۶ حقیقت درباره باتری گوشی‌ها | از تاثیر شارژ سریع روی باتری تا شارژ بیش از حد

شاید برای شما هم پیش آمده باشد حین شارژ گوشی هوشمند که از شارژ سریع پشتیبانی می‌کند، شاهد داغ شدن گوشی باشید. به همین خاطر ممکن است برایتان سوال پیش بیاید آیا این داغ شدن به ضرر گوشی است یا باید آن را امری عادی تلقی کرد؟ در این مطلب به بررسی کامل تاثیر شارژ سریع روی باتری گوشی و داغ شدن آن در این حین و همچنین شارژ بیش از حد می‌پردازیم و روش‌هایی را پیشنهاد می‌کنیم که با کمک آن می‌توانید طول عمر باتری خود را افزایش دهید.

یکی از پرتکرارترین سوال‌هایی که کاربران هنگام خرید یک گوشی می‌پرسند، طول عمر باتری است. همه آن‌ها تمایل دارند بدانند آیا باتری می‌تواند بعد از گذشت یک سال، باز هم با همان کیفیت گوشی را روشن نگه دارد یا خیر. در این بین مهم نیست چه گوشی خریداری می‌کنید؛ از آیفون SE 2020 با باتری ۱۸۲۱ میلی‌آمپر ساعتی گرفته تا گلکسی A51 و وان پلاس ۸، طول عمر باتری یک مسئله بسیار جدی است.

در زمانی که انتظار اضافه شدن قابلیت‌های زیادی به گوشی‌های خود داریم مانند نمایشگر با کیفیت‌تر، دوربین قوی‌تر و …، بدیهی است مصرف باتری نیز شدیدتر شود. از طرفی بسیار مهم است اگر یک گوشی بتواند کاربر را یک روز بدون مشکل همراهی کند.

با افزایش حجم باتری‌ها، مدت زمان شارژ آن‌ها هم افزایش پیدا کرد. اینجا بود که به فناوری شارژ سریع نیاز پیدا کردیم. یکی از هیجان‌انگیزترین قابلیت‌هایی که دیگر در گوشی‌های میان‌رده نیز در دسترس قرار دارد. در حال حاضر برخی از گوشی‌ها با شارژر ۶۰ واتی، سریع‌ترین شارژرها را دارند و اگر دارندگان این محصولات پیغام کمبود شارژ را مشاهده کنند، به جای روشن کردن حالت ذخیره انرژی و ترک منزل، می‌توانند تنها با ۱۰ دقیقه شارژ، ظرفیت باتری را به میزان قابل قبولی برسانند.

اما اکنون که شارژ سریع همه‌گیر شده، سوالی به ذهنمان خطور می‌کند. آیا شارژرهایی با ظرفیت بالا، می‌توانند در طول زمان به باتری گوشی آسیب برسانند؟ آیا این قابلیت به مرور، ظرفیت شارژدهی باتری را کاهش می‌دهد؟ و اینکه به طور کلی چه چیزی باعث آسیب رساندن به باتری در طول زمان می‌شود؟

برای پاسخ به این پرسش‌ها، وب‌سایت Cnet با افرادی متخصص و محقق در این زمینه گفت و گویی داشت تا مطمئن شود فناوری شارژ سریع چگونه می‌تواند عمر باتری را تحت الشعاع قرار دهد. در ادامه می‌توانید ۶ نتیجه‌ای که از این گفت و گو حاصل شد را مشاهده کنید.

بیشتر بخوانید: چطور باتری گوشی یا لپ تاپ را کالیبره کنیم؟ (فرمول قسمت ۹۰)

۱. فناوری کنونی باتری‌ها به این زودی تغییر نمی‌کند

تمام گوشی‌های هوشمند و به عبارتی بسیاری از لوازم الکترونیکی و ماشین‌های الکتریکی از باتری لیتیوم یونی استفاده می‌کنند که در صورت خالی شدن می‌توانند مجددا شارژ شود. بسیار سخت است بخواهیم انتظار داشته باشیم باتری ساخته شود که طول عمر بسیار بالایی داشته باشد چون دهه‌هاست که وضعیت باتری به شکل چشم‌گیری تغییر نکرد.

