فضاپیمای لیزا پت‌فایندر آماده‌ی شنیدن صدای جهان شد
در ماه دسامبر سال گذشته، آژانس فضایی اروپا «آنتن فضایی تداخل‌سنج لیزری» یا به اختصار فضاپیمای لیزا (LISA) را به فضا پرتاب کرد. امروز این فضاپیما بالاخره در جایی از فضا به نام نقطه‌ی لاگرانژی قرار گرفت. بعضی از رصدخانه‌های فضایی را در نقاط لاگرانژی بین زمین و خورشید قرار می‌دهند. در این نقطه برایند نیروی گرانش زمین و خورشید صفر است و فضاپیما می‌تواند به همراه زمین در مدار خورشید بگردد.
درون فضاپیمای لیزا دو مکعب طلا-پلاتینیوم قرار دارد که نسبت به هم کاملا بی‌حرکت هستند. «کارستن دانزمن»، سرپرست فیزیک گرانشی در موسسه‌ی مکس پلانک و سرپرست فیزیک گرانشی در دانشگاه هانوفر می‌گوید: «ما با LISA Pathfinder آرام‌ترین مکانی را ایجاد کرده‌ایم که تاکنون برای بشر شناخته شده است. عملکرد این فضاپیما شگفت‌انگیز است و از انتظارات ما فراتر می‌رود.» به این ترتیب، تمام صداهای کیهانی و اختلالات حذف می‌شوند و این فضاپیما می‌تواند ماموریت‌ش را به خوبی انجام دهد و امواج گرانشی را آشکارسازی کند.
ما همه‌ی چیزهای این جهان را نمی‌توانیم با تلسکوپ مشاهده کنیم. به عنوان مثال وقتی سیاه‌چاله‌ها به هم برخورد می‌کنند، هیچ نوری ساطع نمی‌کنند، اما امواج گرانشی را گسیل می‌کنند. بعضی دیگر از رویدادهای کیهانی هم این امواج را تولید می‌کنند، مثل انفجار ابرنواخترهای دوردست. فضاپیمای پت‌فایندر طوری طراحی شده که این امواج را بشنود؛ مثل اینکه در یک جنگل تیره و تاریک، نمی‌توانیم حیات وحش را ببینیم، اما می‌دانیم که حضور دارند.
وقتی لیزا در نقطه‌ی لاگرانژی قرار می‌گیرد، مکعب‌های درون آن در یک حالت سقوط آزاد شناور می‌شوند. وقتی هیچ نیرویی به آنها وارد نشود، دانشمندان می‌توانند از این مکعب‌ها مثل به مثابه‌ی میکروفونی برای ثبت طنین امواج گرانشی استفاده کنند.
دانشمندان سال گذشته برای اولین بار با موفقیت امواج گرانشی را در رصدخانه‌ی «لایگو» روی زمین کشف کرده و وجود آنها را ثابت کردند. انیشتین صد سال پیش نظریه‌ی این امواج را مطرح کرده بود. اثبات وجود آنها به نظریه‌ی نسبیت عام انیشتین قوت بیشتری می‌دهد. طبق این نظریه وقتی در کیهان برخوردهای بسیار عظیم رخ می‌دهد، مثلا وقتی دو سیاه‌چاله به هم برخورد می‌کنند، در فضا زمان امواجی ایجاد می‌کنند که به سمت بیرون حرکت می‌کنند. لیزا یک فضاپیمای آزمایشی است که برای تحقیقات بیشتر پرتاب شده تا در نهایت دانشمندان برای پرتاب فضاپیمای اصلی لیزا در سال ۲۰۳۴ آماده شوند.
منبع: Engadget
