صفحه نمایش؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

در قسمت‌های قبلی این مقاله به عوامل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مهمی نظیر  مگاپیکسل، اندازه‌ی دیافراگم، تکنولوژی فوکوس خودکار، واکنش شاتر، عکاسی پی‌درپی و لرزشگیر اپتیکال، تنظیمات دستی و عکاسی RAW پرداختیم. در این بخش قصد داریم به موضوعی بپردازیم که اهمیت آن به شکلی غیرمستقیم‌تر در زمینه‌ی عکاسی موبایل آشکار می‌شود. با مدرسه‌ی عکاسی موبایل دیجی‌کالا مگ همراه باشید تا با هم تاثیر خصوصیات مختلف صفحه نمایش گوشی موبایل را در عکاسی و ویرایش عکس ارزیابی کنیم.

طبیعی است که صفحه نمایش گوشی موبایل به‌طور مستقیم روی کیفیت عکس‌های ثبت‌شده توسط آن تاثیری ندارد؛ ولی با توجه به این‌که بیشتر عکاسان موبایل ویرایش عکس‌های خود را هم توسط گوشی انجام می‌دهند صفحه نمایش می‌تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد. البته صفحه نمایش هیچ گوشی هوشمندی همانند مانتیورهای تخصصی ویرایش عکس به‌طور ویژه برای این منظور طراحی نشده است. بنابراین در این زمینه نمی‌توان به‌شکلی کاملا تخصصی به صفحه نمایش گوشی‌های موبایل نگاه کرد. ولی در هرحال مهم است بدانیم که فاکتورهای انتخاب یک صفحه نمایش مناسب برای ویرایش عکس چیست و  تکنولوژی‌های مختلف در هر زمینه چگونه ارزیابی می‌شوند.

در حال حاضر تقریبا تمام تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند در ساخت صفحه نمایش گوشی‌های خود یکی از دو تکنولوژی مطرح AMOLED یا IPS LCD را استفاده می‌کنند. البته هنوز تکنولوژی قدیمی‌تر TFT LCD هم در گوشی‌های میان‌رده یا ارزان‌قیمت به‌کار می‌رود. عموما صفحات نمایش TFT LCD به دلیل مشکلاتی نظیر کنتراست و زاویه دید کم از کیفیت خوبی برخوردار نیستند و بنابراین ما بحث خود را بیشتر روی مقایسه دو تکنولوژی جدیدتر AMOLED و IPS LCD متمرکز خواهیم کرد. البته گفتن این نکته ضروری است که فارغ از تکنولوژی به‌کار رفته در ساخت یک صفحه نمایش نحوه‌ی به‌کار بردن آن و کیفیت پروسه‌ی تولید هم تاثیر به‌سزایی روی کیفیت و خصوصیات محصول نهایی خواهد داشت. بنابراین تمام صفحات نمایشی که از یک نوع تکنولوژی واحد استفاده می‌کنند لزوما خصوصیاتی کاملا شبیه هم ندارند. ما در اینجا بحث خود را با توجه به تفاوت‌های کلی میان دو تکنولوژی AMOLED و IPS LCD پیش خواهیم برد.

بازتولید رنگ (Color Reproduction)

بازتولید دقیق، صحیح و طبیعی رنگ مهم‌ترین معیار یک صفحه نمایش مناسب برای ویرایش عکس است. از آنجاکه محدوده‌ی رنگی یا Color Gamut صفحات نمایش IPS LCD انطباق زیادی با محدوده‌ی رنگی استاندارد به‌کار رفته در تصاویر و ویدئوها دارد این تکنولوژی به بازتولید دقیق و طبیعی‌تر رنگ‌ها مشهور شده است.

انطباق کامل محدوده رنگ صفحه نمایش IPS LCD آیفون با فضای استاندارد sRGB آن را در دنیای گوشی‌های هوشمند به یکی از دقیق‌ترین صفحات نمایش از نظر بازتولید رنگ‌ها تبدیل کرده است

در سوی دیگر تکنولوژی AMOLED از محدوده‌ی رنگی گسترده‌تری برخوردار است. محدوده‌ی رنگی گسترده‌تر فی‌نفسه چیز خوبی است؛ چراکه در واقع اجازه می‌دهد رنگ‌های بیشتری توسط صفحه نمایش نشان داده شود. ولی هماهنگ نبودن این محدوده‌ی رنگی با محدوده‌ی رنگی استاندارد sRGB که تقریبا در تمام تصاویر به‌کار می‌رود باعث می‌شود رنگ‌ها اشباع شده و غیرطبیعی به نظر برسند. در نتیجه صفحات نمایش AMOLED از دقت بالایی در بازتولید رنگ‌ها برخوردار نیستند و برای ویرایش عکس توصیه نمی‌شوند.