تمام تلاشی که شرکت‌ها در زمینه مصرف بهینه باتری انجام دادند افزودن یک سری قابلیت از جمله ذخیره انرژی بود که مصرف برنامه‌ها را مدیریت می‌کرد و یا برنامه‌هایی که فرایند شارژ شدن دستگاه را به گونه‌ای که به دستگاه آسیب نرسد کنترل می‌کردند. بدین ترتیب، کمی از سرعت بالای خالی شدن باتری کم می‌شد. متاسفانه وقتی به گوشی هوشمند می‌رسیم، ذهنمان سمت ماشین‌ها و سیستم‌های الکتریکی خانه می‌رود که برای عملکرد درست، بسیار بیشتر از ۲ یا ۳ سالی که از گوشی‌های هوشمند انتظار داریم عمر می‌کنند.

یک مورد دیگر، حجم باتری است. در مقایسه با یک ماشین، ظرفیت یک گوشی واقعا ناچیز است. مثلا باتری گوشی آیفون ۱۱ پرو مکس (۳۹۶۹ میلی‌آمپر ساعت) ۴۰۰۰ بار ضعیف‌تر از باتری ماشین تسلا T3 است. البته این اعداد و ارقام وقتی برای مقایسه گوشی و ماشین به کار می‌رود، کمی گیج‌کننده می‌شود. مثلا ظرفیت باتری‌های گوشی بر اساس میلی‌آمپر ساعت سنجیده می‌شود و باتری‌های ماشین وات ساعت. اما خب می‌توان تا حدودی بین آن‌ها رابطه‌ای ایجاد کرد.

برای مثال، ظرفیت باتری پیکسل ۴ حدودا ۲۸۰۰ میلی‌آمپر ساعت است (۱۰.۶ وات ساعت). در طرف مقابل آیفون ۱۱ پرو مکس با ظرفیت ۳۹۶۹ میلی‌آمپر ساعت یا به عبارتی ۱۵.۰۴ وات ساعت راهی بازار شد. این در حالی است که مثلا Chevy Volt از یک باتری ۱۸.۴۰۰ وات ساعت بهره می‌برد و این میزان برای تسلا مدل ۳ به ۶۲.۰۰۰ وات ساعت می‌رسد.

این مسئله اهمیت بسیار زیادی دارد. چون هرچه یک باتری ظرفیت بیشتری داشته باشد، می‌توان ترفندهای بیشتری برای ذخیره انرژی برای آن در نظر گرفت. برای مثال وقتی یک باتری را شارژ می‌کنید، ولتاژ افزایش پیدا می‌کند و همین مسئله آن را تحت فشار قرار می‌دهد. به خصوص در ۲۰ درصد پایانی. برای اجتناب از چنین فشاری، سازندگان ماشین الکتریکی باتری‌های جدید را تا ۸۰ درصد شارژ می‌کنند. به خاطر ظرفیت بالاتر باتری‌های جدید، ماشین‌های الکتریکی همچنان می‌توانند تا مسافت‌های قابل قبولی را طی کنند بدون اینکه فشاری از بابت ولتاژ بالا آن را تهدید کند. این مسئله می‌تواند طول عمر باتری ماشین را دوبرابر افزایش دهد.

باتری‌های پرحجم گوشی، می‌توانند با یک بار شارژ، یک روز کامل دوام داشته باشند اما اگر حتما این میزان به ۱۰۰ درصد برسد. هرچند همین مقدار هم به راحتی می‌تواند میزان قابل قبولی را تا نیاز به شارژ بعدی شما را همراهی کند اما خب این موضوع هر بار باتری گوشی را تحت همان فشاری قرار می‌دهد که در ۲۰ درصد پایانی وجود دارد و همانطور که گفته شد، به خاطر عدم ایجاد تحولی چشمگیر در طول عمر باتری‌ها، تنها راه این است که بتوانیم گوشی‌ها را بهینه‌تر تولید کنیم.

۲. شارژ سریع به گوشی شما آسیب نمی‌رساند

خروجی شارژرهای معمولی، ۵ تا ۱۰ وات است. یک شارژر سریع‌تر می‌تواند در نهایت این میزان را به ۸ برابر هم افزایش دهد. برای مثال آیفون ۱۱ پرو و پرو مکس از شارژرهای سریع ۱۸ واتی و گلکسی نوت ۱۰ پلاس از شارژر ۲۵ واتی حتی ۴۵ واتی نیز پشتیبانی می‌کنند. (شارژر ۴۵ واتی برای نوت ۱۰ به صورت مجزا و با قیمت ۵۰ دلار در دسترس است).

