سیستم عامل و اپلیکیشن‌ها؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

در طول این مجموعه مقالات با موضوع گوشی موبایل مناسب عکاسی معیارهایی نظیر  مگاپیکسل، اندازه‌ی دیافراگم، تکنولوژی فوکوس خودکار، واکنش شاتر، عکاسی پی‌درپی و لرزشگیر اپتیکال، تنظیمات دستی، عکاسی RAW، صفحه نمایش، فلش، حافظه‌ی داخلی و باتری را با هم بررسی کردیم. همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره شد گاه نرم‌افزار می‌تواند حتی بیشتر از سخت‌افزار در نتیجه‌ی نهایی عکس‌هایی که با موبایل می‌گیریم موثر باشد. بنابراین هرچند کیفیت سخت‌افزار باید در انتخاب یک گوشی مناسب عکاسی در نظر گرفته شود ولی نرم‌افزار و دسترسی به اپلیکیشن‌های مرتبط با عکاسی هم به همان اندازه اهمیت دارد. با مدرسه‌ی عکاسی موبایل دیجی‌کالا مگ همراه باشید تا در آخرین قسمت این مقاله‌ی دنباله‌دار باهم به بررسی سه سیستم عامل مطرح در زمینه‌ی عکاسی موبایل یعنی اندروید، iOS و ویندوزفون و اکوسیستم عکاسی در هرکدام از آن‌ها بپردازیم.

سیستم عامل iOS

بسیاری از افراد معتقد هستند که اپلیکیشن پیش‌فرض دوربین آیفون امکانات زیادی در اختیار کاربر قرار نمی‌دهد. درواقع سخن این افراد اشتباه نیست؛ ولی نکته‌ی مهم اینجاست که برای بسیاری از عکاسان موبایل یک رابط کاربری ساده و آسان کاملا مناسب است. رابط کاربری اپلیکیشن عکاسی پیش‌فرض آیفون به‌سادگی درک می‌شود و حتی افرادی با کمترین دانش تخصصی می‌توانند به‌راحتی با آن شروع به عکاسی کنند. درست است که اپلیکیشن دوربین پیش‌فرض آیفون تنظیمات دستی زیادی در اختیار کاربر قرار نمی‌دهد ولی یکی از قوی‌ترین پردازش‌های هوشمندی را دارد که تاکنون روی گوشی‌های هوشمند دیده‌ایم و قادر است تقریبا در هر شرایطی نتایج مناسبی تولید کند. درنتیجه عکس‌های گرفته‌شده با آیفون اغلب کاملا طبیعی هستند و اثری از پردازش بیش‌ازحد در آن‌ها دیده نمی‌شود.

تنوع بالای اپلیکیشن‌های باکیفیت همیشه یکی از نقاط قوت سیستم عامل iOS بوده و در زمینه‌ی عکاسی این مورد به‌وضوح آشکار است. محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های ویرایش عکس نظیر Snapseed و Adobe Lightroom و تمام شبکه‌های انتشار عکس نظیر Instagram، ۵۰۰px، Flickr و … در اپ استور حضور دارند. بعلاوه‌ تعداد زیادی اپلیکیشن‌های عکاسی اختصاصی هم برای سیستم عامل iOS وجود دارد که امکان هر نوع ویرایشی را از رتوش‌های ساده گرفته تا افزودن انواع فیلترها، بافت‌ها، لایه‌ها و کادرها فراهم می‌کند.

حتی اگر اپلیکیشن پیش‌فرض عکاسی آیفون شما را راضی نمی‌کند بازهم جای نگرانی نیست؛ تقریبا هر عکاسی می‌تواند با توجه به سلیقه و نیاز خود اپلیکیشن مناسبی را به‌عنوان جایگزین اپلیکیشن پیش‌فرض دوربین iOS پیدا کند. برخی از این اپلیکیشن‌ها بدون نیاز به دانش تخصصی امکان کنترل بیشتری روی نوردهی را فراهم می‌کنند و برخی مجموعه‌ی کاملی از تنظیمات دستی حرفه‌ای را در اختیار عکاسان قرار می‌دهند.

اپلیکیشن عکاسی بسیار محبوبی نظیر Hipstamatic هم که از روشی نوآورانه برای بازتولید حس عکاسی نگاتیو یا آنالوگ استفاده می‌کند هنوز به‌طور اختصاصی برای سیستم عامل iOS عرضه می‌شود. با توجه به گنجینه‌ی غنی اپلیکیشن‌های عکاسی در اپ استور شاید اشتباه نباشد که دلیل استفاده‌ی اکثر عکاسان موبایل جدی از آیفون را بیشتر مربوط به جنبه‌های نرم‌افزاری بدانیم تا سخت‌افزاری؛ به‌ویژه که در سال‌های اخیر گوشی‌های اندرویدی و حتی ویندوزفون در زمینه‌ی سخت‌افزار عکاسی پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند.

