شما بگویید؛ Windows 10 S یا Chrome OS؟
به نظر می‌رسد رقابت در زمینه‌ی سیستم‌عامل‌های بسیار سبک و امن با معرفی نسخه‌ی جدیدی از ویندوز ۱۰ به نام ویندوز ۱۰ اس وارد مرحله‌ی جدیدی شده باشد. تا پیش از این گوگل با سیستم‌عامل کروم یا همان Chrome OS تقریبا در این زمینه بی‌رقیب بود. ولی حالا که مایکروسافت با سیستم‌عامل محبوب ویندوز به این رقابت پا گذاشته این سوال مطرح می‌شود که کدام سیستم‌عامل بهتر است؟ در «شما بگویید» این هفته با هم نگاهی به این دو سیستم‌عامل خواهیم انداخت تا در نهایت شما بگویید کدام‌یک را ترجیح می‌دهید: Windows 10 S یا Chrome OS؟
Chrome OS سیستم‌عاملی است که توسط گوگل بر پایه‌ی لینوکس طراحی شده و مرورگر کروم هسته‌ی مرکزی رابط کاربری آن را تشکیل می‌دهد. این سیستم‌عامل که اولین بار در سال ۲۰۱۱ روی لپتاپی به نام کروم‌بوک راهی بازار شد بیش از هر چیز برای استفاده از سرویس‌های آنلاین و اپلیکیشن‌های تحت وب طراحی شده است. البته گوگل رفته‌رفته امکان ساخت اپلیکیشن‌های آفلاین برای Chrome OS راه هم در اختیار دلوپرها قرار داد. علاوه بر این گوگل از سال ۲۰۱۴ پروژه‌ای را آغاز کرده که امکان استفاده از اپلیکیشن‌های اندرویدی را روی سیستم‌عامل کروم فراهم میکند. توسعه‌ی سیستم‌عامل Chrome OS تنها توسط گوگل انجام می‌شود و استفاده از آن تنها روی سخت‌افزارهایی که برای آن طراحی شده ممکن است. البته گوگل نسخه‌ی متن‌بازی از این سیستم‌عامل را با نام Chromium OS در اختیار دولوپرها قرار داده است. بنابراین می‌توانید توزیع‌های مختلفی از Chromium OS را دانلود و روی لپتاپ‌های قدیمی نصب کنید.
ویندوز ۱۰ اس در واقع نسخه‌ی سبک‌تری از ویندوز ۱۰ است. مایکروسافت عمدا برخی از قابلیت‌های ویندوز ۱۰ را در این نسخه‌ی خاص حذف کرده تا آن را سریع‌تر، امن‌تر و ساده‌تر کند. ویندوز ۱۰ اس را که اخیرا معرفی شده می‌توان پاسخ مایکروسافت به سیستم‌عامل Chrome OS گوگل تلقی کرد؛ یعنی سیستم‌عاملی که بیشتر برای دانش‌آموزان، دانشجویان و استفاده در لپتاپ‌های ارزان‌قیمت طراحی شده. مهم‌ترین تفاوت ویندوز ۱۰ اس این است که در آن تنها می‌توانید اپلیکیشن‌ها را از ویندوز استور دانلود و نصب کنید. بنا بر گفته‌ی مایکروسافت این کنترل سخت‌گیرانه باعث می‌شود که از یک سو احتمال نفوذ بدافزارها و ویروس‌ها به سیستم به حداقل برسد و از سوی دیگر نرم‌افزارهای نامناسب با مصرف بیش از حد منابع سیستم باعث کندی آن نشوند. در حال حاضر این نسخه از ویندوز تنها روی سرفیس لپتاپ مایکروسافت و چند لپتاپ ارزان‌قیمت دیگر استفاده شده است، ولی احتمال دارد در آینده، مایکروسافت امکان دانلود آن را برای همه فراهم کند.
اگر مانند بسیاری از ایرانی‌ها در عمر خود تنها با کامپیوترها و لپتاپ‌های ویندوزی کار کرده باشید، طبیعتا محیط ویندوز ۱۰ اس نسبت به Chrome OS برای شما آشناتر خواهد بود. رابط کاربری ویندوز ۱۰ اس با محیط دسکتاپ و منوی استارت معروف ویندوز، دقیقا همان چیزی است که انتظارش را دارید. رابط کاربری Chrome OS ساده‌تر است. در این سیستم‌عامل هم برنامه‌ها در قالب پنجره‌هایی روی دسکتاپ اجرا می‌شوند و امکان دسترسی به فایل‌ها و حتی منوی استارت (هر چند ساده) وجود دارد. هر دو سیستم‌عامل امکان مدیریت پنجره‌ها (مانند تقسیم سریع فضا بین دو پنجره) را دارند، ولی ویندوز با امکان استفاده از چند دسکتاپ در این زمینه بهتر عمل میکند. ویندوز ۱۰ اس همچنین با پشتیبانی از حالت صرفه‌جویی در باتری (Battery Saver)، مدیریت فایل بهتر و در اختیار داشتن نرم‌افزار ادیت عکس پیشرفته‌تر، در کل نسبت Chrome OS سیستم‌عامل کامل‌تری محسوب می‌شود.