اگر باتری گوشی یا خود شارژر مشکل خاصی نداشته باشد، شارژر سریع هیچ تاثیر منفی روی باتری نخواهد گذاشت. نه در دراز مدت و نه در کوتاه مدت. پس جای هیچ نگرانی ندارد اگر شارژر گوشی شما ۴۵ واتی یا حتی در برخی موارد هم ۶۰ واتی بود. اما چرا؟

شارژرهای سریع در دو فاز کار می‌کنند. فاز اول، ولتاژ زیادی را به باتری خالی یا نیمه خالی وارد می‌کند. به همین خاطر است که در ۱۰، ۱۵ و ۳۰ دقیقه ابتدایی ممکن است شارژ گوشی به ۵۰ تا ۷۰ درصد برسد. به این خاطر که باتری‌ها در فاز اول شارژ شدن، می‌توانند بدون اینکه آسیبی به آن‌ها وارد شد، میزان زیادی از شارژ را دریافت کنند.

برای مثال، سامسونگ مدعی شده شارژر سریع ۴۵ واتی این شرکت می‌تواند یک باتری خالی را در مدت زمان ۳۰ دقیقه از ۰ به ۷۰ درصد برساند. اپل می‌گوید شارژر سریع همراه با آیفون ۱۱ پرو می‌تواند باتری خالی این محصول را در عرض ۳۰ دقیقه به ۵۰ درصد افزایش دهد و بسیاری از شرکت‌های دیگر با ادعاهای مشابه که البته درست هم می‌گویند.

اما آیا می‌دانید چقدر زمان برای شارژ کردن ظرفیت خالی باقی مانده نیاز دارید؟ این جاست که وارد فاز دوم می‌شویم. در این قسمت، شرکت‌ها مجبور هستند سرعت شارژ شدن گوشی را کاهش دهند تا ولتاژ کمتری به باتری داده شده و لذا از آسیب دیدن آن جلوگیری شود. اگر این اتفاق نیفتد قطعا باتری در مدت زمان کوتاهی با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.

آرتور شی، یکی از مهندسین و تعمیرکاران گوشی هوشمند وب‌سایت iFixit می‌گوید باتری را یک اسفنج در نظر بگیرید. وقتی آب را روی یک اسفنج خشک می‌ریزید، به سرعت آن را جذب می‌کند. برای یک باتری این دقیقا همان فاز اولیه است. وقتی با همان سرعت به ریختن آب روی آن اسفنج خیس ادامه دهید، آب روی سطح اسفنج می‌ماند و دیگر به درون آن نفوذ نمی‌کند و خب می‌ریزد. در فرایند شارژ یک گوشی، انرژی‌هایی که مانند این جذب نمی‌شوند، می‌توانند باعث آسیب رساندن به باتری شده و آن را تضعیف کنند.

حال اگر سیستم کنترل کننده این دو فاز که توسط شرکت‌های سازنده اعمال می‌شود خوب باشد، آسیبی به گوشی وارد نمی‌شود چون این سیستم کاملا فرایند شارژ شدن را زیر نظر می‌گیرد تا باتری فرصت مناسب برای دریافت شارژ را داشته باشد و در لحظات آخر هم همه چیز برای جلوگیری از وجود مشکل، آهسته‌تر پیش برود. به همین خاطر است که گاهی برای پر شدن ۲ یا ۳ درصد به ۱۰ دقیقه وقت نیاز دارید در حالی که هنگام شارژ شدن از ۰، در مدت ۱۰ دقیقه شاید بتوانید تا ۲۰ یا ۳۰ درصد هم باتری را پر کنید.

البته اگر در ذهن خود گلکسی نوت ۷ را تصور کرده‌اید باید بدانید این مشکلات هیچ ربطی به این محصول نداشت و در واقع نرم‌افزارهای کنترل باتری به خوبی در این گوشی طراحی شده بودند و دلیل انفجار آن به خاطر مشکل در طراحی خود باتری بود.

بیشتر بخوانید: قابلیت Optimized Charging وان پلاس با هدف افزایش طول عمر باتری رسما معرفی شد

۳. شما نمی‌توانید باتری گوشی خود را بیشتر از ۱۰۰ درصد شارژ کنید

شارژ بیش از حد باتری یکی از جدی‌ترین و به عبارتی آزاردهنده‌ترین دغدغه‌هایی است که کاربران دارند. بسیاری از ما هنگام خواب گوشی را به شارژ می‌زنیم و با این نگرانی که ممکن است بیش از ۱۰۰ درصد شارژ شود یا بیدار می‌مانیم و یا برای شارژ مجدد آن تا صبح صبر می‌کنیم. با این طرز فکر که اگر باتری بعد از ۱۰۰ درصد شارژ شدن باز هم متصل به شارژر باشد، فراتر از ظرفیت خود شارژ می‌شود و این مسئله آن را ناپایدار می‌کند. در نتیجه بعد از مدتی کم، باتری همان عملکرد خوب خود را نشان نمی‌دهد، باعث داغ شدن می‌شود و مواردی از این دست.

