.

۸

یک شبکه ۵G به برج‌های بیشتری برای پوشش منطقه‌هایی که در حال حاضر تحت پوششLTE است نیاز دارد. همچنین، فرکانس‌های آن باید پایین‌تر باشد تا بتواند از موانع موجود در ساختمان‌ها عبور کرده و به آنتن دستگاه برسد که به نظر می‌رسد اپراتورها تا سال ۲۰۲۰ یا ۲۰۲۱ نمی‌توانند این نیازها را برآورده کنند.

اکنون هر اپراتور فهرستی از چند شهر را در نظر گرفته که در سال جاری آن‌ها را به مناطق تحت پوشش شبکه نسل ۵ خود بیافزاید، اما به دلیل اینکه دیوارها امواج میلی‌متری را مسدود می‌کنند، در ابتدا این شبکه‌ها تنها فضای باز را پوشش خواهند داد. محل‌های بزرگی مانند ورزشگاه‌ها یا سالن‌های همایش نیز ممکن است در یک تا دو سال آینده به شبکه‌های ۵G داخلی مجهز شوند، اما منازل و اداره‌ها به دستگاه‌ّهای خاصی نیاز دارند که بتواند پوشش داخلی را در این مکان‌ها فراهم کند و ظاهرا قرار نیست در آینده‌ای نزدیک شاهد عرضه این دستگاه‌ها باشیم.

۹

برخی اپراتورها مانند T-Mobile برنامه‌های خود برای ارائه فرکانس‌های پایین در مناطق تحت پوشش ۵G را اعلام کرده‌اند که به حل مشکل مسدود شدن سیگنال‌ها کمک می‌کند، ولی متاسفانه هیچ‌یک از گوشی‌های هوشمند ۵G فعلی از این باندها پشتیبانی نخواهند کرد. همچنین اپراتور اسپرینت در سال جاری چند باند ۵G با فرکانس کوتاه عرضه خواهد کرد، اما هیچ‌کدام از این فرکانس‌های مشابه LTE، هرگز نمی‌توانند به اندازه‌ امواج میلی‌متری داده انتقال دهند. به همین دلیل است که اکثر شبکه‌های ۵G فعلی کار خود را با امواج میلی‌متری شروع می‌کنند.

فعلا به ۵G به چشم یک به‌روزرسانی نگاه نکنیم

گرچه نسل پنجم در چند سال آینده به یک فناوری بسیار کاربردی تدیل خواهد شد، اما هیچ‌یک از دستگاه‌های ۵G معرفی شده در سال ۲۰۱۹ آنقدر ارزش ندارند که منتظر عرضه و خریدشان باشیم. گوشی‌های ۵G فعلی نسبت به رقبای LTE خود کمی بزرگ‌تر، ناکارآمدتر و گران‌تر خواهند بود و حتی اگر یکی از آن‌ها را در اختیار داشته باشیم، باز هم در بسیاری از مکان‌ها مجبور می‌شویم از شبکه LTE استفاده کنیم. اپراتورها هنوز راه زیادی پیش رو دارند تا بتوانند یک شبکه ۵G پایدار ارائه کنند که مانند نسل چهارم پوشش سراسری داشته باشد و بدون نیاز به تجهیزات خاص در فضاهای داخلی نیز امکان اتصال به شبکه را فراهم کند. در نهایت به نظر می‌رسد که برای چند سال آینده، شبکه LTE تجربه مناسب‌تری ارائه دهد. با توجه به تمامی مواردی که ذکر شد، بهتر است صبر کنیم زمانی برسد که گوشی‌های ۵G تنها نسخه‌ای خاص، تبلیغاتی و گران‌قیمت از پرچم‌داران و رده‌بالاهای بازار نباشند و به یک گزینه معمولی و کاربردی تبدیل شده‌ باشند که به راحتی قابل استفاده است.