از بحث اپلیکیشن‌ها که بگذریم یکی از اشکالات وارد به سیستم عامل iOS و آیفون کمبود راه‌های ارتباطی با سایر گجت‌ها است. برای مثال اکثر گوشی‌های اندرویدی امکان استفاده از Bluetooth، NFC، کابل OTG و مموری MicroSD را برای نقل‌وانتقال فایل فراهم می‌کنند؛ ولی در حال حاضر امکان استفاده از هیچ‌کدام این‌ها برای آیفون وجود ندارد. البته با توجه به این‌که اپلیکیشن‌های باکیفیت امکان انجام تمام مراحل عکاسی از گرفتن عکس تا ویرایش کامل و اشتراک را روی خود گوشی‌ها فراهم کرده‌اند شاید کمبود راه‌های ارتباطی در زمینه‌ی عکاسی مشکل زیادی ایجاد نکند. در ضمن همیشه امکان استفاده از اپلیکیشن‌هایی نظیر SHAREit برای نقل‌وانتقال سریع فایل میان گجت‌های مختلف وجود خواهد داشت.

سیستم عامل ویندوزفون

سیستم عامل ویندوزفون از یک دیدگاه درست نقطه‌ی مقابل iOS خواهد بود. برخی گوشی‌های ویندوزفون جزو اولین گوشی‌های هوشمندی بودند که مجموعه‌ی کاملی از کنترل‌های دستی را در اپلیکیشن پیش‌فرض دوربین خود گنجاندند و از عکاسی RAW پشتیبانی کردند. نرم‌افزار پیش‌فرض دوربین برخی از گوشی‌های ویندوزفون جدید هم امکانات جالبی نظیر تعیین میزان تاثیر فلش یا افکت HDR پس از عکاسی را اختیار عکاس قرار می‌دهد. ولی اگر شما از اپلیکیشن دوربین پیش‌فرض گوشی‌های ویندوزفون راضی نباشید گزینه‌های زیادی برای جایگزین کردن آن در اختیار نخواهید داشت. اساسا کمبود نرم‌افزارهای باکیفیت یکی از مشکلات جدی سیستم عامل ویندوزفون است و حوزه‌ی عکاسی هم از این قاعده مستثنا نیست.

در زمینه‌ی اپلیکیشن‌های ویرایش و شبکه‌های اجتماعی اشتراک عکس هم اوضاع تفاوت چندانی نمی‌کند. حتی نرم‌افزارهای محبوبی نظیر Snapseed و Lightroom هم در ویندوز استور غایب هستند. محبوب‌ترین شبکه‌ی اجتماعی اشتراک عکس یعنی اینستاگرام هنوز روی ویندوزفون در حالت بتا قرار دارد و بسیاری از امکانات نسخه‌های اندروید و iOS در آن یافت نمی‌شود. بگذریم که برخی دیگر مانند VSCO هرگز به ویندوزفون نیامدند و برخی هم نظیر ۵۰۰px پس از گذشت مدتی پشتیبانی از سیستم عامل ویندوزفون را قطع کرده و اپلیکیشن خود را از روی ویندوزفون استور برداشتند. بنابراین همان استدلالی که در مورد iOS آوردیم احتمالا برای ویندوزفون هم صدق می‌کند؛ یعنی احتمالا دلیل استقبال کم عکاسان موبایل جدی از ویندوزفون بیشتر مربوط به جنبه‌های نرم‌افزاری است تا سخت‌افزاری.

سیستم عامل اندروید

وضعیت سیستم عامل اندروید را می‌توان جایی میان iOS و ویندوزفون در نظر گرفت. گوشی‌های اندرویدی هم ازنظر سخت‌افزاری و هم ازنظر نرم‌افزاری تنوع فوق‌العاده بالایی دارند. این تنوع را از یک دیدگاه می‌توان جزو نقاط مثبت اندروید طبقه‌بندی کرد؛ چراکه به کاربران اجازه می‌دهد با توجه به نیاز، سلیقه و بودجه‌ی خود دست به انتخاب بزنند. ولی از سوی دیگر همین تنوع باعث می‌شود کار تولید اپلیکیشن‌هایی نظیر اپلیکیشن‌های عکاسی که مستقیما با بخشی از سخت‌افزار سروکار دارند دشوار باشد. درنتیجه در اندروید هم اگر شما از اپلیکیشن پیش‌فرض دوربین گوشی خود راضی نباشید گزینه‌های زیادی برای یافتن جایگزین مناسب در اختیار نخواهید داشت. بدتر این‌که احتمال دارد برخی از قابلیت‌های اپلیکیشن‌های موجود هم به دلیل محدودیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در تمام گوشی‌های اندرویدی فعال نباشد.