اما با توجه به گفته افراد متخصص در این زمینه، سیستم مدیریتی باتری به گونه‌ای است که وقتی ۱۰۰ درصد شارژ به آن تزریق می‌شود، گوشی به صورت خودکار فرایند شارژ شدن را قطع می‌کند و اصلا کار به شارژ اضافه نخواهد کشید. البته این در رابطه با گوشی‌های جدید صدق می‌کند. ونکات اسرینیواسون، یکی از محققین در این زمینه می‌گوید:

مادامی که مدار خود باتری دچار مشکل نشود، نمی‌توانید باتری گوشی‌های جدید را بیشتر از ۱۰۰ درصد شارژ کنید. سیستم محافظی درون آن‌ها تعبیه شده که وظیفه آن قطع فرایند شارژ بعد از پر شدن کامل باتری است.

البته به خاطر داشته باشید با ۱۰۰ درصد شارژ کردن گوشی هم می‌توان آن را تحت فشار قرار داد و دقیقا به همین خاطر است که سازندگان ماشین‌های الکتریکی، باتری این دستگاه‌ها را تا ۸۰ درصد شارژ می‌کنند اما چون حجم آن باتری‌ها بسیار بالاست، ماندگاری و طول عمر زیاد به مدت زمان روشن نگه داشتن ماشین ترجیح داده می‌شود. در واقع با همان ۸۰ درصد هم می‌توان مسافت زیادی را طی کرد.

اما اپل برای اینکه باتری‌هایش بعد از پر شدن، بیش از حد در شارژ نمانند، راهکار هوشمندانه‌ای را در پیش گرفت. این شرکت همزمان با معرفی iOS 13، قابلیت جدیدی را رونمایی کرد که باتری را تا ۱۰۰ درصد شارژ می‌کرد، اما بدون اینکه آسیبی جدی در دراز مدت به آن وارد شود.

اگر شما هم جز آن دسته از کاربرانی هستید که در طول روز و یا هنگامی که خواب هستید گوشی را به شارژر متصل می‌کنید، بهتر است این قابلی جدید را از بخش تنظیمات فعال کرده تا Optimized Battery Charging این فرایند را تحت کنترل بگیرد. برنامه به مرور یاد می‌گیرد چه زمانی شما خواب هستید، چه زمانی گوشی را شارژر می‌کنید و چه زمانی برای برداشتن آن از شارژر بیدار می‌شوید.

بدین ترتیب هنگامی که خواب هستید گوشی تنها تا ۸۰ درصد شارژ می‌شود و نه بیشتر تا تحت فشار ۲۰ درصد پایانی نباشد. با توجه به آنچه که از فرایند شارژ شدن گوشی می‌آموزد، مدتی قبل از اینکه آن را از شارژر جدا کنید، باتری را به ۱۰۰ درصد می‌رساند.  البته این موضوع برای کسانی که برنامه زمانی دقیقی برای شارژ کردن گوشی دارند بسیار مناسب است. راه دیگر برای انجام چنین کاری این است که وقتی گوشی به ۸۰ درصد از شارژ رسید آن را جدا کنید اما خب باید قید ۲۰ درصد باقی مانده را در این صورت بزنید.

۴. اجازه ندهید شارژ باتری به ۰ برسد

قبلا، بهتر بود هرازچندگاهی شارژ گوشی را یک بار کاملا به صفر رسانده و تا ۱۰۰ درصد پر کنیم تا بدین ترتیب باتری بتواند مجددا وضعیت شارژدهی خود را کالیبره کند اما اکنون اصلا نیازی به چنین کاری نداریم. در واقع شارژ صفر تا صد معمولا باعث رخ دادن یک سری واکنش‌های شیمیایی می‌شود که به مرور به باتری آسیب می‌رساند. برای اینکه هیچوقت شارژ گوشی کاملا تخلیه نشود، سیستم مدیریت باتری آن را درست در مرز امن قبل خالی شدن خاموش می‌کند.

اگر می‌خواهید باتری گوشی شما طول عمر بالایی داشته باشد، بهتر است هیچوقت نگذارید میزان شارژ آن به کمتر از ۳۰ درصد برسد. اگر وقتی این میزان به ۴۰ هم رسید و آن را به شارژر متصل کردید نه تنها هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد بلکه کار درستی هم انجام داده‌اید.