محدوده رنگ صفحه نمایش Super AMOLED تبلت Galaxy Tab S 8.4 در حالت عادی با فضای رنگی استاندارد sRGB انطباق نداشته و در نتیجه دقت آن در بازتولید صحیح رنگ‌ها پایین است

این مشکل به‌ویژه در سال‌های ابتدایی معرفی تکنولوژی AMOLED بیشتر به چشم می‌خورد. در حال حاضر با پیشرفت این تکنولوژی و به‌کارگیری تمهیدات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مختلف امکان بازتولید طبیعی‌تر و دقیق‌تر رنگ‌ها روی صفحات نمایش AMOLED ممکن شده است ولی هنوز هم اکثر عکاسان در این زمینه به تکنولوژی IPS LCD اعتماد بیشتری دارند.

محدوده رنگ صفحه نمایش Super AMOLED تبلت Galaxy Tab S 8.4 در حالت Basic Mode تا حد زیادی به فضای استاندارد sRGB نزدیک می‌شود ولی به دلیل عدم انطباق کامل هنوز دقت آن در بازتولید رنگ‌ها از صفحه نمایش IPS LCD آیفون کمتر است

نسبت کنتراست (Contrast Ratio)

نسبت کنتراست بیان‌گر میزان تفاوت میان روشن‌ترین سفید و تیره‌ترین سیاهی است که یک صفحه نمایش می‌تواند تولید کند. نسبت کنتراست بالاتر به این معنی است که صفحه نمایش می‌تواند درجات روشنایی یا خاکستری‌های رنگی بیشتری را نشان دهد. از این رو طبیعتا صفحه نمایشی با نسبت کنتراست بالاتر برای ویرایش عکس بهتر است.

نسبت کنتراست در صفحات نمایش AMOLED به دلیل یک فرق مهم ساختاری به میزان قابل‌توجهی بالاتر از صفحات نمایش IPS LCD است. در تکنولوژی IPS LCD پیکسل‌ها خود قادر به تولید نور نیستند و به همین دلیل از یک منبع نور پس‌زمینه در پشت پیکسل‌ها برای روشن کردن تصویر استفاده می‌شود. بنابراین تا زمانی‌که صفحه نمایش روشن باشد کل پیکسل‌ها حتی آن‌هایی که سیاه مطلق را نمایش می‌دهند تا حدی دارای نور پس‌زمینه هستند. در نتیجه عمق رنگ مشکی کم شده و کنتراست پایین می‌آید. از سوی دیگر در تکنولوژی AMOLED نیازی به نور پس‌زمینه وجود ندارد چرا که هر پیکسل خود می‌تواند نور تولید کند. پس در این صفحات نمایش امکان خاموش کردن کامل پیکسل‌های منفرد در بخش‌هایی از تصویر که رنگ سیاه را نمایش می‌دهند وجود دارد. در نتیجه رنگ مشکی در صفحات نمایش AMOLED عمق بسیار زیادی دارد و کنتراست تصویر بالاتر است.

مقایسه نحوه چیدمان پیکسل‌های فرعی در دو تکنولوژی IPS LCD (راست) و AMOLED (چپ)

البته تفاوت نسبت کنتراست میان این دو تکنولوژی در کاربرد روزمره و به ویژه در نور طبیعی به اندازه‌ی اختلاف شدیدی که اعداد نشان می‌دهند مشهود نیست. تفاوت بیشتر زمانی آشکار می‌شود که در محیط تاریک این دو تکنولوژی را مقایسه کنید. بنابراین از منظر ویرایش عکس اصولا نباید با توجه به اعداد دست به انتخاب یکی از این دو تکنولوژی بزنید بلکه مهم نیاز و نحوه‌ی استفاده‌ی شما خواهد بود. اگر بیشتر در نور کم و به‌ویژه در شب به عکاسی می‌پردازید و قصد دارید عکس‌های خود را در محیط تاریک بررسی و ویرایش کنید تکنولوژی AMOLED می‌تواند برای شما مناسب‌تر باشد. ولی اگر بیشتر در محیط‌های روشن و به‌ویژه فضای باز و نور روز عکاسی و ویرایش عکس می‌کنید یک صفحه نمایش IPS LCD باکیفیت می‌تواند نسبت کنتراست بسیار مطلوبی ارائه کند و به دلیل بازتولید طبیعی‌تر رنگ‌ها ارجح باشد. معمولا صفحات نمایش IPS LCD به دلیل برخورداری از نور پس‌زمینه حداکثر روشنایی بسیار بالایی دارند و در نور مستقیم خورشید قابلیلت دید بهتری ارائه می‌کنند. همچنین یکپارچه بودن نور پس‌زمینه و ساختار پیکسل‌های فرعی (Sub-Pixles) در صفحه نمایش IPS LCD می‌تواند با ایجاد این حس که پیکسل‌ها بهم‌فشرده‌تر هستند به افزایش شفافیت و شارپنس تصویر کمک کند.

