«حالت شب» ممکن است نسبت به «حالت استاندارد» اختلال بیشتری در خواب ایجاد کند
شاید کمی عجیب به نظر برسد اما جدیدترین تحقیقات علمی نشان داده رنگ مایل به زردی که در نتیجه فعال کردن حالت شب (Night Mode) در گوشی پدید میآید، ممکن است نسبت به «حالت استاندارد» اختلال بیشتری در خواب ایجاد کند!
ورود حالت شب یا همان Night Mode به دنیای گوشیهای هوشمند سر و صدای زیادی به پا کرد. این قابلیت به قدری محبوب شد که همه شرکتهای بزرگ فعال در زمینه تولید گوشیهای هوشمند، تصمیم گرفتند هرچه زودتر امکان وجود این قابلیت را در محصولات خود فراهم کنند.
اما گاهی اوقات با فعال کردن حالت شب، رنگ تمام محتویات گوشی متمایل به زرد میشود با این هدف که کاربر راحتتر بخواب برود. اما تحقیقات اخیری که توسط دانشمندان دانشگاه منچستر انجام شده، خلاف این ادعا را ثابت میکند؛ رنگ متمایل به زرد بیشتر از اینکه به خواب راحتتر کمک کند، باعث ایجاد اختلال در خواب میشود.
اما بیایید ابتدا به این پرسش پاسخ دهیم که چرا رنگ زرد طبق ادعای سازندگان گوشیهای هوشمند، باعث میشود راحتتر به خواب برویم؟ در واقع این ادعا بر پایه یک اصل علمی و البته قابل قبول مطرح شده است. درون چشم انسان، پروتئینی تحت عنوان ملانوپسین (melanopsin) وجود دارد که به شدت نور واکنش نشان میدهد؛ به خصوص به نورهایی که طول موج کوتاهتری دارند. به عبارتی، هرچه طول موج نوری کوتاهتر باشد، واکنش ملانوپسین به آن نور شدیدتر خواهد بود. به تصویر زیر نگاه کنید.
با توجه به این تصویر، میتوان نتیجه گرفت که چشمان ما با شدت بیشتری به رنگهای آبی یا بنفش واکنش نشان میدهد و در مورد رنگهای زرد و قرمز، این واکنش با شدت کمتری همراه است. به طور کلی، طول موج یک نور تعیین میکند که چگونه آن نور در چشمان ما تداعی شود.
در نمایشگر گوشیهای هوشمند، سه ساب پیکسل (Subpixel) وجود دارد. ساب پیکسل را میتوان به زبانی ساده، عنصر اصلی رنگهای قرمز، سبز و آبی (RGB) دانست که تشکیل دهنده یکی از سه رنگهای اصلی یک پیکسل است. برای درک بهتر مفهوم ساب پیکسل و پیکسل، به تصویر زیر نگاه کنید.
همانطور که در بالا هم به آن اشاره شد، میدانیم که رنگ آبی کمترین طول موج را در بین رنگها (ساب پیکسل) دارد. رنگبندی در گوشیهای هوشمند نیز به گونهای انجام میشود که اگر حالت شب فعال شد، روشنایی رنگ آبی به کمترین مقدار خود برسد یا کاملا خاموش شود. در نتیجه این امر، رنگهایی که مشاهده میشود بیشتر رو به گرما میروند و لذا واکنش ملانوپسین نیز شدت کمتری به خود میگیرد. چون ساب پیکسلهای باقی مانده طول موج بیشتری نسبت به رنگ آبی دارند. همه اینها تا قبل از تحقیقات دانشگاه منچستر، به نظر میرسید به منظور ایجاد آسودگی بیشتر و خواب بهتر طراحی شده باشند. اما ظاهرا این چنین نیست!
با توجه به جدیدترین تحقیقات صورت گرفته، افزایش مقدار متوسط طول موج رنگها در گوشی پس از فعال کردن حالت شب، اگرچه میتواند تا حدودی مفید واقع شود، اما در این بین ظاهرا نکتهای مهمتر فراموش شده و آن هم تاثیر چشم انسان روی ساعت بیولوژیکی بدن است. ساعت بیولوژیکی بدن در واقع یعنی زمانی که بدن باید کار خاصی را در آن انجام دهد. مثلا هنگام شب تمایل به خواب دارد یا هنگام روز تمایل به فعالیت دارد و مواردی از این قبیل.
دانشمندان با انجام یک سری آزمایشات روی موشها به این نتیجه رسیدند که سلولهای مخروطی چشمان ما که وظیفه دریافت نور را در بدن ایفا میکنند، به نور زرد رنگی که در نتیجه فعال بودن حالت شب در گوشی ایجاد میشود، حساسیت بیشتری نشان میدهند و در نتیجه نه تنها تعادل رنگهای دریافتی برهم میخورد، بلکه این اتفاق تاثیر شدیدتری نیز روی سلولهای چشم خواهد داشت.
به عبارتی هرچه افزایش طول موج رنگها با خاموش کردن ساب پیکسل آبی، فوائدی را برای چشمان کاربران در پی خواهد داشت، اما ظاهرا در این حالت، سلولهای مخروطی تشخیص نور درون چشم زحمت بیشتری را متحمل میشوند. چرا که این سلولها تحت تاثیر ساعت بیولوژیکی بدن، باید سیگنالهای خواب را برای مغز ارسال کنند و این بر هم خوردگی تعادل باعث فعالیت بیشتر سلولهای مخروطی میشود.
البته باید به این نکته نیز اشاره کنیم که نتایج تحقیقات بدست آمده هنوز آنطور که باید قابل اطمینان نیست و نباید با تکیه بر آن، ادعایی را رد کرد یا پذیرفت. چون این تحقیقات بر اساس آزمایشات میکروبیولوژیکی صورت نگرفتهاند و صرفا یک مطالعه مشاهداتی است. حتی نتیجهای هم که بدست آمده، بعد از انجام آزمایشات روی موشها بوده که هرچند در میزان روشنایی یکسان، اما در معرض رنگهای مختلف نور قرار گرفتند. انسانها در طول روز در معرض شدت بیشتری از رنگ زرد و سفید قرار دارند و تحقیقات نیز نشان داده همین دو رنگ هستند که بیشترین تاثیر را در چرخه خواب انسانها دارند.
با این اوصاف، هم تحقیقات و هم نتیجه گیری شهودی خودمان، ما را به این نتیجه رسانده که تنها چیزی که در درجه اول باعث بیخوابی میشود، خود گوشی است و فرقی نمیکند حالت شب در آن فعال باشد، میزان روشنایی آن چقدر باشد، یا اصلا رنگها در آن، باعث ارسال سیگنالهای بیولوژیکی به مغز بشود یا خیر! ظاهرا بهترین راه برای اینکه خواب بهتری داشته باشیم این است که در درجه اول از گوشی خود در وقت خواب استفاده نکنیم.
منبع: androidpolice