۵. دمای بالا به باتری گوشی آسیب می‌زند

قطعا این موضوع را می‌دانید و بدیهی است لوازم الکترونیکی وقتی در دمای بالایی فعالیت می‌کنند ممکن است آسیب ببینند. به عبارتی ساده‌تر، دما قاتل باتری گوشی‌ها است و به سرعت باعث کاهش طول عمر باتری می‌شود. در شرایطی هم که دما بسیار زیاد باشد باتری ممکن است منفجر شود.

معمولا در روزهای تابستان، از گذاشتن گوشی روی داشبورد ماشین و یا به طور کلی درون ماشین، کنار پنجره و جاهایی که آفتاب به شدت به آن نقطه می‌تابد خودداری کنید. در مواقعی حتی بهتر است قاب محافظ آن را نیز هنگامی که درون خانه هستید خارج کنید تا گوشی بتواند بهتر دمای تولید شده را خارج کند.

به گفته ایزیدور بوچمن، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت Cadex Electronics، دمای ۸۶ درجه فارنهایت (۳۰ درجه سلسیوس) به مرور می‌تواند باتری را از عملکرد صحیح آن دور کند. برخی‌ها معتقدند در روزهای گرم تابستان تقریبا هر محلی جز یخچال گرم است. بدیهی است گاهی اوقات دور کردن گوشی از جاهای گرم واقعا سخت خواهد بود اما هدف از این گفته‌ها این است که باتری را حتی‌الامکان در جاهای خنک نگه دارید. مثلا زمانی که مجبورید از خانه بیرون بروید، یک پارچه دور آن گذاشته و آن را درون کیف و نزدیک بطری آب سرد بگذارید. به همین سادگی می‌توان تا حد زیادی از داغ شدن آن جلوگیری کرد.

۶. شارژر و کابل‌های دیگر به باتری آسیبی وارد نمی‌کنند

مادامی که از یک شارژر و یا کابل تقلبی و خراب استفاده نکنید، استفاده از دیگر شارژرها و کابل‌ها به باتری آسیب نمی‌زند. هرچند طبیعی است در برخی موارد اگر از شارژر اصلی گوشی استفاده نکنید مدت زمان شارژ شدن افزایش پیدا می‌کند اما اینکه بگوییم باتری آسیب می‌بیند تصور غلطی است.

برخی از شرکت‌ها هم هستند نظیر وان پلاس و هواوی که از سیستم شارژ منحصربه‌فردی استفاده می‌کنند. بدین صورت که بخشی از مدار که وظیفه شارژ سریع را بر عهده دارد درون خود شارژر تعبیه شده و بدین ترتیب برای بهره‌مندی کامل از فناوری شارژ سریع باید حتما از شارژر اصلی استفاده کرد. اما شرکت‌هایی مثل سامسونگ و اپل اجازه می‌دهند هر شارژری که از فناوری شارژ سریع پشتیبانی می‌کند و با گوشی نیز سازگاری دارد، آن را با سرعت بالایی شارژ کند.

مسلما پیشنهاد ما این است که از همان کابل و شارژری که با خود گوشی عرضه می‌شود برای شارژ آن استفاده کنید چون این بهترین کار ممکن است. در واقع این امکان وجود دارد وقتی از شارژر و کابل دیگری استفاده می‌کنید، حتی اگر از فناوری‌های یاد شده بهره‌مند باشد، اما باز هم گوشی تنظیمات شارژ را به پایین‌ترین سرعت ممکن برساند.

راه حل افزایش دوام باتری گوشی چیست؟

برای اینکه باتری در طول روز دوام یشتری داشته باشد، بهتر است از قابلیت‌های ذخیره انرژی گوشی بهره ببرید. مثلا کاهش نور صفحه، خاموش کردن وای فای، بلوتوث، کاهش دسترسی برنامه‌ها در پس زمینه به GPS، بستن برنامه‌های فعال و مواردی از این دست می‌تواند به افزایش میزان شارژدهی باتری کمک شایانی کند.

اما در نهایت باید به این نکته هم اشاره کنیم که مهم نیست چقدر خوب از باتری محافظت می‌کنید، طول عمر آن‌ها زودتر از آنچه که انتظار دارید به پایان می‌رسد و در واقع همان یک سال اول است که می‌توانیم نهایت لذت را از عملکرد خوب آن ببریم. هرچند این بدان معنا نیست که روش‌های بالا را نادیده بگیریم. چون گزارش شده چرخه عمر باتری می‌تواند در صورت استفاده درست، از ۳۰۰ به ۲۰۰۰ بار هم افزایش پیدا کند. پس تا می‌توانید از گوشی هوشمند خود مراقبت کنید.

منبع: cnet