اندازه و تراکم پیکسلی

معیار مهم دیگری که باید در نظر داشته باشید اندازه و تراکم پیکسلی صفحه نمایش است. در حال حاضر صفحات نمایش با ابعاد و رزولوشن‌های بسیار متفاوت روی گوشی‌های هوشمند مختلف یافت می‌شوند. بدون شک هرچه صفحه نمایش بزرگ‌تر باشد کار ویرایش عکس آسان‌تر خواهد بود؛ ولی ازآنجاکه با بزرگ شدن صفحه‌نمایش ابعاد کلی گوشی هم افزایش پیدا می‌کند مهم است که راحتی هنگام عکاسی را فدای صفحه نمایش بزرگ‌تر نکنیم. درهرحال نمی‌توان برای اندازه‌ی صفحه نمایش معیاری ثابت تعیین کرد و هر عکاس باید با در نظر گرفتن نیاز و سلیقه‌ی خود دست به انتخاب بزند.

اما در مورد تراکم پیکسلی امکان ارائه‌ی معیارهای ثابت‌تری وجود دارد. تراکم پیکسلی که معمولا با واحد ppi (پیکسل بر اینچ) سنجیده می‌شود بیان‌گر تعداد پیکسل‌های به نمایش درآمده در هر اینچ  از صفحه نمایش است. بنابراین تراکم پیکسلی علاوه بر رزولوشن با اندازه‌ی صفحه نمایش هم ارتباط دارد. با ثابت ماندن رزولوشن هرچه ابعاد صفحه نمایش کوچک‌تر شود تراکم پیکسلی بالا خواهد رفت. درنتیجه برای مثال یک گوشی ۴ اینچی با صفحه نمایش Full HD، یعنی رزولوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل، تراکم پیکسلی به‌مراتب بیشتری از یک تبلت ۱۰ اینچی با رزولوشن مشابه خواهد داشت.

تراکم پیکسلی بالاتر باعث شفافیت بیشتر تصویر صفحه نمایش می‌شود؛ ولی هنگام ویرایش عکس تراکم پیکسلی بیشتر از این منظر اهمیت دارد که اجازه می‌دهد جزئیات ظریف تصویر را با دقت بیشتری ببینید. درنتیجه با توجه به ابعاد نسبتا کوچک صفحه نمایش گوشی‌های هوشمند افزایش بیش‌ازحد تراکم پیکسلی منطقا کمکی به ویرایش عکس نخواهد کرد؛ چراکه با توجه به ریز شدن بیش‌ازحد پیکسل‌ها برای دیدن جزئیات ظریف تصویر در رزولوشن موثر صفحه نمایش مجبور خواهید بود گوشی را به چشم خود نزدیک‌تر کنید. بنابراین با توجه به تجربه‌ی ما، تراکم پیکسلی حدود ۳۰۰ پیکسل بر اینچ برای ویرایش عکس روی صفحه نمایش نسبتا کوچک یک گوشی هوشمند کاملا کفایت می‌کند.

در بخش بعدی این مقاله به بررسی عوامل به‌ظاهر کم اهمیت‌تر ولی قابل توجهی نظیر فلش، باتری و حافظه‌ی داخلی خواهیم پرداخت. از لینک‌های زیر بخش‌های دیگر مقاله‌ی دنباله‌دار ما را هم بخوانید:

مگاپیکسل، اندازه‌ی سنسور و اندازه‌ی پیکسل؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

اندازه‌ی دیافراگم (F-Number)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

تکنولوژی فوکوس خودکار (Autofocus)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

واکنش شاتر، عکاسی پی‌درپی و لرزشگیر اپتیکال؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

تنظیمات دستی (Manual Controls)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

عکاسی RAW؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

فلش، حافظه‌ی داخلی و باتری؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

سیستم عامل و اپلیکیشن‌ها؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