البته گوگل از نسخه‌ی ۵.۰ یا همان اندروید لالی‌پاپ به بعد مجموعه‌ای جدید از APIها را برای کنترل سخت‌افزار دوربین در اختیار برنامه‌نویسان قرار داده که کار تولید اپلیکیشن‌های عکاسی برای اندروید را آسان‌تر خواهند کرد. ولی در هر حال هنوز در مورد گوشی‌های اندرویدی توجه به تطابق امکانات و قابلیت‌های اپلیکیشن پیش‌فرض دوربین با نیاز و سلیقه‌ی شما از اهمیت بالایی برخوردار است. چراکه با توجه به روند کند فراگیر شدن نسخه‌های جدید در اندروید، توسعه‌دهندگان اپلیکیشن به‌سرعت تمایلی به استفاده از قابلیت‌های نسخه‌های حدید اندروید نشان نمی‌دهند.

تنوع اپلیکیشن‌های پیش‌فرض دوربین در سیستم عامل اندروید به‌اندازه‌ی خود گوشی‌های اندرویدی بالاست. درحالی‌که کیفیت رابط کاربری و امکانات دوربین می‌تواند تا حد زیادی با توجه به نیاز و سلیقه‌ی عکاس تعریف شود ولی کیفیت پردازش عکس‌ها تقریبا معیاری مشخص دارد. متاسفانه پردازش بد یا بیش‌ازحد تصویر مشکلی است که در عکس‌های برخی از گوشی‌های اندرویدی به چشم می‌خورد. البته پشتیبانی اندروید (از نسخه‌ی لالی‌پاپ به بعد) از فرمت RAW می‌تواند راه‌حلی برای این مشکل باشد. هرچند همان‌طور که گفته شد به دلیل مشکلات عکاسی RAW استفاده کردن دایمی از آن ایده‌ی خوبی نیست. بنابراین بهتر است علاوه بر رابط کاربری و امکانات اپلیکیشن دوربین نسبت به کیفیت پردازش عکس هم کاملا حساس باشید.

از بحث اپلیکیشن‌های دوربین که بگذریم در زمینه‌ی اپلیکیشن‌های ویرایش و شبکه‌های انتشار عکس سیستم عامل اندروید از وضعیت مناسبی برخوردار است. تنوع اپلیکیشن‌های ویرایش عکس در پلی استور به‌اندازه‌ی اپ استور بالا نیست؛ ولی محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های ویرایش عکس نظیر Snapseed و Lightroom در دسترس هستند و تعداد اپلیکیشن‌های باکیفیت دیگر هم رفته‌رفته رو به افزایش است. در حال حاضر تقریبا تمام شبکه‌های انتشار عکس هم برای اندروید ارائه شده‌اند و ازنظر به‌روزرسانی، امکانات و کارایی با نسخه‌ی iOS تفاوت زیادی نمی‌کنند.

درمجموع سیستم عامل اندروید اگر در کنار سخت‌افزار مناسبی قرار داشته باشد تقریبا تمام آنچه را که برای یک عکاس موبایل ضروری است ارائه می‌کند؛ ولی به نظر می‌رسد کیفیت و تنوع بیشتر اپلیکیشن‌ها و اکوسیستم بهتر iOS در زمینه‌ی عکاسی باعث شده تعداد کمتری از عکاسان موبایل جدی از گوشی‌های اندرویدی استفاده کنند. هرچند شرایط روزبه‌روز در حال تغییر است و بلوغ برخی از گوشی‌های اندرویدی در زمینه‌ی عکاسی به‌جایی رسیده که امکان دارد نظر آیفونوگرافرها را هم به خود جلب کند.

در اینجا مقاله‌ی دنباله‌دار ما با بحث سیستم عامل و اپلیکیشن‌ها به پایان خود می‌رسد. در طول این مجموعه مقالات تلاش کردیم مهم‌ترین عواملی را که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم بر تجریه‌ی کاربر هنگام عکاسی با یک گوشی موبایل تاثرگذار هستند به‌شکلی ساده ولی علمی تشریح کنیم. از لینک‌های زیر می‌توانید بخش‌های دیگر این مقاله را هم بخوانید:

مگاپیکسل، اندازه‌ی سنسور و اندازه‌ی پیکسل؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

اندازه‌ی دیافراگم (F-Number)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

تکنولوژی فوکوس خودکار (Autofocus)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

واکنش شاتر، عکاسی پی‌درپی و لرزشگیر اپتیکال؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

تنظیمات دستی (Manual Controls)؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

عکاسی RAW؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

صفحه نمایش؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟

فلش، حافظه‌ی داخلی و باتری؛ کدام گوشی موبایل مناسب عکاسی است؟