از نظر اپلیکیشن‌ها هر دو سیستم‌عامل برای حفظ سادگی و امنیت سیستم، مجبور هستند محدودیت‌هایی را بپذیرند. همان‌طور که گفتیم سیستم‌عامل کروم بیش از هر چیز بر پایه‌ی یک مرورگر وب کار میکند. این یعنی بیشتر اپلیکیشن‌ها در Chrome OS در واقع همان صفحات وب هستند. این راه حل برای حفظ سادگی خوب است ولی بدون شک تاثیر زیادی روی سرعت و کیفیت کارهایی دارد که می‌توانید انجام دهید. البته گوگل با فراهم کردن امکان نصب اپلیکیشن‌های اندرویدی روی Chrome OS تا حدی وضعیت را بهبود خواهد داد. ولی این پروژه هم در حال حاضر هنوز فراگیر نشده و تقریبا در مرحله‌ی آزمایشی است. گر چه در نهایت هم استفاده از اپلیکیشن‌های اندرویدی روی کروم‌بوک‌ها محدودیت‌هایی خواهد داشت. چرا که بسیاری از اپلیکیشن‌های اندرویدی برای استفاده روی صفحه‌نمایش بزرگ با کیبورد و تاچ‌پد بهینه نشده‌اند.
از سوی دیگر مایکروسافت هم با محدود کردن ویندوز ۱۰ اس به اپلیکیشن‌های ویندوز استور، در را به روی استفاده از میلیون‌ها برنامه‌ای که می‌توانید روی اینترنت برای ویندوز پیدا کنید بسته است. برای مثال با توجه به این که گوگل هنوز مرورگر کروم را روی ویندوز استور منتشر نکرده، در ویندوز ۱۰ اس فعلا چاره‌ای به جز استفاده از مرورگر مایکروسافت Edge ندارید. اساسا کم بودن تعداد اپلیکیشن‌های با کیفیت در ویندوز استور مشکلی است که مایکروسافت مدت‌ها با آن دست و پنجه نرم کرده. البته وضعیت ویندوز استور در حال حاضر رو به بهبود است و شاید معرفی ویندوز ۱۰ اس هم انگیزه‌ی بیشتری به دولوپرها برای عرضه‌ی اپلیکیشن روی آن بدهد.
از نظر اپلیکیشن‌های کاری یا Productivity، ویندوز ۱۰ اس با در اختیار داشتن اپلیکیشن ایمیل سازگار با سرویس‌های مختلف و پشتیبانی از آفیس ۳۶۵ برگ برنده را در دست دارد. گوگل درایو و مجموعه‌ی اپلیکیشن‌های آفیس رایگان آن در Chrome OS می‌توانند به خوبی از پس پروژه‌های ساده‌ی دانش‌آموزان و دانشجویان برآیند، ولی بدون شک اپلیکیشن‌های دسکتاپ مایکروسافت آفیس برای کاربردهای حرفه‌ای‌تر مناسب‌ترند. احتمالا اکثر لپتاپ‌هایی که با ویندوز ۱۰ اس عرضه می‌شوند، بین یک ماه تا یک سال استفاده‌ی رایگان از مجموعه‌ی مایکروسافت آفیس را روی خود دارند. پس از آن لازم است برای استفاده از نسخه‌ی دسکتاپ مایکروسافت آفیس مبلغ اشتراکی را پرداخت کنید؛ و از آنجا که امکان نصب نرم‌افزارهای کرک شده روی ویندوز ۱۰ اس وجود ندارد، احتمالا تنها گزینه استفاده از نسخه‌ی آنلاین مایکروسافت آفیس خواهد بود. البته فراموش نکنید از آنجا که برای استفاده از نسخه‌ی آنلاین مایکروسافت آفیس تنها به یک مرورگر نیاز دارید، طبیعتا امکان استفاده از آن روی Chrome OS هم وجود دارد.
در نهایت انتخاب کردن میان دو سیستم‌عامل ویندوز ۱۰ اس و Chrome OS نیاز به ملاحظات بیشتری دارد. از جمله این که لپتاپی با ویندوز ۱۰ اس را می‌توانید به راحتی به ویندوز ۱۰ پرو ارتقا دهید ولی کروم‌بوک‌ها به شکل رسمی از نصب ویندوز پشتیبانی نمی‌کنند. به نظر شما کدام سیستم‌عامل بهتر است؟ کدام‌یک ارزش خرید بیشتری ایجاد میکند؟ کدام‌یک آینده‌ی بهتری خواهد داشت؟ شما بگویید؛ Windows 10 S یا Chrome OS؟
من امروز یک لپتاپ ویندوز خریدم و بعد از روشن کردن ساعت هاست هر برنامه ای را که می خواهم اینستال کنم اجاره نمیده و توصیه میکند که از مایکروسافت استور دانلود کنم. اما هیچ کدام از برنامه هایی که من نیاز دارم در استور موجود نیستند. تصمیم دارم فردا لپتاب را برگردانم و با کروم عوض کنم.